display result search
- 1162
- 1000
- 1000
- 1000
سر خط شروع و تحلیل تاریخ اسلام، جلسه پانزدهم
سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین حامد کاشانی با موضوع «سر خط شروع و تحلیل تاریخ اسلام»، جلسه پانزدهم، سال 1398
سلسله بحثی را دنبال می‌کردیم به عنوان غربت اهل‌بیت که ما در آغازین روزهای امامت امیرالمؤمنین علیه السلام چه شد که این اتفاقات رخ داد. به غربت اهل‌بیت رسیدیم، اینکه برای اینکه اهل‌بیتی که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در روایات متعدد جایگاه آنها، مرجعیت سیاسی، جایگاه هدایتی آنها را بیان فرموده بودند، تعداد افراد اهل‌بیت در زمان رسول خدا از پنج نفر به همه سادات رساند. یکی دیگر از کارها این بود که آمدند مسأله‌ای به عنوان عدالت تمام صحابه رسول خدا مطرح کردند که به گونه‌ای جایگزین اهل‌بیت باشد و یک تعریفی کردند برای این مسأله اینکه اگر کسی مسلمان باشد و لحظه‌ای رسول خدا را ببیند یا در فضایی که رسول خدا تنفس می‌کند، حضور داشته باشد از تمام اشکالات ویرایشی و بررسی و نظارتی گذشته و او عادل است، هر سخنی در مورد دین بگوید مورد تأیید دین است و بهشتی است.
بعضی از عزیزان برایشان تعجب بود که مگر می‌شود که این سخن را کسی بپذیرد؟ آیا آنها استدلال هم دارند؟ این نظریه‌ی عدالت تمام اصحاب پیغمبر اکرم آن هم با این وسعت، طبیعتاً شیعیان این را نمی‌پذیرند ولی خیلی پر طرفدار است. آیا استدلال هم دارند؟ بله طبیعتاً استدلال‌هایی دارند از جمله فرض کنید در سوره مبارکه توبه آیه‌ی 100 می‌فرماید، این برادران عزیز که عدالت تمام اصحاب پیغمبر اکرم را قبول دارند، اینطور استدلال می‌کنند. می‌گویند: قرآن فرمود: هرکسی یک لحظه پیغمبر اکرم را ببیند یا در کنار باشد، خدا از او راضی است. ما می‌توانیم راضی نباشیم. بعد از نام اصحاب رسول خدا می‌گویند: رضی الله عنه، یعنی خدا از او راضی باد چون راضی هست مثل این آیه، «السَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهاجِرِینَ وَ الْأَنْصارِ» سبقت گیرندگان اولیه از مهاجرین و انصار «وَ الَّذِینَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسان» و کسانی که بعداً آمدند اینها را پیروی کردند، تا کسانی که بعداً مسلمان شدند، می‌فرماید: «رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ» خدا از آنها راضی شد و آنها هم از خدا راضی شدند. «وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی تَحْتَهَا الْأَنْهارُ» و خداوند برای آنها بهشتی که رودخانه‌های خروشان از زیر باغ‌های آن جاری است مهیا کرده برای پذیرایی از اینها، «خالِدِینَ فِیها أَبَداً» در بهشت مخلد هستند، «ذلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ» این رستگاری بزرگ است. می‌گویند: خدا این یاران پیامبر را تجلیل کرده است. «لَقَدْ رَضِیَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یُبایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ» وقتی آمدند زیر آن درخت و با تو بیعت کردند. آن عزیزان می‌گویند: خدا راضی شد، شما راضی نیستید؟ ما حرف خدا را قبول داریم و خدا فرموده است.
پاسخ این است که نمی‌شود ما یک آیه را بیان کنیم و دهها آیه را مطرح نکنیم. روش درست این است که ببینیم قرآن و روایات معتبر در مجموع چه می‌فرمایند، اینها را کنار هم بگذاریم. همین آیه مبارکه که بیان کردیم باید دو نکته را توجه کنیم. پیشی گیرندگان از مهاجرین و انصار و آن کسانی که به اینها پیوستند، خدا از اینها راضی است. ما هم این را با دو نکته قبول داریم. گفتیم خداوند وقتی می‌خواهد مؤمنین را تبیین کند، اوصافشان و اطاعتشان و تبعیت از رسول خدا، جهادشان توصیف می‌کند. یعنی آنها را باید دید. ثانیاً آیات بعدی را بخوانیم، قرآن بر خلاف اینکه ما احساس کنیم همه دور و اطراف رسول خدا را یک گروه حساب کرده، سه گروه حساب کرده است. آیه 100 خوب‌ها را فرموده است. خوب‌ها کسانی هستند که خدا از اینها راضی است. آیه‌ی دوم بدها را معرفی کرده است. «وَ مِمَّنْ حَوْلَکُمْ مِنَ الْأَعْرابِ مُنافِقُونَ وَ مِنْ أَهْلِ الْمَدِینَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفاقِ» ای پیغمبر دور و اطراف و بیرون شهر در اعراب بادیه نشین منافقینی هستند که خیلی متخصص هستند. منافقین یعنی مردم ظاهرشان را نمی‌شناسند. ادعای اسلام می‌کنند و پیامبر را هم می‌بینند. ظاهراً جزء اصحاب هستند. خدا در مورد اینها می‌فرماید: «لا تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ سَنُعَذِّبُهُمْ مَرَّتَیْنِ» اینها را دوبار عذاب می‌کنیم «ثُمَّ یُرَدُّونَ إِلى عَذابٍ عَظِیمٍ» اینها را در عذاب عظیم می‌بریم.
