display result search
- 6460
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 61 و 62 سوره نمل
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره نمل - آیه 61 و 62
أَمَّن جَعَلَ الْأَرْضَ قَرَاراً وَجَعَلَ خِلَلَهَآ أَنْهَراً وَجَعَلَ لَهَا رَوَسِىَ وَ جَعَلَ بَیْنَ الْبَحْرَیْنِ حَاجِزاً أَءِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ
أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکْشِفُ السُّوءَ وَیَجْعَلُکُمْ خُلَفَآءَ الْأَرْضِ أَءِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قَلِیلاً مَّا تَذَکَّرُونَ
ترجمه
کیست که زمین را قرارگاهى ساخت و در آن، رودها قرار داد، و براى آن، کوهها را (مانند لنگر) ثابت و پابرجا قرار داد و میان دو دریا (شور و شیرین) مانعى قرار داد (که مخلوط نشوند). آیا معبودى با خداست؟ (نه) بلکه اکثر آنان نمى دانند.
کیست که هرگاه درمانده اى او را بخواند، اجابت نماید و بدى و ناخوشى را برطرف کند، و شما را جانشینان (خود در) زمین قرار دهد؟ آیا با خداوند معبودى است؟ چه کم پند مى پذیرید.
در روایات و تفاسیر ندیدم که درباره تلاوت آیه 62 براى استجابت دعا نقشى باشد، لکن مردم به خاطر تناسب محتواى آیه تبّرکاً آن را مى خوانند و مانعى ندارد.
مناجات با خداى سبحان و راز ونیاز با او کارى پسندیده و لازم است، دعا به درگاه او و درخواست حل مشکلات خصوصاً هنگام درماندگى، براى همگان ضرورى است.
این نیاز مریمى بوده است و درد
کان چنان طفلى سخن آغاز کرد
هر کجا دردى دوا آن جا بود
هر کجا فقرى نوا آن جا بود
هر کجا مشکل جواب آن جا رود
هر کجا پستى است آب آن جا رود
پیش حقّ یک ناله از روى نیاز
به که عمرى در سجود و در نماز
زور را بگذار زارى را بگیر
رحم سوى زارى آید اى فقیر
در روایات مىخوانیم: نمونه مضطرّ واقعى، امام زمان (عجّلاللّه تعالى فرجه الشریف) است و بدترین سوء «و یکشف السوء»، سلطه کفّار است که در زمان آن حضرت برطرف مىشود و نمونهى «یجعلکم خلفاء» حکومت صالحان در آن زمان است.
هر جا که دعاى ما مستجاب نشود، دلیلى دارد، همچون:
الف: دعاى ما، طلبِ خیر نبوده وما گمان مى کردیم خیر است. (زیرا دعا، یعنى طلبِ خیر)
ب: نحوهى درخواست، جدّى و همراه با درماندگى نبوده است.
ج: در دعا اخلاص نداشته ایم، یعنى اگر به درگاه خداوند رو کردهایم، به دیگران نیز چشم امید داشته ایم.
البتّه گاهى به جاى استجابتِ آنچه مى خواهیم، خداوند حکیم مشابه آن را به ما مىدهد و گاهى به جاى خواستهى ما، که نزد خداوند به مصلحت ما نیست، خداوند بلائى از ما دور مىکند و گاهى به جاى برآوردن حاجت در دنیا، در قیامت جبران مىکند و گاهى به جاى لطف به ما، به نسل ما لطف مىکند که همهى این مطالب در روایات آمده است.
اجابتِ مضطرّ، کارى الهى است ولى سنّت الهى را تغییر نمى دهد. مثلاً سنّت خداوند آن است که مردم به نحوى باید از دنیا بروند و همه انسانها در لحظه احتضار، مضطرّند و اگر خداوند به همه جواب مثبت دهد، باید قانون مرگ را لغو کند.
ریشهى ایمان به خدا
ریشهى ایمان به خدا، عقل و فطرت است؛ لکن مادّیون مى گویند: ریشه ایمان به خدا ترس است. یعنى انسان چون خود را در برابر حوادث عاجز مىبیند، هنگام بروز حادثهاى تلخ، قدرتى را در ذهن خود تصوّر مىکند و به آن پناه مى برد.
