- 7812
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 1 - 5 سوره علق
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره علق- آیه 1-5
إقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِى خَلَقَ
خَلَقَ الْإِنسَانَ مِن عَلَقٍ
اقْرَأْ وَ رَبُّکَ الْأَکْرَمُ
الَّذِى عَلَّمَ بِالْقَلَمِ
عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ
ترجمه
بخوان به نام پروردگارت که (هستى را) آفرید.
(او که) انسان را از خون بسته آفرید.
بخوان که پروردگار تو از همه گرامىتر است.
او که با قلم آموخت.
آنچه را انسان نمىدانست به او آموخت.
پیامبر فرمود: اولین بار که جبرئیل بر من ظاهر شد، فرمود: بخوان، گفتم: نمىتوانم، بعد از سه بار مرا فشار داد، دیدم مىتوانم بخوانم.
در تفسیر نوین مىخوانیم: آنجا که به مسئله آفرینش انسان نظر دارد، خداوند، خود را کریم خوانده: «ما غرّک بربّک الکریم الّذى خلقک» ولى آنجا که موضوع خواندن و یادگیرى و قلم مطرح است، خود را اکرم خوانده است. «اقرأ و ربّک الاکرم الّذى علّم بالقلم»
از افتخارات اسلام این است که کارش را با قرائت و علم و قلم شروع کرد و اولین فرمان خداوند به پیامبرش فرمان فرهنگى بود. خواندن لوحى که براى اولین بار در برابر پیامبر باز شد، منظم و مکتوب بود.
در فرمان اقرء این نکته نهفته است که آنچه بر تو نازل خواهد شد، خواندنى است، نه فقط دانستنى.
براى کلمه «علق» چند معنا شده است:
الف) چسبنده و مراد آن است که حضرت آدم از گل چسبنده آفریده شد و یا نطفه مرد شبیه زالو به نطفه زن مىچسبد.
ب) به معناى خون غلیظ و بسته باشد که معمولاً این معنا مطرح است.
آنکه از خون بسته انسان مىسازد، بر شخص درس ناخوانده فرمان اقرء مىدهد.
آغاز تحصیل علم باید با نام خدا باشد. «اقرء باسم ربّک» فارغ التحصیلان نیز باید در راه او باشند. «فاذا فرغت فانصب و الى ربّک فارغب»
پیام ها
1- قرائت قرآن باید با نام خداوند آغاز شود. «اقرء باسم ربّک»
2- اولین فرمان اسلام، فرمان فرهنگى است. «اقرء»
3- خواندن باید جهت الهى داشته باشد. «اقرء باسم ربّک»
4- خواندن قرآن وسیله رشد است. «اقرء و ربّک»
5 - پرورش الهى هم مادّى است، «ربک الّذى خلق - خلق الانسان من علق» هم معنوى. «ربّک الاکرم - الّذى علّم بالقلم»
6- پروردگار، همان آفریننده است. (بنابراین سخن مشرکان که خالق بودن خدا را پذیرفته بودند ولى بتها را ربّ مىدانستند باطل است.) «ربّک الّذى خلق»
7- بیان آفرینش انسان از خون بسته شده، هم یک پیشگوئى علمى است و هم راهى براى تربیت انسان که بداند مبدء او از چیست و گرفتار غرور نشود. «خلق الانسان من علق»
8 - آفرینش همه هستى در یکسو «الّذى خلق» و آفرینش انسان در یک سوى دیگر. «خلق الانسان من علق»
9- معلم اصلى انسان خداست. «علّم الانسان ما لم یعلم»
10- قلم، بهترین وسیله انتقال دانش است. «علّم بالقلم»
11- وحى الهى سرچشمه علوم بشرى است. «علّم الانسان ما لم یعلم»
12- خالقیّت، ربوبیّت، کریم بودن و معلم بودن خداوند، مستلزم قرائت کتاب اوست. «اقرء باسم ربّک... خلق... الاکرم... علّم...»
13- خداوند کارهاى خود را از طریق اسباب انجام مىدهد. «علّم بالقلم»
14- رهائى از جهل با استفاده از قلم، جلوهاى از کرم و ربوبیّت اوست و نویسندگى هنر مطلوب و مورد ترغیب اسلام است. «علّم بالقلم»
15- خداوند هم جسم انسان را رشد مى دهد و هم روح او را. (کلمه «ربّک» میان دو کلمه «خَلَق» و «اِقرء» آمده است.) «اقرء باسم ربّک الّذى خلق»
توضیحات
سیماى سوره عَلق
این سوره نوزده آیه دارد و در مکّه نازل شده است.
نام سوره برگرفته از آیه دوم است که اشاره به خلقت انسان از علق (خون بسته) دارد.
این سوره، اولین سورهاى است که بر پیامبر نازل شده و سیاق آیاتش چنان به هم ارتباط دارد که مىتوان گفت تمام سوره یکباره نازل شده است.
