- 1403
- 1000
- 1000
- 1000
سر خط شروع و تحلیل تاریخ اسلام، جلسه هفتم
سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین حامد کاشانی با موضوع «سر خط شروع و تحلیل تاریخ اسلام»، جلسه هفتم، سال 1398
وقتی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم از دنیا رفتند، بدن مبارکشان هم دچار غربت شد و خانواده رسول خدا دچار غربت عجیب شدند، جمعیت از پیش طراحی شده آمدند در کوچههای مدینه از مردم بیعت گرفتند، آن واقعهی سقیفه را هم در دوران خلیفه دوم، لحظهای پیش آمد که ایشان بعد از دوازده سال سقیفه را گزارش بدهد. چه شد این کلمات بعد از ده دوازده سال رسانهای شد؟
واکنش امیرالمؤمنین و خانواده پیغمبر به این اتفاق چه بود؟ قاعدهاش این بود که امیرالمؤمنین فرمود: باور کنید فکر نمیکردم این اتفاق بیافتد، بعد از آن همه تأکید رسول خدا، غدیر و قبل از آن و این همه موارد که مردم سکوت کنند. آیهای در قرآن داریم که اگر پیغمبر از دنیا رفت و شهید شد، شما به عقب برمیگردید؟ عقب گرد میکنید و دنبال کارهای جاهلی میروید یا نه؟ یک روایاتی هم در شیعه داریم که بعضیها خوب متوجه نشدند و فکر کردند شیعیان همه را تکبیر کردند؟ ما روایاتی داریم که میگوید: بعد از رسول خدا «أرتد الناس» چون کلمهی ارتداد یک بار اصطلاحی فقهی دارد، فکر کردند شیعیان و ائمه شیعه میگویند: همه مردم جز چند نفر اسلام را کنار گذاشتند و دیگر نماز نمیخواندند و شهادتین نمیگفتند، نه! چرا ارتداد را اینطور معنا کردید؟ باید در بستر تاریخ بحث را ببینیم. این ماجرای ارتداد در کرسی بحث فقهی که گفته نشده است که معنای اصطلاحی خاص باشد. این «ارتد» معنای لغوی دارد، همان چیزی است که قرآن فرموده است. «انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِکُم»، «أرتد» رد است یعنی برگشتن، یعنی از آن عهدی که بسته بودند، بایستند، جز چند نفر هیچکس صد در صدی نایستاد. عدهای یک مقدار برگشتند چون شرایط سخت شد.
این را در مورد سیدالشهداء هم داریم. «أرتد الناس بعد الحسین» آیا بعد از سیدالشهداء مردم کوفه مرتد شدند و شهادتین نمیگفتند و نماز نمیخواندند؟ نه، مردم برگشتند. مردمی که به سیدالشهداء نامه نوشته بودند، آقا بیا ما امام لازم داریم، میخواهیم با ظلم بجنگیم. بنی امیه به ما زور میگویند. بعد عقب نشینی کردند و عقب گرد کردند. این تعابیر نشان میدهد که توقع اهلبیت از مردم بیش از این بود. یک عده خوبان دچار عُسرت شدند چون بقیه پای کار نیامدند.
وقتی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم از دنیا رفتند، بدن مبارکشان هم دچار غربت شد و خانواده رسول خدا دچار غربت عجیب شدند، جمعیت از پیش طراحی شده آمدند در کوچههای مدینه از مردم بیعت گرفتند، آن واقعهی سقیفه را هم در دوران خلیفه دوم، لحظهای پیش آمد که ایشان بعد از دوازده سال سقیفه را گزارش بدهد. چه شد این کلمات بعد از ده دوازده سال رسانهای شد؟
واکنش امیرالمؤمنین و خانواده پیغمبر به این اتفاق چه بود؟ قاعدهاش این بود که امیرالمؤمنین فرمود: باور کنید فکر نمیکردم این اتفاق بیافتد، بعد از آن همه تأکید رسول خدا، غدیر و قبل از آن و این همه موارد که مردم سکوت کنند. آیهای در قرآن داریم که اگر پیغمبر از دنیا رفت و شهید شد، شما به عقب برمیگردید؟ عقب گرد میکنید و دنبال کارهای جاهلی میروید یا نه؟ یک روایاتی هم در شیعه داریم که بعضیها خوب متوجه نشدند و فکر کردند شیعیان همه را تکبیر کردند؟ ما روایاتی داریم که میگوید: بعد از رسول خدا «أرتد الناس» چون کلمهی ارتداد یک بار اصطلاحی فقهی دارد، فکر کردند شیعیان و ائمه شیعه میگویند: همه مردم جز چند نفر اسلام را کنار گذاشتند و دیگر نماز نمیخواندند و شهادتین نمیگفتند، نه! چرا ارتداد را اینطور معنا کردید؟ باید در بستر تاریخ بحث را ببینیم. این ماجرای ارتداد در کرسی بحث فقهی که گفته نشده است که معنای اصطلاحی خاص باشد. این «ارتد» معنای لغوی دارد، همان چیزی است که قرآن فرموده است. «انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِکُم»، «أرتد» رد است یعنی برگشتن، یعنی از آن عهدی که بسته بودند، بایستند، جز چند نفر هیچکس صد در صدی نایستاد. عدهای یک مقدار برگشتند چون شرایط سخت شد.
این را در مورد سیدالشهداء هم داریم. «أرتد الناس بعد الحسین» آیا بعد از سیدالشهداء مردم کوفه مرتد شدند و شهادتین نمیگفتند و نماز نمیخواندند؟ نه، مردم برگشتند. مردمی که به سیدالشهداء نامه نوشته بودند، آقا بیا ما امام لازم داریم، میخواهیم با ظلم بجنگیم. بنی امیه به ما زور میگویند. بعد عقب نشینی کردند و عقب گرد کردند. این تعابیر نشان میدهد که توقع اهلبیت از مردم بیش از این بود. یک عده خوبان دچار عُسرت شدند چون بقیه پای کار نیامدند.
تاکنون نظری ثبت نشده است