display result search
منو
تفسیر آیه 60 و 61 سوره کهف

تفسیر آیه 60 و 61 سوره کهف

  • 1 تعداد قطعات
  • 16 دقیقه مدت قطعه
  • 365 دریافت شده
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره کهف - آیه 60 و 61

وَإِذْ قَالَ مُوسَى‏ لِفَتَهُ لَا أَبْرَحُ حَتَّى‏ أَبْلُغَ مَجْمَعَ الْبَحْرَیْنِ أَوْ أَمْضِىَ حُقُباً

فَلَمَّا بَلَغَا مَجْمَعَ بَیْنِهِمَا نَسِیَا حُوتَهُمَا فَاتَّخَذَ سَبِیلَهُ فِى الْبَحْرِ سَرَباً

ترجمه
و(به یادآور) زمانى که موسى‏به جوان (همراهش) گفت: من دست از جستجو برنمى‏ دارم تا به محلّ برخورد دو دریا برسم، حتّى اگر سال‏ها (به راه خود) ادامه دهم.
پس چون به محلّ تلاقى آن دو (دریا) رسیدند، ماهى خود را (که براى غذا همراه داشتند) فراموش کردند. ماهى هم راه خود را به دریا برگرفت و رفت.


کلمه‏ «موسى» 136 بار در قرآن آمده و همه‏ موارد مراد همان پیامبر اولواالعزم است.
بکار بردن کلمه‏ «فَتى» که به معناى جوان و جوانمرد است، به جاى غلام و پسر، نشانه‏ ادب، مهربانى و نام نیک است. مراد از «فتاه» در آیه، «یوشع‏بن نون» است که مصاحب و ملازم حضرت موسى در آن سفر بوده است.
«حُقُب» به معناى سال‏هاى طولانى است، 70 الى 80 سال.
در تفاسیر وروایات، ماجراى موسى وخضر بیان شده است. چنانکه در کتاب صحیح بخارى از ابن عباس از اُبىّ‏بن کعب آمده که پیامبر فرمودند: روزى حضرت موسى در حال خطبه خواندن، مورد سؤال بنى‏اسرائیل قرار گرفت که عالم‏ترین افراد کیست؟ موسى گفت: من هستم. خداوند موسى را مورد عتاب قرار داد که چرا نگفتى: خدا بهتر مى‏ داند. خضر از تو عالم‏تر است. موسى گفت: خضر کجاست؟ خطاب آمد: در منطقه‏ مجمع‏ البحرین است و رمز و نشانه‏ آن این است که یک ماهى در سبدى قرار بده و حرکت کن، هرجا ماهى را نیافتى، وعده‏گاه ملاقات خضر همان جا مى ‏باشد.
موسى ماهى را در سبد قرارداده و به کسى که همراهش بود فرمود: هرکجا ماهى را نیافتى به من خبر بده. موسى و همراهش حرکت کردند تا کنار دریایى رسیدند و براى استراحت کنار سنگى توقّف کردند. در حالى که موسى در خواب بود و همراهش بیدار، ماهى حرکتى کرده و از سبد به دریا پرید! همراه موسى چون او را در خواب دید، او را صدا نزد. پس از بیدارى موسى نیز فراموش کرد به او خبر دهد و هر دو به راه خود ادامه دادند، پس از یک شبانه روز موسى گفت: غذایى بیاور که ما از این سفر خسته شدیم. همراه موسى، ماجراى زنده شدن ماهى و پریدنش در آب را بازگو کرد. موسى گفت: باید برگردیم به همان منطقه ‏اى که ماهى در آب پریده که وعده‏گاه ما آنجاست.
امام باقر وامام صادق‏علیهما السلام فرمودند: همراه موسى، ماهى نمک زده را کنار دریا برد تا بشوید، ماهى در دست او به حرکت در آمد و به دریا رفت.
بعضى مجمع البحرین را تلاقى دو دریاى نبوّت (موسى و خضر) دانسته‏اند؛ موسى دریاى حکمت ظاهرى و خضر، دریاى حکمت باطنى است.
از آنجا که پیامبران معصوم‏اند و فراموش نمى‏کنند، مراد از نسیان ماهى در آیه، کنار گذاشتن ماهى و واگذاشتن آن است. مثل آیاتى که نسبتِ نسیان به خدا مى‏ دهد، «الیوم نَنساکم» و «انّا نسیناکم» به علاوه آن دو بزرگوار، ماهى را فراموش نکردند، بلکه با خود برده بودند و طبق آنچه نقل کردیم همراه موسى چون نخواست حضرت را از خواب بیدار کند، صبر کرد و بعد از بیدارى، فراموش کرد ماجرا را بازگو کند.
در قرآن، بارها حیوانات علامت، یا الهام‏ بخش و یا خبررسان بوده ‏اند، مانند چگونگى دفن هابیل با الهام از کلاغ، اطلاع از کفر مردم سبأ با خبر دادن هدهد و زنده شدن ماهى، در ماجراى ملاقات این دو پیامبر، و نقش عنکبوت در حفاظت پیامبر اکرم‏ در غار و نقش حفاظتى سگ براى اصحاب کهف.


پیام ها
1- تلاش موسى براى ملاقات خضر و تحصیل علم قابل ذکر است. «واذ...»
2- در مسافرت، همراه و همسفر داشته باشیم. «قال موسى لفتاه»
3- انتخاب عنوان زیبا، سفارش اسلام است. «قال... لفتاه»
4- هجرت وسفر براى کسب علم، تاریخى بس طولانى دارد. «لاابرح...»
5 - طالب علم باید سراغ عالم برود، نه آنکه به انتظار عالم بنشیند. «لاابرح» یعنى تا رسیدن به عالم، دست از جستجو بر نمى‏ دارم.
6- در طلب علم و عالم، اگر عمرى جستجو کنیم جا دارد. «اَمضىَ حُقُبا»
7- تحصیل علم پایان و حدّى ندارد. پیامبرى چون موسى نیز براى فراگیرى علم باید آماده‏ سفر طولانى شود. «امضىَ حُقُبا»
8 - همسفر جوانمرد کسى است که تا پایان سفر همراه انسان باشد. «حتّى اَبلُغ مجمع البحرین ... فلمّا بلغا مجمع بینهما»
9- دریا و کنار دریا مى‏ تواند محلّ مناسب و سالم و آماده‏ اى براى آموزش و ملاقات‏هاى معنوى باشد. «فلمّا بلغا مجمع بینهما»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن

قطعات

  • عنوان
    زمان
  • 16:05

مشخصات

ثبت نقد و نظر نقد و نظر

    تاکنون نظری ثبت نشده است

تصاویر

پایگاه سخنرانی مذهبی