display result search
- 1432
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 12 - 16 سوره قمر
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره قمر- آیه 12 - 16
وَفَجَّرْنَا الْأَرْضَ عُیُوناً فَالْتَقَى الْمَآءُ عَلَى أَمْرٍ قَدْ قُدِرَ
وَحَمَلْنَاهُ عَلَى ذَاتِ أَلْوَ احٍ وَدُسُرٍ
تَجْرِى بِأَعْیُنِنَا جَزَآءً لِّمَنْ کَانَ کُفِرَ
وَلَقَد تَّرَکْنَاهَآ آیَةً فَهَلْ مِن مُّدَّکِرٍ
فَکَیْفَ کَانَ عَذَابِى وَنُذُرِ
ترجمه
و از زمین چشمه هایى جوشاندیم، پس آب (زمین و آسمان) بر اساس امرى که مقدّر شده بود، به هم پیوستند.
و نوح را بر (کشتى اى که) داراى تخته ها و میخ ها بود، سوار کردیم.
کشتى (حامل نوح و پیروانش) زیر نظر ما به حرکت در آمد. (این امر) پاداش پیامبرى بود که مورد تکذیب و کفر قرار گرفت.
و همانا ما کشتى را به عنوان نشانه باقى گذاشتیم، پس آیا پند گیرنده اى هست؟
پس عذاب و هشدار من چگونه است؟
«دُسُر» جمع «دسار» به معناى میخ است و «نُذُر» جمع «نذیر» است، ولى در این گونه موارد به معناى هشدار است، نه هشدار دهنده.
کشتى نوح داراى خصوصیاتى بود از جمله:
الف) ساخت آن به فرمان الهى بود. «اصنع الفلک»
ب) سازنده آن پیامبر خدا بود.
ج) محل ساخت کشتى، در بیابان خشک و دور از دریا و به گفته روایات، مسجد کوفه بود که این، تمسخر کافران را به دنبال داشت.
د) از تمام نژادهاى حیوان نر و ماده در آن سوار شدند.
ه) حرکت آن زیر نظر خدا بود. «تجرى باعیننا»
و) موجهایى به اندازه کوهها در مسیرش بود. «فى موج کالجبال»
ز) تمام مؤمنان زمین بر آن سوار شدند.
ح) تنها وسیله امن و نجات بود.
با همه این خصوصیاتى که براى کشتى نوح بیان شده است، خداوند به جاى کلمه «سفینه» و کشتى مى فرماید: «الواح و دُسر» یعنى یک مشت تخته و میخ. شاید این کوچک نمایى به خاطر آن است که نجات نوح منسوب به اراده او باشد، نه عظمت کشتى.
در آیه 15، تخته و میخ که وسیله نجات پیامبرى بوده است، به عنوان آیه الهى معرّفى شده است، آیا قبور کسانى که خود سبب نجات بوده اند، آیه الهى نیست؟ «ذات الواح و دسر... ترکناها آیة...»
پیام ها
1- جوشش چشمه ها و جریان آبها، با اراده الهى است. «و فجّرنا الارض عیوناً»
2- همین که اراده خداوند بر کارى تعلق گرفت، آسمان و زمین همکارى مى کنند. «فالتقى الماء»
3- قهر الهى و هماهنگى عوامل طبیعى در آسمان و زمین براى عذاب، حساب و کتاب دارد. «امر قد قُدر»
4- اگر ما بنده خالص خدا شویم، خداوند همه چیز ما را تأمین مىکند. «عبدنا - فتحنا - فجّرنا - حملنا»
5 - مسیر کارهاى الهى از طریق ابزارهاى مادى و تلاشهاى انسانى است. «حملناه على ذات الواح و دسر» تخته و میخ زیاد است، لیکن اراده خداست که این تخته ها و میخ ها را وسیله نجات پیامبر خود و مؤمنان قرار مى دهد.
6- نه فقط ساخت کشتى نوح، بلکه مسیر حرکت آن زیر نظر خداوند بوده است. (در جایى دیگر مى فرماید: «اصنع الفلک باعیننا» و در اینجا مى فرماید: «تجرى باعیننا»)
7- انبیا نعمتى هستند که نباید کفران شوند و اگر کفران شدند خداوند، کافران را کیفر مى دهد و به انبیا پاداش مىدهد. «جزاء لمن کان کفر»
8 - همه کیفرها در قیامت واقع نمى شود. «جزاء لمن کان کفر»
9- کشتى نوح در طول تاریخ ماندنى است. «ترکناها آیة» (چنانکه بدن فرعون در طول تاریخ نشانه است. «فالیوم ننجّیک ببدنک لتکون لمن خلفک آیة»)
10- حفظ آثار باستانى که یادآور عوامل پیشرفت یا سقوط ملتهاست، لازم است. «ترکناها آیة»
11- کارى که با اراده الهى و به دست اولیاى خدا انجام گیرد، مبارک است. (کشتى نوح در آن زمان مؤمنان را نجات داد، نسل تمام حیوانات را حفظ کرد و براى تاریخ درس و یادگار شد.) «ترکناها آیة»
12- باید به آیات الهى با دقت و بصیرت نگاه کرد. «ترکناها آیة فهل من مدّکر»
13- براى هدایت شدن انسان، تنها عوامل خارجى کافى نیست، ظرفیت و روحیه پندپذیرى لازم است. «فهل من مدّکر»
14- عذاب اقوام گذشته، باید مایهى هشدار براى آیندگان باشد. «عذابى و نذر»
15- عذاب و قهر خدا، پس از هشدارهاى متعدّد است. «عذابى و نذر»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
وَفَجَّرْنَا الْأَرْضَ عُیُوناً فَالْتَقَى الْمَآءُ عَلَى أَمْرٍ قَدْ قُدِرَ
وَحَمَلْنَاهُ عَلَى ذَاتِ أَلْوَ احٍ وَدُسُرٍ
تَجْرِى بِأَعْیُنِنَا جَزَآءً لِّمَنْ کَانَ کُفِرَ
وَلَقَد تَّرَکْنَاهَآ آیَةً فَهَلْ مِن مُّدَّکِرٍ
فَکَیْفَ کَانَ عَذَابِى وَنُذُرِ
ترجمه
و از زمین چشمه هایى جوشاندیم، پس آب (زمین و آسمان) بر اساس امرى که مقدّر شده بود، به هم پیوستند.
