طعم بندگی خدای متعال»، جلسه اول

1 تعداد قطعات
38 دقیقه مدت قطعه
510 دریافت شده

پخش

خطیب : آیت الله سید محمدمهدی میرباقری

مناسبت مذهبی : محرم

منو

توضیحات
قطعات
مشخصات
تصاویر

سخنرانی از آیت الله سید محمدمهدی میرباقری با موضوع «طعم بندگی خدای متعال»، جلسه اول، سال 1396

خدای متعال در سوره مبارکه والزاریات در پایان سوره بعد از بیان معارف بلندی می فرماید ما خلقت الجن والانس الا لیعبدون من جن و انس را این دو مخلوق را خلق نکردم الا برای این که به مقام عبادت و بندگی من راه پیدا بکنند این ظرفیت در انسان هست که طعم بندگی خدا را بچشد و مقام عبودیت پیدا بکند یکی از مهمترین رزقهایی که بلکه اصلی ترین رزقی که می تواند انسان در این ایام به دست بیاورد همین هست که انسان مقام بندگی خدای متعال را به دست بیاورد و طعم بندگی خدای متعال را بچشد. عبد بشود و لذت عبادت وبندگی خدای متعال برسد. این از رزق های محرم است از مهمترین رزقهای محرم ماست. حالا عرض می کنم رسیدن به این مقام مقدماتی دارد ولی از رزق هایی که در محرم می شود بهش رسید این هست. یک سالی یادم هست در همین محفل نورانی من در باب رزق های محرم مطالبی را تقدیم کردم عرض کردم که رزق های ما فقط همین روزی های مادی نیستند اینطور نیست رزق ما فقط در خوردنی ها و آشامیدنی ها و استراحت و خواب و این لذت ها خلاصه بشود بلکه یک رزقهای بالاتر و واسع تری خدای متعال برای ما قرار داده که ما باید تلاش کنیم که به آن رزق ها و روزی ها برسیم و در ماه محرم یک رزق های مخصوصی تقسیم می شود که در ایام دیگر به این وسعت در اختیار نیست.بعضی از آنها را اشاره کردم یکی رزق بکاء بر سیدالشهداء است که خیلی رزق فوق العاده ای است مبدأ طهارت نفس است مبدأ حیات قلب است حضرت فرمود کسی که بر مصائب ما گریه می کند روزی که قلب ها می میرد قلب او زنده است لم یمت قلبه یوم تموت القلوب، یکی از رزقها یکی از آثار این بکاء طهارت نفس است که حالا روایاتش هم متعدد است همین روایت معروف ریان بن شبیب که روز اول محرم محضر امام رضا علیه السلام شرفیاب شد حضرت دستوراتی برای محرمش دادند بهش فرمودند ریان بن شبیب اگر گریه کنی بر امام حسین ان بکیت علی الحسین حتی تسیر دموعک علی خدیک به طوری که اشک هایت بر صورتت جاری بشود غفر الله لک کل ذنب اذنبته همه گناهانت را خدا می آمرزد اگر مقام بکاء پیدا کنی، بکاء غیر از تباکی است تباکی یعنی انسان به زور از خودش اشک بگیرد و حالت بکاء به خودش بدهد بکاء آنجایی است که از قلب انسان می جوشد قلب اگر رقت پیدا کرد لطافت پیدا کرد جوشش پیدا کرد یکی از آثارش بکاء و اشک است. قلب انسان به یک چشمه های بی نهایت متصل است. اگر به حالت قساوت رسید هیچ جوششی ندارد قرآن می فرماید بعضی از قلب ها قساوت پیدا می کنند و از سنگ هم قساوتشان بیشتر می شود و لما یتفجر منه الانهار بعضی سنگها هستند که نهرها ازشان جاری می شود دیدید از دل کوه سنگی و ان منه لما یشقق فیخرج منه الماء بعضی از سنگها می شکافد دیدید آب از لابلای سنگ بیرون می زند بعضی از قلبها فرمود که از این هم قساوتش بیشتر است فهی کالحجاره [] مثل سنگ بلکه با لاتر از قساوت سنگ می شود قلبشان بعضی قلبها اینطوری می شوند پشت این قلب ما یک دریای بی منتهاست.