- 414
- 1000
- 1000
- 1000
تاریخ تحلیلی اسلام، جلسه هشتم
سخنرانی حجت الاسلام علیرضا پناهیان با موضوع «تاریخ تحلیلی اسلام»، جلسه هشتم، سال 1401
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم میخواست مردم را از ظلمهایی نجات بدهد که خیلی از اوقات، ما اگر آن ظلمها را ببینیم، میگوییم این که چیزی نیست؛ بگذارید باشد. فرعونی که با حضرت موسی علیه السلام مواجه شد، ظلمش واضح بود، چون آشکارا جنایت میکرد و سر میبرید، اما فراعنۀ مکه، مگر سر میبریدند؟ ابداً! به تعبیر ما خیلی هم دموکرات بودند؛ حتی نه در حد دموکراسی اکثریت، بلکه یک نوع دموکراسی اکثریت مطلق! در مسائل خیلی مهم، تا وقتی همۀ رؤسای قبایل رأی نمیدادند، کاری انجام نمیشد. شما الان این دموکراسی را کجا پیدا میکنید؟ مشرکین مکه، یک شورایی داشتند؛ آنها در کنار خانۀ کعبه جمع میشدند و در آن شورا باید همۀ سران، با یک موضوعی موافقت میکردند تا انجام بشود. کمااینکه الان در مجلس شورای اسلامی هم بعضی از طرحها یا لوایح مهم هست که باید دو سوم نمایندگان به آن رأی بدهند تا تصویب بشود.
الان اندیشمندان غربی، دموکراسی را به چند صورت تعریف میکنند، براساس اندیشۀ آنها یکی از انواع دموکراسیها این است که همۀ قبائل در یک کاری مشارکت داشته باشند، البته ممکن است رأیگیریِ آنها به این شکل رایج کنونی نباشد اما بالاخره آنها یکنوع دموکراسی یا مردمسالاری داشتند که چندان بیراه نبود.
رسولخدا صلی الله علیه و آله و سلم میخواست مردم را از همین شرایطی که خیلی هم بد نبود، نجات بدهد، لذا مردم احساس ضرورت نمیکردند و میگفتند: مگر این چه اشکالی دارد؟ مگر چه فاجعهای رخ داده است؟ نکتههای اصلی بحث ما در همینجا است. مراقب باشیم که یکوقت رسالت پیامبر را تقلیل ندهیم.
یک نوع تقلیل دادنِ رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم این است که بگوییم مخالفان و دشمنان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم خیلی نابود و عقبافتاده بودند. چون مردم تصور میکنند که پیامبر، با یک قومِ یأجوج و مأجوج مواجه بود! باید بگوییم که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم با یک نوع دشمنیِ بسیار پیشرفته نسبت به انبیاء و ادیان الهی، مواجه بود، لذا کارِ پیامبر خیلی سخت و پیچیده بود.
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم میخواست مردم را از ظلمهایی نجات بدهد که خیلی از اوقات، ما اگر آن ظلمها را ببینیم، میگوییم این که چیزی نیست؛ بگذارید باشد. فرعونی که با حضرت موسی علیه السلام مواجه شد، ظلمش واضح بود، چون آشکارا جنایت میکرد و سر میبرید، اما فراعنۀ مکه، مگر سر میبریدند؟ ابداً! به تعبیر ما خیلی هم دموکرات بودند؛ حتی نه در حد دموکراسی اکثریت، بلکه یک نوع دموکراسی اکثریت مطلق! در مسائل خیلی مهم، تا وقتی همۀ رؤسای قبایل رأی نمیدادند، کاری انجام نمیشد. شما الان این دموکراسی را کجا پیدا میکنید؟ مشرکین مکه، یک شورایی داشتند؛ آنها در کنار خانۀ کعبه جمع میشدند و در آن شورا باید همۀ سران، با یک موضوعی موافقت میکردند تا انجام بشود. کمااینکه الان در مجلس شورای اسلامی هم بعضی از طرحها یا لوایح مهم هست که باید دو سوم نمایندگان به آن رأی بدهند تا تصویب بشود.
الان اندیشمندان غربی، دموکراسی را به چند صورت تعریف میکنند، براساس اندیشۀ آنها یکی از انواع دموکراسیها این است که همۀ قبائل در یک کاری مشارکت داشته باشند، البته ممکن است رأیگیریِ آنها به این شکل رایج کنونی نباشد اما بالاخره آنها یکنوع دموکراسی یا مردمسالاری داشتند که چندان بیراه نبود.
رسولخدا صلی الله علیه و آله و سلم میخواست مردم را از همین شرایطی که خیلی هم بد نبود، نجات بدهد، لذا مردم احساس ضرورت نمیکردند و میگفتند: مگر این چه اشکالی دارد؟ مگر چه فاجعهای رخ داده است؟ نکتههای اصلی بحث ما در همینجا است. مراقب باشیم که یکوقت رسالت پیامبر را تقلیل ندهیم.
یک نوع تقلیل دادنِ رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم این است که بگوییم مخالفان و دشمنان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم خیلی نابود و عقبافتاده بودند. چون مردم تصور میکنند که پیامبر، با یک قومِ یأجوج و مأجوج مواجه بود! باید بگوییم که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم با یک نوع دشمنیِ بسیار پیشرفته نسبت به انبیاء و ادیان الهی، مواجه بود، لذا کارِ پیامبر خیلی سخت و پیچیده بود.
تاکنون نظری ثبت نشده است