- 625
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر سوره ی حجرات، جلسه بیست و هفتم
سخنرانی آیت الله سید محمدمهدی میرباقری با موضوع "تفسیر سوره ی حجرات"، جلسه بیست و هفتم، سال 1399
وجود مقدس نبی اکرم طرح یک امت ایمانی را ریختند و بنای یک امت ایمانی را گذاشتند که در آن امت اخوت ایمانی شکل می گیرد و این اخوت هم بر محور حبل الله و ولی خداست و در این جامعه در عین این که اخوت است، درجات ایمان و تقوا هم وجود دارد. این جامعه ای است که در آن مدارج هست اما معیارِ شرافت و کرامت تقواست و طبیعتاً در چنین جامعه ای آن کسی که از همه با تقواتر است، مدار این جامعه است.
خدای متعال در قرآن کریم از جریان اعرابی و اعرابی گری صحبت می کند که ادعای ایمان می کنند. نکته این ادعای ایمان این است که اگر اینها می توانستند کل این دستگاهی را که وجود مقدس نبی اکرم بر مدار تقوا و اخوت بنا نهادند را به هم بریزند و تغییر بدهند، تغییر می دادند و یک جامعه ای بر مدار قبیله گرایی و شعوبی گری و از این دست امتیازات شکل می دادند و کل این دستگاه را به هم می ریختند.
ولی بعد از این که نتوانستند کل این مدارج تقوا را انکار کنند، برای این که در دستگاه ایمان نفوذ کنند، آمدند و ادعای ایمان کردند. کما این که برای بزرگان خودشان هم روایاتی در فضیلت آنها و مدارج ایمان و تقوایشان جعل کردند. آنها اگر می توانستند کل بساط را تغییر می دادند، به طوری که ایمان معیار شرافت نباشد. کما این که گاهی هم این کار را کردند.
حضرت یک جامعه ایمانی درست کردند که در آنجا تقوا و شرافت معیار است و اینها آمدند تا در این دستگاه حضرت نفوذ کنند و برای همین ادعای ایمان کردند و خدای متعال هم راه را بر آنها بست. دو عالم بر محور نبی اکرم شکل گرفت که یکی عالم اسلام است و دیگری عالم ایمان که عالم اسلام مقدمه ورود به عالم ایمان است. به این اعرابی ها اجازه ورود در وادی اسلام را دادند ولی اجازه حضور در وادی ایمان را ندادند و لذا در جامعه مسلمین نفوذ کردند و بعد هم توانستند مناصب را به دست بگیرند ولی در جامعه مؤمنین نتوانستند نفوذ کنند.
قرآن می فرماید خدای متعال به غیب سماوات و ارض عالم است و این خدایی که حاکم در این وادی است را نمی شود فریب بدهید و برای خدای متعال نقشه بکشید. این خدایی که شما طرف حساب او هستید به غیب سماوات و ارض آگاه است که از این غیب سماوات و ارض هم استفاده می شود که سماوات و ارض هم عالم شهود و هم عالم غیب دارند و غیب سماوات و ارض در محضر خدای متعال است و تدبیر این عالم شهود هم از عالم غیب می شود. شاید این همان ملکوت باشد. این ملکوت کل شیء شاید همان غیر اشیاء باشد. خدای متعال عالم به غیب سماوات و ارض است و بنابراین عمل شما از او پنهان نیست که شما بخواهید نقشه ای بکشید و خدای متعال را در طرح خودتان قرار بدهید. این شبیه همان چیزی است که در سوره مجادله آمده که وقتی صحبت از محاده با خدا و رسول می شود، آن ها می خواهند حدود الهی را به هم بزنند و جای این حدود و چارچوبه هایی که خدای متعال قرار داده، حدود خودشان را قرار بدهند.
لذا ساحت تنزیل و تأویل این سوره از علم غیب الهی است و وقایع غیبی را دارد توضیح می دهد در مقیاس مخاطبه با نبی اکرم هم از غیب علم غیب الهی و از احاطه الهی به طرح دشمن و این که خدای متعال ناظر بر این طرح است و واقعه را تحت اشراف دارد گفته می شود برای نبی اکرم هم گفته می شود تا پرده های باطنی تر و تأویلی آن. یک سطحی از آن هم ممکن است با توسل به قرآن و اهل بیت برای ما حاصل بشود؛ از تنزیل تا تأویل، از ظاهر تا پرده غیبی آن واقعه.
طرح منافقین در بیرون از علم غیب الهی بسیار پیچیده است ولی ما با تکیه به علم غیب الهی پروردگار نباید از آن هراسی داشته باشیم و باید به برنامه حضرت اعتماد کنیم.
