- 9404
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 65 سوره بقره
سخنرانی حجتالاسلام محسن قرائتی با موضوع سوره بقره - آیهی 65
نکتهها:
یکی از احکام تورات، وجوب تعطیل کردن شنبه بود که حرص و آز، گروهی از بنیاسرائیل را به کار واداشت و با حیلهای که بعداً خواهیم گفت، روزهای شنبه، کار میکردند. لذا خداوند، افراد حیلهگر را به صورت بوزینه در آورد تا درس عبرتی برای دیگران باشد. این ماجرا علاوه بر این آیه در سوره اعراف [356] نیز آمده است. و اصولاً مسخ چهره، یکی از عذابهای الهی و تحقّق قهر خداوندی است. گروهی از نصاری نیز بعد از نزول مائده آسمانی، کفر ورزیدند که به شکل بوزینه و خوک در آمدند. «وَ جَعَلَ مِنهُمُ القِرَدَة وَ الخَنازیر» [357]
کلمهی «سَبت» به معنای قطع و دست کشیدن از کار است. چنانکه در آیه ای دیگر، دربارهی نقش خواب فرموده است: «وَ جَعَلنا نَومَکُم سباتاً» [358] و لذا شنبه، روز تعطیلی یهود، «یوم السبّت» نامیده شده است.
«خاسئین» از ماده «خسأ» به معنی «طرد نمودن» است. این واژه ابتدا برای طرد سگ بکار رفته، ولی سپس به طور عام استعمال شده است. در آیه بجای «قردة خاسئة»، «خاسئین» فرموده که صفت برای جمع مذکّر عاقل است، شاید این استعمال برای آن است که جسم آنان تبدیل به بوزینه شده، نه روح و عقل انسانی آنان. زیرا در این صورت، عذابِ بیشتری میکشند. هر چند که برخی، همانند مراغی در تفسیر خود، مراد از بوزینه شدن را یک تشبیه دانسته و گفته اند: این آیه نیز نظیر آیه ی «کَمَثل الحمار» و یا «کَالاَنعام» است. یعنی مسخ معنوی آنان منظور است، نه مسخ صوری و ظاهری. ولی در تفسیر اطیب البیان روایتی از پیامبر (ص) نقل شده است که فرمودند: خداوند هفتصد امّت را در تاریخ به خاطر کفرشان، تغییر چهره داده و به سیزده نوع حیوان، تبدیل شده اند. [359]
همانگونه که در روایات میخوانیم دامنه مسخ در قیامت با توجّه به خصوصیّات روحی افراد، گستردهتر خواهد بود. در قیامت مردم ده گونه محشور میشوند:
1- شایعه سازان، به صورت میمون. 2- حرام خواران، به صورت خوک. 3- رباخواران، واژگونه. 4- قاضی ناحقّ، کور. 5 - خودخواهان مغرور، کر و لال. 6- عالم بی عمل، در حال جویدن زبان خود. 7- همسایه آزار، دست و پا بریده. 8 - خبرچین، آویخته به شاخه های آتش. 9- عیّاشان، بد بوتر از مردار. 10- مستکبران، در پوششی از آتش. [360]
356) اعراف، 163 تا 166.
357) مائده، 60.
358) نبأ، 9.
359) بحار، ج14، ص787.
360) تفسیر مجمع البیان و نورالثقلین و صافی، ذیل آیه 18 سوره نبأ.
