display result search
منو
تفسیر ایه 38 - 41 سوره نجم

تفسیر ایه 38 - 41 سوره نجم

  • 1 تعداد قطعات
  • 9 دقیقه مدت قطعه
  • 351 دریافت شده
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره نجم- آیه 41 - 38

أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى‏

وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى‏

وَأَنَّ سَعْیَهُ سَوْفَ یُرَى‏

ثُمَّ یُجْزَاهُ الْجَزَآءَ الْأَوْفَى‏

ترجمه
(در کتب آسمانى آمده است) هیچ کس بار دیگرى را به عهده نخواهد گرفت.
و این‏که براى انسان جز آنچه تلاش کرده، (بهره دیگرى) نیست.
و این‏که تلاش و سعى او را به زودى به وى بنمایند.
سپس جزاى کامل آن را به او بدهند.



آیات 38 تا 54، تعالیمِ کتاب‏هاى ابراهیم و موسى است که مورد قبول اسلام است.
«وِزر» به معناى بار سنگین است و به گناه نیز که در حقیقت بار سنگینى است، گفته مى‏شود. «وزیر» کسى است که بار سنگین اداره مملکت را بر دوش مى‏ گیرد.
خداوند توسط کارهاى نیک، بدى‏ها را محو مى‏کند و یا با توبه و استغفار مى‏ بخشد و یا بدى‏ها را به خوبى تبدیل مى‏ کند، امّا بارگناه کسى را به ناحق به دوش دیگرى قرار نمى‏ دهد.
هنگامى که خلیفه دوم دستور داد زن حامله‏ اى را که مرتکب زنا شده بود، سنگسار کنند، حضرت على‏ (ع) فرمود: فرزندى که در شکم دارد چه گناهى کرده است و با تکیه به این آیه «و لاتزر وازرة وزر اخرى» فرمود: صبر کنید تا پس از زایمان حکم اجرا شود.
رسول خدا فرمود: گناه والدین زناکار بر عهده فرزندى که از زنا متولد شده نمى ‏باشد و سپس آیه «لاتزر وازرة...» را تلاوت فرمودند.
سؤال: آیه «و أن لیس للانسان الاّ ما سعى» مى‏ گوید: براى انسان بهره ‏اى نیست مگر آنچه تلاش کرده باشد، در صورتى که در آیات و روایات دیگر مى‏ خوانیم که انسان گاهى از طریق شفاعت، به بهشت وارد مى‏ شود.
پاسخ: اولاّ این آیه در ردّ تفکّر جاهلى است که به یکدیگر مى‏ گفتند: اگر فلان مبلغ را به من بدهى، من بار گناه تو را به عهده مى‏ گیرم. قرآن کریم فرمود: هیچ کس بار گناه کسى را به عهده نمى‏ گیرد و براى هر کس کار و تلاش خودش ثبت مى ‏شود.
ثانیاً آیه، نظر به عدل الهى دارد نه فضل الهى، یعنى طبق عدل، باید کیفر و پاداش هر کس به مقدار تلاش او باشد، ولى خداوند از فضل خود مى ‏تواند لطف کند و پاداش را بیشتر دهد و یا کیفر را کم کند. «و یزیدهم من فضله»
ثالثاً: اگر در روایات مى‏خوانیم که هرکس سنت خوب یا بدى را در جامعه پایه‏گذارى کند، در پاداش و کیفر تمام کسانى که آن راه را رفته‏ اند، شریک است، این معنا با آیه «لیس للانسان الا ما سعى» منافاتى ندارد، زیرا ایجاد کننده خط حق و باطل نیز با واسطه‏ى دلالت و راهنمایى یا ایجاد مقدّمات و امکانات یا تبلیغات و تشویقات و یا حمایت‏هاى دیگر مادى و معنوى، به طور غیر مستقیم نوعى تلاش کرده است و بهره گرفتن از آن پاداش بى‏ جهت نیست، چنانکه اگر شخصى در خط صحیح نبود، مشمول شفاعت نمى‏شد.
در روایات مى‏خوانیم که انسان پس از مرگ از کارهاى نیک فرزند صالح خود یا کتاب و موقوفاتى که از او به یادگار مانده، کامیاب مى‏ شود. و یا در بهشت، نسل صالح انسان به او ملحق مى‏شود. یا از کار خیرى که سفارش و وصیت کرده، بهره‏مند مى‏ شود.
در تمام این موارد گرچه انسان مستقیماً سعى و تلاشى نکرده، ولى غیر مستقیم از طریق تربیت فرزند صالح، وقف، وصیت یا کتاب خوبى که به یادگار گذاشته، نقش داشته است.


پیام ها
1- کیفر و پاداش الهى عادلانه است. «لاتزر وازرة وزر اُخرى»
2- به اتکاى دیگران، خود را گرفتار خلاف نکنید که آنان بار شما را به دوش نخواهند کشید. «لاتزر وازرة وزر اُخرى»
3- در عزل و نصب‏ها، انحرافات بستگان و نزدیکان را به پاى مردم نگذارید.
«لا تزر وازرة وزر اُخرى»
4- هستى، میدان تلاش و کار و نتیجه‏گیرى است. «و أن لیس للانسان الاّ ما سعى»
5 - ما مکلّف به انجام وظیفه ‏ایم، نه حصول نتیجه. سعى و تلاش وظیفه ماست. «الاّ ما سعى»
6- ایمان به بقاى عمل و نظام عادلانه کیفر و پاداش، انسان را در برابر رفتار خود، هم دلگرم و تشویق و هم محتاط و مسئول مى‏ کند. «و انّ سعیه سوف یرى»
7- هیچ عملى در هستى محو نمى ‏شود. «سعیه سوف یرى»
8 - نیکوکاران در دریافت پاداش کار خود، عجله نکنند. «سوف یرى»
9- دنیا، ظرفیّت جزاى کامل را ندارد و باید قیامتى باشد تا حق مطلب ادا شود. «ثم یجزاه الجزاء الاوفى»
10- اقدام انسان، با پاداش‏هاى بهترى پاسخ داده مى‏ شود. «وَفّى... أوفى»
11- گرچه در دنیا نیز مجازات‏هایى هست، امّا مجازات کامل در قیامت است. «الجزاء الاوفى»
12- قیامت داراى مراحل و مواقف متعدّدى است. (از کلمه «سوف» و «ثمّ» استفاده مى‏ شود که مرحله شهود عمل با مرحله جزاى عمل متفاوت است.)


منبع: پایگاه درس هایی از قرآن

قطعات

  • عنوان
    زمان
  • 9:27

مشخصات

ثبت نقد و نظر نقد و نظر

    تاکنون نظری ثبت نشده است

تصاویر

پایگاه سخنرانی مذهبی