display result search
منو
تفسیر آیه 173 سوره بقره

تفسیر آیه 173 سوره بقره

  • 1 تعداد قطعات
  • 8 دقیقه مدت قطعه
  • 524 دریافت شده
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع سوره بقره آیه ی 173

به دنبال آیه ‏ى قبل که فرمود: از پیش خود، حلال‏ هاى خدا را بر خود حرام نکنید، خداوند تنها مردار و خون و گوشت خوک و هر حیوانى که مانند زمان جاهلیّت نام غیر خدا هنگام ذبح بر او برده شود، حرام کرده است.
امام صادق (ع) فرمود: گوشت مردار، سبب ضعف بدن و قطع نسل و مرگ ناگهانى مى‏ شود و خوردن خون، سبب سنگدلى و قساوت قلب مى‏ گردد.
طبق نظریه‏ هاى بهداشتى، گوشت خوک عامل دو نوع کرم کدو و تریشین است. و حتّى در بعضى از کشورها، مصرف گوشت خوک ممنوع شمرده شده و انجیل مسیح نیز گناهکاران را به خوک تشبیه کرده است.
کسى که براى حفظ جان خود هیچ غذایى نداشته باشد، مى ‏تواند به خاطر اضطرار از غذاى حرام استفاده کند، مشروط بر اینکه از روى سرکشى و نافرمانى و ستمگرى نباشد. یعنى فقط به همان مقدارى مصرف کند که خود را از مرگ برهاند، نه اینکه خواهان لذّت باشد. این اجازه به خاطر لطف و مهربانى خداوند است. امام صادق (ع) فرمود: اگر انسان عمداً در حال اضطرار از خوردنى‏ هاى ممنوع نخورد و بمیرد، کافر مرده است.
با توجّه به اینکه خوردنى‏ هاى حرام، بیش از چهار موردى است که در آیه مطرح شده است، پس کلمه «انّما» به معناى حصر عقلى نیست، بلکه در مقابل تحریم‏ هاى جاهلیّت است.
قاعده اضطرار، اختصاص به خوردنى‏ها ندارد و در هر مسئله ‏اى پیش آید، قانون را تخفیف مى‏دهد. از امام صادق (ع) سؤال کردند که پزشک به مریضى دستور استراحت و خوابیدن داده است، نماز را چه کند؟ امام این آیه را تلاوت نموده و فرمودند: نماز را خوابیده بخواند.
احکام اسلام، براساس مصالح است. در آیه قبل، خوردن بخاطر طیّب بودن آنها مباح بود و در این آیه چیزهایى که از طیّبات نیستند، حرام مى‏شود.
تحریم‏ هاى الهى، تنها به جهت مسائل طبى وبهداشتى نیست، مثل تحریم گوشت مردار وخون، بلکه گاهى دلیل حرمت، مسائل اعتقادى، فکرى و تربیتى است. نظیر تحریم گوشت حیوانى که نام غیر خدا بر آن برده شده که به خاطر شرک‏زدایى است. چنانکه گاهى ما از غذاى شخصى دورى مى‏ کنیم، به خاطر عدم رعایت بهداشت توسط او، ولى گاهى دورى ما از روى اعراض یا اعتراض و برائت از اوست.

پیام ها

1- اسلام به مسئله غذا و تغذیه، توجّه کامل داشته و بارها در مورد غذاهاى مضرّ و حرام هشدار داده است. «انّما حرّم علیکم المیتة...»
2- تحریم‏ ها، تنها به دست خداست نه دیگران. «انّما حرّم علیکم»
3- توجّه به خداوند و بردن نام او، در ذبح حیوانات لازم است. تا هیچ کار ما خارج از مدار توحید نباشد و با مظاهر شرک و بت‏ پرستى مبارزه کنیم. «وما اهلّ به لغیر اللَّه»
4- اضطرارى حکم را تغییر مى ‏دهد که به انسان تحمیل شده باشد، نه آنکه انسان خود را مضطرّ کند. کلمه «اُضطُرّ» مجهول آمده است، نه معلوم. «فمن اضطرّ»
5 - اسلام، دین جامعه ى است که در هیچ مرحله بن‏ بست ندارد. هر تکلیفى به هنگام اضطرار، قابل رفع است. «فمن اضطُرّ... فلا اثم علیه»
6- قانون‏ گزاران باید شرایط ویژه را به هنگام وضع قانون در نظر بگیرند. «فمن اضطرّ... فلا اِثم علیه»
7- از شرایط اضطرارى، سوء استفاده نکنید. «فمن اضطُرّ غیرباغ ولا عاد»
تحریم گوشت خوک و مردار و خون، چهار بار در قرآن تکرار شده است: آیه مورد بحث و سوره‏ هاى مائده، و انعام و نحل،


منبع: پایگاه درس هایی از قرآن

قطعات

  • عنوان
    زمان
  • 8:43

مشخصات

ثبت نقد و نظر نقد و نظر

    تاکنون نظری ثبت نشده است

تصاویر

پایگاه سخنرانی مذهبی