پیامها:
1- از دانستنیهای تاریخ، عبرت بگیرید. «وَ لَقَد عَلِمتُم»
2- کسی که حکم خدا را نسخ کند، خود را مسخ کرده است. تغییر و تحریف چهره دین، تغییر چهره انسانیّت را بدنبال دارد. «اعُتدّوا... کونوا قِرَدة»
3- استراحت و عبادت، باید جزء برنامههای رسمی باشد و هرکس زمان تعطیل و تفریح و عبادت را به کار مشغول شود، متجاوز است. «اعتدّوا فِی السَبت»
4- هر کس راه خدا را کنار بگذارد، بوزینه صفت، ُمقَلِّد دیگران خواهد شد. «کونوا قِرَدة خاسئین»
5 - در جهان طبیعت، تبدیل موجودی به موجود دیگر ممکن است. «کونوا قِرَدَة»
6- حیوانات، از رحمتِ خداوند دور نیستند، ولی حیوان شدن انسان، نشانه ی قهر و طرد الهی است. «کونوا قِرَدَةَ خاسئین»
منبع:پایگاه درسهایی از قرآن
نکتهها:
یکی از احکام تورات، وجوب تعطیل کردن شنبه بود که حرص و آز، گروهی از بنیاسرائیل را به کار واداشت و با حیلهای که بعداً خواهیم گفت، روزهای شنبه، کار میکردند. لذا خداوند، افراد حیلهگر را به صورت بوزینه در آورد تا درس عبرتی برای دیگران باشد. این ماجرا علاوه بر این آیه در سوره اعراف [356] نیز آمده است. و اصولاً مسخ چهره، یکی از عذابهای الهی و تحقّق قهر خداوندی است. گروهی از نصاری نیز بعد از نزول مائده آسمانی، کفر ورزیدند که به شکل بوزینه و خوک در آمدند. «وَ جَعَلَ مِنهُمُ القِرَدَة وَ الخَنازیر» [357]
کلمهی «سَبت» به معنای قطع و دست کشیدن از کار است. چنانکه در آیه ای دیگر، دربارهی نقش خواب فرموده است: «وَ جَعَلنا نَومَکُم سباتاً» [358] و لذا شنبه، روز تعطیلی یهود، «یوم السبّت» نامیده شده است.
«خاسئین» از ماده «خسأ» به معنی «طرد نمودن» است. این واژه ابتدا برای طرد سگ بکار رفته، ولی سپس به طور عام استعمال شده است. در آیه بجای «قردة خاسئة»، «خاسئین» فرموده که صفت برای جمع مذکّر عاقل است، شاید این استعمال برای آن است که جسم آنان تبدیل به بوزینه شده، نه روح و عقل انسانی آنان. زیرا در این صورت، عذابِ بیشتری میکشند. هر چند که برخی، همانند مراغی در تفسیر خود، مراد از بوزینه شدن را یک تشبیه دانسته و گفته اند: این آیه نیز نظیر آیه ی «کَمَثل الحمار» و یا «کَالاَنعام» است. یعنی مسخ معنوی آنان منظور است، نه مسخ صوری و ظاهری. ولی در تفسیر اطیب البیان روایتی از پیامبر (ص) نقل شده است که فرمودند: خداوند هفتصد امّت را در تاریخ به خاطر کفرشان، تغییر چهره داده و به سیزده نوع حیوان، تبدیل شده اند. [359]
همانگونه که در روایات میخوانیم دامنه مسخ در قیامت با توجّه به خصوصیّات روحی افراد، گستردهتر خواهد بود. در قیامت مردم ده گونه محشور میشوند:
1- شایعه سازان، به صورت میمون. 2- حرام خواران، به صورت خوک. 3- رباخواران، واژگونه. 4- قاضی ناحقّ، کور. 5 - خودخواهان مغرور، کر و لال. 6- عالم بی عمل، در حال جویدن زبان خود. 7- همسایه آزار، دست و پا بریده. 8 - خبرچین، آویخته به شاخه های آتش. 9- عیّاشان، بد بوتر از مردار. 10- مستکبران، در پوششی از آتش. [360]
356) اعراف، 163 تا 166.
357) مائده، 60.
358) نبأ، 9.
359) بحار، ج14، ص787.
360) تفسیر مجمع البیان و نورالثقلین و صافی، ذیل آیه 18 سوره نبأ.
پیامها:
1- از دانستنیهای تاریخ، عبرت بگیرید. «وَ لَقَد عَلِمتُم»
2- کسی که حکم خدا را نسخ کند، خود را مسخ کرده است. تغییر و تحریف چهره دین، تغییر چهره انسانیّت را بدنبال دارد. «اعُتدّوا... کونوا قِرَدة»
3- استراحت و عبادت، باید جزء برنامههای رسمی باشد و هرکس زمان تعطیل و تفریح و عبادت را به کار مشغول شود، متجاوز است. «اعتدّوا فِی السَبت»
4- هر کس راه خدا را کنار بگذارد، بوزینه صفت، ُمقَلِّد دیگران خواهد شد. «کونوا قِرَدة خاسئین»
5 - در جهان طبیعت، تبدیل موجودی به موجود دیگر ممکن است. «کونوا قِرَدَة»
6- حیوانات، از رحمتِ خداوند دور نیستند، ولی حیوان شدن انسان، نشانه ی قهر و طرد الهی است. «کونوا قِرَدَةَ خاسئین»
منبع:پایگاه درسهایی از قرآن
کاربر مهمان