- 4719
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 1 - 5 سوره صافات
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره صافات- آیه 1- 5
وَالصَّآفَّاتِ صَفّاً
فَالزَّاجِرَاتِ زَجْراً
فَالتَّالِیَاتِ ذِکْراً
إِنَّ إِلَهَکُمْ لَوَاحِدٌ
رَبُّ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا وَرَبُّ الْمَشَارِقِ
ترجمه
سوگند به صف بستگان (در صفوفى منظّم) صف بستنى.
پس باز مى دارند (از معاصى و وسوسه ها) باز داشتنى.
همانان که پى در پى ذکر خدا (کتاب آسمانى) را تلاوت مى کنند.
بى شک که معبود شما یکتاست.
پروردگار آسمانها و زمین و آن چه میان آن دو است و پروردگار مشرقها (و مغربها).
این سوره با سه سوگند خداوند آغاز شده است. گرچه خداوند نیازى به سوگند ندارد و مؤمنان بدون سوگند سخن او را مىپذیرند، امّا سوگند، نشانه اهمیّت و عظمت مورد سوگند و توجّه دادن به آن است. لذا خداوند به امور مختلف سوگند خورده است.
مراد از «صافّات»، «زاجرات» و «تالیات»، فرشتگانى هستند که در صفوفى منظم اوامر الهى را اجرا مى کنند، مردم را از وسوسه باز مى دارند و پیوسته به یاد خدا هستند. البتّه گروهى گفته اند: مراد، رزمندگانى هستند که در صفهاى منظم از حریم حقّ دفاع مى کنند و با تلاوت آیات الهى و یاد خدا روحیه و نیرو مى گیرند.
کلمه «زاجرات» هم مى تواند از «زجر» به معناى باز داشتن باشد که مراد باز داشتن از وسوسه ها و گناهان است و هم مى تواند از «زجره» به معناى فریاد باشد، یعنى سوگند به فریادگران تاریخ.
پیام ها
1- در زندگى، به نظمه اى هدفدار ارج نهیم. (در دو سوره «صافّات» و «صف»، سخن از نظم و انضباط است وبه آن سوگند یاد شده است.) «و الصافّات صفّاً»
2- نظم، وحدت، قدرت، همفکرى و همکارى که در صف متجلّى است، از نشانه هاى کارگزاران الهى است. «و الصافّات صفّاً»
3- وجود عوامل بازدارنده از گناه و ناهى از منکر، در جامعه لازم است. «فالزاجرات زجرا»
4- انرژى گرفتن از یاد خدا از طریق تلاوت قرآن «التالیات ذکرا» و دفاع از حریم حقّ «الزاجرات» همراه با نظم و آماده باش، «و الصافّات صفّاً» ضرورت یک نظام الهى است.
5 - انجام هر کارى باید با کیفیّتى عالى همراه باشد. بهترین نظم، «صفا» بهترین قدرت، «زجراً» و بهترین یاد خدا. «ذکرا»
6- شعار توحید را هم محکم بگوییم، هم زیبا و هم قبل از هر چیز دیگر. (در این آیات ابتدا سوگند با آهنگ زیبایى مطرح شده و سپس:) «ان الهکم لواحد»
7- براى هر چیزى سوگند یاد نکنیم. (معمولاً سوگندهاى قرآن براى مسائل اساسى و مهم مانند مبدأ و معاد است)
در سوره ذاریات بعد از چند سوگند مىفرماید: «انّما توعدون لصادق»(2) قطعاً آنچه وعده داده شدهاید محقّق شدنى است.
در سوره مرسلات نیز پس از چند سوگند، سخن از قیامت است آنجا که مىفرماید: «انّما توعدون لواقع»(3)
و در این جا بعد از چند سوگند، سخن از توحید است و مى فرماید: «انّ الهکم لواحد» (آرى در برابر کسانى که به شدّت پایبند شرک هستند باید سوگندهاى پى در پى یاد کرد).
8 - مشرکان میان الوهیّت و ربوبیّت خداوند تفاوت قائل بودند، لذا این آیه بر یکى بودن این دو تأکید مى کند. «الهکم لواحد ربّ السموات والارض»
9- همه هستى تحت تربیت و رشد الهى است. «ربّ السموات والارض»
10- براى هر چیزى ربّى نپندارید، زیرا که پروردگار همه هستى یکى بیش نیست. «ربّ السموات والارض»
11- از نشانه ها و دلایل توحید، هماهنگى میان زمین و آسمان و دیگر مخلوقات جهان هستى است. «انّ الهکم لواحد ربّ السموات والارض...»
