display result search
- 942
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر سوره ی حجرات، جلسه بیست و دوم
سخنرانی آیت الله سید محمدمهدی میرباقری با موضوع "تفسیر سوره ی حجرات"، جلسه بیست و دوم، سال 1399
در باب امور دنیایی حتی در حوزه معیشت فردی سه نظریه وجود دارد: نظریه اول این است که اصلا پرداختن به این امور مزاحم بندگی خداست. می گویند خدا ما را برای بندگی آفریده است و اکل و شرب و استراحت و تفریح و ازدواج مزاحم بندگی خدا هستند. ما باید سعی کنیم آنها را حذف کنیم و به حداقل برسانیم و می گویند زهد یعنی کنار گذاشتن این امور، این گروه معتقد هستند که خدای متعال به ما جهاز هاضمه داده که ما از طریق تحت فشار قرار دادن خودمان رشد کنیم مثلا نخوریم در نخوردن رشد کنیم یا اینکه میل به استراحت داده که با مبارزه و نخوابیدن رشد کنیم. این نگاه مورد تأیید دین نیست و اگر این امور مانع بود خداوند اینها را قرار نمیداد این یک نگاه منفی به این امور است و اینها را مزاحم می داند.
نظریه دوم این است که این امور ربطی به رشد معنوی ندارد و اینها اموری هستند که برای زندگی در این دنیا لازم است و ما در این دنیا می خواهیم زندگی کنیم؛ بخوریم بیاشامیم بخوابیم ازدواج کنیم دوست داشته باشیم. اینها ربطی به دین داری ندارد و آن که ما را رشد می دهد امور باطنی و معنوی است و دین آمده است که این امور باطنی و معنوی را اداره کند. لذا امور دنیایی را به خود مردم واگذار کرده تا هر طوری که خودشان می خواهند تدبیر کنند و جاهایی هم که امور دنیایی مزاحمت هایی برای دین داری داشته اند دین آنها را حاشیه زده است.
نظریه سوم این است که این امور به هیچ وجه مزاحم دینداری ما نیستند اینطور هم نیست که مرتبط با دینداری ما نباشند این امور دو نوع تنظیم می شوند که یک نوع آن مزاحم دینداری است یک نوع دیگر مکمل دینداری ما هستند. ما می توانیم با خوردن و خوابیدن و آشامیدن مان هم به خدا نزدیک بشویم. یک جور تدبیر کردنش مکمل دینداری انسان است و خودش بخشی از بندگی و مناسک بندگی می شود.
به طور کلی نمی توان گفت که این امور ربطی به دین ندارد و معیشت انسان کاری با بندگی خدا ندارد، درست است که ما باید نماز بخوانیم. منتها چون ما در این عالم با جسم آمده ایم برای نماز خواندن اکل و شرب هم احتیاج داریم پس نمیتوان گفت اکل و شرب ربطی به دین ندارد و فقط دینِ انسان با امور باطنی و نماز خواندن است این نگاه غلط است.
