- 65
- 1000
- 1000
- 1000
دعا، نقشه راه رهایی از شرک مدرن،2
سخنرانی آیت الله سید محمدمهدی میرباقری با موضوع "دعا، نقشه راه رهایی از شرک مدرن" جلسه دوم: راز مغفرت الهی تا رسیدن به پاکی، سال 1404
امشب میخواهم پیرامون یکی از نورانیترین و امیدبخشترین آیات قرآن کریم با شما سخن بگویم. آیاتی که وجود مبارک امیرالمومنین علیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل فرمودند: امیدوارکنندهترین آیه در کتاب خداوند است. اما قبل از پرداختن به آن، باید یک نقشه راه کلی برای شما ترسیم کنم. ما در جهانی زندگی میکنیم که اختلاط حق و باطل، مومن و منافق، نور و ظلمت در آن به اوج خود رسیده است. این یک سنت الهی و یک میدان آزمایش بزرگ است. در این میدان، دو جریان کاملاً متضاد در حال نبرد هستند: جریان انبیا و اولیای الهی: که میخواهند نیازهای فطری و حقیقی انسان را بیدار کنند، آنها را متعادل سازند و سپس این نیازها را مستقیماً به سوی خدای متعال هدایت نمایند. نتیجه این مسیر، توحید و آزادی حقیقی است. جریان شیاطین و مستکبرین: که میکوشند نیازهای کاذب و غیرطبیعی در انسان ایجاد کنند، این نیازها را به صورت افراطی گسترش دهند و در نهایت، ارضای این نیازها را وابسته به اسباب و وسایط مادی و در دست خودشان جلوه دهند. نتیجه این مسیر، شرک و بردگی مدرن است. حالا در دل این جنگ بزرگ و در وسط این میدان اختلاط، گاهی انسان مومن احساس میکند که آلوده شده است. میبیند که از فضای جامعه جهانی، از تمدن مادی حاکم، از طراحیهای دشمن، تأثیراتی هرچند ناخواسته بر زندگی و حتی افکارش وارد شده است. مانند کسی که از وسط یک گلزار لغزنده عبور میکند، هرچقدر هم احتیاط کند، مقداری گل به دامنش میپاشد. اینجاست که نگران میشود: آیا این آلودگیها، راه بازگشت مرا به سوی خدا بسته است؟ اینجاست که نوید امیدوارکنندهترین آیه قرآن مانند خورشیدی میدرخشد. حضرت امیرالمومنین علیه السلام پس از شنیدن چند آیه از اصحاب، فرمودند که امیدوارکنندهترین آیه، این آیه شریفه از سوره زمر است: قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَۀِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ (زمر: 53) بگو: ای بندگان من که بر خود اسراف و زیادهروی کردهاید! از رحمت خدا ناامید نشوید که خدا همه گناهان را میآمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است. این یک بشارت جهانی و همگانی است. خدای متعال خطاب به تمام بندگانش حتی آنانی که اسراف کردهاند، یعنی گناهان بزرگ و کوچک مرتکب شدهاند فریاد میزند که لا تَقْنَطُوا، ناامید نشوید! چرا؟ چون إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا، چون خداوند همه گناهان را میبخشد. اما شرط این مغفرت گسترده چیست؟ شرط نجات در این دنیای پرآشوب چیست؟ آیه بلافاصله راه را نشان میدهد: وَأَنِیبُوا إِلَى رَبِّکُمْ وَأَسْلِمُوا لَهُ (زمر: 54). و به سوی پروردگارتان بازگردید و تسلیم [فرمان] او شوید. راه نجات، إِیَاب و إِنَابَه است. یعنی بازگشت خالصانه، رجوع قلبی و بازگشت دائمی به سوی خدا. و سپس إِسْلَام، یعنی تسلیم محض بودن در برابر فرمان او. این یعنی همان توحید در مقام عمل و اعتقاد. نکته ظریف و حیاتی اینجاست، این مغفرت بیکران، یک استثنای بزرگ دارد. استثنایی که اگر انسان در آن بیفتد، دیگر این وعده مغفرت شامل حالش نمیشود. آن استثنا چیست؟ خدای متعال در جای دیگر میفرماید: إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِکَ لِمَنْ یَشَاءُ (نساء: 48).