display result search
- 57
- 1000
- 1000
- 1000
تأملی در عظمت خلقت و آیات آفرینش، 5
سخنرانی آیت الله حسین انصاریان با موضوع " تأملی در عظمت خلقت و آیات آفرینش" جلسه پنجم: نماز حقیقی، سال 1404
قرآن مجید در سوره مبارکه معارج برای نمازگزاران واقعی، برای آنانی که نمازشان با نیت خالص و با رعایت شرایط فقهی و معنوی اقامه می شود، معانی بلندی را بیان کرده است. طبق صریح قرآن، این معانی از مشرق نماز آنان طلوع می کند و از پنهان آن نماز حقیقی، ظهور می یابد. کسی که معرفت به این گونه نماز دارد، کسی که معرفت به معبود این نماز دارد، بنا به نقل کتاب فردوس العارفین، که کتاب کم نظیر کهنی است و بنا به نقل کتاب بحر المعارف ملا عبدالصمد همدانی که قبلاً یک جلد بود و جدیداً به صورت سه جلد چاپ شده است، چنین افرادی را امیرالمومنین، عارف نامیده است. نه عارف خانقاهی، نه عارف به معنی عرفان سنتی، بلکه عرفان قرآن و اهل بیت. خدا به این بنده لطف کرد و رساله ای نوشتم به نام عرفان اهل بیت که موجود است. در دعای کمیل هم از عارفان به همین لفظ یاد شده است: یا غایت آمال العارفین. ای قله آرزوهای عارفان! اینان چقدر معرفت به حضرت حق کسب کرده اند که امیرالمومنین آنان را با این عبارت خطاب می کند. در جمله بعد می فرماید: یا حبیب قلوب الصادقین. ای محبوب دل های صادقان! محبوب راستین آنان تویی. اگر محبتی به دیگران دارند، به اذن توست، مستقل نیست. محبتشان به غیر تو، محبتی نیست که آنان را از حرکت به سوی تو بازدارد. طبیعی است که هر انسانی به خود، پدر، مادر و خانواده اش محبت دارد. انبیا و ائمه نیز داشتند، ولی محبت به غیر خدا، زیر مجموعه محبت به خدا بود. در این دو کتاب، روایتی از امیرالمومنین برای من بسیار عجیب است. در این شصت سال منبر، روایات بسیاری دیده ام، اما مانند این روایت بسیار کم دیده ام. آن حضرت که خود سید العارفین، آقای عارفان عالم، مولای عارفان عالم است، می فرماید: پیش از خواندن این روایت، برای روشن شدن عظمت عارفان الهی، آیه ای از سوره مبارکه "ق" برایتان می خوانم: وجاءت کل نفس معها سائق و شهید. هر انسانی بدون استثنا وقتی می خواهد وارد قیامت شود، دو نفر او را همراهی می کنند: یکی سائق راندن دهنده و هدایت کننده به عرصه محشر و دیگری شهید، گواه بر اعمال. اما هنگام حرکت عارفان حقیقی، یعنی کسانی که معرفتشان به حق، به دنیا، به خود و به دین و حقایق آن در حد خود کامل بوده. اینان چگونه وارد محشر می شوند؟ بسیار عجیب است! امیرالمومنین در آن دو کتاب مهم می فرماید: اذا خرج العارف من الدنیا لم یجده سائق و لا شهید؛ لا رضوان جنته فی الجنة، و لا خازن النار فی النار. هنگامی که عارف از دنیا می رود و وارد عالم بعد می شود، نه سائق او را می یابد و نه شهید. نه کارگردان بهشت، او را در بهشت می بیند و نه کارگردان دوزخ، او را در دوزخ می بیند. به امیرالمومنین گفتند: عارف کجاست در قیامت که نه سائق او را می بیند، نه شهید، نه کارگردان بهشت و نه کارگردان دوزخ؟ امام دو آیه تلاوت فرمودند: ان المتقین فی جنات و نهر * فی مقعد صدق عند ملیک مقتدر. اینان درجه بالای ایمان و عرفانند. آنان نزد فرمانروایی توانا و در جایگاه صدق هستند. مقامشان چنان والا و اوج دار است که اینها سائق و شهید آنان را نمی بینند. حال، معانی نماز در وجود اینها چیست؟ الذین هم علی صلاتهم دائمون. اینان همواره در نمازند. یعنی تا بیدارند، حمد و سوره می خوانند، رکوع و سجود می کنند. علی صلاتهم دائمون یعنی به طور پیوسته در آثار نمازشان هستند. ایاک نعبد و ایاک نستعین. این چینش کلمات قرآن عجیب است. ایاک دلالت بر انحصار دارد. یعنی: من در این عالم، تا لحظه آخر، کسی جز وجود مقدس تو را نه عبادت می کنم، نه اطاعت می کنم؛ به هر قیمتی که می خواهد تمام شود، تمام شود، تمام شود. نمونه اش پیامبر اکرم است: رییس قبیله ای آمد و گفت: من با قبیله پرجمعیت و ثروتمندم اسلام می آورم، به شرطی که بعد از خودت، مرا جانشین کنی. پیامبر فرمود: ایاک نعبد و ایاک نستعین. من در جانشینی و در همه چیز، فقط مطیع پروردگارم. چنین قولی هرگز به تو نمی دهم. مهم نیست که مسلمان می شوی یا نه؛ مهم این است که من تا چشم دارم و نفس می کشم، فقط مطیع یک نفرم، فقط او را می پرستم. این، عارف است. این عارف، لم یجده سائق و لا شهید است. حال ببینیم پیامبر را چه کسی همراهی می کند؟ در کتاب های اهل تسنن دیدم که چاره ای از نقل این روایت نداشتند، زیرا سندش قوی است: پیامبر فرمود: اذا دخلت القیامة متکئا علی علی. وقتی می خواهم قدم در قیامت بگذارم، بر علی تکیه می دهم و وارد می شوم. سائق و شهید کیست؟ چه داستانی است! این روایات واقعاً دیوانه کننده است. شخص اول جهان خلقت، گیرنده کل قرآن با قلبش، آن که نمره بیست دارد، اعلام می کند: من با تکیه بر علی وارد محشر می شوم. پس آن عارف واقعی که امیرالمومنین فرمود لا یجده سائق و لا شهید، خود علی است که می فرماید: لا یجده السائق و لا الشهید. او در مقعد صدق عند ملیک مقتدر است. الذین هم علی صلاتهم دائمون. خدایا! من فقط از تو یاری می جویم. نمازگزار واقعی از دروغ، تقلب، سندسازی و گناه کمک نمی گیرد. ایاک نعبد و ایاک نستعین. این معنی علی صلاتهم دائمون است. اینان در اخلاق، در مهرورزی، در احسان، در حرکت در صراط مستقیم، در فرهنگ غیر المغضوب علیهم ولا الضالین هستند. نه تابع گمراهانند، نه تابع خشم گرفتگان. نماز برای نورانی تر شدن است. اقم الصلاة لذکری. نماز بخوان تا یاد من در دلت شکفته شود. الا بذکر الله تطمئن القلوب. با یاد من، با نماز، در تمام زیر و بم زندگی آرامش پیدا کن. و در آخرت: یا أیتها النفس المطمئنة، ارجعی الی ربک راضیة مرضیة. این سیر نماز در قرآن است. یاران خدا ان الله قوی عزیز، الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلاة و آتوا الزکاة و امروا بالمعروف و نهوا عن المنکر. وقتی به آنان قدرت و امکانات دادیم، اول به سراغ نماز و حقیقت آن رفتند. پایان آیه می گوید: ولله عاقبة الامور. نماز نشانه اهل تقواست: الذین یؤمنون بالغیب و یقیمون الصلاة و مما رزقناهم ینفقون. هم پیوند با باطن عالم دارند، هم اهل نمازند، هم دست به جیب بخشش هستند.