و نوح را بر (کشتى اى که) داراى تخته ها و میخ ها بود، سوار کردیم.
کشتى (حامل نوح و پیروانش) زیر نظر ما به حرکت در آمد. (این امر) پاداش پیامبرى بود که مورد تکذیب و کفر قرار گرفت.
و همانا ما کشتى را به عنوان نشانه باقى گذاشتیم، پس آیا پند گیرنده اى هست؟
پس عذاب و هشدار من چگونه است؟
«دُسُر» جمع «دسار» به معناى میخ است و «نُذُر» جمع «نذیر» است، ولى در این گونه موارد به معناى هشدار است، نه هشدار دهنده.
کشتى نوح داراى خصوصیاتى بود از جمله:
الف) ساخت آن به فرمان الهى بود. «اصنع الفلک»
ب) سازنده آن پیامبر خدا بود.
ج) محل ساخت کشتى، در بیابان خشک و دور از دریا و به گفته روایات، مسجد کوفه بود که این، تمسخر کافران را به دنبال داشت.
د) از تمام نژادهاى حیوان نر و ماده در آن سوار شدند.
ه) حرکت آن زیر نظر خدا بود. «تجرى باعیننا»
و) موجهایى به اندازه کوهها در مسیرش بود. «فى موج کالجبال»
ز) تمام مؤمنان زمین بر آن سوار شدند.
ح) تنها وسیله امن و نجات بود.
با همه این خصوصیاتى که براى کشتى نوح بیان شده است، خداوند به جاى کلمه «سفینه» و کشتى مى فرماید: «الواح و دُسر» یعنى یک مشت تخته و میخ. شاید این کوچک نمایى به خاطر آن است که نجات نوح منسوب به اراده او باشد، نه عظمت کشتى.
در آیه 15، تخته و میخ که وسیله نجات پیامبرى بوده است، به عنوان آیه الهى معرّفى شده است، آیا قبور کسانى که خود سبب نجات بوده اند، آیه الهى نیست؟ «ذات الواح و دسر... ترکناها آیة...»
پیام ها
1- جوشش چشمه ها و جریان آبها، با اراده الهى است. «و فجّرنا الارض عیوناً»
2- همین که اراده خداوند بر کارى تعلق گرفت، آسمان و زمین همکارى مى کنند. «فالتقى الماء»
3- قهر الهى و هماهنگى عوامل طبیعى در آسمان و زمین براى عذاب، حساب و کتاب دارد. «امر قد قُدر»
4- اگر ما بنده خالص خدا شویم، خداوند همه چیز ما را تأمین مىکند. «عبدنا - فتحنا - فجّرنا - حملنا»
5 - مسیر کارهاى الهى از طریق ابزارهاى مادى و تلاشهاى انسانى است. «حملناه على ذات الواح و دسر» تخته و میخ زیاد است، لیکن اراده خداست که این تخته ها و میخ ها را وسیله نجات پیامبر خود و مؤمنان قرار مى دهد.
6- نه فقط ساخت کشتى نوح، بلکه مسیر حرکت آن زیر نظر خداوند بوده است. (در جایى دیگر مى فرماید: «اصنع الفلک باعیننا» و در اینجا مى فرماید: «تجرى باعیننا»)
7- انبیا نعمتى هستند که نباید کفران شوند و اگر کفران شدند خداوند، کافران را کیفر مى دهد و به انبیا پاداش مىدهد. «جزاء لمن کان کفر»
8 - همه کیفرها در قیامت واقع نمى شود. «جزاء لمن کان کفر»
9- کشتى نوح در طول تاریخ ماندنى است. «ترکناها آیة» (چنانکه بدن فرعون در طول تاریخ نشانه است. «فالیوم ننجّیک ببدنک لتکون لمن خلفک آیة»)
10- حفظ آثار باستانى که یادآور عوامل پیشرفت یا سقوط ملتهاست، لازم است. «ترکناها آیة»
11- کارى که با اراده الهى و به دست اولیاى خدا انجام گیرد، مبارک است. (کشتى نوح در آن زمان مؤمنان را نجات داد، نسل تمام حیوانات را حفظ کرد و براى تاریخ درس و یادگار شد.) «ترکناها آیة»
12- باید به آیات الهى با دقت و بصیرت نگاه کرد. «ترکناها آیة فهل من مدّکر»
13- براى هدایت شدن انسان، تنها عوامل خارجى کافى نیست، ظرفیت و روحیه پندپذیرى لازم است. «فهل من مدّکر»
14- عذاب اقوام گذشته، باید مایهى هشدار براى آیندگان باشد. «عذابى و نذر»
15- عذاب و قهر خدا، پس از هشدارهاى متعدّد است. «عذابى و نذر»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است