- 2657
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 46 - 53 سره الرحمن
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره الرحمن- آیه 46 - 53
وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ
فَبِأَىِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ
ذَوَاتَآ أَفْنَانٍ
فَبِأَىِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ
فِیهِمَا عَیْنَانِ تَجْرِیَانِ
فَبِأَىِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ
فِیهِمَا مِن کُلِّ فَاکِهَةٍ زَوْجَانِ
فَبِأَىِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ
ترجمه
و براى کسى که از مقام پروردگارش بترسد، دو باغ (بهشتى) است.
پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
باغهایى داراى درختان پر شاخه و با طراوت (یا نعمتهاى متنوّع و گوناگون).
پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
در آن دو باغ دو چشمه همیشه جارى است.
پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
در آن دو باغ از هر میوه اى دو نوع موجود است.
پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
«افنان» یا جمع «فنن» به معناى شاخه تازه است و یا جمع «فانّ» به معناى انواع.
در بند چهلم دعاى جوشن کبیر مىخوانیم: «یا خیر المحبوبین» خداوند، بهترین محبوب است، پس ترس ما از مقام اوست، نه ذات او، مقام آگاهى و حضور و عدل و احاطه او.
خوف از مقام الهى، عامل پیشگیرى از گناه و رسیدن به بهشت است، چنانکه در آیه 40 سوره نازعات مى خوانیم: «و أمّا مَن خاف مقام ربّه و نهى النّفس عن الهوى فانّ الجنّة هى المأوى» آنکه از مقام پروردگارش خوف داشته و نفس خود را از هوسها باز دارد، پس قطعاً بهشت موعود جایگاه اوست.
سرچشمه خوف باید معرفت و شناخت مقام پروردگار باشد، «خاف مقام ربّه» چنان که اشکى ارزشمند است که بر اساس شناخت باشد. «تفیض من الدمع ممّا عرفوا من الحق» یعنى به خاطر شناخت و معرفتى که پیدا کردند، اشک مىریختند.
در سوره انسان، درباره اهل بیتعلیهم السلام مىخوانیم که غذاى خود را سه روز پىدرپى به یتیم و مسکین و اسیر دادند و گفتند؛ ما از پروردگار و روز قیامت مى ترسیم، «انّا نخاف من ربّنا یوما عبوساً قمطریرا» و در این آیه مىخوانیم: «و لمن خاف مقام ربّه جنّتان» پس اهل بیت قطعاً بهشتى هستند.
در روایات آمده است که هرکس در دنیا از خداوند خوف داشت، در آخرت در امان است و هر کس در دنیا احساس امنیّت کرد، در آخرت در خوف است.
امام صادق (ع) فرمود: «من علم انّ اللّه یراه و یسمع ما یقول من خیر و شر فیحجزه ذلک عن القبیح من الاعمال فذلک الّذى خاف مقام ربّه و نهى النفس عن الهوى» هر کس باور کند که خداوند او را مىبیند و هر چه بگوید مى شنوند و این ایمان، او را از کارهاى زشت بازدارد، پس او همان کسى است که از مقام خداوند خائف بوده و نفس خود را از هوس باز داشته است.
در حدیث مى خوانیم که رسول خدا به امام على (ع) فرمود: چند چیز سبب نجات است که یکى از آنها خوف از خداوند در نهان و آشکار است.
رابطه تنگاتنگ با عالم ربّانى، سبب تقویت خوف از مقام خداوند است. در حدیث مىخوانیم: «مَن مَشى فى طلب العلم خُطوتَین و جَلس عند العالم ساعتین و سَمِع من المعلّم کلمتین اوجب اللّه له جنّتین کما قال: «و لمن خاف مقام ربّه جنّتان»» هر کس براى تحصیل علم دو قدم بردارد و نزد عالم دو ساعتى بنشیند و از استاد دو کلمهاى فرا گیرد، خداوند براى او دو باغ بهشتى واجب مىنماید و آنگاه به این آیه قرآن استناد کرد.
