display result search
- 13101
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 20 سوره حدید
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره حدید - آیه 20
اعْلَمُواْ أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَ تَکَاثُرٌ فِى الْأَمْوَ الِ وَالْأَوْلاَدِ کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ یَهِیجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرّاً ثُمَّ یَکُونُ حُطَاماً وَفِى الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَ مَغْفِرَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَ انٌ وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَآ إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ
ترجمه
بدانید که زندگانى پستِ دنیا، چیزى جز بازى و سرگرمى و زینت طلبى و فخر فروشى در میان خود و افزون طلبى بر همدیگر در اموال و فرزندان نیست، همانند بارانى که گیاه آن، کشاورزان را به شگفتى وا دارد، سپس خشک شود و آن را زرد بینى، سپس کاه شود و در آخرت، عذابى شدید (براى گنهکاران) و مغفرت و رضوانى (براى اطاعت کنندگان) از جانب خداوند است و زندگانى دنیا جز کالاى فریبنده نیست.
«غَیث» از «غیاث» به معناى باران مفید است، ولى «مطر» شامل باران مضرّ نیز مىشود. شاید به این جهت که باران، پاسخ ناله ونیاز مردم است، «غیث» نامیده مى شود.
«کُفّار» در اینجا به معناى کشاورزان است نه افراد بىایمان، زیرا در اصل از «کفر» به معناى پوشاندن است و به کشاورز چون بذر افشانى کرده و آن را زیر خاک مى پوشاند، کافر و کفّار نام گرفته است.
«یهیج» از هیجان به دو معنا آمده است: خشکیدن گیاه، جوش و خروش. «حطام» به معناى گیاهى است که از شدّت خشکیدگى مى شکند، مثل کاه.
لهو و لعب بودن دنیا، چهار مرتبه در قرآن، آن هم در قالب حصر و انحصار آمده است:
1. «و ما الحیاة الدّنیا الاّ لعب و لهو»
2. «و ما هذه الحیاة الدّنیا الاّ لهو و لعب»
3. «انّما الحیاة الدّنیا لعب و لهو»
4. «اعلموا انّما الحیاة الدّنیا لعب و لهو»
شاید از جمع بندى آیات قرآن در مورد دنیا بتوان این گونه استفاده کرد که هرگاه دنیا را به عنوان هدف و مقصد بنگریم، دنیا وسیله اغفال و غرور خواهد بود ولى اگر دنیا را مزرعه آخرت، مقدّمه و وسیله رسیدن به کمال بنگریم، دنیا و نعمتهاى آن ارزشمند و سازنده خواهند بود؛ بنابر این از همین زندگانى دنیا، گروهى آن گونه بهره مى گیرند که مغفرت و رضوان الهى را دریافت مى نمایند و گروهى آن گونه که گرفتار عذاب شدید مى شوند.
این آیه به دوران مختلف زندگى انسان (کودکى و نوجوانى، جوانى و بزرگسالى) اشاره داشته و بیان مى کند که در هر دورهاى از عمر، یکى از جلوههاى دنیا، انسان را مشغول مىکند؛ دوران کودکى و نوجوانى، مشغول لهو و لعب است، دوره جوانى، در فکر زینت و زیبایى و دوره میانسالى و پیرى، گرفتار تفاخر و تکاثر است.
در آیات قبل سخن از صدقه و قرض الحسنه بود، این آیه موانع و عوامل بازدارنده از انفاق را بیان مى کند.
