display result search
- 867
- 1000
- 1000
- 1000
مسئولیت پیامبر - جلسه ششم
سخنرانی حجةالاسلام والمسلمین انصاریان با عنوان "حجت باطنی و ظاهری، دو چراغ هدایت جدانشدنی"، جلسه ششم، سال 1397
خداوند عقل را با این کیفیتی که دارد به انسان عطا کرده که با این عقل می تواند در حد خودش حقایق الهیّه را دریافت کند و بفهمد. او در حقیقت عقل را بین انسان و بین مسائل واسطه قرار داده است. خداوند به انسان اختیار و آزادی داده است که هر کار خوبی را که بخواهد به تصمیم خودش انجام دهد اما هر کار بدی را تصمیم بگیرد دیگر به خودش مربوط است. خداوند سرمایه ای به نام اختیار و آزادی به انسان داده است که با کمک عقل در مسیر مثبت جریان پیدا می کند. این خودِ انسان است که عقل را تعطیل می کند و گاهی کارِ ناپسندی هم انجام می دهد و می گوید دلم می خواهد. این حرف درست نیست زیرا ذات و طبع دل سیر به سوی ملکوت دارد نه به سمت بدی و پستی. وقتی که عقل روی کرسی خودش است و اختیار انسان هم به عقل گرده خورده است عمل انسان درست است. وقتی انسان می گوید که این کار را بکنم یا نکنم دلیل بر آزادی اش است. عقل هم در حد خودش راهنمایی می کند که صحیح است یا خیر.
پروردگار عقل را در وجود ما تنها نگذاشته است و در خارج برایش یار و کمک قرار داده است. امام صادق (ع) در مورد عقل می فرمایند: «عقل سرمایه ای که انسان را به بندگی خدا می کشد». بعضی افراد از نعمت هایی که دارند به خوبی استفاده می کنند. تشکر عقل از خداوند هم همین عبادتی است که صاحب عقل انجام می دهد. با عقل، انسان می تواند به بهشت برسد. مثلا فرض کنید اگر احکام ارث نبود، آن وقت اموالی که از مرحوم، مانده را باید چه کار می کردند؟ عقل می گفت که بایستی عادلانه تقسیم کرد. اگر این کار را به عقل می سپردند، هرکسی می گفت: عقل من این چنین می گوید. اما خداوند برای عقل کمک و یاور گذاشته که هرجا عقل انسان در مسئله ای راهگشا نبود از آن کمک بگیرد.
امام موسی بن جعفر (ع) می فرماید: «بر عهده خدا بوده که این بندگانش را رها نکند و دو چراغ در راه بندگان روشن کند. یکی چراغی که با چشم می توان دید و یکی هم چراغ باطنی که آن را نمی توان دید، ولی هیچ کس هم منکر وجودش نیست. آن همان چراغی است که کمک کار عقل است». به گفته امام موسی کاظم (ع) پیامبران الهی، رسولان خدا و ائمه طاهرین (ع) کمک کار عقل بشری هستند تا خوب بفهمد و چیزی برایش مجهول نماند.
خیلی چیزها نیاز به کمک دارند. الان بسیاری از دانشمندان با ابزاری که دارند خیلی مسائل را می فهمند و نه با عقلِ تنها. مثلا با تلسکوپ ستاره ها را می بینند. اما اگر تلسکوپ نداشته باشند، با صرف عقل اصلا نمی توانند برخی چیزها را درک کنند. ما هم در عقل خود نیاز به کمک داریم.
خدا جهان را این گونه ساخته است. این دنیا، سرای یاری گرفتن و یاری دادن است. عقل هم کمک می خواهد و به ما یاری می دهد تا جایی که بتواند و هرجا عقل متحیّر بماند یار بیرونی اش کمکش می کند. مجموع این ها باعث شده است پروردگار عالم ما را مسئول و مکلّف به اختیار قرار بدهد. حیوانات هم مکلف هستند ولی اختیار آن ها دست خودشان نیست. تکلیف سایر موجودات اجباری است ولی تکلیف انسان اختیاری است.
