display result search
منو
تفسیر آیه 1 و 2 سوره مومنون

تفسیر آیه 1 و 2 سوره مومنون

  • 1 تعداد قطعات
  • 10 دقیقه مدت قطعه
  • 713 دریافت شده
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره مومنون- آیه 1 و 2

قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ‏
الَّذِینَ هُمْ فِى صَلَاتِهِمْ خَشِعُونَ‏

ترجمه
قطعاً مؤمنان رستگار شدند.
همان کسانى که در نمازشان خشوع دارند.

در قرآن، یازده مورد کلمه‏ فلاح (رستگارى) با کلمه‏ «لعلّ» (شاید) همراه است: «لعلّکم تفلحون» لکن در سه مورد بدون این کلمه و به طور حتمى مطرح شده است، یکى در همین سوره ویکى در سوره‏ى شمس: «قد أَفلح مَن زکّاها» ودیگرى در سوره‏ى اعلى: «قد اَفلح مَن تَزکّى». از مقایسه این سه مورد با یکدیگر، روشن مى‏شود که ایمان و تزکیه داراى جوهر واحدى هستند.
برترین و آخرین هدف تمام برنامه‏ هاى اسلام، فلاح و رستگارى است. در بسیارى از آیات قرآن از تقوا سخن گفته شده و هدف از احکام دین هم رسیدن به تقواست: «لعلّکم تتّقون» و آخرین هدف تقوا نیز فلاح است: «واتّقوا اللّه لعلّکم تفلحون» جالب است که مهم‏ترین و آخرین هدف دین اسلام در اوّلین شعار آن آمده است: «قولوا لا اله الاّ اللّه تفلحوا» به یگانگى خداوند ایمان آورید و «لا اله الاّ اللّه» بگویید تا رستگار شوید.
هر شبانه روز، در اذان و اقامه‏ى نمازهاى یومیّه جمله‏ى «حَىّ على الفَلاح» را بیست بار بر زبان مى‏آوریم و هدف نهائى را با فریاد رسا اعلام مى‏کنیم، تا راه را گم نکنیم.
اسلام مى‏گوید: «قد أفلح المؤمنون»، «قد أفلَح مَن تَزکّى‏» کسانى رستگارند که ایمان و تزکیه‏ى نفس داشته باشند، ولى کفر مى‏گوید: «قد أفلح الیوم مَنِ استعلى» فرعون مى‏گفت: امروز هر کس زور و برترى دارد رستگار است.
کلمه‏ى «فَلاح» به معناى رستن است، شاید دلیل اینکه به کشاورز، «فَلاّح» مى‏گویند آن باشد که وسیله‏ى رستن دانه را فراهم مى‏کند. دانه که در خاک قرار مى‏گیرد با سه عمل خود را نجات مى‏دهد و به فضاى باز مى‏رسد: اوّل آنکه ریشه‏ى خود را به عمق زمین بند مى‏کند. دوّم اینکه مواد غذایى زمین را جذب مى‏ کند. سوّم آنکه خاک‏هاى مزاحم را دفع مى‏کند.
آرى، انسان هم براى رهایى خود و رسیدن به فضاى باز توحید و نجات از تاریکى‏هاى مادّیات و هوسها و طاغوت‏ها باید مثل دانه همان سه عمل را انجام دهد: اوّل ریشه‏ى عقاید خود را از طریق استدلال محکم کند. دوّم از امکانات خدادادى آنچه را براى تکامل و رشد معنوى اوست جذب کند. سوّم تمام دشمنان و مزاحمان را کنار زند و هر معبودى جز خدا را با کلمه «لا اله» دفع کند تا به فضاى باز توحیدى برسد.
شخصى در حال نماز با ریش خود بازى مى‏کرد، پیامبراکرم‏ فرمود: اگر او در دل خشوع داشت، در عمل این گونه نماز نمى‏ خواند.
امام صادق‏ (ع) فرمود: مراد از خشوع در نماز، فرونهادن چشم است.
چه کسانى رستگارند؟
1- عابدان. «واعبدوا ربّکم وافعلوا الخیر لعلّکم تفلحون» پروردگارتان را پرستش کنید، شاید رستگار شوید.
2- آنان که اعمالشان ارزشمند و سنگین است. «فَمَن ثَقُلت مَوازینه فاولئک هم المفلِحون»
3- دورى کنندگان از بخل. «و مَن یُوقَ شُحَّ نفسه فاولئک هم المفلِحون»
4- حزب اللّه. «اَلا اِنّ حزب اللّه هم المفلِحون» حزب خدا رستگارند.
5 - اهل ذکرکثیر. «واذکروا اللّه کثیرا لعلّکم‏تفلحون» خدا را بسیار یادکنید تا رستگار شوید.
6- تقوا پیشگان. «فاتّقوا اللّه یا اولى الالباب لعلّکم تُفلِحون» اى خردمندان! تقوا پیشه کنید تا رستگار شوید.
7- مجاهدان. «و جاهدوا فى سَبیله لعلّکم تُفلحون» در راه خدا جهاد کنید تا رستگار شوید.
8 - توبه کنندگان. «تُوبوا الى اللّه جمیعاً ایّها المؤمنون لعلّکم تُفلحون» اى اهل ایمان! همگى توبه کنید تا رستگار شوید.


پیام ها

1- رستگارى مؤمنان حتمى است. «قد أفلح»
2- ایمان، شرایط و نشانه ‏هایى دارد. «المؤمنون الّذین...»
3- نماز، در رأس برنامه هاى اسلامى است. «فى صلاتهم»
4- در نماز، حالت و کیفیّت مهم است. «خاشعون»
توضیحات
سیماى سوره‏ى مؤمنون‏
این سوره که یکصد وهجده آیه دارد، در مکّه نازل شده است.
با توجّه به بیان سیماى مؤمنان و آثار و نشانه‏هاى ایمان در آیات ابتدایى این سوره، نام «مؤمنون» براى آن انتخاب گردیده است. البتّه سرگذشت پیامبرانى چون حضرت نوح، هود، موسى و عیسى‏ (ع) و پاسخ اقوام مختلف به دعوت آنان در ادامه آمده است.
در فضیلت تلاوت این سوره، امام صادق‏ (ع) مى‏فرماید: تداوم بر تلاوت این سوره خصوصاً در روزهاى جمعه، مایه‏ى سعادت دنیا و آخرت و همنشینى با پیامبران الهى در فردوس برین مى‏ گردد.


منبع: پایگاه درس هایی از قرآن

قطعات

  • عنوان
    زمان
  • 10:49

مشخصات

ثبت نقد و نظر نقد و نظر

  • کاربر مهمان
    مثل همیشه کافی و کامل ممنون از استاد قراتی فقط برای ۲ آیه چقدر واضح های خوب تشکر واقعاً
  • کاربر مهمان
    خدایا شکرت به خاطر مفسری مثل آقای قراۓتی

تصاویر

پایگاه سخنرانی مذهبی