گاهی قلب قساوت پیدا می کند گاهی قلب لطیف می شود آن حقایق در قلب انسان ظاهر می شود یکیش بکاء است. که گریه هم اقسامی دارد از مهمترین و بهترین گریه ها گریه بر سیدالشهداست که انسان باید همیشه این را جزو برنامه های خودش قرار بدهد به خصوص در ماه محرم خلوتی داشته باشد غیر از این جلسات عمومی که باید شرکت کرد و یاد مصائب حضرت را بکند و این قلبش چشمه جوشانی بشود و مصیبت سیدالشهداء از قلبش بر چشمش جاری بشود این اشک مطهر است. حضرت فرمود کوچک و بزرگ هم ندارد اگر کسی به جایی رسید که قلبش متصل به عاشورا شد و اشکش بر صورتش جاری شد خدای متعال گناه کوچک و بزرگش را می آمرزد پس گریه بر سیدالشهداء حیات قلب می آورد طهارت نفس می آورد خیلی از زحمت هایی که انسان باید بکشد در مقام توبه با اشک بر سیدالشهداء علیه السلام فراهم می شود. یکی از رزقهای محرم است.یکی دیگر از رزق های محرم درک مقام زیارت. همیشه می شود این مقام را درک کرد در ماه محرم این باب گشوده تر است که آن هم یک باب عظیمی است دیگر زیارت امام، یکی از رزق های محرم رزق محبت امام است قلب انسان به جایی برسد که به مقام حب الامام برسد که در آن حدیث نورانی که در خصال صدوق از وجود مقدس رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم نقل کرده حضرت فرمودند من رزقه الله حب الائمه من اهل بیتی اگر کسی این را در سفره رزق کسی قرار داد رزق محبت ائمه اهل بیت من را اگر کسی دوست بدارد خدای متعال در سفره رزقش محبت آنها را قرار بدهد فقد اصاب خیر الدنیا والاخره به همه خیر دنیا به همه خیر دنیا و آخرت رسیده، هر خیری در دنیا و آخرت علی یشک احدا فی الجنه کسی شک نکند اگر کسی در سفره رزقش این محبت را قرار داد حتما وسط بهشت است. انه فی الجنه نه در قبر از الان یک همچین آدمی که به رزق محبت رسیده وسط بهشت است بعد حضرت فرمودند در محبت اهل بیت من بیست تا خصلت است ده تایش در دنیا ظاهر می شود ده تایش در آخرت که حالا این حدیث الان محل بحث من نیست. پس یکی از رزق های ماه رمضان ماه محرم هم رزق محبت است فوق العاده با عظمتی است که اگر این رزق را به کسی بدهند برسد به مقام محبت امام به همه خیراتی که در دنیا و آخرت می شود برسی رسیدی فوق این چیزی نیست. یکی دیگر از رزق هایی که در ماه محرم باب او گشوده است که حالا بعد عرض می کنم چرا رزق مقام بندگی و مقام معرفت هست که خدای متعال ما را برای این هدف آفریده و معنای این که من شما را برای این امر آ،ریدم این است که در شما ظرفیت مقام بندگی را گذاشتم هرچه از این مقام دور باشید نتوانستید از استعدادی که به شما دادم از نعمتی که به شما دادم استفاده بکنید من شما را برای این هدف آفریدم. وقتی خدای متعال ما را برای یک هدفی می آفریند یک هدف بلند و متعالی معنایش این است که خدای متعال امکانات رسیدن به این هدف را در ما گذاشته در بیرون هم شرایط رشد کردن را آماده کرده اگر خدای متعال گندم را برای روئیدن و تبدیل شدن به یک خوشه آفریده در او استعداد خوشه شدن را قرار داده شرایط رشد را هم در بیرون فراهم کرده زمین حاصلخیز و خورشیدی که می تابد و بارانی که می بارد اینها همه شرایطی هستند برای این که این بذر به فعلیت برسد. ما هم اگر خدای متعال می فرماید من شما را برای بندگی خودم آفریدم تا برسید به مقام بندگی این ظرفیت در شما است که طعم بندگی و عزت بندگی را بچشید یعنی این استعداد را در شما گذاشتم