بیگمان خداوند این را که به او شرک ورزیده شود، نمیآمرزد؛ ولی پایینتر از آن [= دیگر گناهان] را برای هر کس که بخواهد [و شایسته بداند] میآمرزد. پس خط قرمز خداوند، شرک در عبادت است. اما شرک تنها به معنای سجده کردن برای بت سنتی نیست. شرک در عصر ما صورتهای پیچیدهتری دارد، شرک در عبادت: یعنی اینکه انسان غیر خدا را — خواه یک طاغوت، یک ایدئولوژی مادی، یک نظام استکباری یا هوای نفس را به عنوان معبود و سرچشمه خیر و شر بپذیرد، برای او خضوع کند و دلبسته و دلداده او شود. این نوع شرک، غیرقابل بخشش است. شرک در طاعت: یعنی اینکه انسان با اینکه خدا را میپرستد، گاهی در عمل، از دستورات شیطان یا طاغوت پیروی کند، از آنها تبعیت نماید، در طرحهایشان وارد شود و آلوده گردد، اما در دل، آنها را قبول نداشته باشد و قلباً تبری بجوید. این نوع آلودگی که در دنیای پراختلاط امروز گریزناپذیر است، قابل بخشش است به شرط إنابه و إسلام. پس بشارت نهایی چیست؟ بشارت این است، ای مومنان ای کسانی که در این دنیای پر از فتنه و اختلاط زندگی میکنید و گاهی از ناخواسته، گرد گناهان و آلودگیها بر دامنتان مینشیند، اگر قلباً و روحاً بنده خدا هستید و غیر او را عبادت نمیکنید، اگر تسلیم فرمان طاغوتها نشدهاید، ناامید نشوید! این آلودگیها که از جنس شرک در طاعت است، با بازگشت صادقانه به سوی خدا و تسلیم شدن در برابر او، پاک میشود. خداوند وعده داده که همه این گناهان را هرچقدر هم بزرگ باشند ببخشد، مشروط بر آنکه در دام شرک در عبادت نیفتاده باشیم. این است آن امیدوارکنندهترین آیه که دلهای خسته و غمگین را جلا میدهد و به ما میفهماند که رحمت خدا از همه آلودگیهای این دنیای مختلط، وسیعتر است. فقط باید مواظب باشیم که در این اختلاط، هویت توحیدی خود را از دست ندهیم و دلبسته طاغوتها نشویم.
امشب میخواهم پیرامون یکی از نورانیترین و امیدبخشترین آیات قرآن کریم با شما سخن بگویم. آیاتی که وجود مبارک امیرالمومنین علیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل فرمودند: امیدوارکنندهترین آیه در کتاب خداوند است. اما قبل از پرداختن به آن، باید یک نقشه راه کلی برای شما ترسیم کنم. ما در جهانی زندگی میکنیم که اختلاط حق و باطل، مومن و منافق، نور و ظلمت در آن به اوج خود رسیده است. این یک سنت الهی و یک میدان آزمایش بزرگ است. در این میدان، دو جریان کاملاً متضاد در حال نبرد هستند: جریان انبیا و اولیای الهی: که میخواهند نیازهای فطری و حقیقی انسان را بیدار کنند، آنها را متعادل سازند و سپس این نیازها را مستقیماً به سوی خدای متعال هدایت نمایند. نتیجه این مسیر، توحید و آزادی حقیقی است. جریان شیاطین و مستکبرین: که میکوشند نیازهای کاذب و غیرطبیعی در انسان ایجاد کنند، این نیازها را به صورت افراطی گسترش دهند و در نهایت، ارضای این نیازها را وابسته به اسباب و وسایط مادی و در دست خودشان جلوه دهند. نتیجه این مسیر، شرک و بردگی مدرن است. حالا در دل این جنگ بزرگ و در وسط این میدان اختلاط، گاهی انسان مومن احساس میکند که آلوده شده است. میبیند که از فضای جامعه جهانی، از تمدن مادی حاکم، از طراحیهای دشمن، تأثیراتی هرچند ناخواسته بر زندگی و حتی افکارش وارد شده است. مانند کسی که از وسط یک گلزار لغزنده عبور میکند، هرچقدر هم احتیاط کند، مقداری گل به دامنش میپاشد. اینجاست که نگران میشود: آیا این آلودگیها، راه بازگشت مرا به سوی خدا بسته است؟ اینجاست که نوید امیدوارکنندهترین آیه قرآن مانند خورشیدی میدرخشد. حضرت امیرالمومنین علیه السلام پس از شنیدن چند آیه از اصحاب، فرمودند که امیدوارکنندهترین آیه، این آیه شریفه از سوره زمر است: قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَۀِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ (زمر: 53) بگو: ای بندگان من که بر خود اسراف و زیادهروی کردهاید! از رحمت خدا ناامید نشوید که خدا همه گناهان را میآمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است. این یک بشارت جهانی و همگانی است. خدای متعال خطاب به تمام بندگانش حتی آنانی که اسراف کردهاند، یعنی گناهان بزرگ و کوچک مرتکب شدهاند فریاد میزند که لا تَقْنَطُوا، ناامید نشوید! چرا؟ چون إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا، چون خداوند همه گناهان را میبخشد. اما شرط این مغفرت گسترده چیست؟ شرط نجات در این دنیای پرآشوب چیست؟ آیه بلافاصله راه را نشان میدهد: وَأَنِیبُوا إِلَى رَبِّکُمْ وَأَسْلِمُوا لَهُ (زمر: 54). و به سوی پروردگارتان بازگردید و تسلیم [فرمان] او شوید. راه نجات، إِیَاب و إِنَابَه است. یعنی بازگشت خالصانه، رجوع قلبی و بازگشت دائمی به سوی خدا. و سپس إِسْلَام، یعنی تسلیم محض بودن در برابر فرمان او. این یعنی همان توحید در مقام عمل و اعتقاد. نکته ظریف و حیاتی اینجاست، این مغفرت بیکران، یک استثنای بزرگ دارد. استثنایی که اگر انسان در آن بیفتد، دیگر این وعده مغفرت شامل حالش نمیشود. آن استثنا چیست؟ خدای متعال در جای دیگر میفرماید: إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِکَ لِمَنْ یَشَاءُ (نساء: 48).بیگمان خداوند این را که به او شرک ورزیده شود، نمیآمرزد؛ ولی پایینتر از آن [= دیگر گناهان] را برای هر کس که بخواهد [و شایسته بداند] میآمرزد. پس خط قرمز خداوند، شرک در عبادت است. اما شرک تنها به معنای سجده کردن برای بت سنتی نیست. شرک در عصر ما صورتهای پیچیدهتری دارد، شرک در عبادت: یعنی اینکه انسان غیر خدا را — خواه یک طاغوت، یک ایدئولوژی مادی، یک نظام استکباری یا هوای نفس را به عنوان معبود و سرچشمه خیر و شر بپذیرد، برای او خضوع کند و دلبسته و دلداده او شود. این نوع شرک، غیرقابل بخشش است. شرک در طاعت: یعنی اینکه انسان با اینکه خدا را میپرستد، گاهی در عمل، از دستورات شیطان یا طاغوت پیروی کند، از آنها تبعیت نماید، در طرحهایشان وارد شود و آلوده گردد، اما در دل، آنها را قبول نداشته باشد و قلباً تبری بجوید. این نوع آلودگی که در دنیای پراختلاط امروز گریزناپذیر است، قابل بخشش است به شرط إنابه و إسلام. پس بشارت نهایی چیست؟ بشارت این است، ای مومنان ای کسانی که در این دنیای پر از فتنه و اختلاط زندگی میکنید و گاهی از ناخواسته، گرد گناهان و آلودگیها بر دامنتان مینشیند، اگر قلباً و روحاً بنده خدا هستید و غیر او را عبادت نمیکنید، اگر تسلیم فرمان طاغوتها نشدهاید، ناامید نشوید! این آلودگیها که از جنس شرک در طاعت است، با بازگشت صادقانه به سوی خدا و تسلیم شدن در برابر او، پاک میشود. خداوند وعده داده که همه این گناهان را هرچقدر هم بزرگ باشند ببخشد، مشروط بر آنکه در دام شرک در عبادت نیفتاده باشیم. این است آن امیدوارکنندهترین آیه که دلهای خسته و غمگین را جلا میدهد و به ما میفهماند که رحمت خدا از همه آلودگیهای این دنیای مختلط، وسیعتر است. فقط باید مواظب باشیم که در این اختلاط، هویت توحیدی خود را از دست ندهیم و دلبسته طاغوتها نشویم.


تاکنون نظری ثبت نشده است