تفسیر آیه 10 - 12 سوره صف

1 تعداد قطعات
9 دقیقه مدت قطعه
355 دریافت شده

پخش

نام سریالی : تفسیر سوره صف

منو

توضیحات
قطعات
مشخصات
تصاویر

سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره صف- آیه 12- 10

یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلَى‏ تِجَارَةٍ تُنجِیکُم مِّنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ‏

ترجمه
اى کسانى که ایمان آورده‏ اید! آیا شما را بر تجارتى که از عذاب دردناک (قیامت) نجاتتان دهد، راهنمایى کنم؟

تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُجَاهِدُونَ فِى سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِکُمْ وَ أَنفُسِکُمْ ذَ لِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ‏

ترجمه
به خدا و رسولش ایمان آورید و با اموال و جان‏هایتان در راه خدا جهاد کنید که این براى شما بهتر است، اگر بدانید.

یَغْفِرْلَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَیُدْخِلْکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ وَ مَسَاکِنَ طَیِّبَةً فِى جَنَّاتِ عَدْنٍ ذَلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ‏

ترجمه
(در این صورت،) خداوند گناهان شما را مى ‏آمرزد و به باغ‏هایى که نهرها از زیر آنها جارى است و خانه‏ هاى دل پسند در بهشت‏هاى جاودان واردتان مى‏ کند. این رستگارى بزرگى است.

در آیه قبل، غلبه دین اسلام بر سایر ادیان وعده داده شد، ولى تحقق این وعده سه شرط لازم دارد:
الف) قانون کامل و جهانى که همان قرآن است، نورى که خداوند آن را کامل کرده و هیچ کس قدرت خاموش کردنش را ندارد.
ب) وجود رهبر معصوم که حضرت مهدى، بقیّة اللّه و ذخیره الهى است.
ج) آمادگى مردم که در این آیه مطرح شده است.
این آیات، هم وزن آیه 111 سوره توبه است که مى‏ فرماید: «انّ اللّه اشترى من المؤمنین أنفسهم و أموالهم بانّ لهم الجنّة...»
در تجارت چند فرض وجود دارد:
1. تجارت بد: «بئسما اشتروا به أنفسهم»
2. تجارت بدون سود: «فما ربحت تجارتهم»
3. تجارت کم سود: «متاع الدنیا قلیل»
4. تجارت زیان بار: «انّ الخاسرین الّذین خسروا أنفسهم»
5. تجارت بسیار زیان بار: «انّ الانسان لفى خُسر»
6. تجارت رسوا: «الخسران المبین»
7. تجارت راکد: «تخشون کسادها»
8. تجارت مستمرّ و بادوام: «تجارة لن تبور»
9. تجارت نجات بخش: «تجارة تنجیکم»
10. تجارت سودآور: «تجارة مُربِحة»
حضرت على (ع) مى ‏فرماید: قیمت شما بهشت است، پس خودتان را ارزان نفروشید: «لیس لانفسکم ثمنٌ الاّ الجنّة فلا تبیعوها الاّ بها»
دنیا، تجارت‏خانه اولیاى الهى است: «الدنیا متجر اولیاء اللّه» جالب آن که حضرت على‏ (ع) این سخن را به کسى فرمود که از دنیا بدگویى مى‏ کرد.
در تجارت با خداوند، ما سرمایه را از خود او مى‏ گیریم و با قیمت گزاف به خودش مى ‏فروشیم.
در فرهنگ اسلام براى بسیارى از امور مادّى، مشابه معنوى نیز وجود دارد. براى مثال:
الف) خوراک مادّى: «کلوا من الطیبات»
خوراک معنوى: «فلینظر الانسان الى طعامه» که امام‏ (ع) مى‏ فرمایند: «الى علمه» یعنى، ببیند چه مى‏ آموزد.
ب) لباس مادّى: «سرابیل تقیکم»
لباس معنوى: «و لباس التقوى ذلک خیر»
ج) زینت مادّى: «خذوا زینتکم عند کل مسجد»
زینت معنوى: «حبّب الیکم الایمان و زیّنه فى قلوبکم»
د) سفر مادّى: «و ان کنتم على سفر»
سفر معنوى: «انک کادح الى ربّک کدحاً»
ه) رزق مادّى: «من الثّمرات رزقاً لکم»
رزق معنوى: «وارزقنى حج بیتک الحرام»
و) شیرینى مادّى: «حلاوة الدنیا»
شیرینى معنوى: «حلاوة الایمان»، «حلاوة وُدّک»
ز) پاداش مادّى: «جنات تجرى من تحتها الانهار...»
پاداش معنوى: «و رضوان من اللّه اکبر»
ح) پدر مادّى: «و والد و ما ولد»
پدر معنوى: «أنا و علىٌ ابوا هذه الامّة»
ط) هجرت مادّى: «و هاجروا»
هجرت معنوى: «و الرّجز فاهجر»
در حدیث مى‏خوانیم که على‏ (ع) فرمود: «أنا التّجارة المربحة المنجیة من العذاب الالیم التّى دلّ اللّه علیها فى کتابه فقال «هل أدلّکم على تجارةٍ...»» من همان تجارت پرسودى هستم که باعث نجات از عذاب الیم است همان که خداوند در قرآن به آن اشاره کرده است.

