- 96
- 1000
- 1000
- 1000
نگرش صحیح به دین و مفاهیم دینی، جلسه پنجم
سخنرانی حجت الاسلام علیرضا پناهیان با موضوع «نگرش صحیح به دین و مفاهیم دینی»، جلسه پنجم، سال 1402
درباره عقلانیت ما ابتدا باید یک اشتباه عمومی را برطرف کنیم، آن اشتباه عمومی این است که عقل را صرفاً ما به عقل تجربی معنا کنیم. البته تجربه و حفظ تجربه هم یک مرتبه از مراتب عقلانیت هست. امیرالمؤمنین علی (ع) میفرماید: عقل حفظ تجربه است. یعنی کسی که دنبال تجربه باشد، عقلی تجربی را محترم بداند، این از نظر خدا فرد محترمی است ولی نباید معنای عقل را در تجربه و توجه به تجربیات بشر خلاصه کرد. خود قرآن کریم دستور به تجربه میدهند و ما طلبهها متأسفانه برای این دستور قرآن مؤسسات علمی گسترده راه نینداختیم. مثلاً میفرماید:«انْظُرْ کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُکَذِّبین»؛ برو ببین آخر اینها، آخر وضعیتشان، آخر حالشان چی شد، به کجا رسیدند. ما هم این را بالای منبر به مردم میگوییم، خود ما نمیرویم ببینیم. ما طلبهها بیشتر مبانی را کار داریم، نتایج را کار نداریم و برای آن حساب ویژهای باز نمیکنیم. برعکس آنچه که در قرآن و روایات هست. در قرآن و روایات... اخیراً مقام معظم رهبری درباره تبلیغ و دانش تبلیغ و اولویت تبلیغ مطالبی فرمودند، من هم میخواهم از فرصت استفاده کنم یکی از دلایل آن را عرض کنم که چرا رهبری باید از تبلیغ در حوز نگران باشند و چرا باید انقدر اولویت بالایی به آن بدهند. چون در این باره ما ضعف داریم. شما در قرآن کریم میبینید بیشتر از اینکه بخواهد مبانی خداپرستی را اثبات کند آثار خداپرستی را توضیح میدهد. در روایت بیشتر از اینکه مبانی اثبات امامت و ولایت را توضیح بدهد، آثارش را تبیین میکند. در کلام حضرت زهرا (س) در ادعیه ما مثل زیارت جامعه، در کلام امام رضا (ع)، شما میبینید آثار توضیح داده میشود. توضیح دادن آثار ایمان روش قرآن است که صفاتی که بر یک انسان مؤمن یا متقی مترتب میشود اینها است. توضیح دادن آثار کفر و نفاق در افراد روش قرآن است. ما دیگر زیاد با آثار کاری نداریم در حالی که به درد تبلیغ بیشتر بیان آثار میخورد و این نزدیک است به روشهای علوم تجربی. و بعد خداوند متعال هم به ما دستور داده این کار را بکنیم نه اینکه ما حوزویان یا اهل دین باید خودمان را مستغنی بدانیم. این صحیح نیست. ما مبانی را گرفتیم با نتایج چکار داریم. ما فهمیدیم که نماز واجب است. چکار با آثار آن داریم. در حالی که چقدر روایات در باب آثار آن هست و ما باید برای آثار آن بیان علمی داشته باشیم. هیچ مؤسسهای در حوزه علمیه نیست. حالا شاید هم باشد حداقل من خبر ندارم که بیاید بگوید آثار بینمازی از نظر روحی را ما مطالعه اجتماعی کردیم این است. شما چنین چیزهایی را شنیدهاید یا کتابهایی از علما که اینها را توضیح بدهند؟
درباره عقلانیت ما ابتدا باید یک اشتباه عمومی را برطرف کنیم، آن اشتباه عمومی این است که عقل را صرفاً ما به عقل تجربی معنا کنیم. البته تجربه و حفظ تجربه هم یک مرتبه از مراتب عقلانیت هست. امیرالمؤمنین علی (ع) میفرماید: عقل حفظ تجربه است. یعنی کسی که دنبال تجربه باشد، عقلی تجربی را محترم بداند، این از نظر خدا فرد محترمی است ولی نباید معنای عقل را در تجربه و توجه به تجربیات بشر خلاصه کرد. خود قرآن کریم دستور به تجربه میدهند و ما طلبهها متأسفانه برای این دستور قرآن مؤسسات علمی گسترده راه نینداختیم. مثلاً میفرماید:«انْظُرْ کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُکَذِّبین»؛ برو ببین آخر اینها، آخر وضعیتشان، آخر حالشان چی شد، به کجا رسیدند. ما هم این را بالای منبر به مردم میگوییم، خود ما نمیرویم ببینیم. ما طلبهها بیشتر مبانی را کار داریم، نتایج را کار نداریم و برای آن حساب ویژهای باز نمیکنیم. برعکس آنچه که در قرآن و روایات هست. در قرآن و روایات... اخیراً مقام معظم رهبری درباره تبلیغ و دانش تبلیغ و اولویت تبلیغ مطالبی فرمودند، من هم میخواهم از فرصت استفاده کنم یکی از دلایل آن را عرض کنم که چرا رهبری باید از تبلیغ در حوز نگران باشند و چرا باید انقدر اولویت بالایی به آن بدهند. چون در این باره ما ضعف داریم. شما در قرآن کریم میبینید بیشتر از اینکه بخواهد مبانی خداپرستی را اثبات کند آثار خداپرستی را توضیح میدهد. در روایت بیشتر از اینکه مبانی اثبات امامت و ولایت را توضیح بدهد، آثارش را تبیین میکند. در کلام حضرت زهرا (س) در ادعیه ما مثل زیارت جامعه، در کلام امام رضا (ع)، شما میبینید آثار توضیح داده میشود. توضیح دادن آثار ایمان روش قرآن است که صفاتی که بر یک انسان مؤمن یا متقی مترتب میشود اینها است. توضیح دادن آثار کفر و نفاق در افراد روش قرآن است. ما دیگر زیاد با آثار کاری نداریم در حالی که به درد تبلیغ بیشتر بیان آثار میخورد و این نزدیک است به روشهای علوم تجربی. و بعد خداوند متعال هم به ما دستور داده این کار را بکنیم نه اینکه ما حوزویان یا اهل دین باید خودمان را مستغنی بدانیم. این صحیح نیست. ما مبانی را گرفتیم با نتایج چکار داریم. ما فهمیدیم که نماز واجب است. چکار با آثار آن داریم. در حالی که چقدر روایات در باب آثار آن هست و ما باید برای آثار آن بیان علمی داشته باشیم. هیچ مؤسسهای در حوزه علمیه نیست. حالا شاید هم باشد حداقل من خبر ندارم که بیاید بگوید آثار بینمازی از نظر روحی را ما مطالعه اجتماعی کردیم این است. شما چنین چیزهایی را شنیدهاید یا کتابهایی از علما که اینها را توضیح بدهند؟
تاکنون نظری ثبت نشده است