display result search
- 5967
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 18 سوره لقمان
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره لقمان - آیه 18
وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِى الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ
ترجمه
و روى خود را از مردم (به تکبّر) بر مگردان، و در زمین مغرورانه راه مرو، زیرا خداوند هیچ متکبّر فخر فروشى را دوست ندارد.
«تَصعیر»، نوعى بیمارى است که شتر به آن گرفتار مى شود و گردنش کج مى شود. لقمان به فرزندش مى گوید: تو بر اساس تکبّر مثل شترِ بیمار، گردنت را با مردم کج نکن.
«مَرَح»، به معناى شادى زیاد است که در اثر مال و مقام به دست مى آید.
«مُختال» به کسى گویند که بر اساس خیال و توهّم خود را برتر مىداند، و «فَخور» به معناى فخرفروش است.
تکبّر، هم توهین به مردم است، هم زمینه ساز رشد کدورتهاى جدید و هم تحریک کنندهى کینه هاى درونى قدیم.
در حدیث مىخوانیم: هر کس با تکبّر در زمین راه رود، زمین و هر موجودى که زیر و روى آن است، او را لعنت مىکند.
پیام ها
1- با مردم، چه مسلمان و چه غیر مسلمان، با خوشرویى رفتار کنیم. «لاتصعّر خدّک للنّاس»
2- تکبّر ممنوع است، حتّى در راه رفتن. «لاتمش فى الارض مرحا»
3- از عامل خشنودى خداوند براى تشویق و از ناخشنودى او براى ترک زشتىها و گناهان استفاده کنیم. «انّ اللّه لایحبّ»
4- به موهومات، خیالات و بلندپروازىها خود را گرفتار نسازیم. «مُختال»
5 - بر مردم فخر فروشى نکنیم. «انّ اللّه لایحبّ کلّ مُختال فَخور»
تواضع
در این آیه لقمان به فرزندش مىگوید: در زمین متکبرانه راه نرو «لاتمش فى الارض مرحاً» و در سوره فرقان، اوّلین نشانهى بندگان خوب خدا، حرکت متواضعانه آنهاست.«و عباد الرّحمن الّذین یمشون على الارض هَونا»
یکى از اسرار نماز که در سجدهى آن بلندترین نقطه بدن را (حداقل در هر شبانه روز 34 مرتبه در هفده رکعت نماز واجب) روى خاک مىگزاریم، دورى از تکبّر، غرور و تواضع در برابر خداوند است.
گرچه تواضع در برابر تمام انسانها لازم است؛ امّا در برابر والدین، استاد و مؤمنان لازمتر است. تواضع در برابر مؤمنان، از نشانه هاى برجسته اهل ایمان است. «اذّلة على المؤمنین»
بر خلاف تقاضاى متکبّران که پیشنهاد دور کردن فقرا را از انبیا داشتند، آن بزرگواران مى فرمودند: ما هرگز آنان را طرد نمى کنیم. «و ما انا بطارد الّذین آمنوا»
انسانِ ضعیف و ناتوانى که از خاک و نطفه آفریده شده، و در آینده نیز مردارى بیش نخواهد بود، چرا تکبّر مى کند؟!
مگر علم محدود او با فراموشى آسیبپذیر نیست؟!
مگر زیبایى، قدرت، شهرت و ثروت او، زوالپذیر نیست؟!
مگر بیمارى، فقر و مرگ را در جامعه ندیده است؟!
مگر توانایىهاى او نابود شدنى نیست؟!
