display result search
- 3584
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 100 سوره یوسف
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره یوسف- آیه 100
وَ رَفَعَ أَبَوَیْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَ خَرُّواْ لَهُ سُجَّداً و قَالَ یَأَبَتِ هَذَا تَأْوِیلُ رُءَیَىَ مِن قَبْلُ قَدْ جَعَلَهَا رَبِّى حَقّاً وَ قَدْ أَحْسَنَ بِى إِذْ أَخْرَجَنِى مِنَ السِّجْنِ وَ جَآءَ بِکُم مِّنَ الْبَدْوِ مِّن بَعْدِ أَن نَّزَغَ الشَّیْطَنُ بَیْنِى وَ بَیْنَ إِخْوَتِى إِنَّ رَبِّى لَطِیفٌ لِّمَا یَشَآءُ إِنَّهُ هُوَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ
ترجمه
و پدر و مادرش را بر تخت بالا برد ولى همه آنان پیش او افتادند و سجده کردند. و (یوسف) گفت: اى پدر این است تعبیر خواب پیشین من، به یقین، پروردگارم آن را تحقق بخشید و به راستى که به من احسان کرد آنگاه که مرا از زندان آزاد ساخت و شما را پس از آنکه شیطان میان من و برادرانم را بر هم زد از بیابان (کنعان به مصر) آورد. همانا پروردگار من در آنچه بخواهد صاحب لطف است. به راستى او داناى حکیم است.
«عرش» به تختى مى گویند که سلطان روى آن مى نشیند. «خَروّا» به زمین افتادن، «بَدْو» به بادیه و صحرا و «نزغ» به ورود در کارى به قصد فساد معنا شده است.
«لطیف» از اسم هاى خداوند است، یعنى قدرت او در لابه لاى کارهاى پیچیده نیز نفوذ مى کند. و تناسب آن با این آیه در این است که در زندگى یوسف گره هاى کورى بود که فقط قدرت خداوند در آنها نفوذ کرده و آنها را باز نمود.
یوسف مثل کعبه شد و پدر و مادر و برادران رو به او، به عنوان کرامت او، براى خدا سجده کردند. «خرّوا له سجداً» و اگر این سجده براى غیر خدا و شرک بود، یعقوب و یوسف که دو پیامبر خدایند شاهد چنین منکرى نمى شدند. شاید هم این سجده، نشانه تواضع بوده، نه پرستش که در این صورت سجده بر یوسف بوده و اشکالى نداشته است.
پیام ها
1- در هر مقامى هستید والدین خود را بر خود برتر بدانید. «رفع ابویه» آنکه رنج بیشتر داشته باید عزیزتر باشد.
2- انبیا هم بر تخت حکومت نشسته اند. «على العرش»
3- احترام به حاکمان برحقّ و تواضع در برابر آنان لازم است. «خرّوا له سجداً»
4- سجده پدر و برادران بر یوسف، خواب او را تعبیر کرد. «رأیتهم لى ساجدین - خرّوا له سجّداً»
5 - خداوند حکیم است. گاهى اجابت دعایى یا تعبیر خوابى را بعد از سالیان طولانى واقع مى گرداند. «هذا تأویل رؤیاى من قبل»
6- به واقعیّت رساندن طرح ها، کار خداوند است. «قد جعلها ربّى حقّاً» آرى یوسف از پایدارى و صبر خود سخنى نمى گوید و همه را کار خدا مى داند.
7- خواب اولیاى خدا، حقّ است. «جعلها ربّى حقّاً»
8 - در برخورد با واسطه ها و ابزار و وسایل، همیشه خدا را اصل و ناظر بدانیم. با آنکه در زندگى یوسف اسباب و عللى دست به هم دادند که او به این مقام رسید، ولى باز مى فرماید: «قد احسن بى»
9- در هنگام برخورد با یکدیگر، از تلخى هاى گذشته چیزى نگویید. «احسن بى اذ اخرجنى من السجن» اولین سخن یوسف با پدر شکر خدا بود، نه نقل تلخى ها.
10- با فتوت باشیم و دل مهمان را نیازاریم. (در آیه شریفه، یوسف (ع) بیرون آمدن از زندان را مطرح مى کند، امّا از بیرون آمدن از چاه سخن نمى گوید مبادا که برادران شرمنده شوند.) «اذ اخرجنى من السجن»
11- جوانمرد و با فتوت باشیم نه اهل عقده و انتقام. یوسف مى گوید: «نزغ الشیطان» شیطان وسوسه کرد وگرنه برادرانم بد نیستند.
