display result search
- 910
- 1000
- 1000
- 1000
تبیین تفاوت های اخلاق در عالم مادی و عالم الهی
سخنرانی آیت الله سید محمدمهدی میرباقری با موضوع "تبیین تفاوت های اخلاق در عالم مادی و عالم الهی"، سال 1396
اساس اخلاق بر پرستش خدای متعال است، بنیان اخلاق کریمه بر ترک استکبار نسبت به خدای متعال و تواضع و خشوع و عبادت نسبت به اوست، کما این که بنیان رذائل اخلاقی بر استکبار در مقابل خدای متعال است. به تعبیر دیگر اصل اصول اخلاقی عبارت است از: حسن عبادت و بندگی خدای متعال، و اصل رذائل اخلاقی هم عبارت است از: استکبار که قبح استکبار در مقابل خدای متعال است، این به هیچ اصل دیگری بازگشت نمی کند، یعنی نمی شود ما بگوییم در مورد خدای متعال استکبار نکنید چون ظلم قبیح است، خود این استکبار از هر کاری قبیح تر است، حالا این را در جای خودش باید بحث کرد.
این صفات اخلاقی که بر اساس عبودیت و خشوع باطنی انسان در برابر خدای متعال عطا شده و عطا می شود، اصلش به وجود مقدس و نورانی نبی أکرم صلی الله علیه و آله عطا شده است و دیگران در بهره مندی از این صفات همه محتاج به این وجود مقدس و شفاعت ایشان هستند. انسان به اندازه ای که به تولی به وجود مقدس نبی أکرم راه پیدا می کنند و تبرّی از جبهه مقابل حضرت و دشمنان حضرت پیدا می کنند و منقّا از صفات آنها شود، به آن اندازه نورانی به نور صفات نبی أکرم می شود. بنابراین محور خلق کریمه وجود مقدس رسول الله هستند که خشوع دارند، آن هم خشوع تام حبّی یعنی بالاترین عبادت و خشوع. همه صفات بر این اساس به ایشان عطا شده است و دیگران به اندازه ای که به طاعت و خشوع در مقابل حضرت می رسند، به تولّی و تبرّی راه پیدا می کنند، آن صفات نورانی حضرت در آنها ظهور پیدا می کند و واجد صفات اخلاقی می شوند. در نقطه مقابل، هم صفات رذیله است که ناشی از استکبار و قوایی است که با آن استکبار در جهان بسط و گسترش پیدا می کند، اینها هم بالاصالة صفات دشمن حضرت هستند، صفات جهل که در حدیث عقل و جهل آمده و متناسب با استکبار او برای او آفریده شده و به آن صفات و به آن قوا و لشکر و جنود امداد شده است. کسانی که متصف به آن صفات هستند در واقع ظلمات صفات آن هاست که در آنها جاری می شود. هر کس به اندازه تولّی که به جهل و شیطان و ابلیس دارد و به اندازه دوری که از حضرت پیدا می کنند این صفات در او پیدا می شود.
مؤمنین کامل کسانی هستند که تولّی و تبرّی تام دارند، لذا هیچ صفت رذیله ای در آنها نیست و همه صفات حمیده وجود مقدس نبی أکرم به اندازه ظرفیتشان در آنها ظهور پیدا می کند؛ مثل شعاع خورشید که در خانه های ما به اندازه ظرفیت می تابد و إلا برای ما مستقیماً صفات کریمه خلق نمی شود. صفات کریمه در هر عبد مؤمنی تا انبیاء الهی نازله صفات وجود مقدس حضرت است و حضرت محور همه صفات کریمه هستند. پس تنزّل صفات حضرت در روح مؤمن به اندازه توسلی است که به حضرت دارد، همچنین به اندازه تمسک و تحملی است که نسبت به ولایت ایشان دارد و به اندازه تبرّی است که از دشمنان ایشان دارد. اینهایی که عرض کردم مضمون حدیث عقل و جهل در کافی است که حضرت در آخر این حدیث فرمودند: هر مؤمنی بعضی از صفات عقل را دارد و کامل در صفات عقل نمی شود تا منقّا از جهل شود، وقتی به تبرّی تام رسید آنوقت تمام صفات عقل در او ظهور پیدا می کند. بر این اساس ما اخلاق را اینطور تعریف کنیم که یک خلق کریمه ای است که خدای متعال بر اساس خشوع تام و محبت تامی که نبی أکرم نسبت به او دارد عطا کرده است. این صفات در محبین و اهل تولی و تبری ظهور پیدا می کند و قوای حضرت است که به وسیله آن اخلاق کریمه را بسط می دهد، لذا باطن صفات کریمه در هر انسانی به اندازه سجده در مقابل خدای متعال است که از طریق تولی و تبری واقع می شود، در درجه بعد هم به اندازه تولی و تبری انسان، به او این صفات داده می شود.