پیام ها
1- شناخت حقیقت دنیا، به دقّت و ژرف نگرى نیاز دارد. «اعلموا»
2- قرآن، دیدگاه انسان را نسبت به دنیا تصحیح مىکند. «و اعلموا انما الحیاة الدنیا»
3- زیبایىهاى دنیا زودگذر است. «و زینة... تراه مصفرّاً»
4- دنیا، همواره بهار و پاییز دارد و هرچه رنگ دنیا داشته باشد، گرفتار برگریزان است. «أعجب الکفّار نباته ثمّ یهیج فتراه مصفرّا ثمّ یکون حطاماً»
5 - بازى و سرگرمى، ویژگى زندگى دنیاست ولى اگر در مسیر درست قرار نگیرد، به عذاب آخرت مى رسد. «لعب و لهو... أعجب الکفّار... و فى الاخرة عذاب شدید»
6- زینتهاى دنیا مثل زیورهاى شخصى وخانه وماشین، اگر موجب فخرفروشى و تفاخر گردد، انسان را به دوزخ مىکشاند. «زینة وتفاخر... فى الآخرة عذاب شدید»
7- کثرت فرزند وافزایش جمعیّت، در صورتى ارزش است که به کثرتِ دوزخیان منجر نشود و فرزندان، با تربیت درست بزرگ شوند. «تکاثر فى... الاولاد... و فى الآخرة عذاب شدید»
8 - دنیا براى عده اى موجب فریب و کیفر است، «فى الاخرة عذاب شدید» براى مؤمن، اسباب رشد و تکامل و کسب مغفرت و رضوان الهى است. «انما الحیاة الدنیا... و مغفرة من اللّه و رضوان»
9- تا لغزشها برطرف نشود، دستیابى به رضوان الهى سخت خواهد بود. «مغفرة من اللّه و رضوان»
10- عذاب شدید، عکس العمل کار خود انسان است، ولى آمرزش و لطف از جانب خداست. «مغفرة من اللّه»،(مغفرت و رضوان را به خدا نسبت داد)
11- باید انسان بین بیم و امید باشد. «عذاب شدید و مغفرة من اللّه و رضوان»
در تعلیم و تربیت، سه اصل لازم است: تبیین، تمثیل و نتیجه گیرى. «اعلموا» براى تبیین است، «کمثل غیث» براى تمثیل و «عذاب شدید و مغفرة» نتیجه گیرى است.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
اعْلَمُواْ أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَ تَکَاثُرٌ فِى الْأَمْوَ الِ وَالْأَوْلاَدِ کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ یَهِیجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرّاً ثُمَّ یَکُونُ حُطَاماً وَفِى الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَ مَغْفِرَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَ انٌ وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَآ إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ
ترجمه
بدانید که زندگانى پستِ دنیا، چیزى جز بازى و سرگرمى و زینت طلبى و فخر فروشى در میان خود و افزون طلبى بر همدیگر در اموال و فرزندان نیست، همانند بارانى که گیاه آن، کشاورزان را به شگفتى وا دارد، سپس خشک شود و آن را زرد بینى، سپس کاه شود و در آخرت، عذابى شدید (براى گنهکاران) و مغفرت و رضوانى (براى اطاعت کنندگان) از جانب خداوند است و زندگانى دنیا جز کالاى فریبنده نیست.
«غَیث» از «غیاث» به معناى باران مفید است، ولى «مطر» شامل باران مضرّ نیز مىشود. شاید به این جهت که باران، پاسخ ناله ونیاز مردم است، «غیث» نامیده مى شود.
«کُفّار» در اینجا به معناى کشاورزان است نه افراد بىایمان، زیرا در اصل از «کفر» به معناى پوشاندن است و به کشاورز چون بذر افشانى کرده و آن را زیر خاک مى پوشاند، کافر و کفّار نام گرفته است.
«یهیج» از هیجان به دو معنا آمده است: خشکیدن گیاه، جوش و خروش. «حطام» به معناى گیاهى است که از شدّت خشکیدگى مى شکند، مثل کاه.
