display result search
- 668
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر سوره حجرات، جلسه بیست و یکم
سخنرانی آیت الله سید محمدمهدی میرباقری با موضوع "تفسیر سوره حجرات"، جلسه بیست و یکم، سال 1399
در این آیات یکی از نکات مهمی که مطرح شده داستان اخوت بین مؤمنین، بر محور وجود مقدس نبی اکرم صلی الله علیه و آله است و این نعمتی که نازل شده یک ارتباط اخوت حقیقی بین جامعه مؤمنین شکل می دهد که ادامه این اخوت بر محور حبل الله و وجود مقدس امیرالمؤمنین علیه السلام و ائمه معصومین است. این وجودهای مقدس هستند که می توانند رشته اتصال حقیقی مؤمنین به یکدیگر و اخوت حقیقی باشند. این اخوت گرچه از احکام تشریع برخوردار است ولی بیش از یک اخوت اعتباری و تشریعی است. در واقع یک رابطه اخوت حقیقی است که امام محور آن و روح امام به منزله روح آن برای جامعه مؤمنین است و ارواح دیگر به منزله جسد برای این روح می باشند و اجزاء و سلول های این پیکر هستند. بین این ارواح باید رابطه اخوت شکل بگیرد که بر مدار امام ممکن است. این احکامی دارد و مراقبه می خواهد. انسان می تواند رابطه اش را با امام و رابطه اخوت بر محور امام را هم به هم بزند.
شش امر نباید در بین مؤمنین وجود داشته باشد، لمز، یعنی مسخره کردن، عیب جویی، همدیگر را با القاب بد هدف قرار دادن، تجسس، سوءظن و غیبت. اینها شش چیزی هستند که شالوده جامعه مؤمنین و رابطه اخوت بر محور امام را به هم می ریزند. اینها عیوب خیلی بزرگی هستند و شیطان تلاش می کند این شش امر را در جامعه مؤمنین گسترش بدهد. در نهایت هم معیار تحقیر و تعظیم و شرافت را از معیار حقیقی خودش که تقواست، به مدار آن شش خصوصیت برمی گرداند.
یکی از اموری که در به هم زدن انسجام امت اتفاق می افتد این است که جریان فسق و نبأ به اقتتال بین مؤمنین منتهی می شود. محور آیات اقتتال، این است که یک اخوتی باید شکل بگیرد. یک اخوت حقیقی و یک رابطه ایمانی بین مؤمنین وجود دارد که ممکن است به اقتتال کشیده بشود. این درگیری در ابتدا بغی نیست ولی می تواند به بغی منتهی بشود. معیار بغی این است که امر الهی را نپذیرند و حاضر نباشند که بر مدار امر الهی حرکت بکنند، ولو یک طرف. الان هم ممکن است بین مؤمنین یک اختلافی پیدا بشود، اگر یک طرف حاضر نشد بر مدار امر الهی حرکت بکند می شود باغی، آن وقت تکلیفش تکلیف بغات است، باید با او جنگید تا به مدار امر الهی برگردد. وقتی هم به مدار امر برمیگردد، نباید چون او زیاده خواهی کرده و قدرت دارد، ما به او باج بدهیم. بلکه صلح باید براساس عدل و حکم الهی باشد.
دستگاه نفاق و شیطان دائما سعی می کند که از این عیوب علیه معصومین استفاده کند و این صفات را در جامعه اسلامی گسترش دهد. قرآن کریم در ادامه آیات می فرمایند که اگر در جامعه مؤمنین درگیری و نزاعی پیش آمد، سریعا بروید و آن را اصلاح کنید. که این اصلاح بالعدل است و باید به دست صاحب الامر انجام شود. اگر در ادامه طرفین به مدار صاحب الامر بازنگشتند آن وقت این جریان تبدیل به بغی می شود و کسانی که به مدار امام برنگشتند، باغی می شوند و کار به اقتتال کشیده می شود تا جایی که آنان به مدار امام برگردند و اصلاح صورت بگیرد. نبی اکرم با استفاده از تنزیل این آیه در مقابل مشرکان می جنگیدند و امیرالمؤمنین با استفاده از تأویل آن در مقابل همان جریان، که فقط ظاهرشان عوض شده بود، جنگیدند.
