display result search
منو
تفسیر آیه 5 سوره جمعه

تفسیر آیه 5 سوره جمعه

  • 1 تعداد قطعات
  • 8 دقیقه مدت قطعه
  • 379 دریافت شده
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره جمعه - آیه 5

مَثَلُ الَّذِینَ حُمِّلُواْ التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ یَحْمِلُوهَا کَمَثَلِ الْحِمَارِ یَحْمِلُ أَسْفَاراً بِئْسَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِینَ کَذَّبُواْ بِآیَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ لَا یَهْدِى الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ

ترجمه
کسانى‏ که مکلّف به تورات شدند، ولى حق آن را ادا نکردند، مانند الاغى هستند که کتاب‏هایى حمل مى‏ کند، (ولى چیزى از آن نمى ‏فهمد.) گروهى که آیات خدا را انکار کردند، مَثَل بدى دارند و خداوند قوم ستمگر را هدایت نمى‏ کند.


در آیات قبل سخن از بعثت بود و در این آیه سخن از یهودیانى است که بر اساس کتاب آسمانى خود، تورات، پیامبر اکرم‏ را مى‏شناختند ولى لجاجت کرده و حاضر به پذیرش رسالت او نشدند.
«أسفار» جمع «سِفر» به معناى کتابى است که از حقایق پرده بردارى مى‏ کند. تورات، از بخش‏هاى مختلفى تشکیل یافته که به هر بخش که همانند یک سوره از قرآن مى‏ باشد، یک «سِفر» مى‏ گویند. مانند سِفر پیدایش.
گرچه قرآن در این آیه، از یهودیان انتقاد مى ‏کند، اما در واقع کنایه‏اى است به مسلمانان که مبادا شما نیز قرآن را بشنوید، ولى به آن عمل نکنید.
قرآن در چند مورد، انسان‏هاى نااهل را به چارپایان تشبیه کرده که یکى از آنها عالمان بى‏ عمل هستند که در این آیه به آنها اشاره شده است. «اولئک کالانعام بل هم اضل»
سعدى مى‏ گوید:
علم چندان که بیشتر خوانى‏
چون عمل در تو نیست نادانى‏
نه محقق بود نه دانشمند
چارپایى بر او کتابى چند
آن تهى مغز را چه علم و خبر
که بر او هیزم است یا دفتر
حضرت على‏ (ع) فرمود: عالمى که به علمش عمل کند اهل نجات است و کسى که به علمش عمل نکند، اهل هلاکت و حسرت خواهد بود و دوزخیان از بوى بد او اذیّت مى‏ شوند و بیشترین حسرت و ندامت در دوزخ از آنِ کسى خواهد بود که مردم را به سوى خدا دعوت کرده و آنان سخن او را پذیرفته و به بهشت وارد شده ‏اند، ولى دعوت کننده خود به دوزخ مى‏ رود؛ زیرا گرفتار هواى‏نفس و آرزوهاى طولانى شده است.
«انّ اشدّ اهل النّار ندامةً و حسرةً رجل دعا عبدا الى اللّه فاستجاب و قبل منه و اطاع اللّه فادخله اللّه الجنّة و ادخل الدّاعى النّار بترکه علمه و اتّباعه الهوى‏ و طول الأمل»
امام صادق‏ (ع) فرمود: «انّ العالم اذا لم یعمل بعلمه زلّت موعظته عن القلوب کما یزلّ المطر عن الصفا» موعظه عالمى که به علمش عمل نکند از دل‏ها منحرف مى‏ شود، همان‏گونه که باران از روى سنگ منحرف مى‏شود.
امام سجاد (ع) فرمودند: در انجیل آمده است: «انّ العلم اذا لم یعمل به لم یزدد صاحبه الاّ کفرا و لم یزدد من اللّه الاّ بُعداً» به دانشمندى که به علمش عمل نکند، جز کفر و دورى از خدا چیزى افزوده نمى‏شود.
در این آیه تمثیلى‏تند و هشداردهنده در مورد عالمانِ بى‏عمل دینى مطرح شده است. پیشوایان دینى نیز در این باره تمثیلات و تشبیهات بسیارى را بیان کرده ‏اند که به گوشه‏اى از آنها اشاره مى‏کنیم:
* عالم بى‏ عمل، همچون شمعى است که دیگران از نورش بهره‏مند مى‏شوند، ولى خود هلاک مى‏گردد.
* عالم بى ‏عمل، مانند گنجى است که انفاق نشود.
* عالم بد، مثل سنگى است که در مسیر آب قرار گرفته است؛ نه خود از آن مى‏نوشد و نه مى‏گذارد آب به دیگران برسد.
* عالم بى‏ عمل، مانند چاه فاضلابى است که درون آن متعفّن است.
* عالم بى ‏عمل، مانند قبرى است که ظاهرش سالم است ولى درون آن استخوان‏هاى پوسیده است.
گوشه‏اى از سیماى زشت یهود در قرآن‏
سنگدل هستند: «من الّذین هادوا... اولئک الّذین لم یرد اللّه ان یطهر قلوبهم»
رفاه طلب هستند: «لن نصبر على طعام واحد»
در روى زمین فساد مى‏کنند: «یسعون فى الارض فسادا»
حتى به خداوند تهمت مى‏زنند: «ید اللّه مغلولة»
کتاب الهى را تحریف مى‏ کنند: «یحرّفون الکلم عن مواضعه»
هر کجا وحى طبق میل آن‏ها نباشد، تکبّر مى ‏ورزند: «افکلما جاءکم رسول بما لا تهوى انفسکم استکبرتم»
نسبت به اهل ایمان، بیشترین کینه را دارند: «اشدّ الناس عداوة للذین آمنوا الیهود»
انبیا را به قتل مى ‏رساندند: «لقد اخذنا میثاق بنى اسرائیل و ارسلنا الیهم رسلاً... فریقاً کذّبوا و فریقاً یقتلون»
غضب شده خداوند هستند: «و باؤوا بغضب من اللّه»
گروهى از آنان مورد لعنت حضرت عیسى و حضرت داود بوده ‏اند: «لُعِن الّذین کفروا من بنى‏اسرائیل على لسان داود و عیسى»