لهو و لعب بودن دنیا، چهار مرتبه در قرآن، آن هم در قالب حصر و انحصار آمده است:
1. «و ما الحیاة الدّنیا الاّ لعب و لهو»
2. «و ما هذه الحیاة الدّنیا الاّ لهو و لعب»
3. «انّما الحیاة الدّنیا لعب و لهو»
4. «اعلموا انّما الحیاة الدّنیا لعب و لهو»
شاید از جمع بندى آیات قرآن در مورد دنیا بتوان این گونه استفاده کرد که هرگاه دنیا را به عنوان هدف و مقصد بنگریم، دنیا وسیله اغفال و غرور خواهد بود ولى اگر دنیا را مزرعه آخرت، مقدّمه و وسیله رسیدن به کمال بنگریم، دنیا و نعمتهاى آن ارزشمند و سازنده خواهند بود؛ بنابر این از همین زندگانى دنیا، گروهى آن گونه بهره مى گیرند که مغفرت و رضوان الهى را دریافت مى نمایند و گروهى آن گونه که گرفتار عذاب شدید مى شوند.
این آیه به دوران مختلف زندگى انسان (کودکى و نوجوانى، جوانى و بزرگسالى) اشاره داشته و بیان مى کند که در هر دورهاى از عمر، یکى از جلوههاى دنیا، انسان را مشغول مىکند؛ دوران کودکى و نوجوانى، مشغول لهو و لعب است، دوره جوانى، در فکر زینت و زیبایى و دوره میانسالى و پیرى، گرفتار تفاخر و تکاثر است.
در آیات قبل سخن از صدقه و قرض الحسنه بود، این آیه موانع و عوامل بازدارنده از انفاق را بیان مى کند.
پیام ها
1- شناخت حقیقت دنیا، به دقّت و ژرف نگرى نیاز دارد. «اعلموا»
2- قرآن، دیدگاه انسان را نسبت به دنیا تصحیح مىکند. «و اعلموا انما الحیاة الدنیا»
3- زیبایىهاى دنیا زودگذر است. «و زینة... تراه مصفرّاً»
4- دنیا، همواره بهار و پاییز دارد و هرچه رنگ دنیا داشته باشد، گرفتار برگریزان است. «أعجب الکفّار نباته ثمّ یهیج فتراه مصفرّا ثمّ یکون حطاماً»
5 - بازى و سرگرمى، ویژگى زندگى دنیاست ولى اگر در مسیر درست قرار نگیرد، به عذاب آخرت مى رسد. «لعب و لهو... أعجب الکفّار... و فى الاخرة عذاب شدید»
6- زینتهاى دنیا مثل زیورهاى شخصى وخانه وماشین، اگر موجب فخرفروشى و تفاخر گردد، انسان را به دوزخ مىکشاند. «زینة وتفاخر... فى الآخرة عذاب شدید»
7- کثرت فرزند وافزایش جمعیّت، در صورتى ارزش است که به کثرتِ دوزخیان منجر نشود و فرزندان، با تربیت درست بزرگ شوند. «تکاثر فى... الاولاد... و فى الآخرة عذاب شدید»
8 - دنیا براى عده اى موجب فریب و کیفر است، «فى الاخرة عذاب شدید» براى مؤمن، اسباب رشد و تکامل و کسب مغفرت و رضوان الهى است. «انما الحیاة الدنیا... و مغفرة من اللّه و رضوان»
9- تا لغزشها برطرف نشود، دستیابى به رضوان الهى سخت خواهد بود. «مغفرة من اللّه و رضوان»
10- عذاب شدید، عکس العمل کار خود انسان است، ولى آمرزش و لطف از جانب خداست. «مغفرة من اللّه»،(مغفرت و رضوان را به خدا نسبت داد)
11- باید انسان بین بیم و امید باشد. «عذاب شدید و مغفرة من اللّه و رضوان»
در تعلیم و تربیت، سه اصل لازم است: تبیین، تمثیل و نتیجه گیرى. «اعلموا» براى تبیین است، «کمثل غیث» براى تمثیل و «عذاب شدید و مغفرة» نتیجه گیرى است.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است