display result search
- 4157
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 19 سوره محمد
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره محمد - آیه 19
فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِکَ وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مُتَقَلَّبَکُمْ وَمَثْوَاکُمْ
ترجمه
پس بدان که هیچ معبودى جز اللّه نیست و براى گناه خود و براى مردان و زنان با ایمان استغفار کن و خداوند، رفت و آمد و آرمیدن شما را مى داند (و به تمام حالات شما آگاه است).
«متقلَّب»، مصدر میمى به معناى انقلاب و انتقال و جابه جایى و «مثوى» نیز مصدر میمى به معناى محل استقرار و آرامش است.
در آیه 55 سوره غافر نیز همین جمله «واستغفر لذنبک» آمده است که با توجّه به اینکه همه انبیا معصوم و به دور از گناه مىباشند، این استغفار و طلب بخشش، براى یکى از این چند امر است:
الف) استغفار یک عبادت است، گرچه گناهى در کار نباشد.
ب) استغفار از ترک اولى، یعنى کارهایى که گناه نبوده، ولى بهتر بود که شخصى همچون پیامبر انجام نمى داد.
ج) براى آنکه استغفار از گناه، براى مردم یک سنّت و روش شود.
د) استغفار، سبب علوّ درجات پیامبر مىشود.
ه) مراد، استغفار براى گناهانى است که مردم نسبت به پیامبر مرتکب شدهاند.
و) استغفار همیشه از تقصیر نیست، بلکه گاهى از قصور است. بنده وقتى عزّت و عظمت خداوند و حقارت و ذلّت خود را مى بیند، استغفار و طلب بخشش مى کند.
بعضى از مفسّران گفته اند که «ذَنب» همیشه به معناى عصیان و گناه نیست، بلکه به معناى «ذَنَب فعل» و تبعات افعال و رفتار نیز مىباشد. بنا بر این معنا، «ذنبِ» پیامبر، همان تبعات دعوت پیامبر به سوى خداوند است که رسیدن بدى و شر از جانب مخالفان است، مانند هتک حرمت، قتل و آزار و اذیّت. هرچه دعوت الهى سنگین تر باشد، ذنب و تبعات آن نیز مشکل تر خواهد بود و استغفار بیشترى را مى طلبد و استغفار از آن به این معنا است که از خداى متعال بخواهیم ما را از شرّ مخالفان حفظ کند.
در قرآن، از پیامبران دیگر همچون حضرت داود، موسى و ابراهیم (ع) نیز استغفار نقل شده است.
استغفار بزرگان براى عموم مردم نیز بارها در قرآن مطرح شده است، نظیر استغفار حضرت ابراهیم براى پدر و مادر و مؤمنان و حتّى عمویش و استغفار حضرت یعقوب براى فرزندانش، استغفار حضرت موسى براى برادرش و استغفار فرشتگان براى مردم و در این آیه استغفار پیامبر اسلام براى مؤمنان و مؤمنات که این خود نوعى شفاعت است.
پیام ها
1- اکنون که دیدى مؤمنان را پاداش و کافران را کیفر مىدهیم، پس بدان که همه کاره خداست. «فاعلم»
2- ایمان و توحید باید آگاهانه باشد. «فاعلم انه لا اله الا اللّه» (تقلید در اصول عقائد جایز نیست.)
3- در نظام الهى، اولیاى خداوند واسطه هاى دریافت لطف و مغفرت الهى براى مردم هستند. با اینکه خداوند قادر است بدون دعاى پیامبر مردم را ببخشد، امّا به آن حضرت فرمان دعا و استغفار مىدهد. «استغفر... للمؤمنین»
4- رهبر باید نسبت به مردم دلسوز باشد. «استغفر... للمؤمنین و المؤمنات»
5 - زنان و مردان، هر دو مشمول دعاى پیامبرند و ملاک دعاى پیامبر، مؤمن بودن است نه جنسیّت. «للمؤمنین والمؤمنات»
6- تنها به استغفار پیامبر تکیه نکنید، بلکه خودتان نیز خدا را حاضر و از گناه در محضر او حیا کنید. «واللّه یعلم متقلّبکم و مثواکم»
7- اصلاح خود باید قبل از اصلاح دیگران باشد. «و استغفر لذنبک و للمؤمنین...»
8 - همه مردم حتّى رسولان الهى نیازمند لطف خداوند هستند. «و استغفر لذنبک و للمؤمنین...» (عظمت ویژگى خالق، ضعف و کوچکى مخلوق و درخواست چشم پوشى از کوتاهىها)
9- خداوند، خواهان عفو و بخشش مردم است و لذا به پیامبرش فرمان مىدهد تا براى مردم استغفار کند و واسطه شود. «و استغفر لذنبک و للمؤمنین...»
10- احاطه علمى خداوند بر تمام حالات انسان، سبب نگرانى از عقوبت لغزشها و موجب روى آوردن به استغفار مىشود. «استغفر... اللّه یعلم متقلّبکم و مثواکم»
11- علم خداوند محدودیّت ندارد و هیچ چیز از دید او دور نمىماند. (حرکت یا سکون ما براى خدا فرقى ندارد.) «یعلم متقلّبکم و مثواکم»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِکَ وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مُتَقَلَّبَکُمْ وَمَثْوَاکُمْ
ترجمه
پس بدان که هیچ معبودى جز اللّه نیست و براى گناه خود و براى مردان و زنان با ایمان استغفار کن و خداوند، رفت و آمد و آرمیدن شما را مى داند (و به تمام حالات شما آگاه است).