پیام ها
1- مردم را با عنوان و لقب ایمانى آنها مخاطب قرار دهیم. «یا أیّها الّذین آمنوا»
2- باید ابتدا در مردم آمادگى ایجاد کنیم و یکى از راه‏هاى آن، طرح سؤال است. «هل أدلّکم»
3- تجارت، نیاز به راهنما دارد. «هل أدلّکم على تجارة»
4- تجارت معنوى براى همه قابل درک نیست، فقط مؤمنان به خدا این معنا را درک مى‏کنند. «یا أیّها الّذین آمنوا هل أدلّکم...»
5 - انسان فطرتاً به دنبال سود است، آن هم سودى ثابت و پایدار. «هل أدلّکم على تجارة تنجیکم»
6- سود واقعى، نجات از قهر الهى است. «تجارة تنجیکم من عذاب الیم»
7- دفع خطر، مهم‏تر از جلب منفعت است. «تجارة تنجیکم من عذاب الیم»
8 - تجارت، تنها در امور دنیوى نیست. «تجارة... تؤمنون باللّه »
9- پیروى از پیامبران، تجارت پر سود است. «تجارةٍ... تؤمنون باللّه و رسوله»
10- ایمان، درجات مختلفى دارد. «یا أیّها الّذین آمنوا... تؤمنون»
11- در تبلیغ دین، از عناوین و موضوعات مورد توجّه مردم باید استفاده کرد. موضوع تجارت و کسب درآمد مورد نظر همه است، لذا ایمان به خدا، به عنوان یک تجارت پر سود مطرح مى‏شود. «تجارةٍ... تؤمنون باللّه و رسوله»
12- ایمان، تنها باور قلبى نیست، تلاش و جهاد لازم دارد. «تؤمنون... تجاهدون»
13- ایمان به خدا همراه با ایمان به رسول است و جهاد با مال همراه با جهاد با جان. «تؤمنون... تجاهدون...»
14- ایمان و جهاد موسمى و فصلى و مقطعى کارساز نیست، تداوم لازم دارد. «تؤمنون... تجاهدون...» (فعل مضارع نشانه دوام و استمرار است.)
15- ایمان سطحى سرچشمه‏ى کارهاى مهم نمى‏شود، ایمان کامل لازم است.
«یا أیّها الّذین آمنوا... تؤمنون... تجاهدون»
16- ایمان بر عمل مقدّم است. «تؤمنون... تجاهدون»
17- حفظ دین، برتر از حفظ مال و جان است و باید براى حفظ دین، از مال و جان گذشت. «تجاهدون فى سبیل اللّه باموالکم و أنفسکم»
18- جهاد از هیچ فردى برداشته نمى‏ شود، گاهى با مال، گاهى با جان و گاهى با مال و جان باید جهاد کرد. «تجاهدون... باموالکم و أنفسکم»
19- در دستورات، از کار سبک‏تر شروع کنیم تا به کارهاى سنگین‏تر برسیم. (جهاد با مال قبل از جهاد با جان آمده است). «باموالکم و أنفسکم»
20- ارزش کارها به اخلاص است. «فى سبیل اللّه»
21- چه بسا تلخى‏ها که به نفع ما باشد ولى ما ندانیم. «تجاهدون... خیر لکم»
22- انسان فطرتاً به دنبال خیر و سعادت است و خداوند وعده رسیدن به آن را داده است. «ذلکم خیر لکم»
23- بهشت را به بها دهند نه بهانه. «تؤمنون... تجاهدون... یدخلکم جنّات»
24- عمل کامل، پاداش کامل را در پى دارد. (در این آیات، مسئله ایمان به خدا و رسول و جهاد با مال و جان از یک سو و مغفرت همه گناهان و ورود در بهشت و فوز بزرگ از سوى دیگر مطرح شده است.) «یغفر لکم... جنّات... مساکن... ذلک الفوز العظیم»
25- دریافت الطاف الهى، به پاک بودن و پاک شدن نیاز دارد. (اوّل مغفرت، بعد بهشت و رستگارى بزرگ). «یغفر لکم... یدخلکم... ذلک الفوز العظیم»
26- انسان در میان عذاب الیم و فوز عظیم قرار دارد که با معامله‏ اى با خدا، از عذاب رها مى‏ شود و به فوز مى‏رسد.«تنجیکم من عذاب الیم... ذلک الفوز العظیم»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن