display result search
منو
تفسیر آیه 3 سوره یوسف

تفسیر آیه 3 سوره یوسف

  • 1 تعداد قطعات
  • 9 دقیقه مدت قطعه
  • 262 دریافت شده
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره یوسف- آیه 3

نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِمَآ أَوْحَیْنَآ إِلَیْکَ هَذَا الْقُرْءَانَ وَ إِن کُنتَ مِن قَبْلِهِ لَمِنَ الْغَفِلِینَ

ترجمه

ما با این قرآن که به تو وحى کردیم بهترین داستان را بر تو بازگو مى ‏کنیم، در حالى که تو پیش از آن، از بى‏ خبران بودى.



«قَصَص» هم به معناى داستان و هم به معناى نقل داستان است.
قصّه و داستان در تربیت انسان سهم به سزایى دارد. زیرا داستان، تجسّم عینى زندگى یک اُمت و تجربه عملى یک ملّت است. تاریخ آئینه‏ ملّت‏ ها ست و هر چه با تاریخ و سرگذشت پیشینیان آشنا باشیم، گویا به اندازه عمر آن مردم زندگى کرده ‏ایم. حضرت على (ع) در نامه سى و یکم نهج‏ البلاغه خطاب به فرزندش امام حسن‏ (ع) جمله‏ اى دارند که مى‏ فرمایند: فرزندم! من در سرگذشت گذشتگان چنان مطالعه کرده ‏ام و به آنها آگاهم که گویا با آنان زیسته‏ ام و به اندازه‏ آنها عمر کرده ‏ام.
شاید یکى از دلایل اثرگذارى قصّه و داستان بر روى انسان، تمایل قلبى او به داستان باشد. معمولاً کتاب‏ هاى تاریخى و آثار داستانى در طول تاریخ فرهنگ بشرى رونق خاصى داشته و قابل فهم و درک براى اکثر مردم بوده است، در حالى که مباحث استدلالى و عقلانى را گروه اندکى پیگیرى مى‏کرده ‏اند.
در روایات، به کلّ قرآن «احسن القصص» اطلاق شده است و این منافاتى ندارد که در میان کتب آسمانى، قرآن «احسن ‏القصص» باشد و در میان سوره‏ هاى قرآن، این سوره «احسن القصص» باشد.
تفاوت داستان‏ هاى قرآن با سایر داستان‏ ها:
1. قصّه ‏گو خداوند است. «نحن نقصّ»
2. هدفدار است. «نقصّ علیک من انباء الرّسل مانثبّت‏به فؤادک»
3. حقّ است، نه خیال. «نحن نقصّ علیک نبأهم بالحقّ»
4. بر اساس علم است، نه گمان. «فلنقصنّ علیهم بعلمٍ»
5. وسیله‏ تفکّر است، نه تخدیر. «فاقصص القصص لعلّهم یتفکّرون»
6. وسیله‏ عبرت است، نه تفریح و سرگرمى. «لقد کان فى قصصهم عبرة»
داستان حضرت یوسف، «احسن القصص » است، زیرا:
1. معتبرترین داستان‏ها است. «بما اوحینا»
2. در این داستان، جهاد با نفس که بزرگ‏ترین جهاد است، مطرح مى‏ شود.
3. قهرمان داستان، نوجوانى است که تمام کمالات انسانى را در خود دارد. (صبر، ایمان، تقوا، عفاف، امانت، حکمت، عفو و احسان)
4. تمام چهره‏ هاى داستان، خوش عاقبت مى‏ شوند. مثلا یوسف به حکومت مى‏رسد، برادران توبه مى ‏کنند، پدر بینایى خود را به دست مى ‏آورد، کشور قحطى زده نجات مى ‏یابد و دلتنگى ها و حسادت‏ ها به وصال و محبّت تبدیل مى‏ شود.
5. در این داستان مجموعه ‏اى از اضداد در کنار هم طرح شده ‏اند: فراق و وصال، غم و شادى، قحطى و پرمحصولى، وفادارى و جفاکارى، مالک و مملوک، چاه و کاخ، فقر و غنا، بردگى و سلطنت، کورى و بینایى، پاکدامنى و اتهام ناروا بستن.
نه فقط داستان‏ هاى الهى، بلکه تمام کارهاى خداوند، «اَحسن» است. زیرا:
1. بهترین آفریدگار است. «احسن الخالقین»
2. بهترین کتاب را دارد. «نزّل احسن الحدیث»
3. بهترین دین را دارد. «و من احسن دیناً ممّن اسلم وجهه لله»
4. بهترین پاداش را مى ‏دهد. «لیجزیهم اللَّه احسن ما عملوا»
و در برابر این بهترین‏ ها، خداوند بهترین عمل را از انسان خواسته است. «لیبلوکم ایّکم احسن عملاً»
غفلت در قرآن به سه معنى مطرح شده است:
الف: غفلت بد، نظیر آیه‏ «و انّ کثیراً من النّاس عن آیاتنا لغافلون» همانا بسیارى مردم از آیات ما غافلند.
ب: غفلت خوب، نظیر آیه‏ى «انّ الّذین یرمون المحصنات الغافلات المؤمنات لعنوا فى الدنیا و الآخرة» کسانى‏ک ه بر زنان پاکدامن و غافل از فحشا، تهمت زنا مى‏زنند در دنیا و آخرت لعنت شده ‏اند.
ج: غفلتِ طبیعى به معناى بى‏ اطلاعى، نظیر همین آیه مورد بحث؛ «و ان کنت من قبله لمن الغافلین» که خدا براى حفظ حرمت و احترام پیامبر نمى ‏فرماید: «کنت من قبله لمن الجاهلین»

پیام ها
1- در داستان‏ هاى قرآن، قصّه ‏گو خداوند است. «نحن نقصّ»
2- قصّه گو (و نویسنده آن)، باید معتبر و مطمئن باشد. «نحن نقصّ»*
3- از نظر روانى و تربیتى، براى تأثیر بهتر، باید مقدّمه چینى کرد. (قبل از شروع قصّه، مقدّمه چینى مى‏ کند که مى ‏خواهم قصه بگویم، آن هم بهترین قصّه.) «نحن نقصّ علیک احسن القصص»*
4- بهترین سخن‏ها، در اختیار بهترین افراد است. «نحن نقصّ... احسن القصص»*
5 - براى الگو دادن به دیگران، بهترین ‏ها را انتخاب و معرّفى کنیم. «احسن... »
6- قرآن بازگوکننده‏ داستان‏ ها، با بهترین و زیباترین بیان است. «احسن‏القصص»
7- بهترین داستان، آن است که بر اساس وحى باشد. «احسن القصص بما اوحینا»
8 - پیامبر امّى قبل از نزول وحى، نسبت به تاریخِ گذشته بى‏ خبر و ناآشنا بود. «...لمن الغافلین»
9- قرآن، از میان برنده غفلت‏ ها و بى ‏خبرى‏ هاست. «من قبله لمن الغافلین»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن

قطعات

  • عنوان
    زمان
  • 9:05

مشخصات

ثبت نقد و نظر نقد و نظر

    تاکنون نظری ثبت نشده است

تصاویر

پایگاه سخنرانی مذهبی