- 1008
- 1000
- 1000
- 1000
موانع سقوط انسان، جلسه ششم
سخنرانی آیت الله حسین مظاهری با موضوع «موانع سقوط انسان»، جلسه ششم
تعلیم و تعلّم، از منظر قرآن کریم فضیلت ارزشمندی است و در آیاتی به امتیازات علم و عالم اشاره شده است.
در سورۀ بقره، ابتدا می فرماید: «وَ عَلَّمَ ءَادَمَ الْأَسمَْاءَ کلَُّهَا»، سپس از ملائکه در خصوص عدم برخورداری آنان از علم، اقرار میگیرد، چنانکه گفتند: «سُبْحَانَکَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا» و پس از آن به آدم امر میفرماید که آنچه فراگرفته است را به ملائکه بیاموزد: «قَالَ یََادَمُ أَنبِئْهُم بِأَسمَْائهِِمْ»، بعد به ملائکه میفرماید: به آدم سجده کنید: «وَ إِذْ قُلْنَا لِلْمَلَئکَةِ اسْجُدُواْ لاَِدَمَ»
در واقع خداوند متعال در این آیات نورانی میفرماید: چون آدم عالِم به عالَم وجود شد و علم ماکان و ما یَکون وَ ماهو کائِن را به او آموختیم و در این باره معلّم ملائکه شد، به ملائکه خطاب شد که به آدم، یعنی به معلم خود، سجده کنید. همه و همه سجده کردند جز ابلیس، و او هم چون نفهمیدگی کرد، راندۀ درگاه خداوند شد و سقوط کرد.
نتیجه اینکه برخورداری از علم و متابعت از عالم، مانع سقوط و تمرّد از علم و عالم، عامل سقوط است. شیطان با آن مقامی که در درگاه الهی داشت، در اثر استکبار در برابر عالم و عدم فراگیری علم از عالم، سقوط کرد و آدم که در آن موقع، مقامی مانند شیطان نداشت و تنها به این جهت که مخلوق خداوند بود، به او اهمیّت می دادند، به خاطر فراگیری علم و نیز تعلیم علم به ملائکه، به مقامی رسید که به امر خدای تعالی مسجود ملائکه شد و آنان دریافتند که باید در مقابل او تواضع کنند؛ همۀ ملائکه حتّی ملائکۀ مقرّب خداوند، نظیر جبرئیل، میکائیل، اسرافیل و حملۀ عرش به او سجده کردند و در مقابل او والاترین حدّ تواضع و فروتنی را به نمایش گذاشتند.
قرآن شریف در آیۀ دیگری، علّت خلقت عالم وجود را، تعلیم و تعلّم بر میشمرد و می فرماید:
«اللَّهُ الَّذی خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ وَ أَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْما»
خلقت آسمانهای هفتگانه و زمین هفتگانه برای چیست؟ «لتعلموا»، یعنی اگر از ما بپرسند هدف از خلقت عالم وجود چیست؟ بر اساس این آیه پاسخ میدهیم: علم، عالم، متعلّم و تعلیم و تعلّم.
تعلیم و تعلّم، از منظر قرآن کریم فضیلت ارزشمندی است و در آیاتی به امتیازات علم و عالم اشاره شده است.
در سورۀ بقره، ابتدا می فرماید: «وَ عَلَّمَ ءَادَمَ الْأَسمَْاءَ کلَُّهَا»، سپس از ملائکه در خصوص عدم برخورداری آنان از علم، اقرار میگیرد، چنانکه گفتند: «سُبْحَانَکَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا» و پس از آن به آدم امر میفرماید که آنچه فراگرفته است را به ملائکه بیاموزد: «قَالَ یََادَمُ أَنبِئْهُم بِأَسمَْائهِِمْ»، بعد به ملائکه میفرماید: به آدم سجده کنید: «وَ إِذْ قُلْنَا لِلْمَلَئکَةِ اسْجُدُواْ لاَِدَمَ»
در واقع خداوند متعال در این آیات نورانی میفرماید: چون آدم عالِم به عالَم وجود شد و علم ماکان و ما یَکون وَ ماهو کائِن را به او آموختیم و در این باره معلّم ملائکه شد، به ملائکه خطاب شد که به آدم، یعنی به معلم خود، سجده کنید. همه و همه سجده کردند جز ابلیس، و او هم چون نفهمیدگی کرد، راندۀ درگاه خداوند شد و سقوط کرد.
نتیجه اینکه برخورداری از علم و متابعت از عالم، مانع سقوط و تمرّد از علم و عالم، عامل سقوط است. شیطان با آن مقامی که در درگاه الهی داشت، در اثر استکبار در برابر عالم و عدم فراگیری علم از عالم، سقوط کرد و آدم که در آن موقع، مقامی مانند شیطان نداشت و تنها به این جهت که مخلوق خداوند بود، به او اهمیّت می دادند، به خاطر فراگیری علم و نیز تعلیم علم به ملائکه، به مقامی رسید که به امر خدای تعالی مسجود ملائکه شد و آنان دریافتند که باید در مقابل او تواضع کنند؛ همۀ ملائکه حتّی ملائکۀ مقرّب خداوند، نظیر جبرئیل، میکائیل، اسرافیل و حملۀ عرش به او سجده کردند و در مقابل او والاترین حدّ تواضع و فروتنی را به نمایش گذاشتند.
قرآن شریف در آیۀ دیگری، علّت خلقت عالم وجود را، تعلیم و تعلّم بر میشمرد و می فرماید:
«اللَّهُ الَّذی خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ وَ أَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ عِلْما»
خلقت آسمانهای هفتگانه و زمین هفتگانه برای چیست؟ «لتعلموا»، یعنی اگر از ما بپرسند هدف از خلقت عالم وجود چیست؟ بر اساس این آیه پاسخ میدهیم: علم، عالم، متعلّم و تعلیم و تعلّم.
تاکنون نظری ثبت نشده است