این سوره نظیر سورههاى سجده، فصلت، نجم داراى سجده واجب است که به عقیده شیعه در نماز نباید خوانده شود و خواندن آنها در حال حیض یا جنابت ممنوع است.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
إقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِى خَلَقَ
خَلَقَ الْإِنسَانَ مِن عَلَقٍ
اقْرَأْ وَ رَبُّکَ الْأَکْرَمُ
الَّذِى عَلَّمَ بِالْقَلَمِ
عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ
ترجمه
بخوان به نام پروردگارت که (هستى را) آفرید.
(او که) انسان را از خون بسته آفرید.
بخوان که پروردگار تو از همه گرامىتر است.
او که با قلم آموخت.
آنچه را انسان نمىدانست به او آموخت.
پیامبر فرمود: اولین بار که جبرئیل بر من ظاهر شد، فرمود: بخوان، گفتم: نمىتوانم، بعد از سه بار مرا فشار داد، دیدم مىتوانم بخوانم.
در تفسیر نوین مىخوانیم: آنجا که به مسئله آفرینش انسان نظر دارد، خداوند، خود را کریم خوانده: «ما غرّک بربّک الکریم الّذى خلقک» ولى آنجا که موضوع خواندن و یادگیرى و قلم مطرح است، خود را اکرم خوانده است. «اقرأ و ربّک الاکرم الّذى علّم بالقلم»
از افتخارات اسلام این است که کارش را با قرائت و علم و قلم شروع کرد و اولین فرمان خداوند به پیامبرش فرمان فرهنگى بود. خواندن لوحى که براى اولین بار در برابر پیامبر باز شد، منظم و مکتوب بود.
در فرمان اقرء این نکته نهفته است که آنچه بر تو نازل خواهد شد، خواندنى است، نه فقط دانستنى.
براى کلمه «علق» چند معنا شده است:
الف) چسبنده و مراد آن است که حضرت آدم از گل چسبنده آفریده شد و یا نطفه مرد شبیه زالو به نطفه زن مىچسبد.
ب) به معناى خون غلیظ و بسته باشد که معمولاً این معنا مطرح است.
آنکه از خون بسته انسان مىسازد، بر شخص درس ناخوانده فرمان اقرء مىدهد.
آغاز تحصیل علم باید با نام خدا باشد. «اقرء باسم ربّک» فارغ التحصیلان نیز باید در راه او باشند. «فاذا فرغت فانصب و الى ربّک فارغب»
پیام ها
1- قرائت قرآن باید با نام خداوند آغاز شود. «اقرء باسم ربّک»
2- اولین فرمان اسلام، فرمان فرهنگى است. «اقرء»
3- خواندن باید جهت الهى داشته باشد. «اقرء باسم ربّک»
4- خواندن قرآن وسیله رشد است. «اقرء و ربّک»
5 - پرورش الهى هم مادّى است، «ربک الّذى خلق - خلق الانسان من علق» هم معنوى. «ربّک الاکرم - الّذى علّم بالقلم»
6- پروردگار، همان آفریننده است. (بنابراین سخن مشرکان که خالق بودن خدا را پذیرفته بودند ولى بتها را ربّ مىدانستند باطل است.) «ربّک الّذى خلق»
7- بیان آفرینش انسان از خون بسته شده، هم یک پیشگوئى علمى است و هم راهى براى تربیت انسان که بداند مبدء او از چیست و گرفتار غرور نشود. «خلق الانسان من علق»
8 - آفرینش همه هستى در یکسو «الّذى خلق» و آفرینش انسان در یک سوى دیگر. «خلق الانسان من علق»
9- معلم اصلى انسان خداست. «علّم الانسان ما لم یعلم»
10- قلم، بهترین وسیله انتقال دانش است. «علّم بالقلم»
11- وحى الهى سرچشمه علوم بشرى است. «علّم الانسان ما لم یعلم»
12- خالقیّت، ربوبیّت، کریم بودن و معلم بودن خداوند، مستلزم قرائت کتاب اوست. «اقرء باسم ربّک... خلق... الاکرم... علّم...»
13- خداوند کارهاى خود را از طریق اسباب انجام مىدهد. «علّم بالقلم»
14- رهائى از جهل با استفاده از قلم، جلوهاى از کرم و ربوبیّت اوست و نویسندگى هنر مطلوب و مورد ترغیب اسلام است. «علّم بالقلم»
15- خداوند هم جسم انسان را رشد مى دهد و هم روح او را. (کلمه «ربّک» میان دو کلمه «خَلَق» و «اِقرء» آمده است.) «اقرء باسم ربّک الّذى خلق»
توضیحات
سیماى سوره عَلق
این سوره نوزده آیه دارد و در مکّه نازل شده است.
نام سوره برگرفته از آیه دوم است که اشاره به خلقت انسان از علق (خون بسته) دارد.
این سوره، اولین سورهاى است که بر پیامبر نازل شده و سیاق آیاتش چنان به هم ارتباط دارد که مىتوان گفت تمام سوره یکباره نازل شده است.
این سوره نظیر سورههاى سجده، فصلت، نجم داراى سجده واجب است که به عقیده شیعه در نماز نباید خوانده شود و خواندن آنها در حال حیض یا جنابت ممنوع است.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
کاربر مهمان
کاربر مهمان