مادّیون با این محاسبه، ایمان را زاییدهى ترس مىدانند؛ امّا اشتباه آنان این است که تفاوت رفتن به سوى خدا را با اصل ایمان به خدا نمىفهمند. مثلاً ما هنگام دیدن سگ و احساس خطر، سراغ سنگ مىرویم. امّا آیا مى توان گفت: پیدایش سنگ به خاطر سگ است؟ همچنین ما هنگام اضطرار و ترس رو به خدا مىرویم، آیا مىتوان گفت: اصل ایمان به خدا زاییدهى ترس است؟
علاوه بر آنکه اگر سرچشمهى ایمان ترس باشد، باید هر کس ترسوتر است، مؤمنتر باشد. در حالى که مؤمنان واقعى، شجاع ترین افراد زمان خود بوده اند و باید انسان در لحظاتى که احساس ترس ندارد، ایمانى هم نداشته باشد، در حالى که ما در لحظه هایى که ترس نداریم خدا را به دلیل عقل و فطرت قبول داریم. در حقیقت ترس و اضطرار، پرده غفلت را کنار مى زند و مارا متوجّه خدا مى کند و لذا منکران خدا هرگاه در هواپیما یا کشتى نشسته باشند و خبر سقوط یا غرق شدن را بشنوند و یقین کنند که هیچ قدرتى به فریادشان نمى رسد؛ از عمق جان به یک قدرت نجات بخش امید دارند. آنها در آن هنگام به یک نقطه و به یک قدرت غیبى دل مى بندند که آن نقطه، همان خداى متعال است.
پیام ها
1- از راههاى شناخت خدا و یکتایى او، توجّه به یک قدرت نجات بخش و بریدن از قدرتها و وسایل دیگر در هنگام اضطرار است. «أمّن یجیب»
2- شرط استجابت دعا، قطع امید از دیگران و اخلاص در دعاست. «یجیبالمضطر»
3- آنان که با سکوت، از خداوند حاجتى مى خواهند، خداوند از حالشان با خبر است ولى دوست دارد بندگانش حاجت خود را به زبان آورند. «اذا دعاه»
4- انسان بر طبیعت حکومت دارد. «یجعلکم خلفاء الارض»
5 - آیا در حال اضطرار، به قدرتهاى مادّى توجّه مى کنید؟! «ءاله معاللّه»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
أَمَّن جَعَلَ الْأَرْضَ قَرَاراً وَجَعَلَ خِلَلَهَآ أَنْهَراً وَجَعَلَ لَهَا رَوَسِىَ وَ جَعَلَ بَیْنَ الْبَحْرَیْنِ حَاجِزاً أَءِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ
أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکْشِفُ السُّوءَ وَیَجْعَلُکُمْ خُلَفَآءَ الْأَرْضِ أَءِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قَلِیلاً مَّا تَذَکَّرُونَ
ترجمه
کیست که زمین را قرارگاهى ساخت و در آن، رودها قرار داد، و براى آن، کوهها را (مانند لنگر) ثابت و پابرجا قرار داد و میان دو دریا (شور و شیرین) مانعى قرار داد (که مخلوط نشوند). آیا معبودى با خداست؟ (نه) بلکه اکثر آنان نمى دانند.
کیست که هرگاه درمانده اى او را بخواند، اجابت نماید و بدى و ناخوشى را برطرف کند، و شما را جانشینان (خود در) زمین قرار دهد؟ آیا با خداوند معبودى است؟ چه کم پند مى پذیرید.
در روایات و تفاسیر ندیدم که درباره تلاوت آیه 62 براى استجابت دعا نقشى باشد، لکن مردم به خاطر تناسب محتواى آیه تبّرکاً آن را مى خوانند و مانعى ندارد.
مناجات با خداى سبحان و راز ونیاز با او کارى پسندیده و لازم است، دعا به درگاه او و درخواست حل مشکلات خصوصاً هنگام درماندگى، براى همگان ضرورى است.
این نیاز مریمى بوده است و درد
کان چنان طفلى سخن آغاز کرد
هر کجا دردى دوا آن جا بود
هر کجا فقرى نوا آن جا بود
هر کجا مشکل جواب آن جا رود
هر کجا پستى است آب آن جا رود
پیش حقّ یک ناله از روى نیاز
به که عمرى در سجود و در نماز
زور را بگذار زارى را بگیر
رحم سوى زارى آید اى فقیر
در روایات مىخوانیم: نمونه مضطرّ واقعى، امام زمان (عجّلاللّه تعالى فرجه الشریف) است و بدترین سوء «و یکشف السوء»، سلطه کفّار است که در زمان آن حضرت برطرف مىشود و نمونهى «یجعلکم خلفاء» حکومت صالحان در آن زمان است.
