- 955
- 1000
- 1000
- 1000
عوامل سقوط انسان، جلسه پنجم
سخنرانی از آیت الله حسین مظاهری با موضوع «عوامل سقوط انسان»، جلسه پنجم
پنجمین عامل سقوط انسان، «صفات رذیله» است، که مهمتر از آن چهار عامل سقوط است.
هرکدام از صفات رذیله برای اینکه انسان را نابود کند، کافی است؛ صفات رذیله بهاندازهای خطرناک است که در سورۀ «شمس» یازده قسم خورده شده است و بعد هم با پنج، شش تأکید مطالبی بیان گردیده است.
میفرماید: «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاها وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها»؛ یعنی رستگاری فقط و فقط از آنکسی است که توانسته است درخت رذالت را از دل بکند.
قرآن کریم میفرماید: آنکسی که یک صفت رذیله ای بر او حکمفرما باشد، بیبهره و شقی و بدبخت است؛ مثلاً حسود، خودخواه، لجوج، متکبر، مغرور و بالاخره هرکدام از این صفات رذیله برای سقوط انسان کفایت میکند.
از یک طرف هم درخت رذالت را از دل کندن و درخت فضیلت را بهجای آن غرس کردن، بارور کردن و از میوۀ آن استفاده کردن بسیار مشکل است.
قرآن کریم در مورد این امر مهم میفرماید: «هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولًا مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَة»؛ یعنی پیغمبر آمده است و معجزه هم دارد. معجزه چیست؟ قرآن. برای چه آمده است؟ برای اینکه به انسان دو بال برای پرواز بدهد، یکی بال «تهذیب نفس» و بالی هم برای «علم و دانستن»، یعنی «پرورش» و «آموزش»، دو بال پرواز انسان هستند تا با این دو بال حرکت کند و برسد به آنجا که بهجز خدا نداند.
تزکیه و تهذیب نفس که در آیۀ شریفه بر آن تأکید شده، به این معناست که انسان درخت رذالت را از دل بکند و درخت فضیلت را بهجای آن غرس کند، بارور نماید و از میوۀ آن، هم صاحبش و هم دیگران استفاده کنند؛ پس غیر ممکن نیست، اما خیلی مشکل است.
امری که این قضیه را مشکلتر کرده، بیتوجهی و غفلت مردم نسبت به مسائل اخلاقی است. صفات رذیله در عمق جان انسان وجود دارد، ولی معمولاً به آن توجه نمیشود، در صورت توجه هم برای مبارزه با آن اقدامی صورت نمیپذیرد.
واجبترینِ واجبات، هم عقلاً و هم شرعاً، همین خودسازی است. انسان باید به صفات رذیله توجه و روی آن کار کند تا بهمرور زمان ریشهکن گردد. این امر، نه واجب است، بلکه همۀ بزرگان می¬گویند از اوجب واجبات است.
پنجمین عامل سقوط انسان، «صفات رذیله» است، که مهمتر از آن چهار عامل سقوط است.
هرکدام از صفات رذیله برای اینکه انسان را نابود کند، کافی است؛ صفات رذیله بهاندازهای خطرناک است که در سورۀ «شمس» یازده قسم خورده شده است و بعد هم با پنج، شش تأکید مطالبی بیان گردیده است.
میفرماید: «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاها وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها»؛ یعنی رستگاری فقط و فقط از آنکسی است که توانسته است درخت رذالت را از دل بکند.
قرآن کریم میفرماید: آنکسی که یک صفت رذیله ای بر او حکمفرما باشد، بیبهره و شقی و بدبخت است؛ مثلاً حسود، خودخواه، لجوج، متکبر، مغرور و بالاخره هرکدام از این صفات رذیله برای سقوط انسان کفایت میکند.
از یک طرف هم درخت رذالت را از دل کندن و درخت فضیلت را بهجای آن غرس کردن، بارور کردن و از میوۀ آن استفاده کردن بسیار مشکل است.
قرآن کریم در مورد این امر مهم میفرماید: «هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولًا مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَة»؛ یعنی پیغمبر آمده است و معجزه هم دارد. معجزه چیست؟ قرآن. برای چه آمده است؟ برای اینکه به انسان دو بال برای پرواز بدهد، یکی بال «تهذیب نفس» و بالی هم برای «علم و دانستن»، یعنی «پرورش» و «آموزش»، دو بال پرواز انسان هستند تا با این دو بال حرکت کند و برسد به آنجا که بهجز خدا نداند.
تزکیه و تهذیب نفس که در آیۀ شریفه بر آن تأکید شده، به این معناست که انسان درخت رذالت را از دل بکند و درخت فضیلت را بهجای آن غرس کند، بارور نماید و از میوۀ آن، هم صاحبش و هم دیگران استفاده کنند؛ پس غیر ممکن نیست، اما خیلی مشکل است.
امری که این قضیه را مشکلتر کرده، بیتوجهی و غفلت مردم نسبت به مسائل اخلاقی است. صفات رذیله در عمق جان انسان وجود دارد، ولی معمولاً به آن توجه نمیشود، در صورت توجه هم برای مبارزه با آن اقدامی صورت نمیپذیرد.
واجبترینِ واجبات، هم عقلاً و هم شرعاً، همین خودسازی است. انسان باید به صفات رذیله توجه و روی آن کار کند تا بهمرور زمان ریشهکن گردد. این امر، نه واجب است، بلکه همۀ بزرگان می¬گویند از اوجب واجبات است.
تاکنون نظری ثبت نشده است