display result search
سخنرانی استاد شهید مرتضی مطهری با موضوع تعظیم شعائر الهی، سال 1350
یکی از دستورها و مقررات اسلامی که شامل همه ی مسلمانان است مسئله ی لزوم تعظیم شعائر اسلامی، یعنی بزرگ شمردن شعارهای اسلامی است. ما اول باید کلمه ی «شعار» را معنی بکنیم تا ببینیم معنی بزرگ شمردن شعار چیست، آنگاه ببینیم چه چیزهایی شعارهای اسلامی است که ما وظیفه داریم آن شعارها را بزرگ بشماریم وتعظیم کنیم.
کلمه ی «شعار» از همان ماده ای است که کلمه ی «شعور» آمده است که مفهوم علم و درک در آن است. شعار عبارت است از چیزی که نوعی اعلام وابستگی در آن وجود داشته باشد. هرکاری که انسان می کند که مفهوم و معنی آن کار این باشد- یا لااقل متضمن این جهت باشد- که وابستگی انسان را به یک گروه معین، به یک فرقه ی معین، به یک کشور معین، به یک حزب و جمعیت معین اعلام کند، به آن «شعار» می گویند. اصل این کلمه راجع به شعارهایی است که در قدیم در میدان جنگ معمولاً سربازها می دادند. در جنگهای قدیم که بیشتر جنگهای تن به تن بود و احیاناً افراد دو لشگر در یکدیگر مخلوط می شدند و یکدیگر را می کوبیدند، چون همه غرق در اسلحه بودند و بعلاوه همه ی افراد همه ی رفقای خودشان را از نزدیک نمی شناختند؛ برای اینکه در میدان جنگ افراد یکدیگر را بشناسند و با دشمن اشتباه نکنند، یک جمله ای را با خودشان تکرار می کردند که وقتی افراد در آن غوغای جنگ و در آن گیرودار با یک فرد روبرو می شدند از شعارش یعنی از جمله ای که تکرار می کرد می توانستند بفهمند که این از سپاهیان خودشان است یا از سپاهیان دشمن. قهراً دشمن هم شعار خودش را تکرار می کرد. او هم همین فکر و حساب را می کرد که به دست دوستان و رفقای خودش کشته نشود، که این یک داستانی است، در قبل از اسلام و در دوره ی اسلام وجود داشته است، مثل اسم رمزی که در میان ارتشیها وجود دارد، و احیاناً اسم رمز و شعار را عوض می کردند و نمی خواستند قبلاً دشمن شعار آنها را بفهمد و از آن سوء استفاده کند.
اسلام یک دین اجتماعی است. اسلام، هم دین است هم دنیا، هم آخرت است هم زندگی، هم مقررات معنوی و الهی و روحی دارد و هم مقررات اجتماعی. در جمیع شئون زندگی بشر مقررات دارد و ایدئولوژی اسلام همه چیز دارد؛ قانون اقتصادی دارد، قانون سیاست دارد، قانون اجتماعی دارد، قانون قضایی دارد، فرهنگ دارد، اخلاق دارد، خداشناسی دارد. اسلام به حکم اینکه یک دین اجتماعی است به این مسئله قانع نیست که من و شما مسلمان باشیم برای خودمان. من خودم برای خودم که زندگی می کنم شخصاً یک آدم مسلمان هستم، یعنی معتقَداتم معتقَدات اسلامی است و به مقررات اسلامی عمل می کنم. عبادات اسلامی را، نماز و روزه را در موقع خودش بجا می آورم. قوانین به اصطلاح خانوادگی، ازدواج و طلاقم براساس موازین اسلام است. قوانین تجاری من براساس موازین اسلام است. قوانین اخلاقی من براساس موازین اسلام است. پس من مسلمانم. نه، اسلام گذشته از این مسائل، به حکم اینکه محتوای اجتماعی دارد و می خواهد همیشه به صورت یک واحد اجتماعی زندگی کند، از این نوع دستورها هم دارد و از آن جمله یک سلسله شعارها دارد، شعارهایی که یک مسلمان باید با این شعارها زندگی کند، یعنی باید زندگی خودش را با این شعارها توأم کند و همیشه با این شعارها اعلام کند من مسلمانم، نه به زبان بگوید من مسلمانم. شما اگر در یک کشور خارجی حرکت می کنید و روی اتومبیل خودتان پرچم سه رنگ زده اید، به زبان نمی گویید من ایرانی هستم ولی با عملتان می خواهید به همه اعلام کنید من ایرانیم، من وابسته به ایرانم، من ابایی و ننگی ندارم از اینکه ایرانی باشم، افتخار هم می کنم که ایرانی باشم. همان پرچم را که شما نصب می کنید وابستگی خودتان را به ایران اعلام می کنید.