اولیاء نور بر محور وجود مقدس نبی أکرم در عالم اقامه اخلاق می کنند، یعنی سعی می کنند اخلاق کریمه را در حیات انسان ها احیا و ایجاد کنند و آنها را به آن برسانند. جبهه مقابل هم که جبهه جهل و دشمنان حضرت و اولیاء طاغوت هستند، آنها هم در عالم اقامه رذائل اخلاقی می کنند، یعنی دو جریان اقامه داریم، اقامه مکارم اخلاق و اقامه رذائل اخلاق. حضرت سعی می کنند قوای نورانی کریمه و حمیده خودشان را در ارواح مؤمنین بسط بدهند و از طریق آن طاعت خدای متعال را گسترش بدهند و شیاطین و اولیاء طاغوت هم سعی می کنند که صفات رذیله و ظلمانی خودشان را بسط بدهند و از طریق این صفات اقامه کفر و طغیان کنند و این درگیری تاریخی است. جهاد اکبر ما همین است که در این درگیری باطنی حاضر شویم و باطن و نفس خودمان را آرام کرده و این نفس را تقدیم وجود مقدس نبی أکرم کنیم و در مقابل جهل ابلیس که تلاش می کند با قوای خودش ما را تسخیر و متصف به صفات ظلمانی کند، نفسمان را میدان بسط ولایت حضرت قرار بدهیم.
بنابراین شما دو دستگاه اخلاقی پیدا می کنید که یکی بسط صفات کریمه می دهد و سعی می کند بر محور صفات حمیده اجتماع و همدلی درست کند و دیگری بسط صفات رذیله می دهد و سعی می کند بر محور این صفات تجمع ایجاد کند. بنابراین تجمع، بر محور همدلی مشترک است و ولات هستند که این ارواح را حول خودشان جمع می کنند تا از طریق آنها یک تمدن الهی یا مادی بسازند. چالشی که در مقابل دستگاه حق وجود دارد کل دستگاه ابلیس است که تلاش می کند اخلاق رذیله را اقامه کند و این را تبدیل به یک تجمع و تمدن کند و بر محور آن اخلاق مادی، یک همکاری و هماهنگی ایجاد کند. لذا ائمه علیهم السلام همانطور که عناصر ابرار هستند، ارکان البلاد هم هستند. رکن بلد ایمانی خود امام است و او است که در اراده ها ظهور پیدا می کند، اراده ها را هماهنگ می کند «ائْتَلَفَتِ الْفُرْقَةُ» بعد بر محور این اراده های هماهنگ یک کار بزرگ و یک پرستش مشاع اتفاق می افتد و بعد حاصلی که از آن ایجاد می شود تجسد صفات است، یک مقدار عقب تر تجسد ارواح است، یک مقدار عقب تر تجسد آن روح ولیّ است که این ارواح را هدایت می کند، لذا یا بلد طیّب می شود و یا بلد خبیث.
وقتی پرستش دنیا اصل شد و باید جامعه را شما به سمت پرستش دنیا سوق بدهید، باید ارزش های اجتماعی و هنجارهای اجتماعی را تبدیل کنید به هنجارهای متناسب با دنیاپرستی، اخلاق را تبدیل کنید به اخلاق دنیاپرستی و این ها همین کار را می کنند. این ها ایجاد عاطفه متناسب با پرستش دنیا می کنند، اخلاق دنیا پرستی را اقامه می کنند و بسترهای تحریک حسی درست می کنند. این ها ایجاد عاطفه متناسب با پرستش دنیا می کنند و بسترهای تحریک حسی درست می کنند. در همین راستاست که جای معروف و منکر عوض شده بنابراین استقامت انسان هم در برابر این همه جلوه گری مادی کم می شود. یکی از اصلی ترین بحران های اخلاقی ما این است که ما بین عالم الهی و عالم مادی تکلیف خودمان را معین نکردیم. تکنولوژی یکی از مسخرات و ابزار عالم ماده است و آنها برای کار خودشان ساختند، البته که ما در مقابل آن مجبور نیستیم ولی او هم بی خاصیت نیست و این غفلت برای ما کار درست کرده است. ما الان در درگیری با فساد اخلاقی چون صف خود را از عالم ماده جدا نکرده ایم علت را رها کرده و به مبارزه با معلول پرداخته ایم و این بزرگترین بحران ماست.
