- 6638
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 74 سوره بقره
سخنرانی حجتالاسلام محسن قرائتی با موضوع سوره بقره- آیهی 74
آیات قبل، بسیاری از الطاف الهی درباره بنی اسرائیل، از قبیل: رهایی از شرّ فرعون، شکافته شدن دریا، قبول توبه آنان از گوسالهپرستی، نزول بهترین غذاها، سایهبان قرار دادن ابرها و رهبری معصوم را یادآور شد و در نهایت، ماجرای قتل نفس و چگونگی کشف قاتل با یک روش اعجازآمیز را بازگو کرد. خداوند در این آیه میفرماید: به جهت بیتوجّهی شما به این همه نشانه و آیه که از روی لجاجت و کینه بود، دلهای شما را قساوت فراگرفت و سنگدل شدید و ای بسا که دلهایتان از سنگ نیز سختتر شد.
سنگها، مراحل مختلفی دارند:
الف: خرد میشوند، از آنها نهرها جاری شده و انسانها را سیراب میکنند. «یتَفَجِّرُ مِنهُ الاَنهار»
ب: انفجار ندارند، ولی حدّاقل خود و اطراف خود را تر میکنند. «یَخرِجُ مِنهُ الماء»
ج: از خشیت الهی، سقوط و سجود دارند. «یَهبِطُ مِن خَشیَةِ اللَّه»
پیام ها:
1- قساوت و سنگدلی، بدترین نوع مرض روحی است که به جهت لجاجتهای پی درپی، برای انسان پیدا می شود. «ثم قست قلوبکم من بعد ذلک»
2- مشاهده ی آیات و الطاف الهی، در افراد لجوج به جای تقویت ایمان، موجب قساوت قلب میگردد. «قست قلوبکم من بعد ذلک»
3- کاری نکنیم که نسل ما، شرمنده رفتار ما شود. نیاکان سنگدل شدند، ولی خداوند به نسل آنان میگوید: «قَستَ قُلوبُکُم»
4- علم، به تنهایی نورانیّت نمیآورد. بعد از دیدن آن همه معجزه، باز سنگدل شدند. «قست قُلوبکُم مِن بَعدِ ذلِک»
5 - قساوت، مراحلی دارد. «کالحجارة اَو اَشَدّ قَسوَة»
6- با سادهترین تشبیه، عمیقترین معارف را می توان بیان کرد. «کَالحِجارة»
7- انتقادات باید مستند باشد. قرآن که می فرماید: دلهای بعضی از سنگ سفت تر است، دلیل آن را که جاری شدن آب از کنار سنگ است، بیان میدارد. «و انّ مِنَ الحِجارَة لَما یَتَفَجَّر...»
8 - جمادات، مرحلهای از شعور را دارا هستند. زیرا خوف و خشیت دارند. «وَ اِنَّ مِنها لَما یَهبِطَ مِن خَشیَةِ اللّه»
9- داروی قساوت، توجّه به علم خداوند است. «کالحجارة... و مااللَّه بغافل»
10- سنگدلی، در رفتار ما مؤثّر است. «قست قلوبکم ... عمّا تعملون»
11- خداوند به همه ی کارهای ما آگاه است. «وما اللَّه بغافل عمّا تعلمون»
همچنان که قرآن، برای مؤمنان مایه ی شفا و رحمت است برای ظالمان، موجب زیان و خسارت است. اسراء، 82.
باران که در لطافت طبعش، خلاف نیست - در باغ، لاله روید و در شوره زار، خَس
با توجّه به این خشیت، تنها برخاسته از علم است، نه چیز دیگر: «انّما یخشی اللَّه من عباده العلماء» فاطر، 28.