ما علاوه بر همه ی مقررات و دستورهایی که داریم که باید تهذیب نفس کنیم، باید خداشناس باشیم، باید نماز بخوانیم، باید روزه بگیریم، باید حج کنیم، باید ربا نخوریم، باید شراب نخوریم، باید دروغ نگوییم و راست بگوییم، باید امین باشیم، دستورهای لایتناهایی که در اسلام هست، علاوه بر همه ی این دستورها ما باید وقتی که زندگی می کنیم یک نوع برداشتهای دیگری هم در زندگی داشته باشیم که در آن برداشتها عملاً داریم می گوییم من مسلمانم. این برداشتها در لباس ما باید ظاهر باشد، در قیافه ی ما باید ظاهر باشد، در مجالس ما باید ظاهر باشد، در شروع ما به کارها باید ظاهر باشد، در نامگذاریهای ما برای بچه های خود باید ظاهر باشد، در تابلوهایی که در خانه های خودمان نصب می کنیم باید ظاهر باشد، در استیل ساختمانهای ما و در شهر ما باید ظاهر باشد، در همه ی شئون زندگی ما باید ظاهر باشد؛ یعنی خانه ی ما باید بگوید من خانه ی یک نفر مسلمانم. اگر کسی از کوچه عبور می کند، یک نشانه ای باید روی خانه ی ما باشد که آن خانه بگوید من خانه ی یک نفر مسلمانم. در لباس پوشیدن ما لااقل یک نشانه باید وجود داشته باشد که بگوید به این نشانه من مسلمانم.
یکی از دستورها و مقررات اسلامی که شامل همه ی مسلمانان است مسئله ی لزوم تعظیم شعائر اسلامی، یعنی بزرگ شمردن شعارهای اسلامی است. ما اول باید کلمه ی «شعار» را معنی بکنیم تا ببینیم معنی بزرگ شمردن شعار چیست، آنگاه ببینیم چه چیزهایی شعارهای اسلامی است که ما وظیفه داریم آن شعارها را بزرگ بشماریم وتعظیم کنیم.
کلمه ی «شعار» از همان ماده ای است که کلمه ی «شعور» آمده است که مفهوم علم و درک در آن است. شعار عبارت است از چیزی که نوعی اعلام وابستگی در آن وجود داشته باشد. هرکاری که انسان می کند که مفهوم و معنی آن کار این باشد- یا لااقل متضمن این جهت باشد- که وابستگی انسان را به یک گروه معین، به یک فرقه ی معین، به یک کشور معین، به یک حزب و جمعیت معین اعلام کند، به آن «شعار» می گویند. اصل این کلمه راجع به شعارهایی است که در قدیم در میدان جنگ معمولاً سربازها می دادند. در جنگهای قدیم که بیشتر جنگهای تن به تن بود و احیاناً افراد دو لشگر در یکدیگر مخلوط می شدند و یکدیگر را می کوبیدند، چون همه غرق در اسلحه بودند و بعلاوه همه ی افراد همه ی رفقای خودشان را از نزدیک نمی شناختند؛ برای اینکه در میدان جنگ افراد یکدیگر را بشناسند و با دشمن اشتباه نکنند، یک جمله ای را با خودشان تکرار می کردند که وقتی افراد در آن غوغای جنگ و در آن گیرودار با یک فرد روبرو می شدند از شعارش یعنی از جمله ای که تکرار می کرد می توانستند بفهمند که این از سپاهیان خودشان است یا از سپاهیان دشمن. قهراً دشمن هم شعار خودش را تکرار می کرد. او هم همین فکر و حساب را می کرد که به دست دوستان و رفقای خودش کشته نشود، که این یک داستانی است، در قبل از اسلام و در دوره ی اسلام وجود داشته است، مثل اسم رمزی که در میان ارتشیها وجود دارد، و احیاناً اسم رمز و شعار را عوض می کردند و نمی خواستند قبلاً دشمن شعار آنها را بفهمد و از آن سوء استفاده کند.