اساس اخلاق بر پرستش خدای متعال است، بنیان اخلاق کریمه بر ترک استکبار نسبت به خدای متعال و تواضع و خشوع و عبادت نسبت به اوست، کما این که بنیان رذائل اخلاقی بر استکبار در مقابل خدای متعال است. به تعبیر دیگر اصل اصول اخلاقی عبارت است از: حسن عبادت و بندگی خدای متعال، و اصل رذائل اخلاقی هم عبارت است از: استکبار که قبح استکبار در مقابل خدای متعال است، این به هیچ اصل دیگری بازگشت نمی کند، یعنی نمی شود ما بگوییم در مورد خدای متعال استکبار نکنید چون ظلم قبیح است، خود این استکبار از هر کاری قبیح تر است، حالا این را در جای خودش باید بحث کرد.
این صفات اخلاقی که بر اساس عبودیت و خشوع باطنی انسان در برابر خدای متعال عطا شده و عطا می شود، اصلش به وجود مقدس و نورانی نبی أکرم صلی الله علیه و آله عطا شده است و دیگران در بهره مندی از این صفات همه محتاج به این وجود مقدس و شفاعت ایشان هستند. انسان به اندازه ای که به تولی به وجود مقدس نبی أکرم راه پیدا می کنند و تبرّی از جبهه مقابل حضرت و دشمنان حضرت پیدا می کنند و منقّا از صفات آنها شود، به آن اندازه نورانی به نور صفات نبی أکرم می شود. بنابراین محور خلق کریمه وجود مقدس رسول الله هستند که خشوع دارند، آن هم خشوع تام حبّی یعنی بالاترین عبادت و خشوع. همه صفات بر این اساس به ایشان عطا شده است و دیگران به اندازه ای که به طاعت و خشوع در مقابل حضرت می رسند، به تولّی و تبرّی راه پیدا می کنند، آن صفات نورانی حضرت در آنها ظهور پیدا می کند و واجد صفات اخلاقی می شوند. در نقطه مقابل، هم صفات رذیله است که ناشی از استکبار و قوایی است که با آن استکبار در جهان بسط و گسترش پیدا می کند، اینها هم بالاصالة صفات دشمن حضرت هستند، صفات جهل که در حدیث عقل و جهل آمده و متناسب با استکبار او برای او آفریده شده و به آن صفات و به آن قوا و لشکر و جنود امداد شده است. کسانی که متصف به آن صفات هستند در واقع ظلمات صفات آن هاست که در آنها جاری می شود. هر کس به اندازه تولّی که به جهل و شیطان و ابلیس دارد و به اندازه دوری که از حضرت پیدا می کنند این صفات در او پیدا می شود.
مؤمنین کامل کسانی هستند که تولّی و تبرّی تام دارند، لذا هیچ صفت رذیله ای در آنها نیست و همه صفات حمیده وجود مقدس نبی أکرم به اندازه ظرفیتشان در آنها ظهور پیدا می کند؛ مثل شعاع خورشید که در خانه های ما به اندازه ظرفیت می تابد و إلا برای ما مستقیماً صفات کریمه خلق نمی شود. صفات کریمه در هر عبد مؤمنی تا انبیاء الهی نازله صفات وجود مقدس حضرت است و حضرت محور همه صفات کریمه هستند. پس تنزّل صفات حضرت در روح مؤمن به اندازه توسلی است که به حضرت دارد، همچنین به اندازه تمسک و تحملی است که نسبت به ولایت ایشان دارد و به اندازه تبرّی است که از دشمنان ایشان دارد. اینهایی که عرض کردم مضمون حدیث عقل و جهل در کافی است که حضرت در آخر این حدیث فرمودند: هر مؤمنی بعضی از صفات عقل را دارد و کامل در صفات عقل نمی شود تا منقّا از جهل شود، وقتی به تبرّی تام رسید آنوقت تمام صفات عقل در او ظهور پیدا می کند. بر این اساس ما اخلاق را اینطور تعریف کنیم که یک خلق کریمه ای است که خدای متعال بر اساس خشوع تام و محبت تامی که نبی أکرم نسبت به او دارد عطا کرده است. این صفات در محبین و اهل تولی و تبری ظهور پیدا می کند و قوای حضرت است که به وسیله آن اخلاق کریمه را بسط می دهد، لذا باطن صفات کریمه در هر انسانی به اندازه سجده در مقابل خدای متعال است که از طریق تولی و تبری واقع می شود، در درجه بعد هم به اندازه تولی و تبری انسان، به او این صفات داده می شود.