خوف از مقام خداوند در دنیا، وسیله درامان ماندن از همه خوفها در آخرت است. چنانکه در آیات دیگر قرآن، این عبارت تکرار شده است: «ألا انّ اولیاء اللّه لا خوف علیهم و لا هم یحزنون»
میوه هاى بهشتى، نه زحمت چیدن دارد، «جَنى الجنّتین دان» نه دسترسى به آنها زمان مىبرد، «قطوفها دانیة» نه محدودیّت دارد، «فاکهة کثیرة» و نه موسم خاص. «لامقطوعة و لاممنوعة»
لقمان به فرزندش سفارش کرد، آن گونه خوف الهى داشته باش که عبادت جنّ و انس تو را آرام نکند و آن گونه به فضل خداوند امیدوار باش که گناه ثقلین تو را مأیوس نکند. مشابه این کلام از حضرت على (ع) نیز نقل شده است.
امام باقر (ع) از رسول اکرم نقل مى کند که هیچ کس به اعمال خود تکیه نکند، بلکه تنها به فضل و رحمت خداوند تکیه کنید.
پیام ها
1- در دادگاه عدل الهى، نژاد، رنگ، شغل، سن و جنسیّت ملاک سنجش نیست. «ولمن خاف... جنّتان»
2- خدا ترسى، سرچشمه حق پذیرى و عمل صالح است و لذا براى ورود به بهشت، شرط دیگرى در کنار خوف نیامده است. «و لمن خاف... جنّتان»
3- ذات خداوند، منشأ رحمت است. توجّه انسان به مقام و جایگاه خداوند در نظام هستى و دادگاه قیامت، موجب دقّت در رفتار و گفتار و پیشگیرى از وقوع جرم و گناه مىشود. «خاف مقام ربّه»
4- در تربیت، باید تهدید و تشویق در کنار هم باشد. « هذه جهنّم... جنّتان»
5 - در بهشت هم فراوانى هست، «من کلّ فاکهة» هم تنوّع، «زوجان» و هم در دسترس بودن. «جنى الجنتین دان»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ
فَبِأَىِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ
ذَوَاتَآ أَفْنَانٍ
فَبِأَىِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ
فِیهِمَا عَیْنَانِ تَجْرِیَانِ
فَبِأَىِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ
فِیهِمَا مِن کُلِّ فَاکِهَةٍ زَوْجَانِ
فَبِأَىِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ
ترجمه
و براى کسى که از مقام پروردگارش بترسد، دو باغ (بهشتى) است.
پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
باغهایى داراى درختان پر شاخه و با طراوت (یا نعمتهاى متنوّع و گوناگون).
پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
در آن دو باغ دو چشمه همیشه جارى است.
پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
در آن دو باغ از هر میوه اى دو نوع موجود است.
پس کدام یک از نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟
«افنان» یا جمع «فنن» به معناى شاخه تازه است و یا جمع «فانّ» به معناى انواع.
در بند چهلم دعاى جوشن کبیر مىخوانیم: «یا خیر المحبوبین» خداوند، بهترین محبوب است، پس ترس ما از مقام اوست، نه ذات او، مقام آگاهى و حضور و عدل و احاطه او.
خوف از مقام الهى، عامل پیشگیرى از گناه و رسیدن به بهشت است، چنانکه در آیه 40 سوره نازعات مى خوانیم: «و أمّا مَن خاف مقام ربّه و نهى النّفس عن الهوى فانّ الجنّة هى المأوى» آنکه از مقام پروردگارش خوف داشته و نفس خود را از هوسها باز دارد، پس قطعاً بهشت موعود جایگاه اوست.
سرچشمه خوف باید معرفت و شناخت مقام پروردگار باشد، «خاف مقام ربّه» چنان که اشکى ارزشمند است که بر اساس شناخت باشد. «تفیض من الدمع ممّا عرفوا من الحق» یعنى به خاطر شناخت و معرفتى که پیدا کردند، اشک مىریختند.
