display result search
- 8202
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 8 سوره تحریم
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره تحریم- آیه 8
یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ تُوبُواْ إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحاً عَسَى رَبُّکُمْ أَن یُکَفِّرَ عَنکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَیُدْخِلَکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ یَوْمَ لَا یُخْزِى اللَّهُ النَّبِىَّ وَالَّذِینَ آمَنُواْ مَعَهُ نُورُهُمْ یَسْعَى بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمَانِهِمْ یَقُولُونَ رَبَّنَآ أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَآ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَىْءٍ قَدِیرٌ
ترجمه
اى کسانى که ایمان آوردید! به درگاه خدا توبه کنید، توبهاى خالصانه. امید است که پروردگارتان بدىهاى شما را بپوشاند و شما را به بهشتهایى که نهرها از زیر آنها جارى است وارد کند. روزى که خداوند، پیامبر و کسانى را که به او ایمان آورده اند خوار نکند، نورشان پیشاپیش آنها و از سوى راستشان مى شتابد، مى گویند: پروردگارا! نور ما را کامل کن و ما را بیامرز، همانا تو بر هر چیز توانایى.
«نَصوح» از «نُصح» به معناى خلوص و صدق است و گاهى به معناى محکمى نیز آمده است. در تفاسیر براى توبه نصوح مواردى آمده است، از قبیل: پشیمانى، استغفار، ترک گناه و تصمیم بر ترک در آینده، ترس از پذیرفته نشدن، گناه را در برابر خود دیدن و شرمنده شدن، گریه، کم سخن گفتن و کم خوردن و کم خوابیدن، پرداخت حقوق مردم و... بهتر است به سراغ روایات برویم.
اگر مغرور شویم و بگوییم که توبه ما صد در صد پذیرفته مى شود، راه را براى انجام یا تکرار خلاف هموار کردهایم و لذا ضمن امیدوار بودن، نباید صد در صد مطمئن باشیم. چنانکه در این آیه مىفرماید: «عَسى ربّکم ان یکفّر عنکم سیّئاتکم» و در آیه 31 سوره نور مى فرماید: «توبوا الى اللّه جمعیا ایّها المؤمنون لعلکم تفلحون» توبه کنید، شاید رستگار شوید. کلمه «لَعلَّ» نشانه امیدوار بودن است.
در آیات قبل، سخن از نار بود، در این آیه سخن از نور است. در آیات قبل سخن از پیشگیرى بود، «قوا انفسکم و اهلیکم نارا» در این آیه، سخن از درمان است که اگر نتوانستید خود را حفظ کنید و گرفتار گناه شدید، راه توبه باز است و نباید امید شما به یأس تبدیل شود. «توبوا الى اللّه... عَسى ربّکم»
در دنیا و آخرت، پیامبر و مؤمنان عزیزند:
در دنیا: «و للّه العزّة و لرسوله و للمؤمنین» عزّت مخصوص خدا و رسول و مؤمنان است.
در آخرت: «یوم لا یخزى اللّه النّبىّ و الّذین آمنوا معه» روزى که خداوند، پیامبر و یارانش را ذلیل نمىکند. (بلکه خذلان و رسوایى، مخصوص کافران است.)
همراهان پیامبر در قیامت، «آمنوا معه» همان کسانى هستند که در دنیا با مال و جان خود جهاد مى کردند و نسبت به کفّار شدید و نسبت به مؤمنان رحیم بودند. «و الّذین آمنوا معه جاهدوا باموالهم و انفسهم»، «و الّذین معه اشداء على الکفّار رحماء بینهم»
دعا و درخواست از خداوند، همیشه نقش دارد: چه در دنیا: «اهدنا الصراط المستقیم» و چه در قیامت: «اتمم لنا نورنا»
طلب مغفرت، هم در دنیاست: «ربّنا فاغفرلنا ذنوبنا» هم در آخرت: «ربّنا... واغفرلنا»
پیام ها
1- در آیات قبل فرمان داد که خود را از آتش دوزخ حفظ کنید، «قوا انفسکم...» در این آیه، یک از راههاى آن را توبه واقعى مىداند. «توبوا الى اللّه»
2- گاهى از مؤمن، گناه سر مىزند که باید توبه کند. «یا ایّها الّذین آمنوا توبوا...»