اسلام یک دین اجتماعی است. اسلام، هم دین است هم دنیا، هم آخرت است هم زندگی، هم مقررات معنوی و الهی و روحی دارد و هم مقررات اجتماعی. در جمیع شئون زندگی بشر مقررات دارد و ایدئولوژی اسلام همه چیز دارد؛ قانون اقتصادی دارد، قانون سیاست دارد، قانون اجتماعی دارد، قانون قضایی دارد، فرهنگ دارد، اخلاق دارد، خداشناسی دارد. اسلام به حکم اینکه یک دین اجتماعی است به این مسئله قانع نیست که من و شما مسلمان باشیم برای خودمان. من خودم برای خودم که زندگی می کنم شخصاً یک آدم مسلمان هستم، یعنی معتقَداتم معتقَدات اسلامی است و به مقررات اسلامی عمل می کنم. عبادات اسلامی را، نماز و روزه را در موقع خودش بجا می آورم. قوانین به اصطلاح خانوادگی، ازدواج و طلاقم براساس موازین اسلام است. قوانین تجاری من براساس موازین اسلام است. قوانین اخلاقی من براساس موازین اسلام است. پس من مسلمانم. نه، اسلام گذشته از این مسائل، به حکم اینکه محتوای اجتماعی دارد و می خواهد همیشه به صورت یک واحد اجتماعی زندگی کند، از این نوع دستورها هم دارد و از آن جمله یک سلسله شعارها دارد، شعارهایی که یک مسلمان باید با این شعارها زندگی کند، یعنی باید زندگی خودش را با این شعارها توأم کند و همیشه با این شعارها اعلام کند من مسلمانم، نه به زبان بگوید من مسلمانم. شما اگر در یک کشور خارجی حرکت می کنید و روی اتومبیل خودتان پرچم سه رنگ زده اید، به زبان نمی گویید من ایرانی هستم ولی با عملتان می خواهید به همه اعلام کنید من ایرانیم، من وابسته به ایرانم، من ابایی و ننگی ندارم از اینکه ایرانی باشم، افتخار هم می کنم که ایرانی باشم. همان پرچم را که شما نصب می کنید وابستگی خودتان را به ایران اعلام می کنید.
ما علاوه بر همه ی مقررات و دستورهایی که داریم که باید تهذیب نفس کنیم، باید خداشناس باشیم، باید نماز بخوانیم، باید روزه بگیریم، باید حج کنیم، باید ربا نخوریم، باید شراب نخوریم، باید دروغ نگوییم و راست بگوییم، باید امین باشیم، دستورهای لایتناهایی که در اسلام هست، علاوه بر همه ی این دستورها ما باید وقتی که زندگی می کنیم یک نوع برداشتهای دیگری هم در زندگی داشته باشیم که در آن برداشتها عملاً داریم می گوییم من مسلمانم. این برداشتها در لباس ما باید ظاهر باشد، در قیافه ی ما باید ظاهر باشد، در مجالس ما باید ظاهر باشد، در شروع ما به کارها باید ظاهر باشد، در نامگذاریهای ما برای بچه های خود باید ظاهر باشد، در تابلوهایی که در خانه های خودمان نصب می کنیم باید ظاهر باشد، در استیل ساختمانهای ما و در شهر ما باید ظاهر باشد، در همه ی شئون زندگی ما باید ظاهر باشد؛ یعنی خانه ی ما باید بگوید من خانه ی یک نفر مسلمانم. اگر کسی از کوچه عبور می کند، یک نشانه ای باید روی خانه ی ما باشد که آن خانه بگوید من خانه ی یک نفر مسلمانم. در لباس پوشیدن ما لااقل یک نشانه باید وجود داشته باشد که بگوید به این نشانه من مسلمانم.
تاکنون نظری ثبت نشده است