سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره رعد- آیه 13
وَیُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَالْمَلَئِکَةُ مِنْ خِیفَتِهِ وَیُرْسِلُ الصَّوَ عِقَ فَیُصِیبُ بِهَا مَن یَشَآءُ وَهُمْ یُجَدِلُونَ فِى اللَّهِ وَ هُوَ شَدِیدُ الْمِحَالِ
ترجمه
رعد با ستایش او و فرشتگان از بیم او تسبیح مىکنند و او صاعقه ها را فرو مى فرستد تا هر که را بخواهد مورد اصابت قرار دهد، در حالى که آنان درباره خداوند به جدال مىپردازند و او سخت کیفر است.
در فرهنگ قرآن، کلّ هستى در حال تسبیح خداوند، آنهم تسبیحى براساس علم وشعور وانتخاب. جالب آنکه قرآن به گونه اى این مطلب را طرح و بیان مىکند که اذهان را به خود متوجّه سازد و ردّى بر ناباورىها باشد. از جمله:
1. آوردن الفاظى مثل «سبّح» و «یسبّح» که صراحت در این معنا دارد.
2. تکرار این مطلب در سورههاى متعّدد.
3. آوردن مسئله تسبیح موجودات در ابتداى سوره و بلافاصله بعد از «بسماللَّه».
4. آوردن کلماتى از قبیل: قنوت وخضوع همه هستى «کلّ له قانتون»، سجده ستارگان و گیاهان «والنّجم والشّجر یسجدان»، اطاعت آسمان وزمین «قالتا اتینا طائعین»، آگاهى موجودات در نماز و تسبیح «کلّ قد علم صلاته و تسبیحه»
5. خطاب انسان به اینکه شما تسبیح آنان را درک نمىکنید.«لاتفقهون تسبیحهم»
«محال» از «حیله» به معناى هر نوع چارهاندیشى پنهانى است و چون چارهاندیشى ملازم علم و قدرت است، لذا مفسران «شدید المحال» را «شدید القوة و العذاب» معنى کردهاند.
در برخى آیات قرآن، تسبیح و حمد الهى در کنار هم قرار گرفته اند؛ «یسبّح الرعد بحمده»، «ان من شىءٍ الاّ یسبح بحمده» چنانکه در ذکر رکوع و سجود نیز چنین مىگوییم؛ «سبحان ربّى العظیم وبحمده» و «سبحان ربّى الاعلى وبحمده»
در روایات متعدّدى از اهل سنّت آمده است که پیامبراکرم به هنگام شنیدن صداى رعد سخن خود را قطع کرده و به دعا مشغول مىشدند و دیگران را نیز به این کار ارشاد مىفرمودند.
برخى صاعقه ها کیفر و عذاب الهى مىباشند که بر اقوام گنهکار نازل مىشوند، مانند قوم ثمود «...فاخذتهم صاعقة العذاب الهون بما کانوا یکسبون»
پیام ها
1- رعد نیز مثل فرشته، تسبیحى آگاهانه و از روى شعور دارد، زیرا کلمه رعد و فرشته در کنار هم آمدهاند. «یسبّح الرعد بحمده والملائکة»
2- تسبیح فرشتگان بر اساس خداترسى و خشیت است. «من خیفته»
3- صاعقه و صاعقهگرفتگى یک امر تصادفى نیست، بلکه با خواست خدا و مطابق قوانین الهى است. «یرسل الصّواعق فیصیب بها من یشاء»
4- براى انسان لجوج، چیز خطرناکى مثل صاعقه هم بازدارنده نیست. «یجادلون»
5 - در فکر حیله وخدعه وجدال با خدا نباشید که با او نمىتوان درافتاد. «هو شدید المحال»
6- هرگونه تدبیر و حیلهاى بد نیست، چه بسا که باید در برابر افرادى، سختترین تدبیرها و برنامهریزىها را بکار برد. «شدید المحال»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
وَیُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَالْمَلَئِکَةُ مِنْ خِیفَتِهِ وَیُرْسِلُ الصَّوَ عِقَ فَیُصِیبُ بِهَا مَن یَشَآءُ وَهُمْ یُجَدِلُونَ فِى اللَّهِ وَ هُوَ شَدِیدُ الْمِحَالِ
ترجمه
رعد با ستایش او و فرشتگان از بیم او تسبیح مىکنند و او صاعقه ها را فرو مى فرستد تا هر که را بخواهد مورد اصابت قرار دهد، در حالى که آنان درباره خداوند به جدال مىپردازند و او سخت کیفر است.