و مولوی نیز می گوید:
جملهی ذرّات پیدا و نهان - با تو می گویند، روزان و شبان
ما سمیعیم و بصیریم و هُشیم - با شما نامحرمان، ما خامُشیم
نطق آب و نطق خاک و نطق گل- هست محسوس حواس اهل دل
منبع: پایگاه درسهایی از قرآن
آیات قبل، بسیاری از الطاف الهی درباره بنی اسرائیل، از قبیل: رهایی از شرّ فرعون، شکافته شدن دریا، قبول توبه آنان از گوسالهپرستی، نزول بهترین غذاها، سایهبان قرار دادن ابرها و رهبری معصوم را یادآور شد و در نهایت، ماجرای قتل نفس و چگونگی کشف قاتل با یک روش اعجازآمیز را بازگو کرد. خداوند در این آیه میفرماید: به جهت بیتوجّهی شما به این همه نشانه و آیه که از روی لجاجت و کینه بود، دلهای شما را قساوت فراگرفت و سنگدل شدید و ای بسا که دلهایتان از سنگ نیز سختتر شد.
سنگها، مراحل مختلفی دارند:
الف: خرد میشوند، از آنها نهرها جاری شده و انسانها را سیراب میکنند. «یتَفَجِّرُ مِنهُ الاَنهار»
ب: انفجار ندارند، ولی حدّاقل خود و اطراف خود را تر میکنند. «یَخرِجُ مِنهُ الماء»
ج: از خشیت الهی، سقوط و سجود دارند. «یَهبِطُ مِن خَشیَةِ اللَّه»
پیام ها:
1- قساوت و سنگدلی، بدترین نوع مرض روحی است که به جهت لجاجتهای پی درپی، برای انسان پیدا می شود. «ثم قست قلوبکم من بعد ذلک»
2- مشاهده ی آیات و الطاف الهی، در افراد لجوج به جای تقویت ایمان، موجب قساوت قلب میگردد. «قست قلوبکم من بعد ذلک»
3- کاری نکنیم که نسل ما، شرمنده رفتار ما شود. نیاکان سنگدل شدند، ولی خداوند به نسل آنان میگوید: «قَستَ قُلوبُکُم»
4- علم، به تنهایی نورانیّت نمیآورد. بعد از دیدن آن همه معجزه، باز سنگدل شدند. «قست قُلوبکُم مِن بَعدِ ذلِک»
5 - قساوت، مراحلی دارد. «کالحجارة اَو اَشَدّ قَسوَة»
6- با سادهترین تشبیه، عمیقترین معارف را می توان بیان کرد. «کَالحِجارة»
7- انتقادات باید مستند باشد. قرآن که می فرماید: دلهای بعضی از سنگ سفت تر است، دلیل آن را که جاری شدن آب از کنار سنگ است، بیان میدارد. «و انّ مِنَ الحِجارَة لَما یَتَفَجَّر...»
8 - جمادات، مرحلهای از شعور را دارا هستند. زیرا خوف و خشیت دارند. «وَ اِنَّ مِنها لَما یَهبِطَ مِن خَشیَةِ اللّه»
9- داروی قساوت، توجّه به علم خداوند است. «کالحجارة... و مااللَّه بغافل»
10- سنگدلی، در رفتار ما مؤثّر است. «قست قلوبکم ... عمّا تعملون»
11- خداوند به همه ی کارهای ما آگاه است. «وما اللَّه بغافل عمّا تعلمون»
همچنان که قرآن، برای مؤمنان مایه ی شفا و رحمت است برای ظالمان، موجب زیان و خسارت است. اسراء، 82.
باران که در لطافت طبعش، خلاف نیست - در باغ، لاله روید و در شوره زار، خَس
با توجّه به این خشیت، تنها برخاسته از علم است، نه چیز دیگر: «انّما یخشی اللَّه من عباده العلماء» فاطر، 28.
و مولوی نیز می گوید:
جملهی ذرّات پیدا و نهان - با تو می گویند، روزان و شبان
ما سمیعیم و بصیریم و هُشیم - با شما نامحرمان، ما خامُشیم
نطق آب و نطق خاک و نطق گل- هست محسوس حواس اهل دل
منبع: پایگاه درسهایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است