قرآن مجید در سوره مبارکه معارج برای نمازگزاران واقعی، برای آنانی که نمازشان با نیت خالص و با رعایت شرایط فقهی و معنوی اقامه می شود، معانی بلندی را بیان کرده است. طبق صریح قرآن، این معانی از مشرق نماز آنان طلوع می کند و از پنهان آن نماز حقیقی، ظهور می یابد. کسی که معرفت به این گونه نماز دارد، کسی که معرفت به معبود این نماز دارد، بنا به نقل کتاب فردوس العارفین، که کتاب کم نظیر کهنی است و بنا به نقل کتاب بحر المعارف ملا عبدالصمد همدانی که قبلاً یک جلد بود و جدیداً به صورت سه جلد چاپ شده است، چنین افرادی را امیرالمومنین، عارف نامیده است. نه عارف خانقاهی، نه عارف به معنی عرفان سنتی، بلکه عرفان قرآن و اهل بیت. خدا به این بنده لطف کرد و رساله ای نوشتم به نام عرفان اهل بیت که موجود است. در دعای کمیل هم از عارفان به همین لفظ یاد شده است: یا غایت آمال العارفین. ای قله آرزوهای عارفان! اینان چقدر معرفت به حضرت حق کسب کرده اند که امیرالمومنین آنان را با این عبارت خطاب می کند. در جمله بعد می فرماید: یا حبیب قلوب الصادقین. ای محبوب دل های صادقان! محبوب راستین آنان تویی. اگر محبتی به دیگران دارند، به اذن توست، مستقل نیست. محبتشان به غیر تو، محبتی نیست که آنان را از حرکت به سوی تو بازدارد. طبیعی است که هر انسانی به خود، پدر، مادر و خانواده اش محبت دارد. انبیا و ائمه نیز داشتند، ولی محبت به غیر خدا، زیر مجموعه محبت به خدا بود. در این دو کتاب، روایتی از امیرالمومنین برای من بسیار عجیب است. در این شصت سال منبر، روایات بسیاری دیده ام، اما مانند این روایت بسیار کم دیده ام. آن حضرت که خود سید العارفین، آقای عارفان عالم، مولای عارفان عالم است، می فرماید: پیش از خواندن این روایت، برای روشن شدن عظمت عارفان الهی، آیه ای از سوره مبارکه "ق" برایتان می خوانم: وجاءت کل نفس معها سائق و شهید. هر انسانی بدون استثنا وقتی می خواهد وارد قیامت شود، دو نفر او را همراهی می کنند: یکی سائق راندن دهنده و هدایت کننده به عرصه محشر و دیگری شهید، گواه بر اعمال. اما هنگام حرکت عارفان حقیقی، یعنی کسانی که معرفتشان به حق، به دنیا، به خود و به دین و حقایق آن در حد خود کامل بوده. اینان چگونه وارد محشر می شوند؟ بسیار عجیب است! امیرالمومنین در آن دو کتاب مهم می فرماید: اذا خرج العارف من الدنیا لم یجده سائق و لا شهید؛ لا رضوان جنته فی الجنة، و لا خازن النار فی النار. هنگامی که عارف از دنیا می رود و وارد عالم بعد می شود، نه سائق او را می یابد و نه شهید. نه کارگردان بهشت، او را در بهشت می بیند و نه کارگردان دوزخ، او را در دوزخ می بیند. به امیرالمومنین گفتند: عارف کجاست در قیامت که نه سائق او را می بیند، نه شهید، نه کارگردان بهشت و نه کارگردان دوزخ؟ امام دو آیه تلاوت فرمودند: ان المتقین فی جنات و نهر * فی مقعد صدق عند ملیک مقتدر. اینان درجه بالای ایمان و عرفانند. آنان نزد فرمانروایی توانا و در جایگاه صدق هستند. مقامشان چنان والا و اوج دار است که اینها سائق و شهید آنان را نمی بینند. حال، معانی نماز در وجود اینها چیست؟ الذین هم علی صلاتهم دائمون. اینان همواره در نمازند. یعنی تا بیدارند، حمد و سوره می خوانند، رکوع و سجود می کنند. علی صلاتهم دائمون یعنی به طور پیوسته در آثار نمازشان هستند. ایاک نعبد و ایاک نستعین. این چینش کلمات قرآن عجیب است. ایاک دلالت بر انحصار دارد. یعنی: من در این عالم، تا لحظه آخر، کسی جز وجود مقدس تو را نه عبادت می کنم، نه اطاعت می کنم؛ به هر قیمتی که می خواهد تمام شود، تمام شود، تمام شود. نمونه اش پیامبر اکرم است: رییس قبیله ای آمد و گفت: من با قبیله پرجمعیت و ثروتمندم اسلام می آورم، به شرطی که بعد از خودت، مرا جانشین کنی. پیامبر فرمود: ایاک نعبد و ایاک نستعین. من در جانشینی و در همه چیز، فقط مطیع پروردگارم. چنین قولی هرگز به تو نمی دهم. مهم نیست که مسلمان می شوی یا نه؛ مهم این است که من تا چشم دارم و نفس می کشم، فقط مطیع یک نفرم، فقط او را می پرستم. این، عارف است. این عارف، لم یجده سائق و لا شهید است. حال ببینیم پیامبر را چه کسی همراهی می کند؟ در کتاب های اهل تسنن دیدم که چاره ای از نقل این روایت نداشتند، زیرا سندش قوی است: پیامبر فرمود: اذا دخلت القیامة متکئا علی علی. وقتی می خواهم قدم در قیامت بگذارم، بر علی تکیه می دهم و وارد می شوم. سائق و شهید کیست؟ چه داستانی است! این روایات واقعاً دیوانه کننده است. شخص اول جهان خلقت، گیرنده کل قرآن با قلبش، آن که نمره بیست دارد، اعلام می کند: من با تکیه بر علی وارد محشر می شوم. پس آن عارف واقعی که امیرالمومنین فرمود لا یجده سائق و لا شهید، خود علی است که می فرماید: لا یجده السائق و لا الشهید. او در مقعد صدق عند ملیک مقتدر است. الذین هم علی صلاتهم دائمون. خدایا! من فقط از تو یاری می جویم. نمازگزار واقعی از دروغ، تقلب، سندسازی و گناه کمک نمی گیرد. ایاک نعبد و ایاک نستعین. این معنی علی صلاتهم دائمون است. اینان در اخلاق، در مهرورزی، در احسان، در حرکت در صراط مستقیم، در فرهنگ غیر المغضوب علیهم ولا الضالین هستند. نه تابع گمراهانند، نه تابع خشم گرفتگان. نماز برای نورانی تر شدن است. اقم الصلاة لذکری. نماز بخوان تا یاد من در دلت شکفته شود. الا بذکر الله تطمئن القلوب. با یاد من، با نماز، در تمام زیر و بم زندگی آرامش پیدا کن. و در آخرت: یا أیتها النفس المطمئنة، ارجعی الی ربک راضیة مرضیة. این سیر نماز در قرآن است. یاران خدا ان الله قوی عزیز، الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلاة و آتوا الزکاة و امروا بالمعروف و نهوا عن المنکر. وقتی به آنان قدرت و امکانات دادیم، اول به سراغ نماز و حقیقت آن رفتند. پایان آیه می گوید: ولله عاقبة الامور. نماز نشانه اهل تقواست: الذین یؤمنون بالغیب و یقیمون الصلاة و مما رزقناهم ینفقون. هم پیوند با باطن عالم دارند، هم اهل نمازند، هم دست به جیب بخشش هستند.
تاکنون نظری ثبت نشده است