3- توبه باید به درگاه خدا باشد، نه افشاى گناه نزد بندگان. «توبوا الى اللّه»
4- یکى از تکالیف مؤمن، توبه از گناه است. «یا ایّها الّذین آمنوا توبوا...»
5 - توبه باید خالصانه و صادقانه باشد نه لقلقه زبان. «توبةً نصوحا»
6- توبه، زمان و مکان خاصّى ندارد. «توبوا الى اللّه توبةً نصوحا»
7- براى تشویق به توبه، باید مردم را به رحمت الهى امیدوار کرد. «عسى ربّکم»
8 - پذیرش توبه، از شئون ربوبیّت است. «عسى ربّکم ان یکفّر عنکم سیئاتکم»
9- ناپاکى و پلیدى در بهشت جاى ندارد؛ اول پاک شدن، سپس وارد بهشت شدن. «یکفّر... یدخلکم»
10- نتیجه توبه دو چیز است: محو گذشته «یکفّر عنکم سیئاتکم» و تأمین آینده. «یدخلکم جنّات»
11- ایمان به پیامبر کافى نیست، همراهى و تبعیّت از آن حضرت لازم است. «و الّذین آمنوا معه»
12- عمل صالحِ دنیا، در قیامت به صورت نور ظاهر مى شود. «نورهم یسعى بین ایدیهم»
13- کسانىکه در دنیا دنبال نورند، «و اتبعوا النّور الّذى انزل معه» در آخرت غرق نورند. «نورهم یسعى بین ایدیهم و من ایمانهم»
14- در قیامت نیز تکامل هست. مؤمنان در آن روز به فکر تکمیل نور خود هستند. «ربّنا اتمم لنا نورنا»
15- مؤمنان واقعى در فکر ریزش و کاهش بدىها، «و اغفر لنا» و رویش و جهش خوبىها هستند. «اتمم لنا نورنا»
16- امید به استجابت دعا، «اتمم لنا نورنا و اغفر لنا» برخاسته از قدرت مطلقه اوست. «انک على کلّ شىء قدیر»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ تُوبُواْ إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحاً عَسَى رَبُّکُمْ أَن یُکَفِّرَ عَنکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَیُدْخِلَکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ یَوْمَ لَا یُخْزِى اللَّهُ النَّبِىَّ وَالَّذِینَ آمَنُواْ مَعَهُ نُورُهُمْ یَسْعَى بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمَانِهِمْ یَقُولُونَ رَبَّنَآ أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَآ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَىْءٍ قَدِیرٌ
ترجمه
اى کسانى که ایمان آوردید! به درگاه خدا توبه کنید، توبهاى خالصانه. امید است که پروردگارتان بدىهاى شما را بپوشاند و شما را به بهشتهایى که نهرها از زیر آنها جارى است وارد کند. روزى که خداوند، پیامبر و کسانى را که به او ایمان آورده اند خوار نکند، نورشان پیشاپیش آنها و از سوى راستشان مى شتابد، مى گویند: پروردگارا! نور ما را کامل کن و ما را بیامرز، همانا تو بر هر چیز توانایى.
«نَصوح» از «نُصح» به معناى خلوص و صدق است و گاهى به معناى محکمى نیز آمده است. در تفاسیر براى توبه نصوح مواردى آمده است، از قبیل: پشیمانى، استغفار، ترک گناه و تصمیم بر ترک در آینده، ترس از پذیرفته نشدن، گناه را در برابر خود دیدن و شرمنده شدن، گریه، کم سخن گفتن و کم خوردن و کم خوابیدن، پرداخت حقوق مردم و... بهتر است به سراغ روایات برویم.
اگر مغرور شویم و بگوییم که توبه ما صد در صد پذیرفته مى شود، راه را براى انجام یا تکرار خلاف هموار کردهایم و لذا ضمن امیدوار بودن، نباید صد در صد مطمئن باشیم. چنانکه در این آیه مىفرماید: «عَسى ربّکم ان یکفّر عنکم سیّئاتکم» و در آیه 31 سوره نور مى فرماید: «توبوا الى اللّه جمعیا ایّها المؤمنون لعلکم تفلحون» توبه کنید، شاید رستگار شوید. کلمه «لَعلَّ» نشانه امیدوار بودن است.