لذا این که حضرت روابط بین ما را برقرار می کنند و یک خانواده درست می کنند که همه افراد با هم رابطه اخوت دارند، این رابطه اخوت بستر پرستش خداست، بستر رحمت رحیمیه خداست. در این روابط است که رحمت رحیمیه خدا منتشر می شود. این روابط اخوت باید حفظ شود اگر این روابط تبدیل شد بستر پرستش به بستر معصیت تبدیل می شود، جامعه ای که روابط انسانها در آن جامعه روابط اخوت ایمانی نیست در آن جامعه نمی توان در مناسبات اجتماعی خدا را پرستش کرد. بازاری که روابطش روابط اخوت نیست در این بازار نمی شود در تجارت خدا را بندگی کنیم. نمی گوییم امری محال است ولی این امور مزاحم می شوند برای عبادت مثلا یک بستری درست کنند برای تحریک به دنیا آنجا هم می شود عبادت کرد ولی این شرایط برای عبادت مزاحم است. اگر مناسبات اخوت به هم خورد، دیگر مناسبات پرستش خدا نیست، ولی اگر بعد از این که امام پایش را می گذارد وسط می خواهد صلح ایجاد کند کسی حرف امام را قبول نکرد، این می شود باغی، تا اینجا هم هنوز از جامعه مومنین خارج نشده است، باید با او مقاتله کرد، اگر برگشت به امر خدا دوباره می شود مناسبات اخوت را ایجاد کرد. یعنی کار تا اقتتال می کشد و به بغی اولیه هم کشیده می شود، ولی به امر الهی برمیگردد، یعنی دوباره بر مدار امام برمیگردد و امامت را قبول می کند و دوباره می خواهد بر مدار امیرالمومنین زندگی کند اگر واقعا برگشت این رابطه اخوت دوباره قابل اصلاح است. اینجا باید مناسبات را به همان مناسبات اخوت برگردانیم ولی اگر اصلا حاضر نیست امر الهی را بپذیرد و در این درگیری که شیطان ایجاد کرده می ایستد تا آخر هم حاضر نیست برگردد و بغی را ادامه می دهد. این فرد از دایره اخوت بیرون است و از مدار جامعه ایمانی بیرون می رود. مثل نهروانی ها مثل جملی ها مثل جبهه معاویه و شام که با امیرالمومنین درگیر می شوند حاضر نیستند به حکم خدا برگردند اینها جزو بغات می شوند تا آخر هم جزو این بغات می ایستند پس از امت اسلامی و از جامعه مومنین بیرون می روند.
حضرت که رابطه اخوت را برقرار میکنند هدفشان این نیست که یک نوع رابطه اخوت صوری و برادری درست کنند و بعد شروع کنند به نماز و... بلکه اخوت یک رابطه حقیقی است و لذا میفرماید هر کجا و در هر زمان این رابطه اخوت مختل شد مومنین و صاحبان امر وظیفه دارند این رابطه را اصلاح کنند. این اخوت صرفا یک رابطه اعتباری شرعی نیست؛ یک رابطه حقیقی است.
در باب امور دنیایی حتی در حوزه معیشت فردی سه نظریه وجود دارد: نظریه اول این است که اصلا پرداختن به این امور مزاحم بندگی خداست. می گویند خدا ما را برای بندگی آفریده است و اکل و شرب و استراحت و تفریح و ازدواج مزاحم بندگی خدا هستند. ما باید سعی کنیم آنها را حذف کنیم و به حداقل برسانیم و می گویند زهد یعنی کنار گذاشتن این امور، این گروه معتقد هستند که خدای متعال به ما جهاز هاضمه داده که ما از طریق تحت فشار قرار دادن خودمان رشد کنیم مثلا نخوریم در نخوردن رشد کنیم یا اینکه میل به استراحت داده که با مبارزه و نخوابیدن رشد کنیم. این نگاه مورد تأیید دین نیست و اگر این امور مانع بود خداوند اینها را قرار نمیداد این یک نگاه منفی به این امور است و اینها را مزاحم می داند.
نظریه دوم این است که این امور ربطی به رشد معنوی ندارد و اینها اموری هستند که برای زندگی در این دنیا لازم است و ما در این دنیا می خواهیم زندگی کنیم؛ بخوریم بیاشامیم بخوابیم ازدواج کنیم دوست داشته باشیم. اینها ربطی به دین داری ندارد و آن که ما را رشد می دهد امور باطنی و معنوی است و دین آمده است که این امور باطنی و معنوی را اداره کند. لذا امور دنیایی را به خود مردم واگذار کرده تا هر طوری که خودشان می خواهند تدبیر کنند و جاهایی هم که امور دنیایی مزاحمت هایی برای دین داری داشته اند دین آنها را حاشیه زده است.
