display result search
- 3976
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه179 سوره بقره
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع سوره بقره آیه 179
گویا آیه در مقام پاسخ به یک سرى ایرادهایى است که به حکم قصاص، به خصوص از سوى روشنفکر نمایان مطرح مى شود. قرآن مى فرماید: حکم قصاص براى جامعه انسانى تأمین کننده ى حیات و زندگى است. قصاص یک برخورد و انتقام شخصى نیست، بلکه تأمین کننده امنیّت اجتماعى است. در جامعه اى که متجاوز قصاص نشود، عدالت و امنیّت از بین مى رود و آن جامعه گویا حیاتى ندارد و مرده است. چنان که در پزشکى و کشاورزى و دامدارى، لازمه حیات و سلامت انسان، گیاه و حیوان، از بین بردن میکروب ها و آفات است.
اگر به بهانه این که قاتل هیجان روانى پیدا کرده، بگوییم او رها شود، هیچ ضمانتى نیست که در دیگر جنایت ها این بهانه مطرح نشود، چون تمام جنایتکاران در حال سلامت و آرامش روحى و فکرى دست به جنایت نمى زنند. با این حساب تمام خلافکاران باید آزاد باشند و جامعه سالم نیز تبدیل به جنگل شود که هرکس بر اثر هیجان و دگرگونى هاى روحى و روانى، هرکارى را بتواند انجام دهد. گمان نشود که دنیاى امروز، دنیاى عاطفه و نوع دوستى است و قانون قصاص، قانونى خشن و ناسازگار با فرهنگ حقوق بشر دنیاست. اسلام در کنار حکم قصاص، اجازه عفو و اخذ خونبها داده تا به مصلحت اقدام شود.
توجیهاتى از قبیل این که از مجرمان و قاتلان در زندان با کار اجبارى به نفع پیشرفت اقتصادى بهره گیرى مى کنیم، قابل قبول نیست. چون این برنامه ها، تضمین کننده امنیّت عمومى نیستند. اصل، مقام انسانیّت و جامعه عدالت پرور است، نه دنیاى پرخطر همراه با تولید بیشتر، آن هم به دست جنایتکاران و قاتلان!
از آنجا که قانون قصاص، ضامن عدالت و امنیّت و رمز حیات جامعه است، در پایان آیه مى فرماید: «لعلّکم تتقون» یعنى اجراى این قانون، موجب خوددارى از بروز قتل هاى دیگر است.
حیات، داراى انواعى است:
1- حیات طبیعى. مثل زنده شدن زمین در بهار و بعد از باران. «یحیى الارض»
2- حیات معنوى. مثل دعوت پیامبر که عامل زنده شدن مردم است. «دعاکم لما یحییکم»
3- حیات برزخى که شهدا دارند. «لا تقولوا لمن یقتل فى سبیل اللّه اموات بل احیاء»
4- حیات اخروى که براى همه است. «یمیتکم ثم یحییکم»
5 - حیات اجتماعى در سایه امنیّت و عدالت. نظیر همین آیه «لکم فى القصاص حیاة»
پیام ها
1
- اجراى عدالت، تضمین کننده حیات جامعه است. «لکم فى القصاص حیاة»
2- تعادل میان رأفت و خشونت، لازم است. خدایى که رحمن و رحیم است، قصاص را رمز حیات مىداند. «لکم فى القصاص حیاة»
3- حذف عنصر خطرناک، یک اصل عقلانى است. «یا اولى الالباب»
4- زود قضاوت نکنید. ممکن است در برخورد سطحى، قصاص را خوب ندانید ولى با خرد و اندیشه درمى یابید که قصاص رمز حیات است. «یا اولىالالباب»
5 - تقوا و دورى از گناه، فلسفه احکام دین است. چه احکام عبادى و چه قضایى. «لعلّکم تتقون»
6- قصاص، سبب بازدارى مردم از تکرار قتل است. «لعلکم تتقون»
در بیان فلسفه روزه نیز مى فرماید: »لعلکم تتّقون« بقره،
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
گویا آیه در مقام پاسخ به یک سرى ایرادهایى است که به حکم قصاص، به خصوص از سوى روشنفکر نمایان مطرح مى شود. قرآن مى فرماید: حکم قصاص براى جامعه انسانى تأمین کننده ى حیات و زندگى است. قصاص یک برخورد و انتقام شخصى نیست، بلکه تأمین کننده امنیّت اجتماعى است. در جامعه اى که متجاوز قصاص نشود، عدالت و امنیّت از بین مى رود و آن جامعه گویا حیاتى ندارد و مرده است. چنان که در پزشکى و کشاورزى و دامدارى، لازمه حیات و سلامت انسان، گیاه و حیوان، از بین بردن میکروب ها و آفات است.
