display result search
- 543
- 1000
- 1000
- 1000
تبیین برخی سور و آیات قرآنی، جلسه ششمp
سخنرانی آیت الله سید محمدمهدی میرباقری با موضوع "تبیین برخی سور و آیات قرآنی"، " تبیین و اختلاط ایمان و ظلم"، جلسه ششم، سال 1398
خدای متعال در سوره مبارکه انعام بعد از این که داستان سیر حضرت را تا رسیدن به مقام مشاهده عالم ملکوت و رویت عالم ملکوت و رسیدن به مقام یقین توضیح می دهد از یک گفتگویی بین حضرت و بت پرست ها و کفار زمان خودشان صحبت می کند و می فرماید: آن ها حضرت را در معرض خطر می دیدند و به حضرت عرض می کردند: شما که از بت ها رویگردان می شوید آیا نمی ترسید؟ حضرت به آنها فرمودند: «وَ کَیْفَ أَخافُ ما أَشْرَکْتُم وَ لا تَخافُونَ أَنَّکُمْ أَشْرَکْتُمْ بِاللَّهِ ما لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ عَلَیْکُمْ سُلْطانا»(انعام/81) آیا باید نگران باشم که پا روی بت های شما گذاشتم و ایمان به آن ها نیاوردم ولی شما نگران این نیستید که برای خدای متعال شریک قرار دادید؟
بعد می فرماید: «الَّذِینَ آمَنُوا وَ لَمْ یَلْبِسُوا إِیمانَهُمْ بِظُلْمٍ» آن هایی که ایمان اوردند و ایمان خودشان را با ظلم آمیخته نکردند «أُولئِکَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ» در امنیت هستند. فقط این ها هستند که مقام امن و ایمن دارند و این ها هستند که مهتدی و راه یافته هستند. روایات ابتدائا دو معنا برای ظلم در مقابل ایمان فرض کرده و فرموده: «الَّذِینَ آمَنُوا وَ لَمْ یَلْبِسُوا إِیمانَهُمْ بِظُلْمٍ» قَالَ: «بِشَکٍ» ایمانشان را با شک آمیخته نکردند، یا در روایت دیگر فرمود: «مَا أَلْبَسَ إِیمَانَهُ بِشِرْکٍ» بنابراین ایمانی امنیت برای انسان می آورد که در آن آمیختگی به شک و شرک نباشد. در مقابل شک می شود یقین و در مقابل شرک می شود اخلاص، یعنی آن هایی که ایمان آوردند و در مقام ایمان به یقین رسیدند، یا آن هایی که ایمان آوردند و در مقابل ایمان به اخلاص رسیدند، در عالم از امنیت برخوردارند. اگر کسی ایمان دارد ولی هنوز ایمانش آمیخته با شک است و در مقابل یقین نیست، مستحق امنیت نیست، این هم هنوز به وادی امن وارد نشده چرا که این شک ها در دل انسان ناامنی ایجاد می کند. انسان اگر یقین نداشت که زمام عالم در دست خداست و حضور حضرت حق را نمی دید ولو ایمان هم داشته باشد، به آرامش و امنیت نمی رسد. چنین کسی در مقابل مخاطرات حتما احساس ناامنی می کند. کسی که هنوز رد پای غیر بر مقامات وجودی او هست، این ردپا در انسان ایجاد ناامنی می کند. کسی که تعلق از غیر از دلش نرفته احساس ناامنی می کند اما وقتی همه تعلقات پاک شد، انسان فقط تعلق به حضرت حق دارد. وقتی مقام شرک از بین رفت و اخلاص در ایمان و محبت پیدا شد که «هَلِ الْإِیمَانُ إِلَّا الْحُبُّ وَ الْبُغْض»(1) کسی که در مقام اخلاص در محبت خداست و غیر خدا در دل او جا ندارد، این انسان در وادی امن است و الا تعلق به غیر خدا در انسان ناامنی ایجاد می کند.
اگر کسی تعلقات را از دل خودش پاک نکند تعلق به غیر از خدای متعال موجب ناامنی است. اخلاص در محبت الهی موجب امنیت است چون انسان فقط به او دلبسته، هیچ چیز هم نمی تواند خدا را از ما جدا بکند و یا ما را از خدا را جدا کند مگر شرک های خودمان، اگر از شرک های خودمان فاصله گرفتیم هیچ چیز دیگری بین ما و خدا فاصله نمی اندازد، البته شک هم همینطور است. اگر از شک ها فاصله گرفتیم و به عالم یقین رسیدیم به امنیت می رسیم.
