سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین قاسم ترخان با موضوع «تحدّی قرآن و تهدید هوش مصنوعی»، سال 1404
تحولات فناورانه، بهویژه در حوزه هوشمصنوعی، آینده حوزه علمیه را با چالشها و فرصتهای بیسابقهای مواجه کرده است. ما باید حوزه علمیه را نه برای امروز و فردا، بلکه برای صد سال آینده بازطراحی کنیم. و این آینده، بیشک با فناوریهایی چون هوشمصنوعی گره خوردهاست. ظهور هوشمصنوعی زمینهساز مسائل نوپدید فقهی و اخلاقی است. هوشمصنوعی، با پیچیدگیهای خاص خود، پرسشهای جدی و گاه بیسابقهای در عرصه فقه و اخلاق ایجاد میکند. از جایگاه مسئولیت در اقدامات خودکار گرفته تا مالکیت دادهها و تصمیمگیریهای اخلاقیِ الگوریتمی، همگی نیازمند اجتهادی بهروز و پاسخگو هستند.
اگر بهدرستی از این فناوری استفاده شود، میتواند دستیار قدرتمندی برای طلاب و اساتید در عرصه پژوهش، آموزش، طبقهبندی متون و حتی تحلیل مقارن باشد. این یک فرصت بینظیر برای نوسازی ابزارهای تحقیقاتی در حوزه علمیه است. حوزه علمیه نیازمند یک برنامهریزی جامع و آیندهنگر برای مواجهه با موج تحولات فناورانه استما نمیتوانیم منفعلانه با این تحولات برخورد کنیم. باید با تدوین راهبردهای کلان، جایگاه حوزه را در جهان آینده تثبیت کنیم و نقش تمدنساز خود را در عصر دیجیتال ایفا نماییم.
اعجاز قرآن به ابعادی همچون محتوا، نظم، فصاحت و بلاغت، عدم اختلاف خلاصه نمیشود و دارای ابعاد دیگری از اعجاز همچون اعجاز علمی واخبار غیبی از گذشته و آینده است. قرآن کریم منکران الهی بودن خود را به آوردن سورهای مانند سورههای قرآن دعوت کرده است. از این دعوت، با عنوان «تحدِّی» یاد میشود و هدف از آن، اثبات اعجاز و الهی بودن قرآن است. سؤال اینجاست که اگر هوش مصنوعی سورهای مانند سورههای قرآن بیاورد، آیا این هم پاسخ به تحدی قرآن است و ثابت میشود که قرآن معجزه و الهی نیست؟ هوش مصنوعی، بهطورکلی، به توانایی یک سیستم یا ماشین برای تقلید از عملکردهای شناختی انسان، مانند یادگیری، استدلال، حل مسئله، درک زبان طبیعی، تشخیص الگوها و تصمیمگیری، اشاره دارد. این هوش تلاش میکند تا ماشینها را قادر سازد تا کارهایی را انجام دهند که در حال حاضر به هوش انسانی نیاز دارند. هوش مصنوعی، انواع مختلفی دارد که هرکدام برای کاربردهای خاصی طراحی شدهاند. برخی از انواع آن به ماشین امکان میدهد تا با استفاده از دادهها، الگوها را یاد بگیرد و بدون برنامهریزی صریح، تصمیمگیری کند و وظایف پیچیده را انجام دهد.
	
                            
						
						
					تحولات فناورانه، بهویژه در حوزه هوشمصنوعی، آینده حوزه علمیه را با چالشها و فرصتهای بیسابقهای مواجه کرده است. ما باید حوزه علمیه را نه برای امروز و فردا، بلکه برای صد سال آینده بازطراحی کنیم. و این آینده، بیشک با فناوریهایی چون هوشمصنوعی گره خوردهاست. ظهور هوشمصنوعی زمینهساز مسائل نوپدید فقهی و اخلاقی است. هوشمصنوعی، با پیچیدگیهای خاص خود، پرسشهای جدی و گاه بیسابقهای در عرصه فقه و اخلاق ایجاد میکند. از جایگاه مسئولیت در اقدامات خودکار گرفته تا مالکیت دادهها و تصمیمگیریهای اخلاقیِ الگوریتمی، همگی نیازمند اجتهادی بهروز و پاسخگو هستند.
اگر بهدرستی از این فناوری استفاده شود، میتواند دستیار قدرتمندی برای طلاب و اساتید در عرصه پژوهش، آموزش، طبقهبندی متون و حتی تحلیل مقارن باشد. این یک فرصت بینظیر برای نوسازی ابزارهای تحقیقاتی در حوزه علمیه است. حوزه علمیه نیازمند یک برنامهریزی جامع و آیندهنگر برای مواجهه با موج تحولات فناورانه استما نمیتوانیم منفعلانه با این تحولات برخورد کنیم. باید با تدوین راهبردهای کلان، جایگاه حوزه را در جهان آینده تثبیت کنیم و نقش تمدنساز خود را در عصر دیجیتال ایفا نماییم.
اعجاز قرآن به ابعادی همچون محتوا، نظم، فصاحت و بلاغت، عدم اختلاف خلاصه نمیشود و دارای ابعاد دیگری از اعجاز همچون اعجاز علمی واخبار غیبی از گذشته و آینده است. قرآن کریم منکران الهی بودن خود را به آوردن سورهای مانند سورههای قرآن دعوت کرده است. از این دعوت، با عنوان «تحدِّی» یاد میشود و هدف از آن، اثبات اعجاز و الهی بودن قرآن است. سؤال اینجاست که اگر هوش مصنوعی سورهای مانند سورههای قرآن بیاورد، آیا این هم پاسخ به تحدی قرآن است و ثابت میشود که قرآن معجزه و الهی نیست؟ هوش مصنوعی، بهطورکلی، به توانایی یک سیستم یا ماشین برای تقلید از عملکردهای شناختی انسان، مانند یادگیری، استدلال، حل مسئله، درک زبان طبیعی، تشخیص الگوها و تصمیمگیری، اشاره دارد. این هوش تلاش میکند تا ماشینها را قادر سازد تا کارهایی را انجام دهند که در حال حاضر به هوش انسانی نیاز دارند. هوش مصنوعی، انواع مختلفی دارد که هرکدام برای کاربردهای خاصی طراحی شدهاند. برخی از انواع آن به ماشین امکان میدهد تا با استفاده از دادهها، الگوها را یاد بگیرد و بدون برنامهریزی صریح، تصمیمگیری کند و وظایف پیچیده را انجام دهد.


تاکنون نظری ثبت نشده است