خداوند عقل را با این کیفیتی که دارد به انسان عطا کرده که با این عقل می تواند در حد خودش حقایق الهیّه را دریافت کند و بفهمد. او در حقیقت عقل را بین انسان و بین مسائل واسطه قرار داده است. خداوند به انسان اختیار و آزادی داده است که هر کار خوبی را که بخواهد به تصمیم خودش انجام دهد اما هر کار بدی را تصمیم بگیرد دیگر به خودش مربوط است. خداوند سرمایه ای به نام اختیار و آزادی به انسان داده است که با کمک عقل در مسیر مثبت جریان پیدا می کند. این خودِ انسان است که عقل را تعطیل می کند و گاهی کارِ ناپسندی هم انجام می دهد و می گوید دلم می خواهد. این حرف درست نیست زیرا ذات و طبع دل سیر به سوی ملکوت دارد نه به سمت بدی و پستی. وقتی که عقل روی کرسی خودش است و اختیار انسان هم به عقل گرده خورده است عمل انسان درست است. وقتی انسان می گوید که این کار را بکنم یا نکنم دلیل بر آزادی اش است. عقل هم در حد خودش راهنمایی می کند که صحیح است یا خیر.
پروردگار عقل را در وجود ما تنها نگذاشته است و در خارج برایش یار و کمک قرار داده است. امام صادق (ع) در مورد عقل می فرمایند: «عقل سرمایه ای که انسان را به بندگی خدا می کشد». بعضی افراد از نعمت هایی که دارند به خوبی استفاده می کنند. تشکر عقل از خداوند هم همین عبادتی است که صاحب عقل انجام می دهد. با عقل، انسان می تواند به بهشت برسد. مثلا فرض کنید اگر احکام ارث نبود، آن وقت اموالی که از مرحوم، مانده را باید چه کار می کردند؟ عقل می گفت که بایستی عادلانه تقسیم کرد. اگر این کار را به عقل می سپردند، هرکسی می گفت: عقل من این چنین می گوید. اما خداوند برای عقل کمک و یاور گذاشته که هرجا عقل انسان در مسئله ای راهگشا نبود از آن کمک بگیرد.
امام موسی بن جعفر (ع) می فرماید: «بر عهده خدا بوده که این بندگانش را رها نکند و دو چراغ در راه بندگان روشن کند. یکی چراغی که با چشم می توان دید و یکی هم چراغ باطنی که آن را نمی توان دید، ولی هیچ کس هم منکر وجودش نیست. آن همان چراغی است که کمک کار عقل است». به گفته امام موسی کاظم (ع) پیامبران الهی، رسولان خدا و ائمه طاهرین (ع) کمک کار عقل بشری هستند تا خوب بفهمد و چیزی برایش مجهول نماند.
خیلی چیزها نیاز به کمک دارند. الان بسیاری از دانشمندان با ابزاری که دارند خیلی مسائل را می فهمند و نه با عقلِ تنها. مثلا با تلسکوپ ستاره ها را می بینند. اما اگر تلسکوپ نداشته باشند، با صرف عقل اصلا نمی توانند برخی چیزها را درک کنند. ما هم در عقل خود نیاز به کمک داریم.
خدا جهان را این گونه ساخته است. این دنیا، سرای یاری گرفتن و یاری دادن است. عقل هم کمک می خواهد و به ما یاری می دهد تا جایی که بتواند و هرجا عقل متحیّر بماند یار بیرونی اش کمکش می کند. مجموع این ها باعث شده است پروردگار عالم ما را مسئول و مکلّف به اختیار قرار بدهد. حیوانات هم مکلف هستند ولی اختیار آن ها دست خودشان نیست. تکلیف سایر موجودات اجباری است ولی تکلیف انسان اختیاری است.
تاکنون نظری ثبت نشده است