display result search
- 17
- 1000
- 1000
- 1000
سر خط شروع و تحلیل تاریخ اسلام، 44
سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین حامد کاشانی با موضوع «سر خط شروع و تحلیل تاریخ اسلام»، جلسه چهل و چهارم: اقدامات امیرالمؤمنین علیه‌السلام پیش از جنگ صفین (2)، سال 1399
وقتی امیرالمؤمنین علیه‌السلام بعد از پیروزی جمل داشتند به سمت کوفه برمی‌گشتند که حاکمیت خود را آنجا بنا کنند، در مسیر نامه‌ای نوشتند و اشعث را عزل کردند. بخشی را عرض کردیم. جریر را هم عزل کردند که وعده داده بودیم بگوییم. حضرت به کوفه رسیدند، قیس را که قبلاً به مصر منصوب کرده بودند عرض کردیم، عزل کردند. اوضاع مصر نابسامان بود. مصر نتوانست بعدها در صفین به امیرالمؤمنین کمک کند. حضرت نگران مصر است و جریر که عزل شده بود نزد حضرت آمد پیشنهادی داد. چند کلمه‌ای از جریر بگویم تا برسیم به اقداماتی که حضرت پیش از جنگ صفین انجام دادند چه بود.
جَریر بن عبدالله بجلی، از قبیله بزرگ بجیله است. قبیله‌ای بزرگ با طوایف متعدد و مشهور است دومین قبیله ادیب و سخنور و فصیح عرب بجیله است و جریر جزء معروفان این فصحا است. کسی که آن زمان ادیب و شاعر برجسته بود، یک آدم پر نفوذ بود. در فضای رسانه‌ای اسامی می‌گذارند که پر نفوذ است، آدم‌های چهره و صاحب سخن، از رؤسای قبیله است و از این جهت پر نفوذ است. اواخر عمر شریف رسول خدا آمد مسلمان شد. با ادبیات برادران غیر شیعه ایشان صحابی می‌شود، ما نمی‌پذیریم. چرا؟ چون در ادبیات قرآن کریم داریم داریم کسانی که قبل از صلح حدیبیه ایمان آوردند با بعد از صلح حدیبیه متفاوت هستند. در دوره فقر اسلام آوردند با دوره بعد متفاوت هستند. ما شرایطی قائل هستیم، اما بالاخره ایشان رسول خدا را درک کرده و اسلام آورده و چون از رؤسای بجیله است، پیغمبر اکرم او را منصوب فرمودند که حالا برو بت بجیله را بشکن! و آن جایی که گویی کعبه اهل یمن بود. قوم بجیله از عرب قحطانی و یمنی تبار است. دو عرب بزرگ داریم، حجازی‌ها و عدنانی‌ها و قحطانی‌ها که بجیله از اینهاست. عرب‌های کوفه عمدتاً مهاجران یمن هستند و قمی‌ها که داریم ریشه‌ی اصالت عرب‌هایی که در قم ساکن شدند، اینها هم یمنی تبار هستند.
پیغمبر اکرم ایشان را فرستاد که بت را بشکن. بت را شکست و خدمتی کرد و مسلمان شد و در دوره 25 سالی که امیرالمؤمنین از حاکمیت و سیاست کنار گذاشته شده بود در آن فضا خیلی درخشید. چون قدرت نفوذ و کلام داشت، رئیس قبیله بود و ثروت داشت و جنگاور مهمی هم بود. سیف، شجاعت و رزم آوری، لسان و بیان و نفوذ و فصاحت، دینار که بتواند خرج کند. جایگاه قبیله‌گی و بتواند ریاست کند. در دوره‌ی خلفای بعد از پیغمبر اکرم از سرداران قادسیه و فاتحان عراق است و در تسخیر شوشتر نقش اصلی داشت و از فرماندهان اصلی جنگ نهاوند است. جنگ نهاوند بزرگترین جنگی است که بین مسلمین و ایران ساسانی آن روز درگیر شد، ایشان از فرماندهان اصلی فاتح همدان است و در دوره خلیفه سوم او را منصوب به همدان کرد که بعد حضرت عزل کرد. وقتی ابوموسی در کوفه بود، نیروهای قبلی را دست نزد از جمله اشعث و جریر، مدتی بودند اعلام بیعت با امیرالمؤمنین نکردند. نشان دادن خیلی همراه نیستند.