شما بنده نفس و شیطان و دنیا نباشید بنده طواغیت نباشید بنده خدا باشید و بستر بیرون را هم برای شکوفا شدن ظرفیت شما تا مقام قرب و بندگی مهیا کردم. یک روایت نورانی ای ذیل این آیه از وجود مقدس سیدالشهداء نقل کردند در تفسیر صافی من دیدم به نظرم از مرحوم صدوق نقل کرده بودند مرحوم فیض در تفسیر صافی این حدیث را نقل کردند که می دانید از تفاسیر بسیار لطیف است این تفسیر، که وجود مقدس سیدالشهداء علیه السلام این آیه را اینطوری معنا کردند که خدای متعال می فرماید من جن و انس را فقط برای بندگی خودم آفریدم که به مقام عبادت من برسند عبد من بشوند حضرت فرمود ما خلق الله جل و عز العباده الا لیعرفوه خدای متعال بندگان را نیافریده است الا برای این که اورا بشناسند برای معرفت، فاذا عرفوه عبدوه اگر کسی به مقام معرفت رسید عبد می شود. اگر انوار معرفت الهی در قلبی وارد شد قلب نورانی به نور معرفت الهی شد این قلب در مقابل خدای متعال خاضع و خاشع می شود استکبارش شیطنتش خود پسندی و خود بینیش برداشته می شود فاذا عرفوه عبدوه اگر به مقام عبادت رسیدند و اذا عبدوه استغنعوا بعباده عباده من سواه اگر به مقام عبادت رسیدند و به مقام بندگی با بندگی خدای متعال به عزتی می رسند که دیگر استغنای از بندگی غیر پیدا می کنند ما خیلی وقتها خودمان را محتاج به اغیار می بینیم آنها را عبادت می کنیم ممکن است کسی بگوید نه ما الحمدالله این کار را نمی کنیم ما به برکت وجود مقدس نبی اکرم و اهل بیتشان الحمدالله از این شرکها نجات پیداکردیم همین به برکت امام است حالا این که امام نبود ما همه مان مشرک بودیم. عده ای هستند که واقعا خودشان را ذلیل دنیا می بینند و برای دنیا تواضع می کنند خشوع می کنند ذلیل اسباب می بینند خودشان را از آنها کمک می خواهند اگر کسی به مقام بندگی خدای متعال رسید عزتی پیدا می کند که از همه کائنات هیچ سوالی نمی کند می فهمد همه فقیرند فاذا عبدوه استغنوا بعباده عن عباده من سواه، از عبادت غیر از خضوع در مقابل غیر از دلدادگی به غیر از احساس فقر به غیر از ترسیدن از غیر اینها همه اش از فروع عبادت است دیگر، انسان اگر عبد خدای متعال شد فقط از او می ترسد فقط به او امیدوار است. فقط از عدل او خائف است از جلال او خائف است فقط از او می خواهد فقط خود را فقیر اورا می بیند به او امیدوار است به او دل می بندد. ولی اگر عبد خدای متعال نشد به همه و ابسته می شود ذلیل می شود. از یک حشره هم می ترسد. از طوفان می ترسد از باد میترسد در به هم می خورد از سر و صدا می ترسد. این ترسهایی که در ما هست مال این است که انسان به مقام عزت بندگی خدای متعال نرسیده کسی که عزیز شد دیگر مستغنی از عبادت غیر می شود احساس بی نیازی درش پیدا می شود نه از غیر می خواهد نه از غیر می ترسد فقط سر و کارش با خدای متعال هست از همه عبور می کند بعد یک سوالی از سیدالشهداء علیه السلام شد که خب این سه مرحله ای که شما فرمودید که ما باید به معرفت برسیم بعد معرفت الله بعد به عباده الله مقام بندگی بعد مقام عزت و استغنای از غیر، بی نیاز از غیر بشویم سروکارمان فقط در عالم با خدای خودمان باشد این معرفت که کلید همه اینهاست چیست ما معرفه الله حضرت فرمودند معرفه اهل کل زمان امامهم الذی یجب علیهم طاعه آن معرفتی که ما را به معرفت الله می رساند و همه این فضائل به دست می آید معرفت الامام است. لذا اگر کسی به مقام معرفت الامام رسید انوار معرفت امام در قلب او وارد شد این انسان به مقام بندگی می رسد. طعم بندگی خدای متعال را می چشد.