در سوره انسان، درباره اهل بیتعلیهم السلام مىخوانیم که غذاى خود را سه روز پىدرپى به یتیم و مسکین و اسیر دادند و گفتند؛ ما از پروردگار و روز قیامت مى ترسیم، «انّا نخاف من ربّنا یوما عبوساً قمطریرا» و در این آیه مىخوانیم: «و لمن خاف مقام ربّه جنّتان» پس اهل بیت قطعاً بهشتى هستند.
در روایات آمده است که هرکس در دنیا از خداوند خوف داشت، در آخرت در امان است و هر کس در دنیا احساس امنیّت کرد، در آخرت در خوف است.
امام صادق (ع) فرمود: «من علم انّ اللّه یراه و یسمع ما یقول من خیر و شر فیحجزه ذلک عن القبیح من الاعمال فذلک الّذى خاف مقام ربّه و نهى النفس عن الهوى» هر کس باور کند که خداوند او را مىبیند و هر چه بگوید مى شنوند و این ایمان، او را از کارهاى زشت بازدارد، پس او همان کسى است که از مقام خداوند خائف بوده و نفس خود را از هوس باز داشته است.
در حدیث مى خوانیم که رسول خدا به امام على (ع) فرمود: چند چیز سبب نجات است که یکى از آنها خوف از خداوند در نهان و آشکار است.
رابطه تنگاتنگ با عالم ربّانى، سبب تقویت خوف از مقام خداوند است. در حدیث مىخوانیم: «مَن مَشى فى طلب العلم خُطوتَین و جَلس عند العالم ساعتین و سَمِع من المعلّم کلمتین اوجب اللّه له جنّتین کما قال: «و لمن خاف مقام ربّه جنّتان»» هر کس براى تحصیل علم دو قدم بردارد و نزد عالم دو ساعتى بنشیند و از استاد دو کلمهاى فرا گیرد، خداوند براى او دو باغ بهشتى واجب مىنماید و آنگاه به این آیه قرآن استناد کرد.
خوف از مقام خداوند در دنیا، وسیله درامان ماندن از همه خوفها در آخرت است. چنانکه در آیات دیگر قرآن، این عبارت تکرار شده است: «ألا انّ اولیاء اللّه لا خوف علیهم و لا هم یحزنون»
میوه هاى بهشتى، نه زحمت چیدن دارد، «جَنى الجنّتین دان» نه دسترسى به آنها زمان مىبرد، «قطوفها دانیة» نه محدودیّت دارد، «فاکهة کثیرة» و نه موسم خاص. «لامقطوعة و لاممنوعة»
لقمان به فرزندش سفارش کرد، آن گونه خوف الهى داشته باش که عبادت جنّ و انس تو را آرام نکند و آن گونه به فضل خداوند امیدوار باش که گناه ثقلین تو را مأیوس نکند. مشابه این کلام از حضرت على (ع) نیز نقل شده است.
امام باقر (ع) از رسول اکرم نقل مى کند که هیچ کس به اعمال خود تکیه نکند، بلکه تنها به فضل و رحمت خداوند تکیه کنید.
پیام ها
1- در دادگاه عدل الهى، نژاد، رنگ، شغل، سن و جنسیّت ملاک سنجش نیست. «ولمن خاف... جنّتان»
2- خدا ترسى، سرچشمه حق پذیرى و عمل صالح است و لذا براى ورود به بهشت، شرط دیگرى در کنار خوف نیامده است. «و لمن خاف... جنّتان»
3- ذات خداوند، منشأ رحمت است. توجّه انسان به مقام و جایگاه خداوند در نظام هستى و دادگاه قیامت، موجب دقّت در رفتار و گفتار و پیشگیرى از وقوع جرم و گناه مىشود. «خاف مقام ربّه»
4- در تربیت، باید تهدید و تشویق در کنار هم باشد. « هذه جهنّم... جنّتان»
5 - در بهشت هم فراوانى هست، «من کلّ فاکهة» هم تنوّع، «زوجان» و هم در دسترس بودن. «جنى الجنتین دان»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است