یکی از اموری که مانع یقین می شود و نمی گذارد نور آن در قلب انسان پیدا بشود همین شک های انسان است. «فَإِنَّ الشُّکُوکَ وَ الظُّنُونَ لَوَاقِحُ الْفِتَن»(2) در مناجات امام سجاد آمده که شک فتنه ها را در دل انسان بارور می کند و مبدأ فتنه است. وادی توحید که وادی امن است در مقام تحقق وادی ولایت امیرالمومنین است و مقام شرک و شک هم که مقام ناامنی است همان وادی ولایت غیر است، اگر یقین و امنیت با مشاهده ملکوت پیدا می شود آن وادی ای که انسان در آنجا سیر به وادی ملکوت و فوق ملکوت می کند این وادی ولایت است. اگر محجوب شدن در عالم ملک و سر و کار با اسباب داشتن، وادی شرک و شک هست آن وادی ای که انسان را در عالم محجوب می کند وادی ولایت ائمه جور است. احساس امنیت وقتی در انسان پیدا می شود و انسان اهل مشاهده ملکوت می شود که از وادی ولایت ائمه جور به طور کلی جدا شود و الا اگر یک قدم با امیرالمومنین است و یک قدم با آن ها این اهل مشاهده ملکوت نمی شود. بنابراین پیداست ظلم وادی شک و شرک است و وادی ایمان وادی یقین و اخلاص است. یقین هم یعنی اخلاص و این یقین هم حاصل مشاهده ملکوت است. یعنی این وادی وادی مشاهده ملکوت است. اگر انسان قلبش را کنار امام نگه بدارد و قلبش متحول نباشد و ثبات قدم در قلب پیدا بکند اهل مشاهده ملکوت و اهل یقین می شود به شرطی که قلبش همیشه در وادی امام و با امام باشد. . منظور از وادی ایمان هم در روایت وادی ولایت ائمه است، همچنین وادی ظلم وادی ولایت اولیای طاغوت است، بنابراین علم نشأت گرفته از وادی طاغوت هم انسان را به وادی ملکوت نمی رساند بلکه برایش حجاب می آورد چرا که نوری در آن نیست. نکته دیگر این است که نمی شود انسان هم امیرالمومنین را دوست داشته باشد هم معاویه را، این قاطی کردن ایمان با ظلم است و انسان را از وادی ایمن دور می کند، پس باید برای رسیدن به وادی ایمن اخلاص در ولایت ائمه داشت.
خدای متعال در سوره مبارکه انعام بعد از این که داستان سیر حضرت را تا رسیدن به مقام مشاهده عالم ملکوت و رویت عالم ملکوت و رسیدن به مقام یقین توضیح می دهد از یک گفتگویی بین حضرت و بت پرست ها و کفار زمان خودشان صحبت می کند و می فرماید: آن ها حضرت را در معرض خطر می دیدند و به حضرت عرض می کردند: شما که از بت ها رویگردان می شوید آیا نمی ترسید؟ حضرت به آنها فرمودند: «وَ کَیْفَ أَخافُ ما أَشْرَکْتُم وَ لا تَخافُونَ أَنَّکُمْ أَشْرَکْتُمْ بِاللَّهِ ما لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ عَلَیْکُمْ سُلْطانا»(انعام/81) آیا باید نگران باشم که پا روی بت های شما گذاشتم و ایمان به آن ها نیاوردم ولی شما نگران این نیستید که برای خدای متعال شریک قرار دادید؟
بعد می فرماید: «الَّذِینَ آمَنُوا وَ لَمْ یَلْبِسُوا إِیمانَهُمْ بِظُلْمٍ» آن هایی که ایمان اوردند و ایمان خودشان را با ظلم آمیخته نکردند «أُولئِکَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ» در امنیت هستند. فقط این ها هستند که مقام امن و ایمن دارند و این ها هستند که مهتدی و راه یافته هستند. روایات ابتدائا دو معنا برای ظلم در مقابل ایمان فرض کرده و فرموده: «الَّذِینَ آمَنُوا وَ لَمْ یَلْبِسُوا إِیمانَهُمْ بِظُلْمٍ» قَالَ: «بِشَکٍ» ایمانشان را با شک آمیخته نکردند، یا در روایت دیگر فرمود: «مَا أَلْبَسَ إِیمَانَهُ بِشِرْکٍ» بنابراین ایمانی امنیت برای انسان می آورد که در آن آمیختگی به شک و شرک نباشد. در مقابل شک می شود یقین و در مقابل شرک می شود اخلاص، یعنی آن هایی که ایمان