حالا یک مقداری من همین مطلب را در این شبها اگر خدای متعال توفیق بدهد ترجمه می کنم امشب کوتاه تر عرض می کنم چون فرصت کم هست و ان شاء الله می خواهیم فیض ببریم از سرور عزیزم ان شاء الله کوتاه تر جمع می کنم. پس یکی از رزقهای مهم ماه محرم این است که انسان به معرفه الله برسد به مقام بندگی خدای متعال راه گیدا کند طعم محبت خدای متعال را بچشد به مقام معرفه الامام برسد خب بین ما و حضرت حق حجاب ها و موانعی است که اینها مانع بندگی خدای متعال یا مانع کمال بندگی می شود. و نمی گذارند انسان بنده کامل خدای متعال باشد. کمال بندگی وقتی حاصل می شود که این رده ها و حجاب های بین ما و خدای متعال برداشته بشود. این حجاب ها را براساس بعضی از معارفی که از اهل بیت علیهم السلام نقل شده به دو قسمت تقسیم کردند. که از او تعبیر می شود به حجاب های ظلمانی و حجاب های نورانی، بین ماو خدای متعال بین ما و مقام بندگی و مقام اخلاص و مقام عبودیت حجاب هایی است که این حجاب ها به دو قسمت تقسیم شده حجاب هایی که حجابهای تاریکی اند و حجاب هایی که حجاب های نورانی ازش تعبیر می شود که حالا اینها را باید مورد دقت قرار بدهیم. و این حجابها را باید رفع کرد در همین دنیا هم ما باید تلاش کنیم که حجاب برداشته بشود اگر با حجاب وارد عوالم بعدی شدیم دشوار است که خیلی از اینها رفع بشود. در همین دنیا باید اساس کار بنا نهاده بشود گرچه کسی که در مسیر بندگی خدای متعال حرکت می کند هرچه جلوتر برود در عالم برزخ و قیامت بندگی او خالص تر و ناب تر می شود ولی در همین دنیاست که باید این قدم برداشته بشود اگر کسی این کار را نکرد کلا انهم ان ربهم یومئذ لمحجوبون یکی از سخت ترین عذاب های دنیا این است که انسان درعالم قیامت از پروردگار خودش محجوب باشد. بین ما و خدای متعال حجاب باشد این حجاب باید برداشته بشود در این دنیا هم باید برداشته بشود تعبیر نورانی در قرآن هست همه ملاحظه فرمودید خدای متعال می فرماید یک عده ای اینطوری اند که در دنیا چشمشان باز نمی شود. بینا نمی شوند. اینها در آخرت هم بینا نخواهند بود من کان فی هذه اعمی و هو فی الاخره اعمی اگر کسی جشم دلش در این دنیا باز نشد در عالم آخرت هم همان حالت حجاب بین او و خدای متعال باقی می ماند باید چشم دل در این دنیا باز بشود و انسان آماده بشود در این دنیا برای این که در عالم آخرت یک پرده هایی کنار برود البته ببینید آن کسی که چشم دلش در دنیا باز شد یک سلسله مقامات هست که در دنیا نمی شود بهش برسی اگر می شد برسی دیگر لزومی نداشت که ما وارد عالم آخرت بشویم. این که ما وارد عالم برزخ و قیامت بشویم چون خیلی از مقامات هست که در سیر برزخ و قیامت انسان باید بهش برسد و الا اگر همه مقامات در عالم دنیا درک می شد احتیاج در ورود به قیامت نبود حتی آنهایی هم که مومن کامل اند و براساس روایات در همین دنیا پرده ها از جلوی چشمشان کنار رفته برزخ را می بینند قیامت را می بینند به تعبیر نقل شده از امیرالمومنین علیه السلام [:] قیامه علیهم اداتها وعده های قیامت برایشان نقد شده اینها هم وقتی سیر می خواهند بکنند باید وارد عالم برزخ بشوند عالم