display result search
منو
تفسیر آیه 36 و 37 سوره ق

تفسیر آیه 36 و 37 سوره ق

  • 1 تعداد قطعات
  • 5 دقیقه مدت قطعه
  • 131 دریافت شده
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره ق - آیه 36 و 37

وَکَمْ أَهْلَکْنَا قَبْلَهُم مِّن قَرْنٍ هُمْ أَشَدُّ مِنْهُم بَطْشاً فَنَقَّبُواْ فِى الْبِلاَدِ هَلْ مِن مَّحِیصٍ‏

إِنَّ فِى ذَلِکَ لَذِکْرَى‏ لِمَن کَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِیدٌ

ترجمه
و پیش از اینان چه بسیار نسل‏هایى را که نیرومندتر از ایشان بودند و (با قدرت و خود و کشورگشایى) به شهرها نفوذ کردند، هلاک کردیم. آیا (براى آنان) راه ‏گریزى بود؟
همانا در این (تحوّلات تاریخى و هلاک سرکشان) پندى هست براى کسى که دلى (بیدار) دارد و یا با حضور قلب، (به سخنانِ حقّ) گوش فرا دهد؟


«قَرن» یعنى نزدیک شدن دو چیز به یکدیگر. به مردمى که در یک زمان زندگى مى‏ کنند، «قرن» گفته مى‏ شود. سپس این لفظ بر خود زمان، (صد یا سى سال) اطلاق شده است.
«بَطش» به معناى گرفتن چیزى با قدرت و گاه به معناى جنگ و ستیز آمده است.
«نَقِّبوا» از «نقب» به معناى ایجاد سوراخ یا شکاف و راه نفوذ در دیوار است و کلمه «مَنقبت» از همین ریشه، به کمالاتى گویند که در روح مردم نفوذ کند.
مراد آیه آن است که برخى اقوام گذشته، با نفوذ در اقوام دیگر و شکافتن راه و پیشروى، دست به کشورگشایى مى‏ زدند.
منظور از قلب، جسم صنوبرى شکل نیست، بلکه مراد مرکز ادراک انسان است. امام کاظم‏ مى‏فرماید: منظور از قلب، عقل است.
نظیر این آیه را در سوره ملک مى ‏خوانیم: «لو کنّا نسمع أو نعقل ما کنّا فى أصحاب السعیر» اگر ما حق را مى ‏شنیدیم یا خود تعقّل مى ‏کردیم امروز از دوزخیان نبودیم. در این آیه تعقّل در کنار شنیدن و در آیه مورد بحث، قلب در کنار شنیدن مطرح شده است، پس مراد از قلب همان عقل است.
«القاى سمع» کنایه از گوش دادن و شنیدن به قصد فراگیرى است و به عبارت دیگر، مراد گوش جان است، نه گوش سر.
«شهید» به معناى شاهد و حاضر است. یعنى کسى‏ که در مجلس حاضر است و با دقّت به سخنان گوش مى‏ دهد، نه آنکه به اصطلاح گوشش اینجاست و خودش جاى دیگر.


پیام ها
1- نابودى امّت‏ها و تمدّن‏هاى گذشته که به خاطر کفر و شرک بوده، چراغ راه آیندگان است. «و کم أهلکنا»
2- هلاک قدرتمندان متجاوز، مایه‏ تسلّى و امید اهل ایمان است. «و کم أهلکنا»
3- نابودى قدرتمندان حقّ ستیز، سنّت الهى است. «و کم أهلکنا»
4- علم تاریخ و باستان‏‌شناسى، باید سبب شناخت سنّت‏هاى الهى در تاریخ و راهیابى به پیام‏هاى الهى گردد. «و کم أهلکنا»
5 - قدرت‏هاى مادّى، به هنگام قهر الهى بسیار ناچیزند. «أهلکنا... أشدّ... بطشا»
6- کفّار قریش خود را قدرتمند مى‏ پنداشتند، لذا خداوند مى ‏فرماید: ما قدرتمندتر از آنان را نابود کرده ‏ایم. «أشدّ منهم بطشاً»
7- قدرت منهاى ایمان، زمینه‏ ساز طغیان و تعرّض به دیگران و کشورگشایى مى‏ گردد. «أشدّ بطشاً فنقّبوا فى البلاد»
8 - به هنگام قهر الهى، همه راه‏ هاى نجات حتى براى قدرتمندترین افراد به بن ‏بست مى‏ رسد. «هل من محیص»
9- کسانى از تاریخ پند مى ‏گیرند که یا از درون مستعد باشند، «لذکرى‏ لمن کان له قلب» یا از بیرون حق را بشنوند و بپذیرند. «ألقى السّمع»
10- از حوادث تاریخى به سادگى نگذریم، آنها را تحلیل کنیم و درس بگیریم. کسانى که از حوادث عبرت نمى‏ گیرند، قلبشان مرده است. «لذکرى لمن کان له قلب أو القى السّمع و هو شهید»
11- شنیدن و گوش ‏دادنى اثر دارد که با توجّه و حضور قلب باشد. «و هو شهید»


منبع: پایگاه درس هایی از قرآن

قطعات

  • عنوان
    زمان
  • 5:52

مشخصات

ثبت نقد و نظر نقد و نظر

    تاکنون نظری ثبت نشده است

تصاویر

پایگاه سخنرانی مذهبی