پس براى چه تکبّر مى کند؟! قرآن مى فرماید: متکبّرانه راه نروید که زمین سوارخ نمى شود، گردنکشى نکنید که از کوهها بلندتر نمى شوید. «ولاتَمشِفى الارض مَرحاً اِنّک لن تَخرق الارض و لن تَبلغ الجبال طولا»
نمونههایى از تواضع اولیاى الهى
1. شخص اوّل آفرینش که پیامبر اکرم است، آنگونه مى نشست که هیچ امتیازى بر دیگران نداشت و افرادى که وارد مجلس مى شدند و حضرت را نمى شناختند، مى پرسیدند: کدام یک از شما پیامبر است؟ «ایّکم رسول اللّه»
2. در سفرى که براى تهیه غذا هر کس کارى را به عهده گرفت، پیامبر نیز کارى را به عهده گرفت و فرمود: «جمع کردن هیزم با من».
3. همین که پیامبر اکرم دیدند براى نشستنِ بعضى فرش نیست، عباى خود را دادند تا چند نفرى روى عباى حضرت بنشینند.
پوشیدن لباس ساده، سوار شدن بر الاغ برهنه، شیر دوشیدن، همنشینى با بردگان، سلام کردن به اطفال، وصله کردن کفش و لباس، پذیرفتن دعوت مردم، جارو کردن منزل، دست دادن به تمام افراد و سبک نشمردن غذا از سیرههاى حضرت بود.
4. برخى شیعیان خواستند به احترام امام صادقعلیه السلام حمّام را خلوت و به اصطلاح قُرق کنند، حضرت اجازه نداد و فرمود: «لا حاجة لى فى ذلک المؤمن اَخفّ من ذلک» نیازى به این کار نیست، زندگى مؤمن سادهتر از این تشریفات است.
5. هر چه اصرار کردند که سفرهى امام رضا (ع) از سفره غلامان جدا باشد، آن حضرت نپذیرفت.
6. شخصى در حمّام، امام رضاعلیه السلام را نشناخت و از او خواست تا او را کیسه بکشد، حضرت بدون معرّفى خود و با کمال وقار تقاضاى او را قبول کرد. همین که آن شخص حضرت را شناخت، شروع به عذرخواهى کرد، حضرت او را دلدارى دادند.
از نشانههاى تواضع، پذیرفتن پیشنهاد و انتقاد دیگران و نشستن در پایینتر از جایى است که در شأن اوست.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِى الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ
ترجمه
و روى خود را از مردم (به تکبّر) بر مگردان، و در زمین مغرورانه راه مرو، زیرا خداوند هیچ متکبّر فخر فروشى را دوست ندارد.
«تَصعیر»، نوعى بیمارى است که شتر به آن گرفتار مى شود و گردنش کج مى شود. لقمان به فرزندش مى گوید: تو بر اساس تکبّر مثل شترِ بیمار، گردنت را با مردم کج نکن.
«مَرَح»، به معناى شادى زیاد است که در اثر مال و مقام به دست مى آید.
«مُختال» به کسى گویند که بر اساس خیال و توهّم خود را برتر مىداند، و «فَخور» به معناى فخرفروش است.
تکبّر، هم توهین به مردم است، هم زمینه ساز رشد کدورتهاى جدید و هم تحریک کنندهى کینه هاى درونى قدیم.
در حدیث مىخوانیم: هر کس با تکبّر در زمین راه رود، زمین و هر موجودى که زیر و روى آن است، او را لعنت مىکند.
پیام ها
1- با مردم، چه مسلمان و چه غیر مسلمان، با خوشرویى رفتار کنیم. «لاتصعّر خدّک للنّاس»
2- تکبّر ممنوع است، حتّى در راه رفتن. «لاتمش فى الارض مرحا»
3- از عامل خشنودى خداوند براى تشویق و از ناخشنودى او براى ترک زشتىها و گناهان استفاده کنیم. «انّ اللّه لایحبّ»
4- به موهومات، خیالات و بلندپروازىها خود را گرفتار نسازیم. «مُختال»
5 - بر مردم فخر فروشى نکنیم. «انّ اللّه لایحبّ کلّ مُختال فَخور»
تواضع
در این آیه لقمان به فرزندش مىگوید: در زمین متکبرانه راه نرو «لاتمش فى الارض مرحاً» و در سوره فرقان، اوّلین نشانهى بندگان خوب خدا، حرکت متواضعانه آنهاست.«و عباد الرّحمن الّذین یمشون على الارض هَونا»
یکى از اسرار نماز که در سجدهى آن بلندترین نقطه بدن را (حداقل در هر شبانه روز 34 مرتبه در هفده رکعت نماز واجب) روى خاک مىگزاریم، دورى از تکبّر، غرور و تواضع در برابر خداوند است.