آوردند و در مقام ایمان به یقین رسیدند، یا آن هایی که ایمان آوردند و در مقابل ایمان به اخلاص رسیدند، در عالم از امنیت برخوردارند. اگر کسی ایمان دارد ولی هنوز ایمانش آمیخته با شک است و در مقابل یقین نیست، مستحق امنیت نیست، این هم هنوز به وادی امن وارد نشده چرا که این شک ها در دل انسان ناامنی ایجاد می کند. انسان اگر یقین نداشت که زمام عالم در دست خداست و حضور حضرت حق را نمی دید ولو ایمان هم داشته باشد، به آرامش و امنیت نمی رسد. چنین کسی در مقابل مخاطرات حتما احساس ناامنی می کند. کسی که هنوز رد پای غیر بر مقامات وجودی او هست، این ردپا در انسان ایجاد ناامنی می کند. کسی که تعلق از غیر از دلش نرفته احساس ناامنی می کند اما وقتی همه تعلقات پاک شد، انسان فقط تعلق به حضرت حق دارد. وقتی مقام شرک از بین رفت و اخلاص در ایمان و محبت پیدا شد که «هَلِ الْإِیمَانُ إِلَّا الْحُبُّ وَ الْبُغْض»(1) کسی که در مقام اخلاص در محبت خداست و غیر خدا در دل او جا ندارد، این انسان در وادی امن است و الا تعلق به غیر خدا در انسان ناامنی ایجاد می کند.
اگر کسی تعلقات را از دل خودش پاک نکند تعلق به غیر از خدای متعال موجب ناامنی است. اخلاص در محبت الهی موجب امنیت است چون انسان فقط به او دلبسته، هیچ چیز هم نمی تواند خدا را از ما جدا بکند و یا ما را از خدا را جدا کند مگر شرک های خودمان، اگر از شرک های خودمان فاصله گرفتیم هیچ چیز دیگری بین ما و خدا فاصله نمی اندازد، البته شک هم همینطور است. اگر از شک ها فاصله گرفتیم و به عالم یقین رسیدیم به امنیت می رسیم.
یکی از اموری که مانع یقین می شود و نمی گذارد نور آن در قلب انسان پیدا بشود همین شک های انسان است. «فَإِنَّ الشُّکُوکَ وَ الظُّنُونَ لَوَاقِحُ الْفِتَن»(2) در مناجات امام سجاد آمده که شک فتنه ها را در دل انسان بارور می کند و مبدأ فتنه است. وادی توحید که وادی امن است در مقام تحقق وادی ولایت امیرالمومنین است و مقام شرک و شک هم که مقام ناامنی است همان وادی ولایت غیر است، اگر یقین و امنیت با مشاهده ملکوت پیدا می شود آن وادی ای که انسان در آنجا سیر به وادی ملکوت و فوق ملکوت می کند این وادی ولایت است. اگر محجوب شدن در عالم ملک و سر و کار با اسباب داشتن، وادی شرک و شک هست آن وادی ای که انسان را در عالم محجوب می کند وادی ولایت ائمه جور است. احساس امنیت وقتی در انسان پیدا می شود و انسان اهل مشاهده ملکوت می شود که از وادی ولایت ائمه جور به طور کلی جدا شود و الا اگر یک قدم با امیرالمومنین است و یک قدم با آن ها این اهل مشاهده ملکوت نمی شود. بنابراین پیداست ظلم وادی شک و شرک است و وادی ایمان وادی یقین و اخلاص است. یقین هم یعنی اخلاص و این یقین هم حاصل مشاهده ملکوت است. یعنی این وادی وادی مشاهده ملکوت است. اگر انسان قلبش را کنار امام نگه بدارد و قلبش متحول نباشد و ثبات قدم در قلب پیدا بکند اهل مشاهده ملکوت و اهل یقین می شود به شرطی که قلبش همیشه در وادی امام و با امام باشد. . منظور از وادی ایمان هم در روایت وادی ولایت ائمه است، همچنین وادی ظلم وادی ولایت اولیای طاغوت است، بنابراین علم نشأت گرفته از وادی طاغوت هم انسان را به وادی ملکوت نمی رساند بلکه برایش حجاب می آورد چرا که نوری در آن نیست. نکته دیگر این است که نمی شود انسان هم امیرالمومنین را دوست داشته باشد هم معاویه را، این قاطی کردن ایمان با ظلم است و انسان را از وادی ایمن دور می کند، پس باید برای رسیدن به وادی ایمن اخلاص در ولایت ائمه داشت.
تاکنون نظری ثبت نشده است