display result search
منو
تفسیر آیه 48 سوره بقره

تفسیر آیه 48 سوره بقره

  • 1 تعداد قطعات
  • 2 دقیقه مدت قطعه
  • 781 دریافت شده
سخنرانی حجت‌الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره بقره - آیه‌ی48

در این آیه به برخی باورهای غلط و امیدهای نابجای یهود، اشاره شده است. آنان گمان می‏‌کردند که در روز قیامت اجدادشان، شفیع آنان خواهد شد. چنانکه بت‏‌پرستان، بت‏‌ها را شفیع خود می‌‏پنداشتند. برخی از آنان قربانی کردن را کفّاره‏ ی گناهان دانسته و اگر پول نداشتند، یک جفت کبوتر را سر می‏‌بریدند. گروهی از آنان به همراه مرده، طلا و زیورآلات دفن می‌‏کردند تا مرده به عنوان جریمه‏‌ی گناهانش بپردازد.
غافل از آنکه قیامت بر خلاف دنیاست، که برخی با پول و پارتی و یا حمایت گرفتن از قدرت‏ها، بر مشکلاتشان پیروز می‌‏شوند.
در روز قیامت، تمام سبب‏‌ها قطع؛ «تقطّعت بهم الأسباب» و نسبت‏‌ها محو؛ «فلا أنساب بینهم» و زبان عذرخواهی بسته می‏‌شود؛ «فلا یؤذن لهم فیعتذرون» مال و فرزند کارآیی ندارند؛ «لا ینفع مالٌ و لا بنون» و خویشاوندی نیز ثمری ندارد؛ «لن تنفعکم أرحامکم» قدرت‏‌ها پوچ می‏‌شوند؛ «هلک عنّی سلطانیه» و شفاعت بدون اذن خداوند پذیرفته نمی‏‌شود؛ «و لا یشفعون الاّ لمن ارتضی» و فدیه پذیرفته نمی‏‌شود. «لایؤخذ منکم فدیه»

