display result search
منو
تفسیر آیه 199 سوره اعراف

تفسیر آیه 199 سوره اعراف

  • 1 تعداد قطعات
  • 9 دقیقه مدت قطعه
  • 559 دریافت شده
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره اعراف- آیه 199

خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَهِلِینَ

ترجمه
عفو و میانه ‏روى را پیشه کن (عذر مردم را بپذیر و بر آنان آسان بگیر)، و به کارهاى عقل پسند و نیکو فرمان بده، و از جاهلان اعراض کن.



با آن که براى کلمه‏ «عفو»، چند معنا بیان شده است: حدّ وسط و میانه، قبول عذر خطاکار و بخشودن او، آسان گرفتن کارها، ولى ظاهراً در این آیه، معناى اوّل مراد است.
«خُذ العفو»، به معناى عفو را تحت اختیار و کنترل خود داشتن و به جا استفاده نمودن است، لذا در بعضى موارد باید قاطعانه برخورد کرد، «و لاتأخذکم بهما رأفة فى دین اللّه» چنان که «اعرض عن الجاهلین» به معناى آزاد و رها نمودن جاهلان و دشمنان نیست، بلکه مراد با آنان نبودن و میل به آنان نداشتن است، امّا گاهى موعظه، تذکّر و یا برخورد با آنان لازم است. «فاعرض عنهم و عظهم»
این آیه با تمام سادگى و فشردگى، همه‏ اصول اخلاقى را در بر دارد. هم اخلاق فردى «عفو»، هم اخلاق اجتماعى «وأمر بالعُرف»، هم با دوست «عفو»، هم با دشمن «أعرض»، هم زبانى «وأمر»، هم عملى «أعرض»، هم مثبت «خُذ»، هم منفى «أعرض»، هم براى رهبر، هم براى امّت، هم براى آن زمان و هم براى این زمان. چنانکه امام صادق (ع) فرمودند: در قرآن آیه‏ اى جامع ‏تر از این آیه در مکارم الاخلاق نیست.
البتّه شکّى نیست که عفو، در مسائل شخصى است، نه در حقّ النّاس و بیت‏ المال.
وقتى این آیه نازل شد، پیامبر از جبرئیل توضیح و شیوه‏ عمل به این آیه را درخواست کرد. جبرئیل پیام آورد که «تَعفُو عمّن ظلمک، تُعطى مَن حَرمک، تَصِل مَن قطعک»، از کسى که به تو ظلم کرده در گذر، به کسى که تو را محروم کرده عطا کن و با کسى که با تو قطع رابطه کرده است، ارتباط برقرار کن.
سراسر این سوره، دعوت به اعتدال است، با تعبیرهاى گوناگون. اعتدال در حقوق (آیه 29)، در مصرف (آیه 31)، در زینت (آیه 32)، در عبادت (آیه 56)، در خانه‏ سازى (آیه 74)، در اقتصاد (آیه 85) و نسبت به شیوه‏ى اجراى حقّ وعدالت در امّت حضرت موسى (ع) و امّت حضرت محمّد در آیات 157 و181 نکات ارزشمندى آمده است.

پیام ها

1- همواره باید راه میانه و اعتدال را پیشه کرد. «خذ العفو»
2- تکلیف باید به اندازه‏ طاقت باشد، نه بیشتر. «خذ العفو» (اگر «عفو» به معناى حدّ وسط باشد)
3- تنها خوب بودن کافى نیست، باید در جامعه خوبى ‏ها را ترویج کرد و سفارش نمود. «وأمر بالعرف»
4- مخاطب آیه تنها پیامبر نیست، هر مسلمان و هر مبلّغ و مصلح اجتماعى باید با لجوجان و جاهلان یاوه ‏گو، برخوردى اعراض آمیز داشته و در برابر توهین و تهمت‏ ها چشم‏ پوشى و صبر کند، نه آنکه درگیر و گلاویز شود. «و اعرض...»
5 - هم باید به معروف امر کرد و هم شیوه‏ امر کردن، باید معروف و پسندیده باشد. «و أمر بالعُرف»
6- مراد از جاهلان، نابخردان است، نه بى‏ سوادان. «واعرض عن الجاهلین» در فرهنگ قرآن و و روایات، معمولاً جهل در برابر عقل است، چنان که در روایات عنوان «العقل و الجهل» داریم.
7- در شیوه‏ اعراض و عفو و گذشت، نباید به خواسته و گفته‏ جاهلان که بر خلاف مصلحت است توجّه کنیم، بلکه باید محکم و استوار ایستاد. «اعرض عن الجاهلین»


منبع: پایگاه درس هایی از قرآن

قطعات

  • عنوان
    زمان
  • 9:56

مشخصات

ثبت نقد و نظر نقد و نظر

    تاکنون نظری ثبت نشده است

تصاویر

پایگاه سخنرانی مذهبی