اولیاء نور بر محور وجود مقدس نبی أکرم در عالم اقامه اخلاق می کنند، یعنی سعی می کنند اخلاق کریمه را در حیات انسان ها احیا و ایجاد کنند و آنها را به آن برسانند. جبهه مقابل هم که جبهه جهل و دشمنان حضرت و اولیاء طاغوت هستند، آنها هم در عالم اقامه رذائل اخلاقی می کنند، یعنی دو جریان اقامه داریم، اقامه مکارم اخلاق و اقامه رذائل اخلاق. حضرت سعی می کنند قوای نورانی کریمه و حمیده خودشان را در ارواح مؤمنین بسط بدهند و از طریق آن طاعت خدای متعال را گسترش بدهند و شیاطین و اولیاء طاغوت هم سعی می کنند که صفات رذیله و ظلمانی خودشان را بسط بدهند و از طریق این صفات اقامه کفر و طغیان کنند و این درگیری تاریخی است. جهاد اکبر ما همین است که در این درگیری باطنی حاضر شویم و باطن و نفس خودمان را آرام کرده و این نفس را تقدیم وجود مقدس نبی أکرم کنیم و در مقابل جهل ابلیس که تلاش می کند با قوای خودش ما را تسخیر و متصف به صفات ظلمانی کند، نفسمان را میدان بسط ولایت حضرت قرار بدهیم.
بنابراین شما دو دستگاه اخلاقی پیدا می کنید که یکی بسط صفات کریمه می دهد و سعی می کند بر محور صفات حمیده اجتماع و همدلی درست کند و دیگری بسط صفات رذیله می دهد و سعی می کند بر محور این صفات تجمع ایجاد کند. بنابراین تجمع، بر محور همدلی مشترک است و ولات هستند که این ارواح را حول خودشان جمع می کنند تا از طریق آنها یک تمدن الهی یا مادی بسازند. چالشی که در مقابل دستگاه حق وجود دارد کل دستگاه ابلیس است که تلاش می کند اخلاق رذیله را اقامه کند و این را تبدیل به یک تجمع و تمدن کند و بر محور آن اخلاق مادی، یک همکاری و هماهنگی ایجاد کند. لذا ائمه علیهم السلام همانطور که عناصر ابرار هستند، ارکان البلاد هم هستند. رکن بلد ایمانی خود امام است و او است که در اراده ها ظهور پیدا می کند، اراده ها را هماهنگ می کند «ائْتَلَفَتِ الْفُرْقَةُ» بعد بر محور این اراده های هماهنگ یک کار بزرگ و یک پرستش مشاع اتفاق می افتد و بعد حاصلی که از آن ایجاد می شود تجسد صفات است، یک مقدار عقب تر تجسد ارواح است، یک مقدار عقب تر تجسد آن روح ولیّ است که این ارواح را هدایت می کند، لذا یا بلد طیّب می شود و یا بلد خبیث.
وقتی پرستش دنیا اصل شد و باید جامعه را شما به سمت پرستش دنیا سوق بدهید، باید ارزش های اجتماعی و هنجارهای اجتماعی را تبدیل کنید به هنجارهای متناسب با دنیاپرستی، اخلاق را تبدیل کنید به اخلاق دنیاپرستی و این ها همین کار را می کنند. این ها ایجاد عاطفه متناسب با پرستش دنیا می کنند، اخلاق دنیا پرستی را اقامه می کنند و بسترهای تحریک حسی درست می کنند. این ها ایجاد عاطفه متناسب با پرستش دنیا می کنند و بسترهای تحریک حسی درست می کنند. در همین راستاست که جای معروف و منکر عوض شده بنابراین استقامت انسان هم در برابر این همه جلوه گری مادی کم می شود. یکی از اصلی ترین بحران های اخلاقی ما این است که ما بین عالم الهی و عالم مادی تکلیف خودمان را معین نکردیم. تکنولوژی یکی از مسخرات و ابزار عالم ماده است و آنها برای کار خودشان ساختند، البته که ما در مقابل آن مجبور نیستیم ولی او هم بی خاصیت نیست و این غفلت برای ما کار درست کرده است. ما الان در درگیری با فساد اخلاقی چون صف خود را از عالم ماده جدا نکرده ایم علت را رها کرده و به مبارزه با معلول پرداخته ایم و این بزرگترین بحران ماست.
تاکنون نظری ثبت نشده است