12- اولیاى الهى، ورود به زندان و خروج از زندان را در مدار توحید و ربوبیّت مى دانند. «ربّ السّجن احب» آیات قبل و «احسن بى ربّى اذ اخرجنى من السجن»
13- پایان سختى ها، گشایش است. «اخرجنى من السّجن»
14- بادیه نشینى، ضرورت است نه ارزش. «قد احسن بى ربّى اذ... جاء بکم من البدو»
15- زندگى والدین در کنار فرزند، یک لطف الهى است. «احسنبى ربّى... جاء بکم»
16- در زمان حضرت یوسف، مصر داراى تمدّن شهرنشینى؛ ولى کنعان سرزمینى عشایرى بوده است. «جاء بکم من البدو»*
17- براى پیشرفت و زندگى بهتر، باید سفر کرد. «جاء بکم من البدو»*
18- مخلَص همه چیز را از خدا مى بیند و از حوادث گله نمى کند. (در این آیه کلمات «جعلها ربّى، احسن بى، اخرجنى و جاء بکم»، سخن از الطاف الهى است)*
19- برادران و اعضاى یک خانواده، باید بدانند شیطان به دنبال اختلاف میان آنهاست. «من بعد أن نزغ الشیطان بینى و بین اخوتى»
20- خود را برتر ندانید. «بینى و بین اخوتى» یوسف نگفت شیطان آنان را فریب داد، مى گوید شیطان بین من و آنهارا... یعنى خود را نیز در یک سمت قرار مى دهد.
21- همان گونه که حضرت یعقوب در کودکى و اوّل داستان به یوسف گفت: «اِنّ الشیطان للانسان عدو مبین» یوسف نیز در پایان مى گوید: «مِن بعد ان نَزغ الشَّیطان بَینى و بین اخوَتى».*
22- کارهاى خداوند، همراه با رفق، مدارا و لطف است. «انّ ربّى لطیف»
23- همه حوادث تلخ و شیرین براساس علم وحکمت الهى صورت مى گیرد. «العلیم الحکیم»
24- بعد از بخشیدن، کسى را شرمنده نکنید. چون یوسف برادران را بخشیده بود، در نقل ماجرا نام چاه را نبرد تا شرمنده نشوند.
25- حضرت یعقوب در آغاز داستان به یوسف گفت: «انّ ربّک علیم حکیم» (آیه 6) و در پایان نیز یوسف (ع) گفت: «انه هو العلیم الحکیم» که قابل توجّه است.*
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
وَ رَفَعَ أَبَوَیْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَ خَرُّواْ لَهُ سُجَّداً و قَالَ یَأَبَتِ هَذَا تَأْوِیلُ رُءَیَىَ مِن قَبْلُ قَدْ جَعَلَهَا رَبِّى حَقّاً وَ قَدْ أَحْسَنَ بِى إِذْ أَخْرَجَنِى مِنَ السِّجْنِ وَ جَآءَ بِکُم مِّنَ الْبَدْوِ مِّن بَعْدِ أَن نَّزَغَ الشَّیْطَنُ بَیْنِى وَ بَیْنَ إِخْوَتِى إِنَّ رَبِّى لَطِیفٌ لِّمَا یَشَآءُ إِنَّهُ هُوَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ
ترجمه
و پدر و مادرش را بر تخت بالا برد ولى همه آنان پیش او افتادند و سجده کردند. و (یوسف) گفت: اى پدر این است تعبیر خواب پیشین من، به یقین، پروردگارم آن را تحقق بخشید و به راستى که به من احسان کرد آنگاه که مرا از زندان آزاد ساخت و شما را پس از آنکه شیطان میان من و برادرانم را بر هم زد از بیابان (کنعان به مصر) آورد. همانا پروردگار من در آنچه بخواهد صاحب لطف است. به راستى او داناى حکیم است.
«عرش» به تختى مى گویند که سلطان روى آن مى نشیند. «خَروّا» به زمین افتادن، «بَدْو» به بادیه و صحرا و «نزغ» به ورود در کارى به قصد فساد معنا شده است.
«لطیف» از اسم هاى خداوند است، یعنى قدرت او در لابه لاى کارهاى پیچیده نیز نفوذ مى کند. و تناسب آن با این آیه در این است که در زندگى یوسف گره هاى کورى بود که فقط قدرت خداوند در آنها نفوذ کرده و آنها را باز نمود.
یوسف مثل کعبه شد و پدر و مادر و برادران رو به او، به عنوان کرامت او، براى خدا سجده کردند. «خرّوا له سجداً» و اگر این سجده براى غیر خدا و شرک بود، یعقوب و یوسف که دو پیامبر خدایند شاهد چنین منکرى نمى شدند. شاید هم این سجده، نشانه تواضع بوده، نه پرستش که در این صورت سجده بر یوسف بوده و اشکالى نداشته است.