«متقلَّب»، مصدر میمى به معناى انقلاب و انتقال و جابه جایى و «مثوى» نیز مصدر میمى به معناى محل استقرار و آرامش است.
در آیه 55 سوره غافر نیز همین جمله «واستغفر لذنبک» آمده است که با توجّه به اینکه همه انبیا معصوم و به دور از گناه مىباشند، این استغفار و طلب بخشش، براى یکى از این چند امر است:
الف) استغفار یک عبادت است، گرچه گناهى در کار نباشد.
ب) استغفار از ترک اولى، یعنى کارهایى که گناه نبوده، ولى بهتر بود که شخصى همچون پیامبر انجام نمى داد.
ج) براى آنکه استغفار از گناه، براى مردم یک سنّت و روش شود.
د) استغفار، سبب علوّ درجات پیامبر مىشود.
ه) مراد، استغفار براى گناهانى است که مردم نسبت به پیامبر مرتکب شدهاند.
و) استغفار همیشه از تقصیر نیست، بلکه گاهى از قصور است. بنده وقتى عزّت و عظمت خداوند و حقارت و ذلّت خود را مى بیند، استغفار و طلب بخشش مى کند.
بعضى از مفسّران گفته اند که «ذَنب» همیشه به معناى عصیان و گناه نیست، بلکه به معناى «ذَنَب فعل» و تبعات افعال و رفتار نیز مىباشد. بنا بر این معنا، «ذنبِ» پیامبر، همان تبعات دعوت پیامبر به سوى خداوند است که رسیدن بدى و شر از جانب مخالفان است، مانند هتک حرمت، قتل و آزار و اذیّت. هرچه دعوت الهى سنگین تر باشد، ذنب و تبعات آن نیز مشکل تر خواهد بود و استغفار بیشترى را مى طلبد و استغفار از آن به این معنا است که از خداى متعال بخواهیم ما را از شرّ مخالفان حفظ کند.
در قرآن، از پیامبران دیگر همچون حضرت داود، موسى و ابراهیم (ع) نیز استغفار نقل شده است.
استغفار بزرگان براى عموم مردم نیز بارها در قرآن مطرح شده است، نظیر استغفار حضرت ابراهیم براى پدر و مادر و مؤمنان و حتّى عمویش و استغفار حضرت یعقوب براى فرزندانش، استغفار حضرت موسى براى برادرش و استغفار فرشتگان براى مردم و در این آیه استغفار پیامبر اسلام براى مؤمنان و مؤمنات که این خود نوعى شفاعت است.
پیام ها
1- اکنون که دیدى مؤمنان را پاداش و کافران را کیفر مىدهیم، پس بدان که همه کاره خداست. «فاعلم»
2- ایمان و توحید باید آگاهانه باشد. «فاعلم انه لا اله الا اللّه» (تقلید در اصول عقائد جایز نیست.)
3- در نظام الهى، اولیاى خداوند واسطه هاى دریافت لطف و مغفرت الهى براى مردم هستند. با اینکه خداوند قادر است بدون دعاى پیامبر مردم را ببخشد، امّا به آن حضرت فرمان دعا و استغفار مىدهد. «استغفر... للمؤمنین»
4- رهبر باید نسبت به مردم دلسوز باشد. «استغفر... للمؤمنین و المؤمنات»
5 - زنان و مردان، هر دو مشمول دعاى پیامبرند و ملاک دعاى پیامبر، مؤمن بودن است نه جنسیّت. «للمؤمنین والمؤمنات»
6- تنها به استغفار پیامبر تکیه نکنید، بلکه خودتان نیز خدا را حاضر و از گناه در محضر او حیا کنید. «واللّه یعلم متقلّبکم و مثواکم»
7- اصلاح خود باید قبل از اصلاح دیگران باشد. «و استغفر لذنبک و للمؤمنین...»
8 - همه مردم حتّى رسولان الهى نیازمند لطف خداوند هستند. «و استغفر لذنبک و للمؤمنین...» (عظمت ویژگى خالق، ضعف و کوچکى مخلوق و درخواست چشم پوشى از کوتاهىها)
9- خداوند، خواهان عفو و بخشش مردم است و لذا به پیامبرش فرمان مىدهد تا براى مردم استغفار کند و واسطه شود. «و استغفر لذنبک و للمؤمنین...»
10- احاطه علمى خداوند بر تمام حالات انسان، سبب نگرانى از عقوبت لغزشها و موجب روى آوردن به استغفار مىشود. «استغفر... اللّه یعلم متقلّبکم و مثواکم»
11- علم خداوند محدودیّت ندارد و هیچ چیز از دید او دور نمىماند. (حرکت یا سکون ما براى خدا فرقى ندارد.) «یعلم متقلّبکم و مثواکم»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
کاربر مهمان