اگر به بهانه این که قاتل هیجان روانى پیدا کرده، بگوییم او رها شود، هیچ ضمانتى نیست که در دیگر جنایت ها این بهانه مطرح نشود، چون تمام جنایتکاران در حال سلامت و آرامش روحى و فکرى دست به جنایت نمى زنند. با این حساب تمام خلافکاران باید آزاد باشند و جامعه سالم نیز تبدیل به جنگل شود که هرکس بر اثر هیجان و دگرگونى هاى روحى و روانى، هرکارى را بتواند انجام دهد. گمان نشود که دنیاى امروز، دنیاى عاطفه و نوع دوستى است و قانون قصاص، قانونى خشن و ناسازگار با فرهنگ حقوق بشر دنیاست. اسلام در کنار حکم قصاص، اجازه عفو و اخذ خونبها داده تا به مصلحت اقدام شود.
توجیهاتى از قبیل این که از مجرمان و قاتلان در زندان با کار اجبارى به نفع پیشرفت اقتصادى بهره گیرى مى کنیم، قابل قبول نیست. چون این برنامه ها، تضمین کننده امنیّت عمومى نیستند. اصل، مقام انسانیّت و جامعه عدالت پرور است، نه دنیاى پرخطر همراه با تولید بیشتر، آن هم به دست جنایتکاران و قاتلان!
از آنجا که قانون قصاص، ضامن عدالت و امنیّت و رمز حیات جامعه است، در پایان آیه مى فرماید: «لعلّکم تتقون» یعنى اجراى این قانون، موجب خوددارى از بروز قتل هاى دیگر است.
حیات، داراى انواعى است:
1- حیات طبیعى. مثل زنده شدن زمین در بهار و بعد از باران. «یحیى الارض»
2- حیات معنوى. مثل دعوت پیامبر که عامل زنده شدن مردم است. «دعاکم لما یحییکم»
3- حیات برزخى که شهدا دارند. «لا تقولوا لمن یقتل فى سبیل اللّه اموات بل احیاء»
4- حیات اخروى که براى همه است. «یمیتکم ثم یحییکم»
5 - حیات اجتماعى در سایه امنیّت و عدالت. نظیر همین آیه «لکم فى القصاص حیاة»
پیام ها
1
- اجراى عدالت، تضمین کننده حیات جامعه است. «لکم فى القصاص حیاة»
2- تعادل میان رأفت و خشونت، لازم است. خدایى که رحمن و رحیم است، قصاص را رمز حیات مىداند. «لکم فى القصاص حیاة»
3- حذف عنصر خطرناک، یک اصل عقلانى است. «یا اولى الالباب»
4- زود قضاوت نکنید. ممکن است در برخورد سطحى، قصاص را خوب ندانید ولى با خرد و اندیشه درمى یابید که قصاص رمز حیات است. «یا اولىالالباب»
5 - تقوا و دورى از گناه، فلسفه احکام دین است. چه احکام عبادى و چه قضایى. «لعلّکم تتقون»
6- قصاص، سبب بازدارى مردم از تکرار قتل است. «لعلکم تتقون»
در بیان فلسفه روزه نیز مى فرماید: »لعلکم تتّقون« بقره،
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است