- 6407
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 106 سوره بقره
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره بقره - آیهی 106
کلمه «ننسها» از مصدر «انساء» به معناى تأخیر انداختن یا حذف کردن است. بدین معنا که نزول آیه به تأخیر افتد و پس از مدّتى نازل شود.
این آیه در مقام پاسخ به تبلیغات سوء یهود است. آنان سؤال مى کردند چرا در اسلام برخى قوانین تغییر پیدا مى کند؟ چرا قبله از بیتالمقدّس به کعبه تغییر یافت؟ اگر اوّلى درست بود پس دستور دوّم چیست؟ و اگر دستور دوّم درست است پس اعمال قبلى شما باطل است.
قرآن به این ایرادها پاسخ مى گوید: ما هیچ حکمى را نسخ نمى کنیم یا آن را به تأخیر نمى اندازیم مگر بهتر از آن یا همانندش را جانشین آن مى سازیم. آنان از اهداف و آثار تربیتى، اجتماعى و سیاسى احکام غافل هستند. همان گونه که پزشک براى بیمار در یک مرحله دارویى تجویز مى کند، ولى وقتى حال مریض کمى بهبود یافت، برنامه دارویى و درمان او را تغییر مى دهد. یا معلّم با پیشرفت درس دانش آموز، برنامه درسى او را تغییر مى دهد، خداوند نیز در زمان ها و شرایط مختلف و متفاوت، برنامه هاى تکاملى بشر را تغییر مى دهد.
یکى از مصادیق آیه، استمرار امامت در جامعه و جانشینى هر امام به جاى امام قبلى است، چنانکه در حدیثى ذیل این آیه مى خوانیم: هر امامى از دنیا مى رود، امام دیگر جانشین او مى شود.
پیام ها
1- انسان همراه با نیازهاى فطرى و ثابت خویش، گاهى در شرایط خاص اجتماعى، اقتصادى، سیاسى و نظامى نیز قرار مى گیرد. در این موارد در کنار قوانین و مقررات و احکام ثابت، باید دستورالعمل هاى متغیر داشته باشد که از طریق نسخ یا فرمان پیامبر و جانشینان او به مردم ابلاغ شود. «ماننسخ من آیة»
2- تغییر احکام، دلیل بر شکست طرح قبلى نیست، بلکه نشانه ى توجّه به مسائل جدید و تغییرى حکیمانه است. همانند تغییر کتاب و معلّم. «ماننسخ من آیة... نأت بخیر منها...»
3- در ظاهر دستورها متغیر و انبیا متعدّدند، ولى لطف خدا همواره یکسان است. «مثلها»
4- جعل احکام و همچنین تغییر و تأخیر آنها، به دست خداست. «ننسخ، ننسها»
5 - همواره باید بهتر جایگزین شود، نه پست تر. «نأت بخیر منها»
6- اسلام هرگز بن بست ندارد. بعضى از قوانین، قابل تغییر است. «ننسخ، ننسها»
7- تغییر قانون، علاوه بر زمینه هاى گوناگون و پیدا شدن مصالح جدید، نیاز به قدرت دارد. «ننسخ... ان اللَّه على کل شى قدیر»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
کلمه «ننسها» از مصدر «انساء» به معناى تأخیر انداختن یا حذف کردن است. بدین معنا که نزول آیه به تأخیر افتد و پس از مدّتى نازل شود.
این آیه در مقام پاسخ به تبلیغات سوء یهود است. آنان سؤال مى کردند چرا در اسلام برخى قوانین تغییر پیدا مى کند؟ چرا قبله از بیتالمقدّس به کعبه تغییر یافت؟ اگر اوّلى درست بود پس دستور دوّم چیست؟ و اگر دستور دوّم درست است پس اعمال قبلى شما باطل است.
قرآن به این ایرادها پاسخ مى گوید: ما هیچ حکمى را نسخ نمى کنیم یا آن را به تأخیر نمى اندازیم مگر بهتر از آن یا همانندش را جانشین آن مى سازیم. آنان از اهداف و آثار تربیتى، اجتماعى و سیاسى احکام غافل هستند. همان گونه که پزشک براى بیمار در یک مرحله دارویى تجویز مى کند، ولى وقتى حال مریض کمى بهبود یافت، برنامه دارویى و درمان او را تغییر مى دهد. یا معلّم با پیشرفت درس دانش آموز، برنامه درسى او را تغییر مى دهد، خداوند نیز در زمان ها و شرایط مختلف و متفاوت، برنامه هاى تکاملى بشر را تغییر مى دهد.
یکى از مصادیق آیه، استمرار امامت در جامعه و جانشینى هر امام به جاى امام قبلى است، چنانکه در حدیثى ذیل این آیه مى خوانیم: هر امامى از دنیا مى رود، امام دیگر جانشین او مى شود.
پیام ها
1- انسان همراه با نیازهاى فطرى و ثابت خویش، گاهى در شرایط خاص اجتماعى، اقتصادى، سیاسى و نظامى نیز قرار مى گیرد. در این موارد در کنار قوانین و مقررات و احکام ثابت، باید دستورالعمل هاى متغیر داشته باشد که از طریق نسخ یا فرمان پیامبر و جانشینان او به مردم ابلاغ شود. «ماننسخ من آیة»
2- تغییر احکام، دلیل بر شکست طرح قبلى نیست، بلکه نشانه ى توجّه به مسائل جدید و تغییرى حکیمانه است. همانند تغییر کتاب و معلّم. «ماننسخ من آیة... نأت بخیر منها...»
3- در ظاهر دستورها متغیر و انبیا متعدّدند، ولى لطف خدا همواره یکسان است. «مثلها»
4- جعل احکام و همچنین تغییر و تأخیر آنها، به دست خداست. «ننسخ، ننسها»
5 - همواره باید بهتر جایگزین شود، نه پست تر. «نأت بخیر منها»
6- اسلام هرگز بن بست ندارد. بعضى از قوانین، قابل تغییر است. «ننسخ، ننسها»
7- تغییر قانون، علاوه بر زمینه هاى گوناگون و پیدا شدن مصالح جدید، نیاز به قدرت دارد. «ننسخ... ان اللَّه على کل شى قدیر»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است