بحثی درباره شفاعت
شفاعت از کلمه «شفع» به معنای جفت است، یعنی افرادی که مایه‏ ای از ایمان و تقوی و عمل داشته و در آن روز کمبودی دارند، لطفی به آن مایه‏‌ها اضافه می‏‌شود و در اثر جفت و همراه شدن با لطف اولیای الهی، از قهر خداوند نجات می‏‌یابند. بنابراین شفاعت، تنها شامل کسانی می‏‌شود که تلاشگرند، ولی در راه مانده ‏اند و نیاز به قدرتی دارند که در کنار آنان باشد.
حدود سی آیه از قرآن مربوط به شفاعت است که به چند دسته تقسیم می‏‌شوند:
1- آیاتی که شفاعت را نفی می‏‌کنند، مانند: «یومٌ لا بیعٌ فیه ولا خلّةٌ ولا شفاعةٌ» ، روزی که معامله و دوستی و شفاعت در آن نیست.
2- آیاتی که شفاعت را مخصوص خداوند می‏‌دانند، مانند: «مالکم من دونه من ولّی ولا شفیع»، غیر از او هیچ یاور و شفاعت کننده‏‌ای نیست.
3- آیاتی که از شفاعت دیگران با اذن خداوند یاد می‏‌کنند، مانند: «من ذا الذّی یشفع عنده الاّ باذنه» ، چه کسی در نزد او (خداوند) شفاعت می‏‌کند مگر به اذنش؟
4- آیاتی که شرایط شفاعت شوندگان را بیان می‏‌کنند، مانند:
الف: شفاعت برای کسی است که مورد رضایت خدا باشد. «ولا یشفعون الا لمن ارتضی»
ب: برای ظالمان، دوستدار و شفیعی نیست. «ما للظّالمین من حمیم ولا شفیع»
ج: فرشتگان برای کسانی که ایمان آورده ‏اند، دعا و استغفار می‏‌کنند. «ویستغفرون للّذین آمنوا»
با توجّه به آیات فوق، معلوم می‏‌شود که شفاعت بی‏ قید و شرط نیست و شفاعت به اجازه و اذن خداست و شفاعت شونده، باید واجد شرایطی باشد و اگر کسی شرایط شفاعت را دارا نباشد، هر چند همسر پیامبر خدا باشد، مورد شفاعت قرار نمی‏ گیرد. چنانکه همسر نوح و لوط علیهما السلام به علّت فسق، مشمول شفاعت نشدند. «فخانتا هما فلم یغنیا عنهما من اللّه شیئاً و قیل ادخلا الّنار مع الدّاخلین»
بنابراین شفاعتی سازنده است که انسان را با اولیای خدا پیوند دهد و مانع یأس او شود. ولی اگر ایمان به شفاعت سبب جرأت بر گناه گردد، همانگونه که مسیحیان عقیده دارند که عیسی فدا شد تا گناهان ما بخشیده شود، هرگز قابل قبول نیست.
سؤال: آیا شفاعتِ اولیای خدا، به معنای ایستادن در برابر اراده‏‌ی خدا نیست؟ کسی را که خدا اراده کرده عذاب کند، پیامبر با شفاعت خود جلو آن اراده را نمی‏‌گیرد؟
پاسخ: هم کیفر بدکاران و هم اجازه شفاعت به اولیای خود، اراده و خواست اوست. بنابراین شفاعت اولیای خدا، چیزی در برابر اراده‏‌ی الهی نیست.
سؤال: آیا شفاعت اولیای خدا به این معناست که رحم آنان از خدا بیشتر است. زیرا خدا می‏‌خواهد عذاب کند و اولیای او شفاعت می‏‌کنند؟
پاسخ: هم وجود رحم در اولیای خدا و هم اجازه‏ ی استفاده از آن، از طرف خداست. بنابراین اوست که با رحم و لطف خود، اجازه‏‌ی شفاعت می‏ دهد.
سؤال: آیا شفاعت، اراده‏ ی خدا را تغییر می‏ دهد؟
پاسخ: اراده‏ ی خداوند در شرائط مختلف یک نوع نیست. اراده خدا بر کیفر گناهکار است، ولی اگر او توبه کند، قهرش را برمی‏ دارد. زیرا شرائط انسان گناهکار با انسان توبه‏ کار فرق دارد. انسانی بخاطر محبّت و ارادت و اطاعت از اولیای خدا در دنیا، مشمول شفاعت آنان می‏‌شود و دیگری که مخالف آنان بوده، مشمول نمی‌‏شود.
اسباب بخشش گناهان در دنیا سه چیز است:
1- توبه. «الاّ الّذین تابوا واصلحوا وبیّنوا فاولئک اتوب علیهم وأنا التّواب الرّحیم»
2- ترک گناهان کبیره. «ان تجتنبوا کبائر ما تنهون عنه نکفّر عنکم سیّئاتکم»
3- حسنات و کارهای نیک. «انّ الحسنات یُذهبنَ السیّئات»
ولی در آخرت، راه بخشش فقط شفاعت است.


پیام:
1- ترس از حضور در دادگاه الهی،بدون وجود هرگونه وکیل یا شفیعی، زمینه ی تقویت تقوای الهی است. «وَ اتَّقُوا یَوْماً»

2-در برابر عقاید خرافی و باطل، با قاطعیّت برخورد کنید. «لا یُقْبَلُ، لا یُؤْخَذُ»

منبع: پایگاه درسهایی از قرآن

قطعات

  • عنوان
    زمان
  • 2:39

مشخصات

ثبت نقد و نظر نقد و نظر

  • کاربر مهمان
    سلام خداوند خیر دنیا و آخرت رو به شما عنایت کنه
  • کاربر مهمان
    سلام وقت به خیر ببخشید صوت تفسیر وقتی دانلود میکنیم قابل ارسال و. اشتراک. گذاری برای دیگران نبست لطفا طوری تنظیم کنید که قابل ارسال باشه....

تصاویر

پایگاه سخنرانی مذهبی