display result search
منو
تفسیر آیه 3 و 4 سوره انسان

تفسیر آیه 3 و 4 سوره انسان

  • 1 تعداد قطعات
  • 7 دقیقه مدت قطعه
  • 370 دریافت شده
سخنرانی حجت‌ الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره انسان- آیه‌ 3 و 4

إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِراً وَإِمَّا کَفُوراً

إِنَّآ أَعْتَدْنَا لِلْکَافِرِینَ سَلاَسِلَاْ وَأَغْلاَلًا وَسَعِیراً

ترجمه
به راستى ما راه (حق) را به او نمایاندیم، خواه شاکر (و پذیرا) باشد یا ناسپاس.
همانا ما براى کفر پیشه‏ گان زنجیرها و غل‏ها و آتشى برافروخته آماده ساخته ‏ایم.


هدایت، چند گونه است:
گاهى هدایت فطرى است. چنانچه قرآن مى‏فرماید: «فالهمها فجورها و تقواها» خداوند به نفس بشر، خیر و شرّ را الهام کرد.
نوع دیگر، هدایتى است که از طریق تحصیل، تعقّل، مشورت، تجربه و مطالعه به دست مى‏ آید.
و نوع سوم هدایتى است که از راه تبلیغ و ارشاد انبیا و اولیا صورت مى‏ گیرد.
تشکّر گاهى قلبى است، یعنى همه نعمت‏ها را از خدا بدانیم؛ گاهى عملى است، بدین معنا که انسان نعمت‏هاى خداوند را فقط در راه حق مصرف کند و گاهى زبانى است، یعنى انسان «الحمد للّه ربّ العالمین» را بر زبان جارى کند.
«سَلاسل» جمع «سِلسلة» به معناى زنجیر و «اَغلال» جمع «غُلّ» به معناى طوقى است که به گردن مى‏نهند و «سَعیر» به معناى آتش افروخته است.
امام صادق‏ (ع) ذیل آیه «امّا شاکراً و امّا کفوراً» فرمودند: «عرفناه اِمّا آخذ و اِمّا تارک» ما راه را به او معرفى کردیم، یا آن را مى‏ گیرد و یا رها مى‏ کند.
«سلاسلا و اغلالاً» یعنى زنجیر در پا و غل بر گردن.
انسان در مسیر بندگى و تشکّر از خداوند، مرحله ضعیف یا متوسّطى را طى مى‏ کند ولى در طریق سرکشى و تمرّد، مرحله بالایى را مى‏ پیماید. در شکر، شاکر است (نه شکور)، ولى در کفر، کفور است. «امّا شاکراً و امّا کفوراً» یعنى شکر او معمولى ولى کفر او قوى است. به چند نمونه دیگر توجه کنید. قرآن مى‏ فرماید:
«انّه لیؤوس» انسان بسیار مأیوس است.
«انّ الانسان لظلوم» به راستى که انسان بسیار ظالم است.
«کان الانسان عجولاً» انسان موجودى عجول است.
«کان الانسان قتوراً» انسان، تنگ نظر است.
«انّ الانسان خلق هلوعاً» انسان بسیار حریص و کم طاقت است.
«اذا مسّه الشر جزوعاً» هنگامى که شرّى به او رسد، بسیار جزع و فزع مى‏کند.
«انّ الانسان لربّه لکنود» انسان نسبت به پروردگارش بسیار ناسپاس و بخیل است.


پیام ها
1- آزمایش انسان، براساس آگاهى و آزادى است:
آگاهى به واسطه چشم و گوش و عقل و فطرت درونى و هدایت بیرونى؛ و آزادى برمبناى اختیار که به تمام انسان‏ها داده شده است: «نبتلیه... سمیعاً بصیراً هدیناه... امّا شاکراً و امّا کفوراً»
2- خداوند، حجت را بر انسان تمام کرده است. «انّا هدیناه السبیل»
3- راه درست، یکى بیش نیست. «انّا هدیناه السبیل» (کلمه «سَبیل» مفرد است.)
4- هدایت، نعمتى در خور سپاس است. «انّا هدیناه السبیل امّا شاکراً» (پیمودن راه دین، شکر الهى و انحراف از آن، کفران و ناسپاسى است.)
5 - کسانى که هدایت انبیا را نپذیرند، بالاترین مرحله از کفر را مرتکب شده‏اند. (به جاى آنکه بگوید «امّا کافراً»، فرمود: «امّا شاکراً و امّا کفوراً». زیرا «کفور»، اوج کفر است.)
6- هرکس شاکر نباشد، کفور است، راه سوّمى وجود ندارد. «امّا شاکراً و امّا کفوراً»
7- در تربیت انسان، نقش هشدار، بیش از بشارت است. (لذا قرآن ابتدا هشدار مى‏دهد و سپس بشارت.) «انّا اعتدنا للکافرین...»
8 - کیفرهاى الهى داراى ملاک و معیارند. «اعتدنا للکافرین سلاسل و اغلالاً و سعیراً»
9- هر انتخابى، سرانجام خود را به دنبال دارد. کفر، دوزخ را و شکر، بهشت را. «اِمّا شاکراً و اِمّا کفوراً... انّا اعتدنا للکافرین... انّ الأبرار...»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن

قطعات

  • عنوان
    زمان
  • 7:26

مشخصات

ثبت نقد و نظر نقد و نظر

  • کاربر مهمان
    باسلام ممنون از دست اندرکاران بزرگوار که تفسیر کتاب آسمانی را در منظر عموم قرارمیدهند انشالله که همه بتونیم استفاده کامل ببریم.خیردنیا وآخرت نصیب استاد قرائتی وعزیزان دست اندرکار🌺🌺

تصاویر

پایگاه سخنرانی مذهبی