- 11644
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 27 سوره بقره
سخنرانی حجتالاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره بقره - آیه 27
پیمانهاى الهى که در این آیه مطرح گردیده، متعدّد است: خداوند از انبیا پیمان گرفته تا آیات الهى را به مردم بگویند. و از اهل کتاب تعهّد گرفته تا کتمان حقایق نکنند و به بشارتهاى تورات و انجیل که درباره حضرت رسول (ص) آمده است عمل نمایند. و از عامّه مردم نیز عهد گرفته، به فرمان الهى عمل کرده و راه شیطان را رها کنند.
در اسلام وفاى به عهد واجب است، حتّى نسبت به کفّار. و عهدشکن، منافق معرّفى شده است، هرچند که اهل نماز باشد. حضرت رسول (ص) فرمودند: «لا دینَ لمَن لا عَهد لَهُ» آن کس که پایبند تعهّدات خود نیست، از دین بهره اى ندارد.
خداوند در این آیه فرمان داده تا با گروه هایى پیوند و رابطه داشته باشیم: «اََمرُ اللَّه به ان یوصل» در روایات آن گروهها چنین معرّفى شدهاند: رهبران آسمانى، دانشمندان، خویشاوندان، مؤمنین، همسایگان و اساتید. و هرکس رابطه خود را با این افراد قطع کند، خود خسارت مىبیند. زیرا جلو رشد و تکاملى را که در سایه این ارتباطات مىتوانسته داشته باشد، گرفته است.
وفاى به عهد، کمالى است که خداوند خود را به آن ستوده است؛ «و من اوفى بعَهده من اللَّه» کیست که بهتر از خدا به پیمانش وفا کند؟. وفاى به عهد حتّى نسبت به مشرکین لازم است؛ «فَاتموا الیهم عَهدهم الى مُدّتهم» تا پایان مدّت قرارداد به پیمانى که با مشرکین بسته اید وفادار باشید. همچنین در آیه 25 سوره رعد پیمانشکنان لعنت شدهاند.
عهد دو گونه است: عهد و پیمانى که مردم با یکدیگر مىبندند وباید به آن وفادار باشند. و عهد و پیمانى که خداوند براى رهبرى یک جامعه، بر عهدهى پیامبر یا امام قرار مىدهد که این عهد مقام الهى است. «لا یَنالُ عَهدى الظالمین»
بخشى از پیمانهاى الهى که این آیه بر آن تأکید مىکند، همان پیمانهاى فطرى است که خداوند در نهاد همه افراد بشر قرار داده است. چنانکه امام علی (ع) فلسفهى نبوّت را شکوفا نمودن پیمان فطرى مىداند. «و َواتر الیهم َانبیائه لیستأدوهُم میثاقَ فطرَتُُه»
سؤال: عهد خداوند چیست؟
پاسخ: از جمله «لا ینالُ عَهدى الظالمین» استفاده مىشود که رهبرى آسمانى، عهد خداوند است و از روایات نیز استفاده مىشود که نماز، عهد خداوند است. هرگونه تعهّدى که انسان بین خود و خدا داشته باشد، عهد الهى است. قوانین عقلى، فکرى و احکام الهى نیز مصداق عهد الهى مىباشند.
علاّمه مجلسى قدس سره به دنبال آیهى «و یَقطعون ما امر اللَّه به ان یوصل» یکصد و ده حدیث درباره اهمیت صله رحم، بیان نموده و آنها را مورد بحث قرار داده است. ما در اینجا برخى از نکات جالبى را که در آن روایات آمده، نقل مىکنیم:
* با بستگان خود دیدار داشته باشید، هر چند در حدّ نوشاندن آبى باشد.
* صله رحم، عمر را زیاد و فقر را دور مىسازد.
* با صله رحم، رزق توسعه مىیابد.
* بهترین قدمها، قدمى است که براى صله ى رحم و دیدار اقوام برداشته مىشود.
* در اثر صله رحم، به مقام مخصوصى در بهشت دست مى یابید.
* به سراغ بستگان بروید، گرچه آنها بى اعتنایى کنند.
* صله رحم کنید هر چند فامیل از نیکان نباشد.
* صله رحم کنید، گرچه با سلام کردن باشد.
* صلهى رحم، مرگ و حساب روز قیامت را آسان مىکند.
* بویى از بهشت نصیب شخص قاطع رحم نمى شود.
* صله ى رحم باعث تزکیه عمل و رشد اموال مى شود.
* کمک مالى به فامیل، بیست و چهار برابرِ کمک به دیگران پاداش دارد.
* صله رحم کنید، گرچه یکسال راه بروید.
امام صادق (ع) مىفرماید: پدرم سفارش کرد، با افرادى که با فامیل خود رابطه ندارند، دوست مشو.
پیام ها:
1- پیمان شکنى، شیوه فاسقان است. «الفاسقین. الّذین ینقضون» (فعل مضارع، رمز دوام است.)
2- به پیمان فاسقان، اعتماد نکنید. کسى که پیمان خداوند را نقض مى کند، به عهد و پیمان دیگران وفادار نخواهد بود. «ینقضون، یقطعون»
3- انسان در برابر خداوند مسئول است، چون با عقل و فطرت خود، با او عهد و میثاق بسته که به احکام دین عمل کند. «عهد اللَّه»
4- اسلام با انزوا مخالف است. «امر اللَّه ان یوصل»
5 - عهدشکن، به تدریج مفسد مى شود. «ینقضون، یفسدون»
6- عهدشکن به خود ضربه مى زند، نه خداوند. «اولئک هم الخاسرون»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
پیمانهاى الهى که در این آیه مطرح گردیده، متعدّد است: خداوند از انبیا پیمان گرفته تا آیات الهى را به مردم بگویند. و از اهل کتاب تعهّد گرفته تا کتمان حقایق نکنند و به بشارتهاى تورات و انجیل که درباره حضرت رسول (ص) آمده است عمل نمایند. و از عامّه مردم نیز عهد گرفته، به فرمان الهى عمل کرده و راه شیطان را رها کنند.
در اسلام وفاى به عهد واجب است، حتّى نسبت به کفّار. و عهدشکن، منافق معرّفى شده است، هرچند که اهل نماز باشد. حضرت رسول (ص) فرمودند: «لا دینَ لمَن لا عَهد لَهُ» آن کس که پایبند تعهّدات خود نیست، از دین بهره اى ندارد.
خداوند در این آیه فرمان داده تا با گروه هایى پیوند و رابطه داشته باشیم: «اََمرُ اللَّه به ان یوصل» در روایات آن گروهها چنین معرّفى شدهاند: رهبران آسمانى، دانشمندان، خویشاوندان، مؤمنین، همسایگان و اساتید. و هرکس رابطه خود را با این افراد قطع کند، خود خسارت مىبیند. زیرا جلو رشد و تکاملى را که در سایه این ارتباطات مىتوانسته داشته باشد، گرفته است.
وفاى به عهد، کمالى است که خداوند خود را به آن ستوده است؛ «و من اوفى بعَهده من اللَّه» کیست که بهتر از خدا به پیمانش وفا کند؟. وفاى به عهد حتّى نسبت به مشرکین لازم است؛ «فَاتموا الیهم عَهدهم الى مُدّتهم» تا پایان مدّت قرارداد به پیمانى که با مشرکین بسته اید وفادار باشید. همچنین در آیه 25 سوره رعد پیمانشکنان لعنت شدهاند.
عهد دو گونه است: عهد و پیمانى که مردم با یکدیگر مىبندند وباید به آن وفادار باشند. و عهد و پیمانى که خداوند براى رهبرى یک جامعه، بر عهدهى پیامبر یا امام قرار مىدهد که این عهد مقام الهى است. «لا یَنالُ عَهدى الظالمین»
بخشى از پیمانهاى الهى که این آیه بر آن تأکید مىکند، همان پیمانهاى فطرى است که خداوند در نهاد همه افراد بشر قرار داده است. چنانکه امام علی (ع) فلسفهى نبوّت را شکوفا نمودن پیمان فطرى مىداند. «و َواتر الیهم َانبیائه لیستأدوهُم میثاقَ فطرَتُُه»
سؤال: عهد خداوند چیست؟
پاسخ: از جمله «لا ینالُ عَهدى الظالمین» استفاده مىشود که رهبرى آسمانى، عهد خداوند است و از روایات نیز استفاده مىشود که نماز، عهد خداوند است. هرگونه تعهّدى که انسان بین خود و خدا داشته باشد، عهد الهى است. قوانین عقلى، فکرى و احکام الهى نیز مصداق عهد الهى مىباشند.
علاّمه مجلسى قدس سره به دنبال آیهى «و یَقطعون ما امر اللَّه به ان یوصل» یکصد و ده حدیث درباره اهمیت صله رحم، بیان نموده و آنها را مورد بحث قرار داده است. ما در اینجا برخى از نکات جالبى را که در آن روایات آمده، نقل مىکنیم:
* با بستگان خود دیدار داشته باشید، هر چند در حدّ نوشاندن آبى باشد.
* صله رحم، عمر را زیاد و فقر را دور مىسازد.
* با صله رحم، رزق توسعه مىیابد.
* بهترین قدمها، قدمى است که براى صله ى رحم و دیدار اقوام برداشته مىشود.
* در اثر صله رحم، به مقام مخصوصى در بهشت دست مى یابید.
* به سراغ بستگان بروید، گرچه آنها بى اعتنایى کنند.
* صله رحم کنید هر چند فامیل از نیکان نباشد.
* صله رحم کنید، گرچه با سلام کردن باشد.
* صلهى رحم، مرگ و حساب روز قیامت را آسان مىکند.
* بویى از بهشت نصیب شخص قاطع رحم نمى شود.
* صله ى رحم باعث تزکیه عمل و رشد اموال مى شود.
* کمک مالى به فامیل، بیست و چهار برابرِ کمک به دیگران پاداش دارد.
* صله رحم کنید، گرچه یکسال راه بروید.
امام صادق (ع) مىفرماید: پدرم سفارش کرد، با افرادى که با فامیل خود رابطه ندارند، دوست مشو.
پیام ها:
1- پیمان شکنى، شیوه فاسقان است. «الفاسقین. الّذین ینقضون» (فعل مضارع، رمز دوام است.)
2- به پیمان فاسقان، اعتماد نکنید. کسى که پیمان خداوند را نقض مى کند، به عهد و پیمان دیگران وفادار نخواهد بود. «ینقضون، یقطعون»
3- انسان در برابر خداوند مسئول است، چون با عقل و فطرت خود، با او عهد و میثاق بسته که به احکام دین عمل کند. «عهد اللَّه»
4- اسلام با انزوا مخالف است. «امر اللَّه ان یوصل»
5 - عهدشکن، به تدریج مفسد مى شود. «ینقضون، یفسدون»
6- عهدشکن به خود ضربه مى زند، نه خداوند. «اولئک هم الخاسرون»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
کاربر مهمان