12- زمین، کروى شکل است. (کلمه «مشارق» و تفاوت در طلوع و غروبها، نشانه کروى بودن زمین است)
13- خورشید و نور آن، نقش مؤثرى در زندگى انسان دارد. (با آنکه خورشید جزو آسمانهاست و در «ربّ السموات» نهفته است، ولى نام بردن اختصاصى از مشارق، نشانه اهمیّت ویژه طلوع خورشید است). «و ربّ المشارق»
توضیحات
سیماى سوره صافّات
این سوره با یکصد و هشتاد و دو آیه در مکّه نازل شده است.
نام این سوره، از آیه اول آن برگرفته شده که با سوگند به «صافّات»، گروهى از فرشتگان که در انجام فرمان الهى در صف هستند، آغاز مى شود، همچنین آیه 165 که در آن کلمه «الصافّون» آمده است.
مشابه این سوره از نظر نام، سوره «صف» است که اشاره به صفوف محکم رزمندگان در صحنه هاى جنگ دارد.
این سوره، نخستین سوره از قرآن کریم است که با سوگند آغاز مى شود.
همانند دیگر سوره هاى مکّى، بیشتر آیات این سوره نیز درباره مبدأ و معاد و با تذکّر و انذار همراه است.
همچنین به تاریخ پیامبرانى همچون نوح، ابراهیم، اسحاق، موسى، هارون، الیاس، لوط و یونس، اشاره شده و در این میان زندگى حضرت ابراهیم مشروح تر آمده است.
عقاید باطل مشرکان در مورد رابطه خداوند با جنّ یا فرشتگان به شدّت محکوم شده و پیروزى نهایى حقّ بر کفر و شرک و نفاق مطرح گردیده است.
بر قرائت سوره صافّات در روزهاى جمعه تأکید شده و تلاوت آن، موجب گشایش در رزق و بیمه شدن مال و فرزندان از شیطان مىشود.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
وَالصَّآفَّاتِ صَفّاً
فَالزَّاجِرَاتِ زَجْراً
فَالتَّالِیَاتِ ذِکْراً
إِنَّ إِلَهَکُمْ لَوَاحِدٌ
رَبُّ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا وَرَبُّ الْمَشَارِقِ
ترجمه
سوگند به صف بستگان (در صفوفى منظّم) صف بستنى.
پس باز مى دارند (از معاصى و وسوسه ها) باز داشتنى.
همانان که پى در پى ذکر خدا (کتاب آسمانى) را تلاوت مى کنند.
بى شک که معبود شما یکتاست.
پروردگار آسمانها و زمین و آن چه میان آن دو است و پروردگار مشرقها (و مغربها).
این سوره با سه سوگند خداوند آغاز شده است. گرچه خداوند نیازى به سوگند ندارد و مؤمنان بدون سوگند سخن او را مىپذیرند، امّا سوگند، نشانه اهمیّت و عظمت مورد سوگند و توجّه دادن به آن است. لذا خداوند به امور مختلف سوگند خورده است.
مراد از «صافّات»، «زاجرات» و «تالیات»، فرشتگانى هستند که در صفوفى منظم اوامر الهى را اجرا مى کنند، مردم را از وسوسه باز مى دارند و پیوسته به یاد خدا هستند. البتّه گروهى گفته اند: مراد، رزمندگانى هستند که در صفهاى منظم از حریم حقّ دفاع مى کنند و با تلاوت آیات الهى و یاد خدا روحیه و نیرو مى گیرند.
کلمه «زاجرات» هم مى تواند از «زجر» به معناى باز داشتن باشد که مراد باز داشتن از وسوسه ها و گناهان است و هم مى تواند از «زجره» به معناى فریاد باشد، یعنى سوگند به فریادگران تاریخ.