گرچه تواضع در برابر تمام انسانها لازم است؛ امّا در برابر والدین، استاد و مؤمنان لازمتر است. تواضع در برابر مؤمنان، از نشانه هاى برجسته اهل ایمان است. «اذّلة على المؤمنین»
بر خلاف تقاضاى متکبّران که پیشنهاد دور کردن فقرا را از انبیا داشتند، آن بزرگواران مى فرمودند: ما هرگز آنان را طرد نمى کنیم. «و ما انا بطارد الّذین آمنوا»
انسانِ ضعیف و ناتوانى که از خاک و نطفه آفریده شده، و در آینده نیز مردارى بیش نخواهد بود، چرا تکبّر مى کند؟!
مگر علم محدود او با فراموشى آسیبپذیر نیست؟!
مگر زیبایى، قدرت، شهرت و ثروت او، زوالپذیر نیست؟!
مگر بیمارى، فقر و مرگ را در جامعه ندیده است؟!
مگر توانایىهاى او نابود شدنى نیست؟!
پس براى چه تکبّر مى کند؟! قرآن مى فرماید: متکبّرانه راه نروید که زمین سوارخ نمى شود، گردنکشى نکنید که از کوهها بلندتر نمى شوید. «ولاتَمشِفى الارض مَرحاً اِنّک لن تَخرق الارض و لن تَبلغ الجبال طولا»
نمونههایى از تواضع اولیاى الهى
1. شخص اوّل آفرینش که پیامبر اکرم است، آنگونه مى نشست که هیچ امتیازى بر دیگران نداشت و افرادى که وارد مجلس مى شدند و حضرت را نمى شناختند، مى پرسیدند: کدام یک از شما پیامبر است؟ «ایّکم رسول اللّه»
2. در سفرى که براى تهیه غذا هر کس کارى را به عهده گرفت، پیامبر نیز کارى را به عهده گرفت و فرمود: «جمع کردن هیزم با من».
3. همین که پیامبر اکرم دیدند براى نشستنِ بعضى فرش نیست، عباى خود را دادند تا چند نفرى روى عباى حضرت بنشینند.
پوشیدن لباس ساده، سوار شدن بر الاغ برهنه، شیر دوشیدن، همنشینى با بردگان، سلام کردن به اطفال، وصله کردن کفش و لباس، پذیرفتن دعوت مردم، جارو کردن منزل، دست دادن به تمام افراد و سبک نشمردن غذا از سیرههاى حضرت بود.
4. برخى شیعیان خواستند به احترام امام صادقعلیه السلام حمّام را خلوت و به اصطلاح قُرق کنند، حضرت اجازه نداد و فرمود: «لا حاجة لى فى ذلک المؤمن اَخفّ من ذلک» نیازى به این کار نیست، زندگى مؤمن سادهتر از این تشریفات است.
5. هر چه اصرار کردند که سفرهى امام رضا (ع) از سفره غلامان جدا باشد، آن حضرت نپذیرفت.
6. شخصى در حمّام، امام رضاعلیه السلام را نشناخت و از او خواست تا او را کیسه بکشد، حضرت بدون معرّفى خود و با کمال وقار تقاضاى او را قبول کرد. همین که آن شخص حضرت را شناخت، شروع به عذرخواهى کرد، حضرت او را دلدارى دادند.
از نشانههاى تواضع، پذیرفتن پیشنهاد و انتقاد دیگران و نشستن در پایینتر از جایى است که در شأن اوست.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
کاربر مهمان
کاربر مهمان