- 2555
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 6 - 8 سوره ق
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره ق - آیه 6- 8
أَفَلَمْ یَنظُرُواْ إِلَى السَّمَآءِ فَوْقَهُمْ کَیْفَ بَنَیْنَاهَا وَزَیَّنَّاهَا وَمَا لَهَا مِن فُرُوجٍ
وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَیْنَا فِیهَا رَوَاسِىَ وَأَنبَتْنَا فِیهَا مِن کُلِّ زَوْجٍ بَهِیجٍ
تَبْصِرَةً وَذِکْرَى لِکُلِّ عَبْدٍ مُّنِیبٍ
ترجمه
پس آیا به آسمان بالاى سرشان نگاه نکرده اند که چگونه آن را بنا کردیم و (با ستارگان) زینت دادیم و آن را هیچ شکاف و خللى نیست؟
و زمین را بگستردیم و کوه هاى استوار در آن افکندیم و از هر نوع گیاه با طراوت در آن رویاندیم.
تا براى هر بنده اى که (به سوى حق،) روى مى آورد، مایه بینش و پند باشد.
«رواسى» جمع «راسیة» به معناى محکم و استوار است.
بیان زوجیّت گیاهان، یکى از معجزههاى علمى قرآن است. «من کل زوج بهیج»
ریشه تعجّب و بعید شمردن معاد، چند چیز است:
الف) مرده اى که پوسید و خاکش پراکنده شد، چه کسى مى داند کجاست؟
ب) بر فرض ذّرات پراکنده شناخته شوند، با چه قدرتى جمع مى شوند؟
در پاسخ شبهه اول در آیه 4 خواندیم: ما همه ذرّات خاک را مى دانیم و مى شناسیم. «علمنا ما تنقص الارض منهم»
در پاسخ شبهه دوم در این آیات مى فرماید: ما قدرت جمع کردن آن ذرّات را داریم و نمونه قدرت ما را در آسمانها و زمین مشاهده مى کنید که چگونه آسمانها را برافراشته و زینت داده ایم به گونه اى که هیچ گونه رخنه و کاستى در آن نیست.
در اسلام تعقّل، تفکّر، بصیرت و معرفت، گام اول است و مناجات، گریه، انابه و عبادت گام بعدى. «تبصرة و ذکرى» اول بصیرت بعد تذکّر. در جاى دیگر مى فرماید: «یتفکّرون فى خلق السّموات والارض ربّنا ما خلقت هذا باطلا سبحانک...» یعنى ابتدا تفکّر و تعقّل مى کنند، آنگاه به ربوبیّت خداوند اقرار مى کنند.
قرآن در ستایش از خردمندان مى فرماید: «اعینهم تفیض من الدمع مما عرفوا من الحقّ» اشک آنان برخاسته از فکر، معرفت و بصیرت است، نه بر اساس عادت و احساسات.
پیام ها
1- طبیعت، کلاس خداشناسى است. «أفلم ینظروا الى السّماء...»
2- با بیان نمونه ها، مردم را دعوت کنید. (براى امکان معاد، به قدرت نمایى خداوند در آسمان و زمین نظر کنید.) «أفلم ینظروا»
3- کسانى که در هستى نمىاندیشند و معاد را بعید مىشمارند، قابل سرزنشاند. «أفلم ینظروا»
4- در کرات آسمانى، نظم و قانون حاکم است. «کیف بنیناها... ما لها من فروج»
5 - زمین، کوه هاى استوار دارد. «ألقینا فیها رواسى»
6- استحکام و زیبایى، ویژگى آفریده هاى خداوند در آسمان و زمین است. «ما لها من فروج، زیّنا السّماء، القینا... رواسى، زوج بهیج»
7- رویش گیاهان زنده از دل خاک مرده، نمودى از رستاخیز دوباره انسان است. «ذلک رجع بعید... و انبتنا فیها من کلّ زوج بهیج»
8 - نگاه به گیاهان و مناظر طبیعى، عاملى براى ایجاد نشاط و سرور است. «افلم ینظروا... من کلّ زوج بهیج»
9- آن قدر نمونه هاى قدرت خداوند را نظر کنید، تا ذرّه اى شبهه باقى نماند. «أفلم ینظروا... بنینا، زیّنا، مددنا، القینا، انبتنا»
10- ارزان ترین، عمومىترین، نزدیکترین، سالم ترین، بادوام ترین، هدفدارترین و جامع ترین نشاط ها، نگاه در آفریده هاى الهى است. «بهیج»
11- در مکتب انبیا، نگاه باید مقدّمه بصیرت، فهمیدن، هوشیارى و پند گرفتن باشد. «ینظروا - تبصرة - ذکرى»
12- راه بازگشت، بر روى همه باز است. «لکلّ عبد منیب»
13- اگر انسان، دلى براى فهمیدن داشته باشد، تمام هستى (آسمان و زمین) براى او کلاس معرفت است. «تبصرة و ذکرى لکلّ عبد منیب»
14- در مکتب انبیا، زیبایىها و سرورها، وسیله غفلت نیست، بلکه وسیله رشد و قرب است. «زیّنا... زوج بهیج... تبصرة و ذکرى لکلّ عبد منیب»
15- تواضع، زمینه فهمیدن و غرور، باعث محرومیّت است. «تبصرة و ذکرى لکلّ عبد»
16- زارى و انابه به درگاه خداوند، لازمه عبودیّت است. «عبد منیب»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
أَفَلَمْ یَنظُرُواْ إِلَى السَّمَآءِ فَوْقَهُمْ کَیْفَ بَنَیْنَاهَا وَزَیَّنَّاهَا وَمَا لَهَا مِن فُرُوجٍ
وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَیْنَا فِیهَا رَوَاسِىَ وَأَنبَتْنَا فِیهَا مِن کُلِّ زَوْجٍ بَهِیجٍ
تَبْصِرَةً وَذِکْرَى لِکُلِّ عَبْدٍ مُّنِیبٍ
ترجمه
پس آیا به آسمان بالاى سرشان نگاه نکرده اند که چگونه آن را بنا کردیم و (با ستارگان) زینت دادیم و آن را هیچ شکاف و خللى نیست؟
و زمین را بگستردیم و کوه هاى استوار در آن افکندیم و از هر نوع گیاه با طراوت در آن رویاندیم.