سلسله بحثی را دنبال می‌کردیم به عنوان غربت اهل‌بیت که ما در آغازین روزهای امامت امیرالمؤمنین علیه السلام چه شد که این اتفاقات رخ داد. به غربت اهل‌بیت رسیدیم، اینکه برای اینکه اهل‌بیتی که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در روایات متعدد جایگاه آنها، مرجعیت سیاسی، جایگاه هدایتی آنها را بیان فرموده بودند، تعداد افراد اهل‌بیت در زمان رسول خدا از پنج نفر به همه سادات رساند. یکی دیگر از کارها این بود که آمدند مسأله‌ای به عنوان عدالت تمام صحابه رسول خدا مطرح کردند که به گونه‌ای جایگزین اهل‌بیت باشد و یک تعریفی کردند برای این مسأله اینکه اگر کسی مسلمان باشد و لحظه‌ای رسول خدا را ببیند یا در فضایی که رسول خدا تنفس می‌کند، حضور داشته باشد از تمام اشکالات ویرایشی و بررسی و نظارتی گذشته و او عادل است، هر سخنی در مورد دین بگوید مورد تأیید دین است و بهشتی است.
بعضی از عزیزان برایشان تعجب بود که مگر می‌شود که این سخن را کسی بپذیرد؟ آیا آنها استدلال هم دارند؟ این نظریه‌ی عدالت تمام اصحاب پیغمبر اکرم آن هم با این وسعت، طبیعتاً شیعیان این را نمی‌پذیرند ولی خیلی پر طرفدار است. آیا استدلال هم دارند؟ بله طبیعتاً استدلال‌هایی دارند از جمله فرض کنید در سوره مبارکه توبه آیه‌ی 100 می‌فرماید، این برادران عزیز که عدالت تمام اصحاب پیغمبر اکرم را قبول دارند، اینطور استدلال می‌کنند. می‌گویند: قرآن فرمود: هرکسی یک لحظه پیغمبر اکرم را ببیند یا در کنار باشد، خدا از او راضی است. ما می‌توانیم راضی نباشیم. بعد از نام اصحاب رسول خدا می‌گویند: رضی الله عنه، یعنی خدا از او راضی باد چون راضی هست مثل این آیه، «السَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهاجِرِینَ وَ الْأَنْصارِ» سبقت گیرندگان اولیه از مهاجرین و انصار «وَ الَّذِینَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسان» و کسانی که بعداً آمدند اینها را پیروی کردند، تا کسانی که بعداً مسلمان شدند، می‌فرماید: «رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ» خدا از آنها راضی شد و آنها هم از خدا راضی شدند. «وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی تَحْتَهَا الْأَنْهارُ» و خداوند برای آنها بهشتی که رودخانه‌های خروشان از زیر باغ‌های آن جاری است مهیا کرده برای پذیرایی از اینها، «خالِدِینَ فِیها أَبَداً» در بهشت مخلد هستند، «ذلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ» این رستگاری بزرگ است. می‌گویند: خدا این یاران پیامبر را تجلیل کرده است. «لَقَدْ رَضِیَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یُبایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ» وقتی آمدند زیر آن درخت و با تو بیعت کردند. آن عزیزان می‌گویند: خدا راضی شد، شما راضی نیستید؟ ما حرف خدا را قبول داریم و خدا فرموده است.
پاسخ این است که نمی‌شود ما یک آیه را بیان کنیم و دهها آیه را مطرح نکنیم. روش درست این است که ببینیم قرآن و روایات معتبر در مجموع چه می‌فرمایند، اینها را کنار هم بگذاریم. همین آیه مبارکه که بیان کردیم باید دو نکته را توجه کنیم. پیشی گیرندگان از مهاجرین و انصار و آن کسانی که به اینها پیوستند، خدا از اینها راضی است. ما هم این را با دو نکته قبول داریم. گفتیم خداوند وقتی می‌خواهد مؤمنین را تبیین کند، اوصافشان و اطاعتشان و تبعیت از رسول خدا، جهادشان توصیف می‌کند. یعنی آنها را باید دید. ثانیاً آیات بعدی را بخوانیم، قرآن بر خلاف اینکه ما احساس کنیم همه دور و اطراف رسول خدا را یک گروه حساب کرده، سه گروه حساب کرده است. آیه 100 خوب‌ها را فرموده است. خوب‌ها کسانی هستند که خدا از اینها راضی است. آیه‌ی دوم بدها را معرفی کرده است. «وَ مِمَّنْ حَوْلَکُمْ مِنَ الْأَعْرابِ مُنافِقُونَ وَ مِنْ أَهْلِ الْمَدِینَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفاقِ» ای پیغمبر دور و اطراف و بیرون شهر در اعراب بادیه نشین منافقینی هستند که خیلی متخصص هستند. منافقین یعنی مردم ظاهرشان را نمی‌شناسند. ادعای اسلام می‌کنند و پیامبر را هم می‌بینند. ظاهراً جزء اصحاب هستند. خدا در مورد اینها می‌فرماید: «لا تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ سَنُعَذِّبُهُمْ مَرَّتَیْنِ» اینها را دوبار عذاب می‌کنیم «ثُمَّ یُرَدُّونَ إِلى عَذابٍ عَظِیمٍ» اینها را در عذاب عظیم می‌بریم.
تاکنون نظری ثبت نشده است