در این آیات یکی از نکات مهمی که مطرح شده داستان اخوت بین مؤمنین، بر محور وجود مقدس نبی اکرم صلی الله علیه و آله است و این نعمتی که نازل شده یک ارتباط اخوت حقیقی بین جامعه مؤمنین شکل می دهد که ادامه این اخوت بر محور حبل الله و وجود مقدس امیرالمؤمنین علیه السلام و ائمه معصومین است. این وجودهای مقدس هستند که می توانند رشته اتصال حقیقی مؤمنین به یکدیگر و اخوت حقیقی باشند. این اخوت گرچه از احکام تشریع برخوردار است ولی بیش از یک اخوت اعتباری و تشریعی است. در واقع یک رابطه اخوت حقیقی است که امام محور آن و روح امام به منزله روح آن برای جامعه مؤمنین است و ارواح دیگر به منزله جسد برای این روح می باشند و اجزاء و سلول های این پیکر هستند. بین این ارواح باید رابطه اخوت شکل بگیرد که بر مدار امام ممکن است. این احکامی دارد و مراقبه می خواهد. انسان می تواند رابطه اش را با امام و رابطه اخوت بر محور امام را هم به هم بزند.
شش امر نباید در بین مؤمنین وجود داشته باشد، لمز، یعنی مسخره کردن، عیب جویی، همدیگر را با القاب بد هدف قرار دادن، تجسس، سوءظن و غیبت. اینها شش چیزی هستند که شالوده جامعه مؤمنین و رابطه اخوت بر محور امام را به هم می ریزند. اینها عیوب خیلی بزرگی هستند و شیطان تلاش می کند این شش امر را در جامعه مؤمنین گسترش بدهد. در نهایت هم معیار تحقیر و تعظیم و شرافت را از معیار حقیقی خودش که تقواست، به مدار آن شش خصوصیت برمی گرداند.
یکی از اموری که در به هم زدن انسجام امت اتفاق می افتد این است که جریان فسق و نبأ به اقتتال بین مؤمنین منتهی می شود. محور آیات اقتتال، این است که یک اخوتی باید شکل بگیرد. یک اخوت حقیقی و یک رابطه ایمانی بین مؤمنین وجود دارد که ممکن است به اقتتال کشیده بشود. این درگیری در ابتدا بغی نیست ولی می تواند به بغی منتهی بشود. معیار بغی این است که امر الهی را نپذیرند و حاضر نباشند که بر مدار امر الهی حرکت بکنند، ولو یک طرف. الان هم ممکن است بین مؤمنین یک اختلافی پیدا بشود، اگر یک طرف حاضر نشد بر مدار امر الهی حرکت بکند می شود باغی، آن وقت تکلیفش تکلیف بغات است، باید با او جنگید تا به مدار امر الهی برگردد. وقتی هم به مدار امر برمیگردد، نباید چون او زیاده خواهی کرده و قدرت دارد، ما به او باج بدهیم. بلکه صلح باید براساس عدل و حکم الهی باشد.
دستگاه نفاق و شیطان دائما سعی می کند که از این عیوب علیه معصومین استفاده کند و این صفات را در جامعه اسلامی گسترش دهد. قرآن کریم در ادامه آیات می فرمایند که اگر در جامعه مؤمنین درگیری و نزاعی پیش آمد، سریعا بروید و آن را اصلاح کنید. که این اصلاح بالعدل است و باید به دست صاحب الامر انجام شود. اگر در ادامه طرفین به مدار صاحب الامر بازنگشتند آن وقت این جریان تبدیل به بغی می شود و کسانی که به مدار امام برنگشتند، باغی می شوند و کار به اقتتال کشیده می شود تا جایی که آنان به مدار امام برگردند و اصلاح صورت بگیرد. نبی اکرم با استفاده از تنزیل این آیه در مقابل مشرکان می جنگیدند و امیرالمؤمنین با استفاده از تأویل آن در مقابل همان جریان، که فقط ظاهرشان عوض شده بود، جنگیدند.
تاکنون نظری ثبت نشده است