وجود مقدس نبی اکرم طرح یک امت ایمانی را ریختند و بنای یک امت ایمانی را گذاشتند که در آن امت اخوت ایمانی شکل می گیرد و این اخوت هم بر محور حبل الله و ولی خداست و در این جامعه در عین این که اخوت است، درجات ایمان و تقوا هم وجود دارد. این جامعه ای است که در آن مدارج هست اما معیارِ شرافت و کرامت تقواست و طبیعتاً در چنین جامعه ای آن کسی که از همه با تقواتر است، مدار این جامعه است.
خدای متعال در قرآن کریم از جریان اعرابی و اعرابی گری صحبت می کند که ادعای ایمان می کنند. نکته این ادعای ایمان این است که اگر اینها می توانستند کل این دستگاهی را که وجود مقدس نبی اکرم بر مدار تقوا و اخوت بنا نهادند را به هم بریزند و تغییر بدهند، تغییر می دادند و یک جامعه ای بر مدار قبیله گرایی و شعوبی گری و از این دست امتیازات شکل می دادند و کل این دستگاه را به هم می ریختند.
ولی بعد از این که نتوانستند کل این مدارج تقوا را انکار کنند، برای این که در دستگاه ایمان نفوذ کنند، آمدند و ادعای ایمان کردند. کما این که برای بزرگان خودشان هم روایاتی در فضیلت آنها و مدارج ایمان و تقوایشان جعل کردند. آنها اگر می توانستند کل بساط را تغییر می دادند، به طوری که ایمان معیار شرافت نباشد. کما این که گاهی هم این کار را کردند.
حضرت یک جامعه ایمانی درست کردند که در آنجا تقوا و شرافت معیار است و اینها آمدند تا در این دستگاه حضرت نفوذ کنند و برای همین ادعای ایمان کردند و خدای متعال هم راه را بر آنها بست. دو عالم بر محور نبی اکرم شکل گرفت که یکی عالم اسلام است و دیگری عالم ایمان که عالم اسلام مقدمه ورود به عالم ایمان است. به این اعرابی ها اجازه ورود در وادی اسلام را دادند ولی اجازه حضور در وادی ایمان را ندادند و لذا در جامعه مسلمین نفوذ کردند و بعد هم توانستند مناصب را به دست بگیرند ولی در جامعه مؤمنین نتوانستند نفوذ کنند.
قرآن می فرماید خدای متعال به غیب سماوات و ارض عالم است و این خدایی که حاکم در این وادی است را نمی شود فریب بدهید و برای خدای متعال نقشه بکشید. این خدایی که شما طرف حساب او هستید به غیب سماوات و ارض آگاه است که از این غیب سماوات و ارض هم استفاده می شود که سماوات و ارض هم عالم شهود و هم عالم غیب دارند و غیب سماوات و ارض در محضر خدای متعال است و تدبیر این عالم شهود هم از عالم غیب می شود. شاید این همان ملکوت باشد. این ملکوت کل شیء شاید همان غیر اشیاء باشد. خدای متعال عالم به غیب سماوات و ارض است و بنابراین عمل شما از او پنهان نیست که شما بخواهید نقشه ای بکشید و خدای متعال را در طرح خودتان قرار بدهید. این شبیه همان چیزی است که در سوره مجادله آمده که وقتی صحبت از محاده با خدا و رسول می شود، آن ها می خواهند حدود الهی را به هم بزنند و جای این حدود و چارچوبه هایی که خدای متعال قرار داده، حدود خودشان را قرار بدهند.
لذا ساحت تنزیل و تأویل این سوره از علم غیب الهی است و وقایع غیبی را دارد توضیح می دهد در مقیاس مخاطبه با نبی اکرم هم از غیب علم غیب الهی و از احاطه الهی به طرح دشمن و این که خدای متعال ناظر بر این طرح است و واقعه را تحت اشراف دارد گفته می شود برای نبی اکرم هم گفته می شود تا پرده های باطنی تر و تأویلی آن. یک سطحی از آن هم ممکن است با توسل به قرآن و اهل بیت برای ما حاصل بشود؛ از تنزیل تا تأویل، از ظاهر تا پرده غیبی آن واقعه.
طرح منافقین در بیرون از علم غیب الهی بسیار پیچیده است ولی ما با تکیه به علم غیب الهی پروردگار نباید از آن هراسی داشته باشیم و باید به برنامه حضرت اعتماد کنیم.
تاکنون نظری ثبت نشده است