پیام ها
1- استفاده از تمثیل در بیان حقایق، شیوه ‏اى قرآنى است. (قرآن دانشمندان بى‏ عمل را به الاغ تشبیه کرده است که به ظاهر سنگین است، ولى در واقع، خفیف است). «مثل الّذین حمّلوا التوراة... کمثل الحمار یحمل اسفاراً»
2- افشاىِ عالمان ناصالح و زبان گشودن به انتقاد از آنان، امرى قرآنى است. «مثل الّذین حمّلوا التوراة ثم لم یحملوها کمثل الحمار یحمل اسفاراً»
3- اگر عمل نکردن به تورات، انسان را تا مرز حیوانى همچون الاغ پایین مى‏آورد، عمل نکردن به قرآن که کتاب برتر است، انسان را چگونه مى‏ سازد؟ «کمثل الحمار»
4- در اختیار داشتن و حملِ کتاب آسمانى مهم نیست، عمل به آن مهم است. «لم یحملوها... یحمل اسفاراً»
5 - عمل نکردن به علم و دانش خود، نوعى تکذیب عملى آن است. «بئس مثل القوم الّذین کذّبوا»
6- عمل نکردن به علم، نوعى ظلم است. «و اللّه لایهدى القوم الظالمین»
7- دلیل محرومیّت‏ها، عملکرد خود ماست. «و اللّه لایهدى القوم الظالمین»


منبع: پایگاه درس هایی از قرآن

قطعات

  • عنوان
    زمان
  • 8:15

مشخصات

ثبت نقد و نظر نقد و نظر

    تاکنون نظری ثبت نشده است

تصاویر

پایگاه سخنرانی مذهبی