قیامت و مراحل بعدی را درک بکنند ولی از این دنیا سیرشان شروع می شود آنهایی که سیرشان در دنیا در وادی صراط مستقیم و معرفت نیست در آخرت نمی توانند وارد بشوند باید پرده دل انسان در همین دنیا کنار برود از همین دنیا آغاز می شود در آخرت به کمال خودش می رسد. خب این یکی از اتفاقات مهمترین ثواب هایی که خدای متعال در آخرت به موحدین می دهد همین است که پرده ها را از جلوی چشمشان کنار می زند حجاب ها برداشته می شود نظر به سوی خدایم تعال می کند این از بزرگترین ثواب هاست این حدیث را تقدیم کنم ان شاء الله ادامه بحث برای شبهای آینده حدیث را از امام رضا علیه السلام نقل کرده ابا سلط نقل می کند به امام رضا عرض کردم یابن رسول الله از شما نقل شده از شما اهل بیت که فرمودید ثواب لا اله الا الله النظر الی وجه الله. مزدلا اله الا الله این است که انسان نظر به وجه الله می کند. موحدین آنهایی که به مقام توحید رسیدند حقیقت لا اله الا الله را درک کردند از عبادت غیر رها شدند فقط عبد خدای متعال هستند این دو تا قدم را برداشتند لا اله از غیر رها شدند الا الله. فقط خدای متعال عبادت می کنند به این مقام رسیدند مقام عبادت اینها مزدشان این است که نظر به وجه الله می کنند. این یعنی چه،چون بعضی این روایات را اینطوری معنا کردند غلط معنا کردند گفتند خدای متعال در قیامت نقاب را از روی صورتش برمیدارد که خدا را می بینند خدای متعال یک صورتی دارد این صورت در نقاب است روز قیامت این نقاب می رود کنار صورت را می بیند. گفتند بعضی از فرق اسلامی حالا الان نمی خواهم به تفصیل عرض کنم حضرت فرمودند اگر کسی خیال کند خدای متعال یک صورتی مثل مخلوقات دارد که این صورت پرده دارد پرده ای حجابی رویش است این صورت خدای متعال پرده را می زند کنار می بیند حالا یا در دنیا یا در آخرت این آدم مشرک است این آدم اصلا موحد نیست. این خدار ا نمی شناسد آن خدایی که می شناسد خدا نیست. این تشبیه خدا به مخلوقات است که در معارف اهل بیت به شدت ازش منع شده گفتند خدا را تشبیه نکنید به مخلوق خدای متعال مباین با مخلوقات خودش است شبیه مخلوقات نیست. مخلوقات شبیه او نیستند. بعد فرمودند خدای متعال یک وجهی دارد. که حقیقت وجه الله است نه به معنی صورتی که ما میبینیم ولی وجه الله است فرمود وجه الله حجج الهی هستند انبیاء هستند ائمه علیهم السلام اینها وجه الله اند. هرکسی بخواهد متوجه خدای متعال بشود معرفت خدای متعال پیدا کند از طریق آنها باید سیر پیدا کند متوجه آنها بشود مقامات آنها را درک کند تا به خدای متعال برسد. حقیقتا وجه الله اند. بعد فرمودند این حدیث معنایش این است در قیامت آنهایی که موحدند یکی از بهترین لذاتی که می برند یکی از بهترین ثواب هایی که می برند این است که پرده ها از مقامات حجج الهی اینها مقامات حجج الهی را می بینند یکی از بهترین لذات بهشت است آنهایی که اهل معرفت اند در همین دنیا امام را شناختند در عین حال در عالم قیامت پرده ها کنار می رود به مقام معرفت بالاتری می رسند درک بالاتری از امام پیدا می کنند نظر به مقامات کاملتر امام می کنند و این بزرگترین لذات بهشتی هاست. این که شنیدید سیدالشهداء علیه السلام در روز عاشورا وقتی روی زمین افتاد پیش روی حضرت به حضرت عرض کرد هل اوفیت ده چوبه تیر به تنش بود به حضرت عرض کرد هل اوفیت چرا وفای به عهد