display result search
- 181
- 1000
- 1000
- 1000
نصایح امام محمدباقر علیه السلام به جابر بن یزید جعفی، جلسه ششم
سخنرانی آیت الله محمدتقی مصباح یزدی با موضوع «نصایح امام محمدباقر علیه السلام به جابر بن یزید جعفی»، جلسه ششم، سال 1390
یَا جَابِرُ اسْتَکْثِرْ لِنَفْسِکَ مِنَ اللَّهِ قَلِیلَ الرِّزْقِ تَخَلُّصاً إِلَى الشُّکْرِ وَ اسْتَقْلِلْ مِنْ نَفْسِکَ کَثِیرَ الطَّاعَةِ لِلَّهِ إِزْرَاءً عَلَى النَّفْسِ وَ تَعَرُّضاً لِلْعَفْوِ؛
در ادامه حدیث شریف جابر به این‌جا رسیدیم که امام باقر علیه‌السلام بعد از بیان اوج مقام ولایت اهل‌بیت صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین، دستوراتی عملی برای کسب فضایل و نهایتا رسیدن به این مقام عالی بیان می‌فرمایند. ابتدا تمهیدی برای این مطلب ذکر می‌فرمایند و آن این‌که توقع نداشته باش از روز اول هیچ لغزشی نداشته باشی و همه کارهایت بر روالی صحیح انجام گیرد. آن‌چه مهم است این است که در آغاز راه سعی کنی ایمان قوی داشته باشی و ملکه تقوا را کسب کنی. بعد از آن نوبت این است که با نفس دائما کشتی بگیری و این جریان تا پایان عمر ادامه دارد. گاهی مؤمن بر نفس پیروز می‌شود و گاه نفس بر او پیروز می‌گردد، ولی این مسایل نباید موجب سستی عزم و اراده مؤمن شود؛ بلکه باید هر گاه زمین خورد تصمیم او برای ادامه کار جدی‌تر و قوی‌تر شود.
مؤمن در این مسیر به شناخت دستورالعمل‌های اجرایی بیشتری احتیاج دارد. بخش عظیمی از معارف اخلاقی به بیان فضایل و مراتب مختلف آن‌ها و نهایتا قله همه آن‌ها یعنی توحید (عبودیت حضرت حق) اختصاص دارد. بخش دیگر که بیشتر جنبه کاربردی دارد به بیان بهترین و آسان‌ترین راه‌های کسب فضایل می‌پردازد تا سالک کوی حق، آسان‌تر و ایمن‌تر به مقصد برسد، نظیر راهنمایی که راه‌های امن و آسان رسیدن به قله را به مبتدیان می‌آموزد. کسانی که این راه‌ها را پیموده‌اند بیشتر می‌توانند به انسان کمک کنند. از این روست که معمولا بزرگان بر یافتن استاد اخلاق تأکید می‌کنند. یکی از فواید استاد، بهره‌برداری از تجربه یک عمر تلاش و زحمت‌های وی است.
بخشی از بیانات ائمه اطهار صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین در معارف اخلاقی هم به بیان راه‌کارهای عملی برای رسیدن به مقصدْ اختصاص دارند. مثلا همه می‌دانیم که یکی از ارزش‌های مهم اخلاقی «شکر» است (قَلِیلٌ مِّنْ عِبَادِیَ الشَّکُورُ)؛ اما سؤال این‌جاست که چگونه می‌توان بنده‌ای شکور بود و برای شکر، انگیزه پیدا کرد؟ همه ما بعد از غذا «الحمدلله» می‌گوییم. این عمل گرچه شکر خداست و خیلی هم خوب است، اما کافی نیست. چه کنیم که انسانی شکور شویم؟ امام باقر سلام‌الله‌علیه در نصایح خویش به جابر، دست‌کم در دو مورد به این مسأله می‌پردازند و از آن‌جا که این دو به هم مربوط هستند بنده هر دو را با هم ذکر می‌کنم.
یَا جَابِرُ اسْتَکْثِرْ لِنَفْسِکَ مِنَ اللَّهِ قَلِیلَ الرِّزْقِ تَخَلُّصاً إِلَى الشُّکْرِ وَ اسْتَقْلِلْ مِنْ نَفْسِکَ کَثِیرَ الطَّاعَةِ لِلَّهِ إِزْرَاءً عَلَى النَّفْسِ وَ تَعَرُّضاً لِلْعَفْوِ؛
در ادامه حدیث شریف جابر به این‌جا رسیدیم که امام باقر علیه‌السلام بعد از بیان اوج مقام ولایت اهل‌بیت صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین، دستوراتی عملی برای کسب فضایل و نهایتا رسیدن به این مقام عالی بیان می‌فرمایند. ابتدا تمهیدی برای این مطلب ذکر می‌فرمایند و آن این‌که توقع نداشته باش از روز اول هیچ لغزشی نداشته باشی و همه کارهایت بر روالی صحیح انجام گیرد. آن‌چه مهم است این است که در آغاز راه سعی کنی ایمان قوی داشته باشی و ملکه تقوا را کسب کنی. بعد از آن نوبت این است که با نفس دائما کشتی بگیری و این جریان تا پایان عمر ادامه دارد. گاهی مؤمن بر نفس پیروز می‌شود و گاه نفس بر او پیروز می‌گردد، ولی این مسایل نباید موجب سستی عزم و اراده مؤمن شود؛ بلکه باید هر گاه زمین خورد تصمیم او برای ادامه کار جدی‌تر و قوی‌تر شود.
مؤمن در این مسیر به شناخت دستورالعمل‌های اجرایی بیشتری احتیاج دارد. بخش عظیمی از معارف اخلاقی به بیان فضایل و مراتب مختلف آن‌ها و نهایتا قله همه آن‌ها یعنی توحید (عبودیت حضرت حق) اختصاص دارد. بخش دیگر که بیشتر جنبه کاربردی دارد به بیان بهترین و آسان‌ترین راه‌های کسب فضایل می‌پردازد تا سالک کوی حق، آسان‌تر و ایمن‌تر به مقصد برسد، نظیر راهنمایی که راه‌های امن و آسان رسیدن به قله را به مبتدیان می‌آموزد. کسانی که این راه‌ها را پیموده‌اند بیشتر می‌توانند به انسان کمک کنند. از این روست که معمولا بزرگان بر یافتن استاد اخلاق تأکید می‌کنند. یکی از فواید استاد، بهره‌برداری از تجربه یک عمر تلاش و زحمت‌های وی است.
بخشی از بیانات ائمه اطهار صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین در معارف اخلاقی هم به بیان راه‌کارهای عملی برای رسیدن به مقصدْ اختصاص دارند. مثلا همه می‌دانیم که یکی از ارزش‌های مهم اخلاقی «شکر» است (قَلِیلٌ مِّنْ عِبَادِیَ الشَّکُورُ)؛ اما سؤال این‌جاست که چگونه می‌توان بنده‌ای شکور بود و برای شکر، انگیزه پیدا کرد؟ همه ما بعد از غذا «الحمدلله» می‌گوییم. این عمل گرچه شکر خداست و خیلی هم خوب است، اما کافی نیست. چه کنیم که انسانی شکور شویم؟ امام باقر سلام‌الله‌علیه در نصایح خویش به جابر، دست‌کم در دو مورد به این مسأله می‌پردازند و از آن‌جا که این دو به هم مربوط هستند بنده هر دو را با هم ذکر می‌کنم.
تاکنون نظری ثبت نشده است