- 10392
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 103 و 104 سوره کهف
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره کهف - آیه 104 و 103
قُلْ هَلَ نُنَبِّئُکُم بِالْأَخْسَرِینَ أَعْمَلاً
الَّذِینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِى الْحَیَوةِ الدُّنْیَا وَهُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعاً
ترجمه
بگو: آیا شما را خبر دهم که زیانکارترین مردم کیست؟
آنان که در زندگى دنیا تلاششان گم و نابود مى شود، در حالى که مى پندارند (همچنان) کار شایسته و نیک انجام مى دهند.
در روایات، این آیه به منکران ولایت امیرمؤمنان و کسانى که در انجام حج، امروز و فردا مى کنند تفسیر شده است.
حضرت على (ع) فرمود: مصداق آیه، اهل کتابند که در آغاز برحق بودند، سپس بدعتهایى در دین گذاشتند و گمان مى کردند که کار نیکى انجام مى دهند. آنگاه فرمود: «و ما اهل النهر منهم ببعید»، نهروانیان دست کمى از آنان ندارند.
امام حسین (ع) در دعاى عرفه مى فرماید: خدایا خوبىهاى ما بدى است و حقیقتهاى ما ادّعایى بیش نیست.
همان گونه که بهره مندىها متفاوت و داراى درجاتى است؛ دو برابر، چند برابر، ده برابر: «ضعف، اضعاف، عشرة امثالها» و گاهى هفت صد برابر، «فى کلّ سنبلةٍ مأة حبّة» و گاهى فوق تصوّر، «فلا تعلم نفسٌ ما اُخفى لهم»، ضرر و زیانها نیز داراى مراحل و تفاوتهایى است:
الف: گاهى معاملهى بدى است. «بئسما اشتروا»
ب: گاهى سودى ندارد. «فما ربحت تجارتهم»
ج: گاهى خسارت است. «اشتروا الضّلالة بالهدى»
د: گاهى غرق در زیان است. «لفى خسر»
ه: گاهى خسارت بزرگ و آشکار است. «خسراناً مبینا»
و: گاهى خسارت در تمام ابعاد است. «بالأخسرین اعمالاً»
زیانکاران چند گروهند:
الف: گروهى که کار نیک نمى کنند.
ب: گروهى که براى دنیا کار مى کنند، نه آخرت.
ج: گروهى که کار مى کنند و مى دانند که کارشان صحیح نیست.
د: گروهى که در زیانند و مىپندارند که سود مىبرند.
سه گروه اوّل، ممکن است با توبه به فکر اصلاح خود و جبران بیفتند، ولى گروه چهارم چون به فکر چاره نمى افتند، بدترین مردمند. مثل راهبان مسیحى که خود را از لذّات حلال دنیا محروم مى کنند ومورد انتقاد انبیا نیز هستند، یا مثل زاهدنماهاى ریاکار.
کسانى که اعتقادات صحیحى ندارند و از پندارهاى باطل خود پیروى مى کنند، تنها در یک عمل خسارت نمى کنند، بلکه در همه برنامه ها زیان مى بینند. زیرا معیار ارزش هر کارى انگیزه درست آن است و قرآن نیز با تعابیرى همچون: «أحسب، یحسبون، لا یحسبنّ، أفحسبتم و...» از حسابگرى هاى متّکى به خیال و پندار بى اساس، انتقاد کرده است.
پیام ها
1- پیامبر مأمور بیان سود و زیان واقعى مردم است. «قل... اعمالا»
2- شیوه پرسش و پاسخ، از بهترین روش هاى آموزش و تربیت است. «هل ...»
3- انسان در معرض غفلت از سود و زیان خویش است. «هل ننبّئکم...»
4- هیچ عملى محو نمى شود، گرچه به نظر گم مى شود. «ضلّ سعیهم»
5 - تکیه بر خیال نکنیم و واقعگرا باشیم. «یحسبون»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
قُلْ هَلَ نُنَبِّئُکُم بِالْأَخْسَرِینَ أَعْمَلاً
الَّذِینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِى الْحَیَوةِ الدُّنْیَا وَهُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعاً
ترجمه
بگو: آیا شما را خبر دهم که زیانکارترین مردم کیست؟
آنان که در زندگى دنیا تلاششان گم و نابود مى شود، در حالى که مى پندارند (همچنان) کار شایسته و نیک انجام مى دهند.
در روایات، این آیه به منکران ولایت امیرمؤمنان و کسانى که در انجام حج، امروز و فردا مى کنند تفسیر شده است.
حضرت على (ع) فرمود: مصداق آیه، اهل کتابند که در آغاز برحق بودند، سپس بدعتهایى در دین گذاشتند و گمان مى کردند که کار نیکى انجام مى دهند. آنگاه فرمود: «و ما اهل النهر منهم ببعید»، نهروانیان دست کمى از آنان ندارند.
امام حسین (ع) در دعاى عرفه مى فرماید: خدایا خوبىهاى ما بدى است و حقیقتهاى ما ادّعایى بیش نیست.
همان گونه که بهره مندىها متفاوت و داراى درجاتى است؛ دو برابر، چند برابر، ده برابر: «ضعف، اضعاف، عشرة امثالها» و گاهى هفت صد برابر، «فى کلّ سنبلةٍ مأة حبّة» و گاهى فوق تصوّر، «فلا تعلم نفسٌ ما اُخفى لهم»، ضرر و زیانها نیز داراى مراحل و تفاوتهایى است:
الف: گاهى معاملهى بدى است. «بئسما اشتروا»
ب: گاهى سودى ندارد. «فما ربحت تجارتهم»
ج: گاهى خسارت است. «اشتروا الضّلالة بالهدى»
د: گاهى غرق در زیان است. «لفى خسر»
ه: گاهى خسارت بزرگ و آشکار است. «خسراناً مبینا»
و: گاهى خسارت در تمام ابعاد است. «بالأخسرین اعمالاً»
زیانکاران چند گروهند:
الف: گروهى که کار نیک نمى کنند.
ب: گروهى که براى دنیا کار مى کنند، نه آخرت.
ج: گروهى که کار مى کنند و مى دانند که کارشان صحیح نیست.
د: گروهى که در زیانند و مىپندارند که سود مىبرند.
سه گروه اوّل، ممکن است با توبه به فکر اصلاح خود و جبران بیفتند، ولى گروه چهارم چون به فکر چاره نمى افتند، بدترین مردمند. مثل راهبان مسیحى که خود را از لذّات حلال دنیا محروم مى کنند ومورد انتقاد انبیا نیز هستند، یا مثل زاهدنماهاى ریاکار.
کسانى که اعتقادات صحیحى ندارند و از پندارهاى باطل خود پیروى مى کنند، تنها در یک عمل خسارت نمى کنند، بلکه در همه برنامه ها زیان مى بینند. زیرا معیار ارزش هر کارى انگیزه درست آن است و قرآن نیز با تعابیرى همچون: «أحسب، یحسبون، لا یحسبنّ، أفحسبتم و...» از حسابگرى هاى متّکى به خیال و پندار بى اساس، انتقاد کرده است.
پیام ها
1- پیامبر مأمور بیان سود و زیان واقعى مردم است. «قل... اعمالا»
2- شیوه پرسش و پاسخ، از بهترین روش هاى آموزش و تربیت است. «هل ...»
3- انسان در معرض غفلت از سود و زیان خویش است. «هل ننبّئکم...»
4- هیچ عملى محو نمى شود، گرچه به نظر گم مى شود. «ضلّ سعیهم»
5 - تکیه بر خیال نکنیم و واقعگرا باشیم. «یحسبون»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است