هر جا که دعاى ما مستجاب نشود، دلیلى دارد، همچون:
الف: دعاى ما، طلبِ خیر نبوده وما گمان مى کردیم خیر است. (زیرا دعا، یعنى طلبِ خیر)
ب: نحوهى درخواست، جدّى و همراه با درماندگى نبوده است.
ج: در دعا اخلاص نداشته ایم، یعنى اگر به درگاه خداوند رو کردهایم، به دیگران نیز چشم امید داشته ایم.
البتّه گاهى به جاى استجابتِ آنچه مى خواهیم، خداوند حکیم مشابه آن را به ما مىدهد و گاهى به جاى خواستهى ما، که نزد خداوند به مصلحت ما نیست، خداوند بلائى از ما دور مىکند و گاهى به جاى برآوردن حاجت در دنیا، در قیامت جبران مىکند و گاهى به جاى لطف به ما، به نسل ما لطف مىکند که همهى این مطالب در روایات آمده است.
اجابتِ مضطرّ، کارى الهى است ولى سنّت الهى را تغییر نمى دهد. مثلاً سنّت خداوند آن است که مردم به نحوى باید از دنیا بروند و همه انسانها در لحظه احتضار، مضطرّند و اگر خداوند به همه جواب مثبت دهد، باید قانون مرگ را لغو کند.
ریشهى ایمان به خدا
ریشهى ایمان به خدا، عقل و فطرت است؛ لکن مادّیون مى گویند: ریشه ایمان به خدا ترس است. یعنى انسان چون خود را در برابر حوادث عاجز مىبیند، هنگام بروز حادثهاى تلخ، قدرتى را در ذهن خود تصوّر مىکند و به آن پناه مى برد.
مادّیون با این محاسبه، ایمان را زاییدهى ترس مىدانند؛ امّا اشتباه آنان این است که تفاوت رفتن به سوى خدا را با اصل ایمان به خدا نمىفهمند. مثلاً ما هنگام دیدن سگ و احساس خطر، سراغ سنگ مىرویم. امّا آیا مى توان گفت: پیدایش سنگ به خاطر سگ است؟ همچنین ما هنگام اضطرار و ترس رو به خدا مىرویم، آیا مىتوان گفت: اصل ایمان به خدا زاییدهى ترس است؟
علاوه بر آنکه اگر سرچشمهى ایمان ترس باشد، باید هر کس ترسوتر است، مؤمنتر باشد. در حالى که مؤمنان واقعى، شجاع ترین افراد زمان خود بوده اند و باید انسان در لحظاتى که احساس ترس ندارد، ایمانى هم نداشته باشد، در حالى که ما در لحظه هایى که ترس نداریم خدا را به دلیل عقل و فطرت قبول داریم. در حقیقت ترس و اضطرار، پرده غفلت را کنار مى زند و مارا متوجّه خدا مى کند و لذا منکران خدا هرگاه در هواپیما یا کشتى نشسته باشند و خبر سقوط یا غرق شدن را بشنوند و یقین کنند که هیچ قدرتى به فریادشان نمى رسد؛ از عمق جان به یک قدرت نجات بخش امید دارند. آنها در آن هنگام به یک نقطه و به یک قدرت غیبى دل مى بندند که آن نقطه، همان خداى متعال است.
پیام ها
1- از راههاى شناخت خدا و یکتایى او، توجّه به یک قدرت نجات بخش و بریدن از قدرتها و وسایل دیگر در هنگام اضطرار است. «أمّن یجیب»
2- شرط استجابت دعا، قطع امید از دیگران و اخلاص در دعاست. «یجیبالمضطر»
3- آنان که با سکوت، از خداوند حاجتى مى خواهند، خداوند از حالشان با خبر است ولى دوست دارد بندگانش حاجت خود را به زبان آورند. «اذا دعاه»
4- انسان بر طبیعت حکومت دارد. «یجعلکم خلفاء الارض»
5 - آیا در حال اضطرار، به قدرتهاى مادّى توجّه مى کنید؟! «ءاله معاللّه»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است