پیام ها
1- در زندگى، به نظمه اى هدفدار ارج نهیم. (در دو سوره «صافّات» و «صف»، سخن از نظم و انضباط است وبه آن سوگند یاد شده است.) «و الصافّات صفّاً»
2- نظم، وحدت، قدرت، همفکرى و همکارى که در صف متجلّى است، از نشانه هاى کارگزاران الهى است. «و الصافّات صفّاً»
3- وجود عوامل بازدارنده از گناه و ناهى از منکر، در جامعه لازم است. «فالزاجرات زجرا»
4- انرژى گرفتن از یاد خدا از طریق تلاوت قرآن «التالیات ذکرا» و دفاع از حریم حقّ «الزاجرات» همراه با نظم و آماده باش، «و الصافّات صفّاً» ضرورت یک نظام الهى است.
5 - انجام هر کارى باید با کیفیّتى عالى همراه باشد. بهترین نظم، «صفا» بهترین قدرت، «زجراً» و بهترین یاد خدا. «ذکرا»
6- شعار توحید را هم محکم بگوییم، هم زیبا و هم قبل از هر چیز دیگر. (در این آیات ابتدا سوگند با آهنگ زیبایى مطرح شده و سپس:) «ان الهکم لواحد»
7- براى هر چیزى سوگند یاد نکنیم. (معمولاً سوگندهاى قرآن براى مسائل اساسى و مهم مانند مبدأ و معاد است)
در سوره ذاریات بعد از چند سوگند مىفرماید: «انّما توعدون لصادق»(2) قطعاً آنچه وعده داده شدهاید محقّق شدنى است.
در سوره مرسلات نیز پس از چند سوگند، سخن از قیامت است آنجا که مىفرماید: «انّما توعدون لواقع»(3)
و در این جا بعد از چند سوگند، سخن از توحید است و مى فرماید: «انّ الهکم لواحد» (آرى در برابر کسانى که به شدّت پایبند شرک هستند باید سوگندهاى پى در پى یاد کرد).
8 - مشرکان میان الوهیّت و ربوبیّت خداوند تفاوت قائل بودند، لذا این آیه بر یکى بودن این دو تأکید مى کند. «الهکم لواحد ربّ السموات والارض»
9- همه هستى تحت تربیت و رشد الهى است. «ربّ السموات والارض»
10- براى هر چیزى ربّى نپندارید، زیرا که پروردگار همه هستى یکى بیش نیست. «ربّ السموات والارض»
11- از نشانه ها و دلایل توحید، هماهنگى میان زمین و آسمان و دیگر مخلوقات جهان هستى است. «انّ الهکم لواحد ربّ السموات والارض...»
12- زمین، کروى شکل است. (کلمه «مشارق» و تفاوت در طلوع و غروبها، نشانه کروى بودن زمین است)
13- خورشید و نور آن، نقش مؤثرى در زندگى انسان دارد. (با آنکه خورشید جزو آسمانهاست و در «ربّ السموات» نهفته است، ولى نام بردن اختصاصى از مشارق، نشانه اهمیّت ویژه طلوع خورشید است). «و ربّ المشارق»
توضیحات
سیماى سوره صافّات
این سوره با یکصد و هشتاد و دو آیه در مکّه نازل شده است.
نام این سوره، از آیه اول آن برگرفته شده که با سوگند به «صافّات»، گروهى از فرشتگان که در انجام فرمان الهى در صف هستند، آغاز مى شود، همچنین آیه 165 که در آن کلمه «الصافّون» آمده است.
مشابه این سوره از نظر نام، سوره «صف» است که اشاره به صفوف محکم رزمندگان در صحنه هاى جنگ دارد.
این سوره، نخستین سوره از قرآن کریم است که با سوگند آغاز مى شود.
همانند دیگر سوره هاى مکّى، بیشتر آیات این سوره نیز درباره مبدأ و معاد و با تذکّر و انذار همراه است.
همچنین به تاریخ پیامبرانى همچون نوح، ابراهیم، اسحاق، موسى، هارون، الیاس، لوط و یونس، اشاره شده و در این میان زندگى حضرت ابراهیم مشروح تر آمده است.
عقاید باطل مشرکان در مورد رابطه خداوند با جنّ یا فرشتگان به شدّت محکوم شده و پیروزى نهایى حقّ بر کفر و شرک و نفاق مطرح گردیده است.
بر قرائت سوره صافّات در روزهاى جمعه تأکید شده و تلاوت آن، موجب گشایش در رزق و بیمه شدن مال و فرزندان از شیطان مىشود.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است