در فرهنگ قرآن، کلّ هستى در حال تسبیح خداوند، آنهم تسبیحى براساس علم وشعور وانتخاب. جالب آنکه قرآن به گونه اى این مطلب را طرح و بیان مىکند که اذهان را به خود متوجّه سازد و ردّى بر ناباورىها باشد. از جمله:
1. آوردن الفاظى مثل «سبّح» و «یسبّح» که صراحت در این معنا دارد.
2. تکرار این مطلب در سورههاى متعّدد.
3. آوردن مسئله تسبیح موجودات در ابتداى سوره و بلافاصله بعد از «بسماللَّه».
4. آوردن کلماتى از قبیل: قنوت وخضوع همه هستى «کلّ له قانتون»، سجده ستارگان و گیاهان «والنّجم والشّجر یسجدان»، اطاعت آسمان وزمین «قالتا اتینا طائعین»، آگاهى موجودات در نماز و تسبیح «کلّ قد علم صلاته و تسبیحه»
5. خطاب انسان به اینکه شما تسبیح آنان را درک نمىکنید.«لاتفقهون تسبیحهم»
«محال» از «حیله» به معناى هر نوع چارهاندیشى پنهانى است و چون چارهاندیشى ملازم علم و قدرت است، لذا مفسران «شدید المحال» را «شدید القوة و العذاب» معنى کردهاند.
در برخى آیات قرآن، تسبیح و حمد الهى در کنار هم قرار گرفته اند؛ «یسبّح الرعد بحمده»، «ان من شىءٍ الاّ یسبح بحمده» چنانکه در ذکر رکوع و سجود نیز چنین مىگوییم؛ «سبحان ربّى العظیم وبحمده» و «سبحان ربّى الاعلى وبحمده»
در روایات متعدّدى از اهل سنّت آمده است که پیامبراکرم به هنگام شنیدن صداى رعد سخن خود را قطع کرده و به دعا مشغول مىشدند و دیگران را نیز به این کار ارشاد مىفرمودند.
برخى صاعقه ها کیفر و عذاب الهى مىباشند که بر اقوام گنهکار نازل مىشوند، مانند قوم ثمود «...فاخذتهم صاعقة العذاب الهون بما کانوا یکسبون»
پیام ها
1- رعد نیز مثل فرشته، تسبیحى آگاهانه و از روى شعور دارد، زیرا کلمه رعد و فرشته در کنار هم آمدهاند. «یسبّح الرعد بحمده والملائکة»
2- تسبیح فرشتگان بر اساس خداترسى و خشیت است. «من خیفته»
3- صاعقه و صاعقهگرفتگى یک امر تصادفى نیست، بلکه با خواست خدا و مطابق قوانین الهى است. «یرسل الصّواعق فیصیب بها من یشاء»
4- براى انسان لجوج، چیز خطرناکى مثل صاعقه هم بازدارنده نیست. «یجادلون»
5 - در فکر حیله وخدعه وجدال با خدا نباشید که با او نمىتوان درافتاد. «هو شدید المحال»
6- هرگونه تدبیر و حیلهاى بد نیست، چه بسا که باید در برابر افرادى، سختترین تدبیرها و برنامهریزىها را بکار برد. «شدید المحال»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است