کردند حضرت فرمود انت امامی فی الجنه تو در بهشت پیش روی من هستی، این یعنی همین یعنی کسی در بهشت باشد در مقامی باشد که بین او و امامش حجاب نباشد بتواند مقامات امام را ببیند این که در دعاهای متعدد صلوات ها ببینید صلوات روز عرفه را ببینید که نقل شده این را بخوانید موجب رضایت اهل بیت از شماست خشنود می شوند از شما صلواتی است روز عرفه مرحم محدث قمی هم نقلش کردند آنجا از خدای متعال تقاضا می کنید که خدایا من به این پیامبر تو ایمان آوردم در دنیا چهره اورا ندیدم در قیامت بین من و او حجاب نباشد من اورا زیارت کنم این زیارت نبی اکرم و اهل بیت اگر کسی بتواند زیارت کند بخصوص پرده ها برود کنار مقامات آنها را ببیند این بالاترین لذت اهل بهشت است. بالاترین لذت است لذا در یک حدیثی که نقل شده حضرت فرمودند که بهشتی ها یکی از رزقهایشان نظر به چهره سیدالشهداء علیه السلام تجلی می کند برایشان سیدالشهداء و این رزق هم متفاوت با درجاتشان گاهی چند سال یک بار بعضی روزی شان می شود یک بار تجلی امام حسین را درش درک بکنند. و اینها در تمام طول این مدت منتظر این تکرار این جلوه امام حسین هستند. غرق در نعمت های بهشتی اند حور و قصور و همه چیز منتظر می مانند برای این که این جلوه سیدالشهداء قرار است تکرار بشود به طوری که این نعمت های بهشتی به خدای متعال به خدا شکایت می برند که اینها دست از ما برداشته اند وقتی یک بار در بهشت هست ها سراسر نور است بهشت غفلت نیست لذات بهشتی با دنیا فرق می کند اما در عین حال وقتی نور سیدالشهداء برایشان تجلی می کند چند صد سال چشم به راه اند تا یک زیارتی یک دیدار دیگری برایشان حاصل بشود. لذا یکی از مهمترین رزق های اهل بهشت همین است پرده کنار برود انسان وجود مقدس سیدالشهداء علیه السلام را در مقام حقیقی خودش مشاهده کند. عده ای بهشت می روند ولی امامشان را نمی بینند در یک نقلی اگر کسی گناه کند و توبه حقیقی نکرده باشد حالا به شفاعت بهشت هم برود حالا ممکن است از زیارت امام محجوب باشد. علی ای حال امام رضا فرمودند که یکی از مهمترین لذات مومنین و موحدین در بهشت این است که نظر به مقامات حجج الهی انبیاء معصومین علیهم السلام می کنند. هر انسانی متناسب با خودش امم گذشته انبیاء خودشان وجود مقدس نبی اکرم و اهل بیت که متفاوت است با انبیاء هستند این بزرگترین لذت بهشت است لذا حضرت فرمودند که وجود مقدس نبی اکرم اینطوری فرمودند فرمودند اگر کسی اهل بیت من را ازشان اعراض کرد توجه به آنها نداشت تبعیت از آنها نکرد در قیامت من را نمی بیند این یکی از بزرگترین رنجهاست. آن طرف زیارت حضرت و درک مقامات حضرت از بزرگترین لذات اهل بهشت است. حالا این نکات را برای این عرض کردم که ما باید در دنیا تلاش کنیم که این پرده ها و حجابهایی که بین ما و معرفت خدای متعال و محبت الهی و مقام بندگی هست برداشته بشود تا بتوانیم به مقام بندگی برسیم و لذت بندگی را بچشیم. حالا این پرده ها عرض کردم موانع که باید در دنیا برداشته بشود و انسان در دنیا به مقام معرفت دو دسته است حجاب هایی که حجاب های ظلمانی ازش تعبیر شده و حجاب هایی که حجاب هایی که نورانی هستند هر دو باید رفع بشود تا انسان به مقام کمال معرفت و کمال بندگی راه پیدا کند و این از رزق های محرم است. و با امام حسین علیه السلام این موانع و حجاب ها برداشته می شود