تا براى هر بنده اى که (به سوى حق،) روى مى آورد، مایه بینش و پند باشد.
«رواسى» جمع «راسیة» به معناى محکم و استوار است.
بیان زوجیّت گیاهان، یکى از معجزههاى علمى قرآن است. «من کل زوج بهیج»
ریشه تعجّب و بعید شمردن معاد، چند چیز است:
الف) مرده اى که پوسید و خاکش پراکنده شد، چه کسى مى داند کجاست؟
ب) بر فرض ذّرات پراکنده شناخته شوند، با چه قدرتى جمع مى شوند؟
در پاسخ شبهه اول در آیه 4 خواندیم: ما همه ذرّات خاک را مى دانیم و مى شناسیم. «علمنا ما تنقص الارض منهم»
در پاسخ شبهه دوم در این آیات مى فرماید: ما قدرت جمع کردن آن ذرّات را داریم و نمونه قدرت ما را در آسمانها و زمین مشاهده مى کنید که چگونه آسمانها را برافراشته و زینت داده ایم به گونه اى که هیچ گونه رخنه و کاستى در آن نیست.
در اسلام تعقّل، تفکّر، بصیرت و معرفت، گام اول است و مناجات، گریه، انابه و عبادت گام بعدى. «تبصرة و ذکرى» اول بصیرت بعد تذکّر. در جاى دیگر مى فرماید: «یتفکّرون فى خلق السّموات والارض ربّنا ما خلقت هذا باطلا سبحانک...» یعنى ابتدا تفکّر و تعقّل مى کنند، آنگاه به ربوبیّت خداوند اقرار مى کنند.
قرآن در ستایش از خردمندان مى فرماید: «اعینهم تفیض من الدمع مما عرفوا من الحقّ» اشک آنان برخاسته از فکر، معرفت و بصیرت است، نه بر اساس عادت و احساسات.
پیام ها
1- طبیعت، کلاس خداشناسى است. «أفلم ینظروا الى السّماء...»
2- با بیان نمونه ها، مردم را دعوت کنید. (براى امکان معاد، به قدرت نمایى خداوند در آسمان و زمین نظر کنید.) «أفلم ینظروا»
3- کسانى که در هستى نمىاندیشند و معاد را بعید مىشمارند، قابل سرزنشاند. «أفلم ینظروا»
4- در کرات آسمانى، نظم و قانون حاکم است. «کیف بنیناها... ما لها من فروج»
5 - زمین، کوه هاى استوار دارد. «ألقینا فیها رواسى»
6- استحکام و زیبایى، ویژگى آفریده هاى خداوند در آسمان و زمین است. «ما لها من فروج، زیّنا السّماء، القینا... رواسى، زوج بهیج»
7- رویش گیاهان زنده از دل خاک مرده، نمودى از رستاخیز دوباره انسان است. «ذلک رجع بعید... و انبتنا فیها من کلّ زوج بهیج»
8 - نگاه به گیاهان و مناظر طبیعى، عاملى براى ایجاد نشاط و سرور است. «افلم ینظروا... من کلّ زوج بهیج»
9- آن قدر نمونه هاى قدرت خداوند را نظر کنید، تا ذرّه اى شبهه باقى نماند. «أفلم ینظروا... بنینا، زیّنا، مددنا، القینا، انبتنا»
10- ارزان ترین، عمومىترین، نزدیکترین، سالم ترین، بادوام ترین، هدفدارترین و جامع ترین نشاط ها، نگاه در آفریده هاى الهى است. «بهیج»
11- در مکتب انبیا، نگاه باید مقدّمه بصیرت، فهمیدن، هوشیارى و پند گرفتن باشد. «ینظروا - تبصرة - ذکرى»
12- راه بازگشت، بر روى همه باز است. «لکلّ عبد منیب»
13- اگر انسان، دلى براى فهمیدن داشته باشد، تمام هستى (آسمان و زمین) براى او کلاس معرفت است. «تبصرة و ذکرى لکلّ عبد منیب»
14- در مکتب انبیا، زیبایىها و سرورها، وسیله غفلت نیست، بلکه وسیله رشد و قرب است. «زیّنا... زوج بهیج... تبصرة و ذکرى لکلّ عبد منیب»
15- تواضع، زمینه فهمیدن و غرور، باعث محرومیّت است. «تبصرة و ذکرى لکلّ عبد»
16- زارى و انابه به درگاه خداوند، لازمه عبودیّت است. «عبد منیب»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است