display result search
سخنرانی آیت الله سید روح الله خاتمی درباره ی ابعاد مثبت و منفی نعمتها و تعریف عزت
اگر انسان نعمت هایی که در اختیار دارد و خدا به او عطا می فرماید را در جای خوب و درست استفاده نکند، آن نعمت به نغمت و بلا تبدیل می شود. هر نعمتی یک جنبه ی مثبت و یک جنبه ی منفی دارد. انسان در جایگاه تهذیب نفس از جنبه ی مثبت آن نعمت استفاده و از جنبه های منفی آن پرهیز می کند. در فرازهای مکارم الاخلاق، امام سجاد (ع) چند نعمت، در راستای رسیدن به فضایل و کرامات از خداوند می خواهند، می فرمایند: در جامعه منزلت و عزت و شرف به من عطا کن ولی از آفت کبر و خود بزرگ بینی مرا حفظ کن.
عزت در حقیقت یعنی به دست آوردن و دخل و تصرف در آن، دشوار باشد. عزت را خدا به انسان عطا می کند. خداوند می فرماید: قُلِ اللَّهُمَّ مَالِکَ الْمُلْکِ تُؤْتِی الْمُلْکَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْکَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِیَدِکَ الْخَیْرُ إِنَّکَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ، بگو: خدایا! ای مالک همه موجودات! به هر که خواهی حکومت می دهی و از هر که بخواهی حکومت را می ستانی و هر که را خواهی عزت می بخشی و هر که را خواهی خوار و بی مقدار می کنی، هر خیری به دست توست، یقیناً تو بر هر کاری توانایی. این آیه نشان دهنده ی این است که منشاء تمام خیرات خداست و برای رسیدن به آن خیرات من جمله عزت، انسان باید تلاش نماید و زمینه و اسباب آن را فراهم کند. عزت مربوط به نفس انسان است و عوامل خارجی مانند قدرت و مال و اموال نقشی در عزت ندارند. حقیقت عزت، عزت نفس است که یعنی انسان به هیچ قیمتی حاضر نشود خود را بفروشد، زیر منت کار کسی برود، یا سر تعظیم برای کسی خم کند و یا به کسی احساس نیاز کند. تنها چیزی که عزت را از بین می برد و موجب ذلت می شود، احتیاج و نیازمندی به خلقت است. امام علی علیه السلام می فرمایند: هر گاه بر کسی یا چیزی احتیاج پیدا کردی، تو بنده و ذلیل آن هستی. تو اگر بی نیازی را برگزیدی و محتاج کسی نشدی، تو مانند آن (بزرگ و بی نیاز) هستی، تو به دیگران نیکی کن، که تو امیر و عزیز آن می شوی. همان گونه که خداوند می فرماید: انسان بنده ی احسان است. اگر این آدم در نهایت فقر، بیماری، شکنجه، رنج هم باشد، باز هم بزرگ و عزتمند است. این انسان ها در هر جایگاهی باشند، فقط خود را نیازمند خدا می دانند نه خلق خدا. عزت برای مومنی است که به وظایف ایمانی خود عمل کند و مومن واقعی باشد و حاضر نباشد دین خود را با چیزی عوض کند.
اگر انسان نعمت هایی که در اختیار دارد و خدا به او عطا می فرماید را در جای خوب و درست استفاده نکند، آن نعمت به نغمت و بلا تبدیل می شود. هر نعمتی یک جنبه ی مثبت و یک جنبه ی منفی دارد. انسان در جایگاه تهذیب نفس از جنبه ی مثبت آن نعمت استفاده و از جنبه های منفی آن پرهیز می کند. در فرازهای مکارم الاخلاق، امام سجاد (ع) چند نعمت، در راستای رسیدن به فضایل و کرامات از خداوند می خواهند، می فرمایند: در جامعه منزلت و عزت و شرف به من عطا کن ولی از آفت کبر و خود بزرگ بینی مرا حفظ کن.
عزت در حقیقت یعنی به دست آوردن و دخل و تصرف در آن، دشوار باشد. عزت را خدا به انسان عطا می کند. خداوند می فرماید: قُلِ اللَّهُمَّ مَالِکَ الْمُلْکِ تُؤْتِی الْمُلْکَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْکَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِیَدِکَ الْخَیْرُ إِنَّکَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ، بگو: خدایا! ای مالک همه موجودات! به هر که خواهی حکومت می دهی و از هر که بخواهی حکومت را می ستانی و هر که را خواهی عزت می بخشی و هر که را خواهی خوار و بی مقدار می کنی، هر خیری به دست توست، یقیناً تو بر هر کاری توانایی. این آیه نشان دهنده ی این است که منشاء تمام خیرات خداست و برای رسیدن به آن خیرات من جمله عزت، انسان باید تلاش نماید و زمینه و اسباب آن را فراهم کند. عزت مربوط به نفس انسان است و عوامل خارجی مانند قدرت و مال و اموال نقشی در عزت ندارند. حقیقت عزت، عزت نفس است که یعنی انسان به هیچ قیمتی حاضر نشود خود را بفروشد، زیر منت کار کسی برود، یا سر تعظیم برای کسی خم کند و یا به کسی احساس نیاز کند. تنها چیزی که عزت را از بین می برد و موجب ذلت می شود، احتیاج و نیازمندی به خلقت است. امام علی علیه السلام می فرمایند: هر گاه بر کسی یا چیزی احتیاج پیدا کردی، تو بنده و ذلیل آن هستی. تو اگر بی نیازی را برگزیدی و محتاج کسی نشدی، تو مانند آن (بزرگ و بی نیاز) هستی، تو به دیگران نیکی کن، که تو امیر و عزیز آن می شوی. همان گونه که خداوند می فرماید: انسان بنده ی احسان است. اگر این آدم در نهایت فقر، بیماری، شکنجه، رنج هم باشد، باز هم بزرگ و عزتمند است. این انسان ها در هر جایگاهی باشند، فقط خود را نیازمند خدا می دانند نه خلق خدا. عزت برای مومنی است که به وظایف ایمانی خود عمل کند و مومن واقعی باشد و حاضر نباشد دین خود را با چیزی عوض کند.
تاکنون نظری ثبت نشده است