سخنرانی آیت الله سید روح الله خاتمی پیرامون تغییر اخلاق و اهمیت تهذیب
منشا فساد اخلاق و اخلاق بد قوه ی شهوت و غضب است. تهذیب اخلاق عبارت است از این که انسان شهوت و غضب خود را مهار کند و آن را تحت اختیار عقل و شرع قرار دهد. اخلاق نیک به وسیله ی مهار شهوت و غضب به دست می آید. انسان قبل از این که انسان باشد، مظاهر حیوانی دارد، یعنی زیر نفوذ شهوت و غضب است و باید به وسیله ی مبارزه با نفس و همچنین تعلیم یافتن، اخلاق های انسانی پیدا کند.
مجاهده و تهذیب اخلاق کاری دشوار ولی ممکن است. در قدم اول باید عواملی که شخصیت صوری و معنوی انسان را تشکیل می دهند شناخت، که این عوامل به سه دسته کلی تقسیم می شوند: وراثت، محیط، تربیت.
عامل وراثت اثر به سزایی در ساختن شکل و روحیات اشخاص دارد. محیط دو قسم می شود، محیط طبیعی مانند آب و هوای محل زندگی در وجود انسان و در سیرت و صورتش تاثیر گذار است و محیط اجتماعی که در شخصیت و سازندگی انسان موثر است. تربیت دو قسم می شود، اول تربیت غیر است که از اختیار انسان خارج است، دوم تربیت خود، که تنها عامل موثر در تربیت اخلاق است و به تعبیر ریاضت در آن استفاده می کند. ریاضت یعنی تمرین کردن بر تحصیل اخلاق حسنه و تغییر اخلاق.
تهذیب اخلاق یعنی انسان پس از شناخت شخصیتش، خود را تحت تربیت و تهذیب و مراقبت قرار دهد.
معصوم (ع) می فرمایند: وقتی دو انسان مومن با هم دعوا می کنند، دو ملک نازل می شوند، نزد انسان سفیه می روند و به آن می گویند: این حرف ها لایق خود توست و باشد که خداوند روز قیامت جزای تو را بدهد و نزد شخصی که صبوری کرده می روند و می گویند: مرحبا به تو که حلم می کنی، خدا تو رو بیامرزد اگر تا آخر صبوری کنی.
منشا فساد اخلاق و اخلاق بد قوه ی شهوت و غضب است. تهذیب اخلاق عبارت است از این که انسان شهوت و غضب خود را مهار کند و آن را تحت اختیار عقل و شرع قرار دهد. اخلاق نیک به وسیله ی مهار شهوت و غضب به دست می آید. انسان قبل از این که انسان باشد، مظاهر حیوانی دارد، یعنی زیر نفوذ شهوت و غضب است و باید به وسیله ی مبارزه با نفس و همچنین تعلیم یافتن، اخلاق های انسانی پیدا کند.
مجاهده و تهذیب اخلاق کاری دشوار ولی ممکن است. در قدم اول باید عواملی که شخصیت صوری و معنوی انسان را تشکیل می دهند شناخت، که این عوامل به سه دسته کلی تقسیم می شوند: وراثت، محیط، تربیت.
عامل وراثت اثر به سزایی در ساختن شکل و روحیات اشخاص دارد. محیط دو قسم می شود، محیط طبیعی مانند آب و هوای محل زندگی در وجود انسان و در سیرت و صورتش تاثیر گذار است و محیط اجتماعی که در شخصیت و سازندگی انسان موثر است. تربیت دو قسم می شود، اول تربیت غیر است که از اختیار انسان خارج است، دوم تربیت خود، که تنها عامل موثر در تربیت اخلاق است و به تعبیر ریاضت در آن استفاده می کند. ریاضت یعنی تمرین کردن بر تحصیل اخلاق حسنه و تغییر اخلاق.
تهذیب اخلاق یعنی انسان پس از شناخت شخصیتش، خود را تحت تربیت و تهذیب و مراقبت قرار دهد.
معصوم (ع) می فرمایند: وقتی دو انسان مومن با هم دعوا می کنند، دو ملک نازل می شوند، نزد انسان سفیه می روند و به آن می گویند: این حرف ها لایق خود توست و باشد که خداوند روز قیامت جزای تو را بدهد و نزد شخصی که صبوری کرده می روند و می گویند: مرحبا به تو که حلم می کنی، خدا تو رو بیامرزد اگر تا آخر صبوری کنی.
کاربر مهمان