پیام ها
1- در هر مقامى هستید والدین خود را بر خود برتر بدانید. «رفع ابویه» آنکه رنج بیشتر داشته باید عزیزتر باشد.
2- انبیا هم بر تخت حکومت نشسته اند. «على العرش»
3- احترام به حاکمان برحقّ و تواضع در برابر آنان لازم است. «خرّوا له سجداً»
4- سجده پدر و برادران بر یوسف، خواب او را تعبیر کرد. «رأیتهم لى ساجدین - خرّوا له سجّداً»
5 - خداوند حکیم است. گاهى اجابت دعایى یا تعبیر خوابى را بعد از سالیان طولانى واقع مى گرداند. «هذا تأویل رؤیاى من قبل»
6- به واقعیّت رساندن طرح ها، کار خداوند است. «قد جعلها ربّى حقّاً» آرى یوسف از پایدارى و صبر خود سخنى نمى گوید و همه را کار خدا مى داند.
7- خواب اولیاى خدا، حقّ است. «جعلها ربّى حقّاً»
8 - در برخورد با واسطه ها و ابزار و وسایل، همیشه خدا را اصل و ناظر بدانیم. با آنکه در زندگى یوسف اسباب و عللى دست به هم دادند که او به این مقام رسید، ولى باز مى فرماید: «قد احسن بى»
9- در هنگام برخورد با یکدیگر، از تلخى هاى گذشته چیزى نگویید. «احسن بى اذ اخرجنى من السجن» اولین سخن یوسف با پدر شکر خدا بود، نه نقل تلخى ها.
10- با فتوت باشیم و دل مهمان را نیازاریم. (در آیه شریفه، یوسف (ع) بیرون آمدن از زندان را مطرح مى کند، امّا از بیرون آمدن از چاه سخن نمى گوید مبادا که برادران شرمنده شوند.) «اذ اخرجنى من السجن»
11- جوانمرد و با فتوت باشیم نه اهل عقده و انتقام. یوسف مى گوید: «نزغ الشیطان» شیطان وسوسه کرد وگرنه برادرانم بد نیستند.
12- اولیاى الهى، ورود به زندان و خروج از زندان را در مدار توحید و ربوبیّت مى دانند. «ربّ السّجن احب» آیات قبل و «احسن بى ربّى اذ اخرجنى من السجن»
13- پایان سختى ها، گشایش است. «اخرجنى من السّجن»
14- بادیه نشینى، ضرورت است نه ارزش. «قد احسن بى ربّى اذ... جاء بکم من البدو»
15- زندگى والدین در کنار فرزند، یک لطف الهى است. «احسنبى ربّى... جاء بکم»
16- در زمان حضرت یوسف، مصر داراى تمدّن شهرنشینى؛ ولى کنعان سرزمینى عشایرى بوده است. «جاء بکم من البدو»*
17- براى پیشرفت و زندگى بهتر، باید سفر کرد. «جاء بکم من البدو»*
18- مخلَص همه چیز را از خدا مى بیند و از حوادث گله نمى کند. (در این آیه کلمات «جعلها ربّى، احسن بى، اخرجنى و جاء بکم»، سخن از الطاف الهى است)*
19- برادران و اعضاى یک خانواده، باید بدانند شیطان به دنبال اختلاف میان آنهاست. «من بعد أن نزغ الشیطان بینى و بین اخوتى»
20- خود را برتر ندانید. «بینى و بین اخوتى» یوسف نگفت شیطان آنان را فریب داد، مى گوید شیطان بین من و آنهارا... یعنى خود را نیز در یک سمت قرار مى دهد.
21- همان گونه که حضرت یعقوب در کودکى و اوّل داستان به یوسف گفت: «اِنّ الشیطان للانسان عدو مبین» یوسف نیز در پایان مى گوید: «مِن بعد ان نَزغ الشَّیطان بَینى و بین اخوَتى».*
22- کارهاى خداوند، همراه با رفق، مدارا و لطف است. «انّ ربّى لطیف»
23- همه حوادث تلخ و شیرین براساس علم وحکمت الهى صورت مى گیرد. «العلیم الحکیم»
24- بعد از بخشیدن، کسى را شرمنده نکنید. چون یوسف برادران را بخشیده بود، در نقل ماجرا نام چاه را نبرد تا شرمنده نشوند.
25- حضرت یعقوب در آغاز داستان به یوسف گفت: «انّ ربّک علیم حکیم» (آیه 6) و در پایان نیز یوسف (ع) گفت: «انه هو العلیم الحکیم» که قابل توجّه است.*
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است