نظریه سوم این است که این امور به هیچ وجه مزاحم دینداری ما نیستند اینطور هم نیست که مرتبط با دینداری ما نباشند این امور دو نوع تنظیم می شوند که یک نوع آن مزاحم دینداری است یک نوع دیگر مکمل دینداری ما هستند. ما می توانیم با خوردن و خوابیدن و آشامیدن مان هم به خدا نزدیک بشویم. یک جور تدبیر کردنش مکمل دینداری انسان است و خودش بخشی از بندگی و مناسک بندگی می شود.
به طور کلی نمی توان گفت که این امور ربطی به دین ندارد و معیشت انسان کاری با بندگی خدا ندارد، درست است که ما باید نماز بخوانیم. منتها چون ما در این عالم با جسم آمده ایم برای نماز خواندن اکل و شرب هم احتیاج داریم پس نمیتوان گفت اکل و شرب ربطی به دین ندارد و فقط دینِ انسان با امور باطنی و نماز خواندن است این نگاه غلط است.
لذا این که حضرت روابط بین ما را برقرار می کنند و یک خانواده درست می کنند که همه افراد با هم رابطه اخوت دارند، این رابطه اخوت بستر پرستش خداست، بستر رحمت رحیمیه خداست. در این روابط است که رحمت رحیمیه خدا منتشر می شود. این روابط اخوت باید حفظ شود اگر این روابط تبدیل شد بستر پرستش به بستر معصیت تبدیل می شود، جامعه ای که روابط انسانها در آن جامعه روابط اخوت ایمانی نیست در آن جامعه نمی توان در مناسبات اجتماعی خدا را پرستش کرد. بازاری که روابطش روابط اخوت نیست در این بازار نمی شود در تجارت خدا را بندگی کنیم. نمی گوییم امری محال است ولی این امور مزاحم می شوند برای عبادت مثلا یک بستری درست کنند برای تحریک به دنیا آنجا هم می شود عبادت کرد ولی این شرایط برای عبادت مزاحم است. اگر مناسبات اخوت به هم خورد، دیگر مناسبات پرستش خدا نیست، ولی اگر بعد از این که امام پایش را می گذارد وسط می خواهد صلح ایجاد کند کسی حرف امام را قبول نکرد، این می شود باغی، تا اینجا هم هنوز از جامعه مومنین خارج نشده است، باید با او مقاتله کرد، اگر برگشت به امر خدا دوباره می شود مناسبات اخوت را ایجاد کرد. یعنی کار تا اقتتال می کشد و به بغی اولیه هم کشیده می شود، ولی به امر الهی برمیگردد، یعنی دوباره بر مدار امام برمیگردد و امامت را قبول می کند و دوباره می خواهد بر مدار امیرالمومنین زندگی کند اگر واقعا برگشت این رابطه اخوت دوباره قابل اصلاح است. اینجا باید مناسبات را به همان مناسبات اخوت برگردانیم ولی اگر اصلا حاضر نیست امر الهی را بپذیرد و در این درگیری که شیطان ایجاد کرده می ایستد تا آخر هم حاضر نیست برگردد و بغی را ادامه می دهد. این فرد از دایره اخوت بیرون است و از مدار جامعه ایمانی بیرون می رود. مثل نهروانی ها مثل جملی ها مثل جبهه معاویه و شام که با امیرالمومنین درگیر می شوند حاضر نیستند به حکم خدا برگردند اینها جزو بغات می شوند تا آخر هم جزو این بغات می ایستند پس از امت اسلامی و از جامعه مومنین بیرون می روند.
حضرت که رابطه اخوت را برقرار میکنند هدفشان این نیست که یک نوع رابطه اخوت صوری و برادری درست کنند و بعد شروع کنند به نماز و... بلکه اخوت یک رابطه حقیقی است و لذا میفرماید هر کجا و در هر زمان این رابطه اخوت مختل شد مومنین و صاحبان امر وظیفه دارند این رابطه را اصلاح کنند. این اخوت صرفا یک رابطه اعتباری شرعی نیست؛ یک رابطه حقیقی است.
تاکنون نظری ثبت نشده است