در آیات قبل، سخن از نار بود، در این آیه سخن از نور است. در آیات قبل سخن از پیشگیرى بود، «قوا انفسکم و اهلیکم نارا» در این آیه، سخن از درمان است که اگر نتوانستید خود را حفظ کنید و گرفتار گناه شدید، راه توبه باز است و نباید امید شما به یأس تبدیل شود. «توبوا الى اللّه... عَسى ربّکم»
در دنیا و آخرت، پیامبر و مؤمنان عزیزند:
در دنیا: «و للّه العزّة و لرسوله و للمؤمنین» عزّت مخصوص خدا و رسول و مؤمنان است.
در آخرت: «یوم لا یخزى اللّه النّبىّ و الّذین آمنوا معه» روزى که خداوند، پیامبر و یارانش را ذلیل نمىکند. (بلکه خذلان و رسوایى، مخصوص کافران است.)
همراهان پیامبر در قیامت، «آمنوا معه» همان کسانى هستند که در دنیا با مال و جان خود جهاد مى کردند و نسبت به کفّار شدید و نسبت به مؤمنان رحیم بودند. «و الّذین آمنوا معه جاهدوا باموالهم و انفسهم»، «و الّذین معه اشداء على الکفّار رحماء بینهم»
دعا و درخواست از خداوند، همیشه نقش دارد: چه در دنیا: «اهدنا الصراط المستقیم» و چه در قیامت: «اتمم لنا نورنا»
طلب مغفرت، هم در دنیاست: «ربّنا فاغفرلنا ذنوبنا» هم در آخرت: «ربّنا... واغفرلنا»
پیام ها
1- در آیات قبل فرمان داد که خود را از آتش دوزخ حفظ کنید، «قوا انفسکم...» در این آیه، یک از راههاى آن را توبه واقعى مىداند. «توبوا الى اللّه»
2- گاهى از مؤمن، گناه سر مىزند که باید توبه کند. «یا ایّها الّذین آمنوا توبوا...»
3- توبه باید به درگاه خدا باشد، نه افشاى گناه نزد بندگان. «توبوا الى اللّه»
4- یکى از تکالیف مؤمن، توبه از گناه است. «یا ایّها الّذین آمنوا توبوا...»
5 - توبه باید خالصانه و صادقانه باشد نه لقلقه زبان. «توبةً نصوحا»
6- توبه، زمان و مکان خاصّى ندارد. «توبوا الى اللّه توبةً نصوحا»
7- براى تشویق به توبه، باید مردم را به رحمت الهى امیدوار کرد. «عسى ربّکم»
8 - پذیرش توبه، از شئون ربوبیّت است. «عسى ربّکم ان یکفّر عنکم سیئاتکم»
9- ناپاکى و پلیدى در بهشت جاى ندارد؛ اول پاک شدن، سپس وارد بهشت شدن. «یکفّر... یدخلکم»
10- نتیجه توبه دو چیز است: محو گذشته «یکفّر عنکم سیئاتکم» و تأمین آینده. «یدخلکم جنّات»
11- ایمان به پیامبر کافى نیست، همراهى و تبعیّت از آن حضرت لازم است. «و الّذین آمنوا معه»
12- عمل صالحِ دنیا، در قیامت به صورت نور ظاهر مى شود. «نورهم یسعى بین ایدیهم»
13- کسانىکه در دنیا دنبال نورند، «و اتبعوا النّور الّذى انزل معه» در آخرت غرق نورند. «نورهم یسعى بین ایدیهم و من ایمانهم»
14- در قیامت نیز تکامل هست. مؤمنان در آن روز به فکر تکمیل نور خود هستند. «ربّنا اتمم لنا نورنا»
15- مؤمنان واقعى در فکر ریزش و کاهش بدىها، «و اغفر لنا» و رویش و جهش خوبىها هستند. «اتمم لنا نورنا»
16- امید به استجابت دعا، «اتمم لنا نورنا و اغفر لنا» برخاسته از قدرت مطلقه اوست. «انک على کلّ شىء قدیر»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است