وقتی امیرالمؤمنین علیه‌السلام بعد از پیروزی جمل داشتند به سمت کوفه برمی‌گشتند که حاکمیت خود را آنجا بنا کنند، در مسیر نامه‌ای نوشتند و اشعث را عزل کردند. بخشی را عرض کردیم. جریر را هم عزل کردند که وعده داده بودیم بگوییم. حضرت به کوفه رسیدند، قیس را که قبلاً به مصر منصوب کرده بودند عرض کردیم، عزل کردند. اوضاع مصر نابسامان بود. مصر نتوانست بعدها در صفین به امیرالمؤمنین کمک کند. حضرت نگران مصر است و جریر که عزل شده بود نزد حضرت آمد پیشنهادی داد. چند کلمه‌ای از جریر بگویم تا برسیم به اقداماتی که حضرت پیش از جنگ صفین انجام دادند چه بود.
جَریر بن عبدالله بجلی، از قبیله بزرگ بجیله است. قبیله‌ای بزرگ با طوایف متعدد و مشهور است دومین قبیله ادیب و سخنور و فصیح عرب بجیله است و جریر جزء معروفان این فصحا است. کسی که آن زمان ادیب و شاعر برجسته بود، یک آدم پر نفوذ بود. در فضای رسانه‌ای اسامی می‌گذارند که پر نفوذ است، آدم‌های چهره و صاحب سخن، از رؤسای قبیله است و از این جهت پر نفوذ است. اواخر عمر شریف رسول خدا آمد مسلمان شد. با ادبیات برادران غیر شیعه ایشان صحابی می‌شود، ما نمی‌پذیریم. چرا؟ چون در ادبیات قرآن کریم داریم داریم کسانی که قبل از صلح حدیبیه ایمان آوردند با بعد از صلح حدیبیه متفاوت هستند. در دوره فقر اسلام آوردند با دوره بعد متفاوت هستند. ما شرایطی قائل هستیم، اما بالاخره ایشان رسول خدا را درک کرده و اسلام آورده و چون از رؤسای بجیله است، پیغمبر اکرم او را منصوب فرمودند که حالا برو بت بجیله را بشکن! و آن جایی که گویی کعبه اهل یمن بود. قوم بجیله از عرب قحطانی و یمنی تبار است. دو عرب بزرگ داریم، حجازی‌ها و عدنانی‌ها و قحطانی‌ها که بجیله از اینهاست. عرب‌های کوفه عمدتاً مهاجران یمن هستند و قمی‌ها که داریم ریشه‌ی اصالت عرب‌هایی که در قم ساکن شدند، اینها هم یمنی تبار هستند.
پیغمبر اکرم ایشان را فرستاد که بت را بشکن. بت را شکست و خدمتی کرد و مسلمان شد و در دوره 25 سالی که امیرالمؤمنین از حاکمیت و سیاست کنار گذاشته شده بود در آن فضا خیلی درخشید. چون قدرت نفوذ و کلام داشت، رئیس قبیله بود و ثروت داشت و جنگاور مهمی هم بود. سیف، شجاعت و رزم آوری، لسان و بیان و نفوذ و فصاحت، دینار که بتواند خرج کند. جایگاه قبیله‌گی و بتواند ریاست کند. در دوره‌ی خلفای بعد از پیغمبر اکرم از سرداران قادسیه و فاتحان عراق است و در تسخیر شوشتر نقش اصلی داشت و از فرماندهان اصلی جنگ نهاوند است. جنگ نهاوند بزرگترین جنگی است که بین مسلمین و ایران ساسانی آن روز درگیر شد، ایشان از فرماندهان اصلی فاتح همدان است و در دوره خلیفه سوم او را منصوب به همدان کرد که بعد حضرت عزل کرد. وقتی ابوموسی در کوفه بود، نیروهای قبلی را دست نزد از جمله اشعث و جریر، مدتی بودند اعلام بیعت با امیرالمؤمنین نکردند. نشان دادن خیلی همراه نیستند.
تاکنون نظری ثبت نشده است